Rhedir gan School of Arts, Culture and Language

20.000 Credyd neu 10.000 Credyd ECTS

Semester 1

Trefnydd: Prof Angharad Price

Mae'r modiwl hwn yn edrych ar ddatblygiad y theatr Gymraeg fodern, o'i dechreuadau ar ddiwedd Oes Fictoria hyd at yr unfed ganrif ar hugain. Trwy astudio amrywiaeth o destunau dramatig, rhoddir pwyslais arbennig ar rôl y ferch mewn perthynas â'r ddrama yng Nghymru. Pa ofynion arbennig sy'n codi wrth lunio a pherfformio gweithiau theatrig mewn iaith leiafrifol? Beth oedd dylanwad gwleidyddiaeth, ffeministiaeth, rhyfel, protestiadau iaith a'r diwylliant poblogaidd ar dwf y ddrama Gymraeg hyd at y presennol? Dyna'r math o faterion a drafodir yn y modiwl hwn.

Mae hwn yn un o fodiwlau gorfodol Cymraeg, Theatr a’r Cyfryngau, ond bydd ei gynnwys hefyd yn berthnasol i amryw raglenni gradd eraill a gynigir gan Ysgol y Gymraeg gan ei fod yn cwmpasu gwaith rhai o lenorion amlycaf y Gymraeg. Byddwn yn astudio rhai o ddramâu pwysicaf a mwyaf adnabyddus Cymru, ond hefyd destunau sydd wedi eu hanghofio a'u hesgeuluso. Astudir mudiadau fel naturiolaeth, moderniaeth a Theatr yr Abswrd, a rhoddir sylw arbennig i rôl y ferch, nid yn unig fel cymeriadau grymus yn y dramâu, ond hefyd yn rhinwedd eu gwaith fel dramodwyr, cyfarwyddwyr a pherfformwyr allweddol yn nhwf y theatr Gymraeg hyd at yr unfed ganrif ar hugain.

da

B- i B+

1. Dangos gallu i ddeall cefndir a chyd-destun y theatr Gymraeg fodern
2. Dangos gallu i gloriannu dramâu yn feirniadol
3. Dangos gallu i ymateb i farn ac i fynegi barn bersonol
4. Dangos gallu i grynhoi sylwadau a dadleuon pobl eraill
5. Dangos gafael ar gystrawen a theithi¿r Gymaeg.

ardderchog

A- i A*

1. Dangos gallu i ddeall cefndir a chyd-destun y theatr Gymraeg fodern
2. Dangos gallu i gloriannu dramâu yn feirniadol
3. Dangos gallu i ymateb i farn ac i fynegi barn bersonol
4. Dangos gallu i grynhoi sylwadau a dadleuon pobl eraill
5. Dangos gafael ar gystrawen a theithi¿r Gymaeg.

trothwy

D- i D+

1. Dangos gallu i ddeall cefndir a chyd-destun y theatr Gymraeg fodern
2. Dangos gallu i gloriannu dramâu yn feirniadol
3. Dangos gallu i ymateb i farn ac i fynegi barn bersonol
4. Dangos gallu i grynhoi sylwadau a dadleuon pobl eraill
5. Dangos gafael ar gystrawen a theithi¿r Gymaeg.

1. Trafod yn ddadansoddol ac mewn dyfnder wahanol gyfraniadau y prif ddramodwyr dan sylw

2. Deall mewn dyfnder natur gyffredinol a phrif nodweddion y theatr Gymraeg ers dechrau'r ugeinfed ganrif a hyd at y presennol

3. Trin a thrafod yn hyderus amryw gysyniadau a genres perthnasol, a'u haddasu i drafodaeth ar y theatr Gymraeg yn benodol

4. Arddangos gwybodaeth ddofn ac eang am gefndir y theatr Gymraeg fodern

5. Bwrw trawsolwg eang ar yr hyn a drafodir a magu dealltwriaeth dda o leoliad dramau unigol oddi mewn i'r cyd-destun hwnnw

Math	Enw	Disgrifiad	Pwysau
	Traethawd		50.00
	Arholiad		50.00

		Oriau
Lecture		24
Seminar		12
Private study		164

• Llythrennedd - Medrusrwydd mewn darllen ac ysgrifennu drwy amrywiaeth o gyfryngau
• Defnyddio cyfrifiaduron - Medrusrwydd wrth ddefnyddio ystod o feddalwedd cyfrifiadurol
• Hunanreolaeth - Gallu gweithio mewn ffordd effeithlon, prydlon a threfnus. Gallu edrych ar ganlyniadau tasgau a digwyddiadau, a barnu lefelau o ansawdd a phwysigrwydd
• Archwilio - Gallu ymchwilio ac ystyried dewisiadau eraill
• Adalw gwybodaeth - Gallu mynd at wahanol ac amrywiol ffynonellau gwybodaeth
• Sgiliau Rhyngbersonol - Gallu gofyn cwestiynau, gwrando'n astud ar atebion a'u harchwilio
• Dadansoddi Beirniadol & Datrys Problem - Gallu dadelfennu a dadansoddi problemau neu sefyllfaoedd cymhleth. Gallu canfod atebion i broblemau drwy ddadansoddiadau ac archwilio posibiliadau
• Ymwybyddiaeth o ddiogelwch - Bod yn ymwybodol o'ch amgylchedd a hyder o ran cadw at reoliadau iechyd a diogelwch
• Cyflwyniad - Gallu cyflwyno gwybodaeth ac esboniadau yn glir i gynulleidfa. Trwy gyfryngau ysgrifenedig neu ar lafar yn glir a hyderus.
• Gwaith Tîm - Gallu cydweithio'n adeiladol ag eraill ar dasg gyffredin, ac/neu fod yn rhan o dîm gweithio o ddydd i ddydd
• Mentora - Gallu cefnogi, helpu, arwain, ysbrydoli ac/neu hyfforddi eraill
• Dadl - Gallu cyflwyno, trafod a chyfiawnhau barn neu lwybr gweithredu, naill ai gydag unigolyn neu mewn grwˆp ehangach
• Hunanymwybyddiaeth & Ystyried - Bod yn ymwybodol o'ch cryfderau, gwendidau, nodau ac amcanion eich hun. Gallu adolygu ,cloriannu a myfyrio'n rheolaidd ar eich perfformiad eich hun ac eraill.
• Arweinyddiaeth - Gallu arwain a rheoli, datblygu cynlluniau gweithredu ac amcanion, cynnig arweiniad a chyfarwyddyd i eraill, ac ymdopi â'r pwysau sy'n gysylltiedig ag awdurdod o'r fath

Gorfodol mewn cyrsiau:

• QWM5: BA Cymraeg, Theatr a'r Cyfryngau year 3 (BA/CTC)

Opsiynol mewn cyrsiau:

• NQ26: BA Astudiaethau Busnes a Chymraeg year 3 (BA/ABCH)
• 3Q5Q: BA Cymraeg and English Literature year 3 (BA/CEL)
• T102: BA Chinese and Cymraeg year 4 (BA/CHCY)
• Q5P5: BA Cymraeg gyda Newyddiaduraeth year 3 (BA/CN)
• Q562: BA Cymraeg year 3 (BA/CYM)
• Q565: BA Cymraeg (4 year) year 4 (BA/CYM4)
• QQ3M: BA English Language & Cymraeg year 3 (BA/ELC)
• QR53: BA Italian/Cymraeg year 4 (BA/ITCY)
• R805: BA Modern Languages & Cymraeg year 4 (BA/MLCYM)
• X321: BA Astudiaethau Plentyndod ac Ieuenctid a Chymraeg year 3 (BA/PIC)
• VVQ5: BA Philosophy and Religion and Welsh year 3 (BA/PRW)
• QR54: BA Spanish/Cymraeg year 4 (BA/SPCY)
• CQ65: BA Cymraeg/Sports Science year 3 (BA/SPSW)
• LQK5: BA Polisi Cymdeithasol a Chymraeg year 3 (BA/SPWW)
• LQH5: BA Cymdeithaseg a Chymraeg year 3 (BA/SWW)
• Q5WK: BA Cymraeg gydag Ysgrifennu Cread year 3 (BA/WCW)
• QR51: BA Cymraeg/French year 4 (BA/WFR)
• QR52: BA Cymraeg/German year 4 (BA/WG)
• QV51: BA Cymraeg/History year 3 (BA/WH)
• QVM2: BA Welsh History/Cymraeg year 3 (BA/WHW)
• QQ15: BA Cymraeg and Linguistics year 3 (BA/WL)
• QW53: BA Cymraeg/Music year 3 (BA/WMU)
• LQ35: BA Cymraeg and Sociology year 3 (BA/WS)