Rheolaeth a Llywodraethiant y Brifysgol

Mae’r Brifysgol wedi ei hymgorffori mewn Siarter Frenhinol, a roddwyd gyntaf iddi yn 1885, ac sydd wedi cael ei hailysgrifennu a’i diwygio ar sawl achlysur ar ôl hynny. Mae’r Siarter (a’r Statudau ac Ordinhadau ategol) yn darparu fframwaith eang ar gyfer fframwaith cyfreithiol a llywodraethu’r Brifysgol.

Cyngor y Brifysgol

Y Cyngor yw corff llywodraethu pennaf y Brifysgol fel y nodir yn Siarter y Brifysgol ac mae'n gyfrifol am weithredu pwerau'r Brifysgol. Mae swyddogaethau'r Cyngor yn cynnwys:

  • gofalu am y Sêl Gyffredin a'r defnydd ohoni;
  • goruchwylio rheolaeth a gweinyddu refeniw ac eiddo'r Brifysgol; a
  • goruchwylio'r ffordd y rheolir y Brifysgol.

Mae aelodaeth y Cyngor wedi'i nodi yn y Siarter ac mae'n cynnwys:

  • Hyd at ddeuddeg o bobl y tu allan i'r Brifysgol, gan gynnwys y Cadeirydd a hyd at ddau Ddirprwy Ganghellor (“Aelodau Annibynnol”);
  • Dau aelod o’r Senedd
  • Un aelod a enwebir gan y staff academaidd.
  • Un aelod a enwebir gan y staff anacademaidd.
  • Yr Is-ganghellor.
  • Y Dirprwy i’r Is-ganghellor.
  • Llywydd Undeb y Myfyrwyr.
  • Un swyddog etholedig arall o Undeb y Myfyrwyr a benodwyd gan bwyllgor gweithredu'r sefydliad hwnnw.

Aelodaeth

Mae aelodaeth y Cyngor ar gyfer y flwyddyn academaidd 2020-2021 fel a ganlyn:

Aelodau Annibynnol y Cyngor

(Cliciwch yma i gael Manylion Bywgraffiadol)

  • Cadeirydd: Mrs Marian Wyn Jones
  • Dirprwy Ganghellor: Yr Athro Gareth Roberts
     
  • Dr Tomos Dafydd
  • Dr Griff Jones
  • Dr Karen Jones
  • Mr Marc P. Jones
  • Is-Lyngesydd Syr Paul Lambert
  • Mrs Alison Lea-Wilson
  • Ms Ellen Parry Williams
  • Ms Julie Perkins
  • Dr Ian Rees

Aelodau yn rhinwedd eu swydd o'r Cyngor

Penodwyd gan y Senedd

Penodwyd gan y Staff Academaidd

Penodwyd gan Staff Anacademaidd

  • Mr Tudur Williams

Ysgrifennydd y Cyngor

  • Mrs Gwenan Hine

Swyddogaeth y Cyngor

Prif swyddogaeth y Cyngor yw pennu strategaeth gyffredinol, polisi a chyfeiriad y Brifysgol. Mae ffin glir rhwng ‘llywodraethu’ a ‘rheolaeth’ ac ni fydd aelodau’r Cyngor yn ymwneud â rheolaeth weithredol y brifysgol o ddydd i ddydd, gwneir hyn gan y Pwyllgor Gweithredu.

Eglurir swyddogaeth y Cyngor mewn Datganiad o Brif Gyfrifoldebau y cytunwyd arno. Mae gwybodaeth am is-bwyllgorau'r Cyngor a chynnal materion y Cyngor ar gael yn y Canllaw i Aelodau’r Cyngor.

Mae gan y Cyngor nifer fechan o is-bwyllgorau i gynorthwyo aelodau i gyflawni eu swyddogaethau fel llywodraethwyr.

  • Pwyllgor Archwilio a Risg 
  • Pwyllgor Strategaeth yr Iaith Gymraeg
  • Pwyllgor Iechyd a Diogelwch
  • Pwyllgor Enwebiadau a Llywodraethu
  • Pwyllgor Taliadau
  • Pwyllgor Cyllid a Strategaeth

Mae rhagor o wybodaeth am lywodraethu wedi'i chynnwys yn y Canllaw i aelodau'r Cyngor. Dylai unigolion sydd â diddordeb mewn cael eu hystyried i fod yn aelod o'r Cyngor neu ei is-bwyllgorau gysylltu ag Ysgrifennydd y Cyngor, Mrs Gwenan Hine, Pennaeth Llywodraethu a Chydymffurfio. Nid oes unrhyw dâl am fod yn aelod o'r Cyngor, ond mae'r Brifysgol yn talu costau teithio rhesymol a chostau cysylltiedig.

Y Llys

Y Llys yw grŵp rhanddeiliaid Prifysgol Bangor, ac mae'n darparu fforwm i aelodau'r gymuned ryngweithio â'r brifysgol. Y Dirprwy Ganghellor, yr Athro Gareth Roberts, yw llywydd y cyfarfod, sy'n cynnwys cynrychiolwyr o awdurdodau lleol, aelodau Senedd San Steffan ac aelodau Senedd Cymru, y bwrdd iechyd lleol, cynrychiolwyr cyn-fyfyrwyr y brifysgol, yn ogystal â rhanddeiliaid allweddol eraill. Mae'r Llys yn cyfarfod o leiaf unwaith y flwyddyn.

I gael rhagor o wybodaeth am y Llys, cysylltwch â Mrs Gwenan Hine, Pennaeth Llywodraethu a Chydymffurfio.

Y Pwyllgor Gweithredu

Y Pwyllgor Gweithredu yw uwch grŵp rheoli’r Brifysgol, ac mae'n gyfrifol am reolaeth a gweinyddiad cyffredinol y Brifysgol.

Yr Is-Ganghellor, yr Athro Iwan Davies, yw Llywydd a Phennaeth y Brifysgol. Ef sydd yn cadeirio Pwyllgor Gweithredu'r Brifysgol. Yr aelodau eraill yw:

Yr Athro Oliver Turnbull - Dirprwy i'r Is-ganghellor
Dr Kevin Mundy - Prif Swyddog Gweithredu ac Ysgrifennydd y Brifysgol
Yr Athro Nichola Callow - Dirprwy Is-ganghellor a Phennaeth Coleg Gwyddorau Dynol
Yr Athro Andrew Edwards - Dirprwy Is-ganghellor a Phennaeth Coleg y Celfyddydau, Dyniaethau a Busnes
Yr Athro Paul Spencer - Dirprwy Is-ganghellor a Phennaeth Coleg Gwyddorau'r Amgylchedd a Pheirianneg
Mr Robert Eastwood - Cyfarwyddwr Cyllid Dros Dro
Mrs Tracy Hibbert - Cyfarwyddwr Adnoddau Dynol
Ms Lorraine Westwood - Prif Swyddog Marchnata / Is-lywydd Rhyngwladol

Ysgrifennydd y Pwyllgor Gweithredu: Mrs Gwenan Hine, Pennaeth Llywodraethu a Chydymffurfio.