Module CXC-1001:
Beirniadaeth Lenyddol Ymarfer
Module Facts
Run by School of Arts, Culture and Language
10.000 Credits or 5.000 ECTS Credits
Semester 2
Organiser: Prof Jason Davies
Overall aims and purpose
Bydd y modiwl hwn yn cynnig cyflwyniad i ddetholiad o ddamcaniaethau beirniadol ac i egwyddorion beirniadaeth lenyddol. Rhoddir y prif bwyslais ar agweddau ymarferol beirniadaeth lenyddol. Gwneir hyn drwy gyfres o astudiaethau manwl ar gerddi a darnau rhyddiaith unigol. Gweithiau o’r ugeinfed ganrif yw’r mwyafrif o’r darnau a drafodir, ond byddir hefyd yn ymdrin yn feirniadol ag ambell awdl a chywydd o’r Oesoedd Canol, a cherddi o’r bedwaredd ganrif ar bymtheg. Ystyrir swyddogaeth beirniadaeth lenyddol mewn gwahanol gyd-destunau – cystadlaethau eisteddfodol a chyfieithu llenyddol, er enghraifft. Er goleuo’r pwnc ymhellach, ymdrinnir â nifer o’r cerddi a’r darnau rhyddiaith Cymraeg ochr yn ochr â gweithiau Saesneg ac enghreifftiau o lenyddiaethau eraill (mewn cyfieithiad).
Course content
Bydd y modiwl hwn yn cynnig cyflwyniad i ddetholiad o ddamcaniaethau beirniadol ac i egwyddorion beirniadaeth lenyddol. Rhoddir y prif bwyslais ar agweddau ymarferol beirniadaeth lenyddol. Gwneir hyn drwy gyfres o astudiaethau manwl ar gerddi a darnau rhyddiaith unigol. Gweithiau o’r ugeinfed ganrif yw’r mwyafrif o’r darnau a drafodir, ond byddir hefyd yn ymdrin yn feirniadol ag ambell awdl a chywydd o’r Oesoedd Canol, a cherddi o’r bedwaredd ganrif ar bymtheg. Ystyrir swyddogaeth beirniadaeth lenyddol mewn gwahanol gyd-destunau – cystadlaethau eisteddfodol a chyfieithu llenyddol, er enghraifft. Er goleuo’r pwnc ymhellach, ymdrinnir â nifer o’r cerddi a’r darnau rhyddiaith Cymraeg ochr yn ochr â gweithiau Saesneg ac enghreifftiau o lenyddiaethau eraill (mewn cyfieithiad).
Assessment Criteria
threshold
D- i D+: Dylai'r gwaith ddangos cynefindra â'r syniadau beirniadol a'r testunau a drafodir yn y darlithoedd a'r seminarau, a gallu i'w cymhwyso at gyd-destunau newydd. Dylai hefyd ddangos gwybodaeth am ddetholiad o destunau, awduron a genres llenyddiaeth Gymraeg mewn gwahanol gyfnodau, ynghyd â dealltwriaeth ohonynt. Dylai'r gwaith a gyflwynir, ar lafar ac yn ysgrifenedig, hefyd ddangos gallu i nodi rhai cyfeiriadau cymharol o ddiddordeb, gafael ar gystrawen a theithi'r Gymraeg ac ar dermau technegol a geirfa'r maes penodol hwn, a gallu i fynegi barn bersonol ar amryw ddadleuon a damcaniaethau.
good
B- i B+: Dylai'r gwaith ddangos dealltwriaeth dda o'r syniadau beirniadol a'r testunau a drafodir yn y darlithoedd a'r seminarau, a gallu da i'w cymhwyso at sawl cyd-destun newydd. Dylai hefyd ddangos gwybodaeth helaeth am rychwant o destunau, awduron a genres llenyddiaeth Gymraeg mewn gwahanol gyfnodau, ynghyd â dealltwriaeth dda ohonynt. Dylai'r gwaith a gyflwynir, ar lafar ac yn ysgrifenedig, hefyd ddangos gallu i nodi nifer o gyfeiriadau cymharol diddorol sy'n goleuo'r pwnc, gafael dda ar gystrawen a theithi'r Gymraeg ac ar dermau technegol a geirfa'r maes penodol hwn, a pharodrwydd i fynegi barn bersonol yn hyderus ar nifer o ddadleuon a damcaniaethau.
excellent
A- i A*: Dylai'r gwaith ddangos gwybodaeth drylwyr o'r syniadau beirniadol a'r testunau a drafodir yn y darlithoedd a'r seminarau, a gallu datblygedig i'w cymhwyso at nifer helaeth o gyd-destunau newydd. Dylai hefyd ddangos gwybodaeth fanwl am rychwant eang o destunau, awduron a genres llenyddiaeth Gymraeg mewn gwahanol gyfnodau, ynghyd â dealltwriaeth drylwyr ohonynt. Dylai'r gwaith a gyflwynir, ar lafar ac yn ysgrifenedig, hefyd ddangos gallu aeddfed i ddefnyddio cyfeiridau llenyddol cymharol, gafael gadarn ar gystrawen a theithi'r Gymraeg ac ar dermau technegol a geirfa'r maes penodol hwn, a pharodrwydd i fynegi'n hyderus farn bersonol addysgedig ar nifer helaeth o ddadleuon a damcaniaethau, gan eu cyferbynnu'n ddadlennol â'i gilydd.
Learning outcomes
-
Asesu'r traddodiad beirniadol Cymraeg yng nghyd-destun ehangach damcaniaethu beirniadol y dwthwn hwn.
-
Trafod defnyddioldeb gwahanol syniadau beirniadol fel ffyrdd o ddehongli testunau Cymraeg penodol.
-
Dadansoddi testunau Cymraeg o wahanol gyfnodau gan ddangos gwybodaeth am eu cefndir hanesyddol a'u nodweddion mydryddol, ieithyddol a delweddol.
-
Cyfoethogi eu dealltwriaeth o'r testunau Cymraeg drwy gymharu'r gweithiau hyn yn ddadlennol ag enghreifftiau perthnasol o lenyddiaeth eraill.
Assessment Methods
Type | Name | Description | Weight |
---|---|---|---|
Asesiad diwedd blwyddyn | 75.00 | ||
Ymarferiad Beirniadol | 25.00 |
Teaching and Learning Strategy
Hours |
---|
Transferable skills
- Literacy - Proficiency in reading and writing through a variety of media
- Numeracy - Proficiency in using numbers at appropriate levels of accuracy
- Computer Literacy - Proficiency in using a varied range of computer software
- Self-Management - Able to work unsupervised in an efficient, punctual and structured manner. To examine the outcomes of tasks and events, and judge levels of quality and importance
- Exploring - Able to investigate, research and consider alternatives
- Information retrieval - Able to access different and multiple sources of information
- Inter-personal - Able to question, actively listen, examine given answers and interact sentistevely with others
- Critical analysis & Problem Solving - Able to deconstruct and analyse problems or complex situations. To find solutions to problems through analyses and exploration of all possibilities using appropriate methods, rescources and creativity.
- Safety-Consciousness - Having an awareness of your immediate environment, and confidence in adhering to health and safety regulations
- Presentation - Able to clearly present information and explanations to an audience. Through the written or oral mode of communication accurately and concisely.
- Teamwork - Able to constructively cooperate with others on a common task, and/or be part of a day-to-day working team
- Mentoring - Able to support, help, guide, inspire and/or coach others
- Management - Able to utilise, coordinate and control resources (human, physical and/or financial)
- Argument - Able to put forward, debate and justify an opinion or a course of action, with an individual or in a wider group setting
- Self-awareness & Reflectivity - Having an awareness of your own strengths, weaknesses, aims and objectives. Able to regularly review, evaluate and reflect upon the performance of yourself and others
Resources
Talis Reading list
http://readinglists.bangor.ac.uk/modules/cxc-1001.htmlCourses including this module
Compulsory in courses:
- Q5P5: BA Cymraeg gyda Newyddiaduraeth year 1 (BA/CN)
- Q562: BA Cymraeg year 1 (BA/CYM)
- Q565: BA Cymraeg (4 year) year 1 (BA/CYM4)
- Q5WK: BA Cymraeg gydag Ysgrifennu Cread year 1 (BA/WCW)
Optional in courses:
- NQ26: BA Astudiaethau Busnes a Chymraeg year 1 (BA/ABCH)
- 3Q5Q: BA Cymraeg and English Literature year 1 (BA/CEL)
- T102: BA Chinese and Cymraeg year 1 (BA/CHCY)
- QWM5: BA Cymraeg, Theatr a'r Cyfryngau year 1 (BA/CTC)
- Q562: BA Cymraeg year 1 (BA/CYM)
- Q565: BA Cymraeg (4 year) year 1 (BA/CYM4)
- Q564: BA Cymraeg Proffesiynol (4 year) year 1 (BA/CYMPR4)
- Q563: BA Cymraeg Proffesiynol year 1 (BA/CYMPRO)
- QQ3M: BA English Language & Cymraeg year 1 (BA/ELC)
- QR53: BA Italian/Cymraeg year 1 (BA/ITCY)
- X321: BA Astudiaethau Plentyndod ac Ieuenctid a Chymraeg year 1 (BA/PIC)
- VVQ5: BA Philosophy and Religion and Welsh year 1 (BA/PRW)
- QR54: BA Spanish/Cymraeg year 1 (BA/SPCY)
- CQ65: BA Cymraeg/Sports Science year 1 (BA/SPSW)
- LQK5: BA Polisi Cymdeithasol a Chymraeg year 1 (BA/SPWW)
- LQH5: BA Cymdeithaseg a Chymraeg year 1 (BA/SWW)
- QR51: BA Cymraeg/French year 1 (BA/WFR)
- QR52: BA Cymraeg/German year 1 (BA/WG)
- QV51: BA Cymraeg/History year 1 (BA/WH)
- QVM2: BA Welsh History/Cymraeg year 1 (BA/WHW)
- QQ15: BA Cymraeg and Linguistics year 1 (BA/WL)
- QW53: BA Cymraeg/Music year 1 (BA/WMU)
- LQ35: BA Cymraeg and Sociology year 1 (BA/WS)
- M110: LLB Law with Welsh (International Experience) year 1 (LLB/LIH)
- M1Q5: LLB Law with Welsh year 1 (LLB/LW)