Module CXC-2034:
Iaith Gwaith

Module Facts

Run by School of Arts, Culture and Language

20.000 Credits or 10.000 ECTS Credits

Semester 2

Organiser: Ms Sian Esmor Rees

Overall aims and purpose

Mae’r modiwl hwn ar gyfer myfyrwyr sydd eisiau datblygu eu sgiliau iaith Gymraeg i'w defnyddio’n hyderus ac effeithiol yng nghyd-destun y gweithle Cymraeg neu ddwyieithog. Y prif nod fydd eu galluogi i ystyried pwrpas a chynulleidfa a dylanwad hynny wrth wneud gwaith ysgrifennu mewn amrywiaeth o gyd-destunau proffesiynol.

Prif nod y modiwl felly fydd edrych ar ystyriaethau o ran addasrwydd iaith mewn gwahanol gyd-destunau proffesiynol. Yn benodol felly, edrychir ar dri maes: Gweinyddu drwy’r Gymraeg; Golygu a phrawfddarllen a llunio cynnyrch print; a’r Wasg, marchnata, cyfathrebu a chysylltiadau cyhoeddus. Gwahoddir siaradwyr sy’n gweithio yn y meysydd hyn i rannu profiadau ac arbenigedd â’r myfyrwyr yn y sesiynau grŵp.

Yn ogystal, er mwyn adeiladu ar y seiliau a osodwyd yn y modiwl craidd Defnyddio’r Gymraeg ym Mlwyddyn 1, lle’r edrychir ar agweddau gramadegol yr iaith, bydd magu hyder yng nghywirdeb eu sgiliau iaith a’u gallu i gywiro eu gwaith eu hunain ac eraill yn agwedd bwysig ar y modiwl hwn hefyd. Bydd y modiwl yn cyd-redeg â’r modiwl craidd Ymarfer Ysgrifennu ym Mlwyddyn 2, modiwl sydd hefyd yn canolbwyntio ar ddefnyddio’r Gymraeg mewn cyd-destunau, e.e. adolygiad, crynodeb, cyfieithiad byr ac ati. Bydd y modiwl Iaith Gwaith yn adeiladu ar y gwaith a wneir yn y modiwl hwnnw gan ganolbwyntio ar gynyddu eu hymwybyddiaeth o agweddau ieithyddol a chywair ond yng nghyd-destun y gweithle Cymraeg a dwyieithog. Bydd y tasgau asesu’n adlewyrchu hyn.

Bydd y cyfnod o brofiad gwaith a gafodd y myfyrwyr yn adrannau’r Brifysgol fel rhan o’r modiwl O’r Senedd i’r Swyddfa ym Mlwyddyn 1 yn sail gadarn ar gyfer cyfnod pellach o brofiad gwaith ar y modiwl hwn. Bydd y modiwl hefyd yn sail gadarn i’r ddau fodiwl craidd ym Mlwyddyn 3 - Medrau Cyfieithu a Portffolio Proffesiynol. Er mwyn creu cyd-destun perthnasol i waith y modiwl, bydd y gwaith iaith yn deillio o’r cyd-destun real, dilys a roddir sef sgiliau byd gwaith.

Course content

Prif nod y modiwl yw datblygu sgiliau iaith y myfyrwyr gan ganolbwyntio ar ystyried pwrpas, cyfrwng a chynulleidfa wrth wneud gwaith ysgrifenedig mewn cyd-destun proffesiynol. Datblygir ymwybyddiaeth y myfyrwyr o gyweiriau’r iaith a’u priodoldeb mewn amrywiol gyd-destunau ac ar gyfer gwahanol gyfryngau yn y gweithle Cymraeg a dwyieithog. Gwneir hyn yng nghyd-destun dilys sgiliau cyflogadwyedd mwy cyffredinol.

Bydd y themâu ieithyddol yn cael eu datblygu drwy edrych ar ddwy agwedd benodol:

 gwahanol fathau o ysgrifennu, e.e. ysgrifennu esboniadol a disgrifiadol, ysgrifennu ar gyfer hyrwyddo a marchnata, ysgrifennu newyddiadurol;

 gwahanol fathau o gyfryngau, e.e. cyfryngau print traddodiadol, cyfryngau electronig yn cynnwys cyfryngau cymdeithasol a gwefannau

Bydd pwyslais yn y modiwl ar ddefnyddio dulliau datblygu ymwybyddiaeth a sgiliau iaith yr unigolyn yn y cyd-destun hwn yn ogystal ag yng nghyd-destun anghenion personol penodol y myfyriwr ei hun.

Bydd wythnos o brofiad gwaith yn rhan greiddiol o’r modiwl lle bydd y myfyrwyr yn cael cyfle i gymhwyso’r sgiliau a geir ar y modiwl (sgiliau iaith a sgiliau cyflogadwyedd) mewn ffordd ymarferol mewn gweithle go-iawn. Gydag arweiniad a chyngor gan Ganolfan Bedwyr, bydd gan y myfyrwyr ran flaenllaw wrth ddewis a threfnu’r lleoliad yn ôl eu diddordeb, eu dymuniadau a’u hanghenion eu hunain.

Mae’r cyflogwyr isod eisoes wedi mynegi ei cefnogaeth i’r cynllun ac wedi ymrwymo i gynnig lleoliadau i fyfyrwyr a fydd yn dilyn y modiwl:

Cyngor Gwynedd

Awdurdod Parc Cenedlaethol Eryri

Grŵp Llandrillo Menai

Iechyd Cyhoeddus Cymru

Cyngor Ynys Môn

Bwrdd Iechyd Betsi Cadwaladr

Gwasanaeth y Llysoedd

Menter Môn

Cyfoeth Naturiol Cymru

Gwasanaeth Ambiwlans Cymru

Gwasanaeth Tân ac Achub Gogledd Cymru

Gwasanaeth Tân ac Achub De Cymru

BT

Heddlu Gogledd Cymru

Comisiynydd y Gymraeg

Llywodraeth Cymru

Assessment Criteria

good

Da (-B - B+)

  1. Gwaith yn dangos ymwybyddiaeth o gywirdeb iaith, gan wneud hynny’n effeithiol yn y rhan fwyaf o’r gwaith.

  2. Gwaith yn adlewyrchu dealltwriaeth o nodweddion cywair iaith pwrpasol / Cymraeg Clir gan eu defnyddio’n effeithiol yn y rhan fwyaf o’r gwaith.

  3. Gwaith yn adlewyrchu ystyriaeth deg o bwrpas a chyfrwng y gwaith, gan wneud hynny’n effeithiol yn y rhan fwyaf o’r gwaith.

  4. Lle bo’n berthnasol, gwaith yn adlewyrchu ymwybyddiaeth o brif egwyddorion y sgiliau iaith cymhwysol gan eu cymhwyso a’u defnyddio yn y rhan fwyaf o’r gwaith.

  5. Ymwybyddiaeth o dermau a geirfa bwrpasol gan eu defnyddio’n gywir yn y rhan fwyaf o’r gwaith.

  6. Gwaith yn adlewyrchu defnydd cywir a chyson o adnoddau gramadegol ac arfau iaith cyfrifiadurol yn y rhan fwyaf o’r gwaith.

excellent

Rhagorol (-A - A)*

  1. Gwaith yn dangos ymwybyddiaeth gref o gywirdeb iaith, gan wneud hynny’n gyson a thrwyadl.

  2. Gwaith yn adlewyrchu dealltwriaeth gref o nodweddion cywair iaith pwrpasol / Cymraeg Clir gan eu defnyddio’n gyson a thrwyadl.

  3. Gwaith yn adlewyrchu ystyriaeth fwriadus ac effeithiol o bwrpas a chyfrwng y gwaith, gan wneud hynny’n gyson a thrwyadl.

  4. Lle bo’n berthnasol, gwaith yn adlewyrchu ymwybyddiaeth gref o brif egwyddorion y sgiliau iaith cymhwysol gan eu cymhwyso a’u defnyddio’n gyson a thrwyadl.

  5. Ymwybyddiaeth gref o dermau a geirfa bwrpasol gan eu defnyddio’n gywir yn gyson a thrwyadl.

  6. Gwaith yn adlewyrchu defnydd cyson ac effeithiol iawn o adnoddau gramadegol ac arfau iaith cyfrifiadurol.

threshold

Trothwy (-D - D+)

  1. Gwaith yn dangos ymwybyddiaeth elfennol o gywirdeb iaith, ond heb wneud hynny’n gyson a thrwyadl.

  2. Gwaith yn adlewyrchu dealltwriaeth elfennol o nodweddion cywair iaith pwrpasol / Cymraeg Clir ond heb eu defnyddio’n gyson a thrwyadl.

  3. Gwaith yn adlewyrchu ystyriaeth elfennol o bwrpas a chyfrwng y gwaith ond heb wneud hynny’n gyson a thrwyadl.

  4. Lle bo’n berthnasol, gwaith yn adlewyrchu ymwybyddiaeth o brif egwyddorion sgiliau iaith cymhwysol ond heb eu cymhwyso na’u defnyddio’n gyson a thrwyadl.

  5. Ymwybyddiaeth o dermau a geirfa bwrpasol ond heb eu defnyddio’n gywir yn gyson.

  6. Gwaith yn adlewyrchu defnydd sylfaenol o adnoddau gramadegol ac arfau iaith cyfrifiadurol ond heb wneud hynny’n gyson a thrwyadl.

Learning outcomes

    1. defnyddio’r sgiliau iaith cymhwysol lle bo hynny’n addas yn ôl y sefyllfa, y gynulleidfa, pwrpas a chyfrwng y gwaith;
    1. dod o hyd i derminoleg pynciau / meysydd amrywiol yn effeithiol a’i defnyddio’n hyderus;
    1. gallu cywiro a golygu gwaith rhywun arall
    1. defnyddio’r iaith Gymraeg ar lafar ac yn ysgrifenedig yn y gweithle Cymraeg neu ddwyieithog;
    1. cymryd cyfrifoldeb cynyddol am sicrhau cywirdeb eu hiaith eu hunain gan ddatblygu eu hymwybyddiaeth ieithyddol ymhellach;
    1. drwy ystyried y cyd-destun a’r cyfrwng dan sylw, ystyried addasrwydd gwahanol gyweiriau iaith (ar lafar ac yn ysgrifenedig) ac egwyddorion sylfaenol Cymraeg Clir a’u defnyddio’n bwrpasol ac effeithiol yn ôl sefyllfa, pwrpas a chynulleidfa;
    1. defnyddio adnoddau gramadegol ac arfau iaith cyfrifiadurol i’w cynorthwyo i gywiro eu gwaith eu hunain a chynyddu eu hymwybyddiaeth ieithyddol ymhellach;

Assessment Methods

Type Name Description Weight
Crynhoi adroddiad newyddion 10.00
Golygu darn 10.00
Prawfddarllen darn 10.00
Cwblhau tasg estuynedig yn un o'r tri maes astudiaeth 30.00
Llunio datganiad i'r wasg 10.00
Creu cofnodion cyfarfod 10.00
Creu cyfres o drydariadau 10.00
Ysgrifennu mewn cywair pwrpasol e.e llythyr at rieni / Gwarcheidwaid NEU ysgrifennu dau ddarn mewn dau gywair gwahanol 10.00

Teaching and Learning Strategy

Hours
Tutorial

Bydd y tiwtorialau'n gyfle i gynllunio, trefnu ac adolygu'r cyfnod profiad gwaith.

 6
Lecture

Bydd y dosbarthiadau yn gyfuniad o gyflwyniadau a gweithdai ymarferol, yn cynnwys rhai cyflwyniadau gwadd gan arbenigwyr mewn meysydd penodol (e.e. golygydd proffesiynol; swyddog marchnata / cysylltiadau cyhoeddus; swyddog dehongli).

 24
Work-based learning

Profiad Gwaith – bydd pob myfyriwr yn ymgymryd ag wythnos o leoliad gwaith yn un o’r gweithleoedd sydd wedi cynnig eu cefnogaeth i’r cwrs. Bydd yr union gyfnod i’w gytuno rhwng y myfyriwr a’r cyflogwr perthnasol, gyda chyfnod yn ystod gwyliau’r Pasg yn cael ei ffafrio.

 30
Private study

Bydd yr oriau hyn yn gyfle i'r myfyriwr ystyried a chymhwyso'r hyn y bydd wedi ei ddysgu yn y darlithoedd a'r tiwtorialau. Yn benodol, bydd angen iddo/iddi ddefnyddio'r amser i gywiro a datblygu ei iaith, paratoi at yr aseiniadau a'r cyfnod profiad gwaith, a chadw cofnod o'i ddatblygiad iaith ei hun.

 140

Transferable skills

  • Literacy - Proficiency in reading and writing through a variety of media
  • Computer Literacy - Proficiency in using a varied range of computer software
  • Inter-personal - Able to question, actively listen, examine given answers and interact sentistevely with others
  • Presentation - Able to clearly present information and explanations to an audience. Through the written or oral mode of communication accurately and concisely.
  • Self-awareness & Reflectivity - Having an awareness of your own strengths, weaknesses, aims and objectives. Able to regularly review, evaluate and reflect upon the performance of yourself and others

Resources

Resource implications for students

Nid oes unrhyw oblygiadau ychwanegol o ran cyfarpar.

Reading list

Llyfryddiaeth ddethol

Elbow, P. (1998), Writing With Power: Techniques for Mastering the Writing Process, New York: Oxford University Press.

Griffiths, B. a Jones D.G. (1995), Geiriadur yr Academi: The Welsh Academy English-Welsh Dictionary, Caerdydd: Gwasg Prifysgol Cymru.

Hughes, J.E. (1988), Canllawiau Ysgrifennu Cymraeg, Llandysul: Gwasg Gomer.

Ifans, Rh., (2006) Y Golygiadur: Llawlyfr i awduron a golygyddion, Aberystwyth: Cymdeithas Lyfrau Ceredigion.

King, G. (1993) Modern Welsh – a Comprehensive Grammar, Llundain: Routledge.

Lewis, D. G. (1993) Y Treigliadur, Llandysul: Gwasg Gomer.

Lewis, D. G. (1995) Y Llyfr Berfau, Llandysul: Gwasg Gomer.

Lewis, D. G. (1995) Pa Arddodiad?, Llandysul: Gwasg Gomer.

Morris Jones, B. (1993) Ar Lafar ac ar Bapur, Y Canofan Astudiaethau Addysg, Prifysgol Cymru, Aberystwyth.

Thomas, G. (2012), Ymarfer Ysgrifennu Cymraeg, Caerdydd: CBAC a Thal-ybont: Y Lolfa.

Thomas, P. W. (1996) Gramadeg y Gymraeg, Caerdydd: Gwasg Prifysgol Cymru.

Thorne, D. A. (1993) A Comprehensive Welsh Grammar, Rhydychen: Blackwell.

Uned Iaith Genedlaethol (1978) Cyflwyno’r Iaith Lenyddol, Y Bont-faen: D. Brown a’i Feibion.

Williams, S. J. (1980) Elfennau Gramadeg Cymraeg, Caerdydd: Gwasg Prifysgol Cymru.

Courses including this module

Compulsory in courses:

Optional in courses: