Gwobr Hedd Wyn 2017

A hithau eleni’n ganmlwyddiant marw’r Prifardd Hedd Wyn, mae arwyddocâd arbennig i’r wobr a ddyfernir yn flynyddol gan Brifysgol Bangor er cof am y prifardd o Drawsfynydd. Bob blwyddyn ers blynyddoedd lawer, dyfernir y wobr hon am draethawd ar destun ‘yn ymwneud â’r Iaith Gymraeg, Llên Cymru neu Hanes Cymru’.

Eleni penderfynwyd rhannu’r wobr rhwng pedwar o fyfyrwyr Ysgol y Gymraeg ac fe’u llongyfarchwn yn galonnog ar eu camp.

Yn amserol iawn, ysgrifennodd Elain Haf Elis astudiaeth o ddefnydd prydyddion Cymraeg o gymeriadau hanesyddol a chwedlonol yng nghyfnodolion cyfnod y Rhyfel Byd Cyntaf.

‘Pendefig y Wasg’ oedd teitl traethawd Dilwyn Pritchard sef astudiaeth o yrfa’r newyddiadurwr dylanwadol o Fôn, John Eilian.

‘Sut mae syniadaeth barddoniaeth Gymraeg yr ugeinfed ganrif yn cyd-daro â syniadaeth athronyddol J. R. Jones ynghylch y syniad o genedl?’ oedd y cwestiwn y bu Meryl Elin Thomas yn chwilio am ateb iddo yn ei thraethawd hi.

A ‘Gweledigaethau o ddyfodol cenedl y Cymry mewn pedair nofel ffuglen ddyfaliadol Gymraeg’ oedd testun traethawd Rhiannon Lloyd Williams.

Meddai’r Athro Gerwyn Wiliams, Pennaeth Ysgol y Gymraeg: 

“Llongyfarchiadau mawr i Elain, Dilwyn, Meryl a Rhiannon ar gyflwyno traethodau sy’n mynd i’r afael â gweddau amrywiol iawn ar lenyddiaeth Gymraeg – prydyddiaeth boblogaidd y Rhyfel Mawr, newyddiaduraeth Y Ford Gron a’r Cymro, dylanwad yr athronydd J.R. Jones ar farddoniaeth Gymraeg, a nofelau dyfodolaidd. Rhyngddynt mae’r traethodau’n awgrymu’r ystod eang o feysydd y gellir mynd i’r afael â nhw fel rhan o ddarpariaeth gyfoethog Ysgol y Gymraeg.”

Ddechrau’r haf, bu pob un o’r pedwar yn dathlu’r ffaith eu bod wedi ennill gradd dosbarth cyntaf mewn Cymraeg yn seremoniau graddio Prifysgol Bangor a gwelir y pedwar ohonyn nhw yn y lluniau uchod o’r diwrnod sef Elain, Dilwyn, Meryl a Rhiannon. 

Dyddiad cyhoeddi: 21 Medi 2017