Y brifysgol yn rhan o ganolfan ymchwil gwerth miliynau o bunnoedd i ddatblygu ailgylchu plastig yn seiliedig ar ensymau

• Mae canolfan ymchwil newydd mewn prifysgolion wedi'i sefydlu yn y Deyrnas Unedig
• Bydd ymchwilwyr o saith prifysgol yn y DU gan gynnwys Prifysgol Bangor yn datblygu ailgylchu plastig yn seiliedig ar ensymau

Mae canolfan ymchwil newydd, y cyntaf o'i bath yn y DU, yn cael ei ffurfio i ddatblygu a gwneud y mwyaf o dechnolegau yn seiliedig ar ensymau ar gyfer ailgylchu plastig ac adfer deunyddiau.

Er mwyn mynd i’r afael â’r her fyd-eang o wastraff plastig, mae’r ganolfan newydd yn cael ei sefydlu gyda £13 miliwn o gyllid gan Gronfa Technology Missions Fund UK Research and Innovation a chefnogaeth gan y Biotechnology and Biological Sciences Research Council.

Bydd y P3EB research hub (Preventing Plastic Pollution with Engineering Biology), wedi ei arwain gan Yr Athro Andrew Pickford o Brifysgol Portsmouth yn dod â gwyddonwyr o saith sefydliad blaenllaw at ei gilydd, gan gynnwys y Ganolfan Biotechnoleg Amgylcheddol (CEB) ym Mhrifysgol Bangor, er mwyn mynd i’r afael â’r her brys o lygredd plastig trwy gyplysu perianneg bioleg gyda disgyblaethau sy’n gweddu yn y maes gwastraff plastig. Bydd y P3EB Mission Hub yn derbyn £11.2 miliwn dros y 5 mlynedd nesad gan y “UKRI Technology Missions Fund” gafodd ei gyhoeddi gan Adran Gwyddoniaeth, Arloesi a Thechnoleg (DSIT) Llywodraeth y DU ddydd Gwener.

Nod y consortiwm o ymchwilwyr blaenllaw yw datblygu a gwneud y mwyaf o dechnolegau ailgylchu plastig sy'n seiliedig ar ensymau, i drosi ffrydiau gwastraff problemus yn gemegau gwerthfawr a deunyddiau newydd.

Bydd tîm Prifysgol Bangor, dan arweiniad yr Athro Peter Golyshin, yn cydlynu ymchwil ar ddarganfod ensymau newydd sy’n weithgar mewn plastig o amgylcheddau eithafoffil trwy archwilio'r amrywiaeth biocemegol naturiol a dod o hyd i ensymau sefydlog ar gyfer dadadeiladu ac uwchgylchu gwastraff plastig cymysg. Gan ddefnyddio dulliau peirianneg protein, bydd yr ensymau cadarn sy’n cael eu hadnabod yn cael eu hoptimeiddio i oddef amodau diwydiannol llym a ddefnyddir ar gyfer dadadeiladu plastig a'u cyfuno i greu coctels ensymau synergaidd ar gyfer ailgylchu ac uwchgylchu gwastraff plastig yn well.

Bydd tîm Prifysgol Bangor (yr Athro Peter Golyshin ac Alexander Yakunin) hefyd yn cyfrannu at ddarganfod ac optimeiddio ensymau ar gyfer bio-drosi cynhyrchion dadadeiladu plastig yn bolymerau newydd a chemegau gwerthfawr.