Rhedir gan School of Welsh and Celtic Studies

20 Credyd neu 10 Credyd ECTS

Semester 2

Trefnydd: Prof Peredur Lynch

Cwrs ymarferol ar gyfer y rhai sy'n dymuno dysgu cynganeddu yw hwn. Ceir hyfforddiant ymarferol fel bod myfyrwyr yn dod i drin y gynghanedd yn gywir ac yn meistroli rhai o'r prif fesurau caeth megis yr Englyn Unodl Union a'r Cywydd Deuair Hirion. Rhoddir pwyslais mawr yn rhan gyntaf y cwrs ar ddeall aceniad cynghanedd a chaiff myfyrwyr wybodaeth hefyd ynghylch y beiau gwaharddedig. Yn ystod y cwrs byddwn hefyd yn bwrw golwg ar rai o awdlau'r Eisteddfodol Genedlaethol. Dysgir y modiwl hwn drwy gyfrwng cyfres o ddarlithoedd a seminarau.

Yn y modiwl hwn astudir detholiad cynrychioliadol o gerddi Dafydd ap Gwilym. Bydd y cwrs yn dechrau gyda darlithoedd a fydd (a) yn croniclo'r hyn sy'n hysbys am fywyd Dafydd, a (b) yn dangos fel y trosglwyddwyd ac y golygwyd y farddoniaeth sy'n dwyn ei enw. Eir ati wedyn i ddarllen tua phymtheg o'i gerddi, a bydd hynny'n gosod sylfaen ar gyfer trafodaethau ar faterion megis ei berthynas â'r traddodiad barddol brodorol a'r glêr ‘isradd', ei berthynas â chanu cyfandirol, ynghyd â thrafodaethau a fydd yn ymwneud â themâu amlycaf ei ganu.

trothwy

Gallu cynganeddu'n rhesymol gywir Dangos adnabyddiaeth o rai o brif fesurau cerdd dafod Dangos adnabyddiaeth o gyfrin bethau cerdd dafod, megis y beiau gwaharddedig Dangos gallu i ymateb i farn ac i fynegi barn bersonol Dangos gallu i grynhoi sylwadau a dadleuon pobl eraill Dangos gafael ar gystrawen a theithi'r Gymraeg Dangos gafael ar gystrawen a theithi'r Gymraeg

da

Gallu cynganeddu'n gwyir Dangos adnabyddiaeth dda o rai o brif fesurau cerdd dafod Dangos adnabyddiaeth dda o gyfrin bethau cerdd dafod, megis y beiau gwaharddedig Dangos gallu da i ymateb i farn ac i fynegi barn bersonol Dangos gallu da i grynhoi sylwadau a dadleuon pobl eraill Dangos gafael dda ar gystrawen a theithi'r Gymraeg

ardderchog

Gallu cynganeddu â graen Dangos adnabyddiaeth gadarn o rai o brif fesurau cerdd dafod Dangos adnabyddiaeth gadarn o gyfrin bethau cerdd dafod, megis y beiau gwaharddedig Dangos gallu cadarn i ymateb i farn ac i fynegi barn bersonol Dangos gallu cadarn i grynhoi sylwadau a dadleuon pobl eraill Dangos gafael gadarn ar gystrawen a theithi'r Gymraeg

1. Deall arwyddocad rhai datblygiadau diweddar ym maes cerdd dafod

2. Cynganeddu

3. Llunio englynion a chywyddau

4. Traethu'n olau am rai o awdlau eisteddfodol y ganrif hon

		Oriau
Lecture	2 awr darlith x 10	20
Private study	Astudio unigol	172
Tutorial	Trefnir cyfres o ddosbarthiadau tiwtorial, rhwng Wythnos 3-6 ac Wythnos 8-11, i gefnogi'r hyn a wneir yn y dosbarth	8

• Llythrennedd - Medrusrwydd mewn darllen ac ysgrifennu drwy amrywiaeth o gyfryngau
• Rhifedd - Medrusrwydd wrth ddefnyddio rhifau ar lefelau priodol o gywirdeb
• Defnyddio cyfrifiaduron - Medrusrwydd wrth ddefnyddio ystod o feddalwedd cyfrifiadurol
• Hunanreolaeth - Gallu gweithio mewn ffordd effeithlon, prydlon a threfnus. Gallu edrych ar ganlyniadau tasgau a digwyddiadau, a barnu lefelau o ansawdd a phwysigrwydd
• Archwilio - Gallu ymchwilio ac ystyried dewisiadau eraill
• Adalw gwybodaeth - Gallu mynd at wahanol ac amrywiol ffynonellau gwybodaeth
• Sgiliau Rhyngbersonol - Gallu gofyn cwestiynau, gwrando'n astud ar atebion a'u harchwilio
• Dadansoddi Beirniadol & Datrys Problem - Gallu dadelfennu a dadansoddi problemau neu sefyllfaoedd cymhleth. Gallu canfod atebion i broblemau drwy ddadansoddiadau ac archwilio posibiliadau
• Cyflwyniad - Gallu cyflwyno gwybodaeth ac esboniadau yn glir i gynulleidfa. Trwy gyfryngau ysgrifenedig neu ar lafar yn glir a hyderus.
• Dadl - Gallu cyflwyno, trafod a chyfiawnhau barn neu lwybr gweithredu, naill ai gydag unigolyn neu mewn grwˆp ehangach
• Hunanymwybyddiaeth & Ystyried - Bod yn ymwybodol o'ch cryfderau, gwendidau, nodau ac amcanion eich hun. Gallu adolygu ,cloriannu a myfyrio'n rheolaidd ar eich perfformiad eich hun ac eraill.

Goblygiadau o ran adnoddau ar gyfer myfyrwyr

Ni fydd hi'n ofynnol i fyfyrwyr brynu unrhyw adnoddau penodol

Rhestr ddarllen

Ymhlith y deunyddiau craidd, mae:

• John Morris-Jones, Cerdd Dafod (Rhydychen, 1925)
• Alan Llwyd, Anghenion y Gynghanedd (Cyhoeddiadau Barddas: Abertawe, 2007)

Gorfodol mewn cyrsiau:

• Q5WK: BA Cymraeg gydag Ysgrifennu Cread year 3 (BA/WCW)

Opsiynol mewn cyrsiau:

• NQ26: BA Astudiaethau Busnes a Chymraeg year 3 (BA/ABCH)
• T102: BA Chinese and Cymraeg year 4 (BA/CHCY)
• Q5P5: BA Cymraeg gyda Newyddiaduraeth year 3 (BA/CN)
• Q562: BA Cymraeg year 3 (BA/CYM)
• Q565: BA Cymraeg (4 year) year 4 (BA/CYM4)
• QQ3M: BA English Language & Cymraeg year 3 (BA/ELC)
• QR53: BA Italian/Cymraeg year 4 (BA/ITCY)
• X321: BA Astudiaethau Plentyndod ac Ieuenctid a Chymraeg year 3 (BA/PIC)
• VVQ5: BA Philosophy and Religion and Welsh year 3 (BA/PRW)
• QR54: BA Spanish/Cymraeg year 4 (BA/SPCY)
• CQ65: BA Cymraeg/Sports Science year 3 (BA/SPSW)
• LQK5: BA Polisi Cymdeithasol a Chymraeg year 3 (BA/SPWW)
• LQH5: BA Cymdeithaseg a Chymraeg year 3 (BA/SWW)
• QR51: BA Cymraeg/French year 4 (BA/WFR)
• QR52: BA Cymraeg/German year 4 (BA/WG)
• QV51: BA Cymraeg/History year 3 (BA/WH)
• QVM2: BA Welsh History/Cymraeg year 3 (BA/WHW)
• QQ15: BA Cymraeg and Linguistics year 3 (BA/WL)
• QW53: BA Cymraeg/Music year 3 (BA/WMU)
• LQ35: BA Cymraeg and Sociology year 3 (BA/WS)
• M1Q5: LLB Law with Welsh year 3 (LLB/LW)