Sophie'n cyflwyno mewn cynhadledd
Dr Sophie WilliamsDdwy flynedd yn ôl, cafodd Dr Sophie Williams, darlithydd mewn cadwraeth ym Mhrifysgol Bangor, ei tharo'n wael gyda Llid yr Ymennydd Japaneaidd tra oedd ar daith ymchwil a dysgu yn Tsieina. Cafodd anaf difrifol i'r ymennydd, bu mewn coma am chwe wythnos ac mae'n dal i ddibynnu ar gadair olwyn ac awyru artiffisial. Ond mae Sophie wedi bod yn benderfynol i ailafael yn ei diddordebau: gwyddoniaeth a chadwraeth planhigion. Yr wythnos hon, mae hi wedi mynd y tu hwnt i bob disgwyl ac wedi dychwelyd i lwyfan cadwraeth ryngwladol a chyflwyno ei hymchwil yn yr "International Congress of Conservation Biology".
Traddodir cyflwyniad Sophie “Would cultivation of a socio-economically important palm take pressure off wild populations” trwy fideo gan fod Sophie dal yn yr ysbyty yn cael triniaeth adsefydlu. Bydd Sophie'n gallu bod yn bresennol yn y digwyddiad gan ei fod yn cael ei ffrydio'n fyw a bydd yn gallu ateb cwestiynau gan y gynulleidfa o wyddonwyr cadwraeth rhyngwladol.
Meddai Sophie "rwy'n mor falch o allu cyflwyno fy ngwaith unwaith eto. Diolch yn fawr iawn i drefnwyr y gynhadledd am wneud hyn yn bosib. Ond bechod na fuaswn yn gallu bod yno go iawn".
Mae Sophie yn ddarlithydd er anrhydedd yn Ysgol yr Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a Daearyddiaeth ym Mhrifysgol Bangor. Gweithiodd ei chydweithiwr yr Athro Julia Jones ar y cyflwyniad gyda Sophie. "Pan wahoddwyd Sophie i roi cyflwyniad yn yr ICCB, roedd hi wrth ei bodd ac yn benderfynol o sicrhau ei fod yn digwydd. Diolch o galon i Rondo, cwmni cynhyrchu lleol, am gymryd ein recordiad amhroffesiynol iawn a chynhyrchu'r fideo".
Cynhelir yr International Congress of Conservation Biology pob dwy flynedd. Eleni, fe'i cynhelir yn Cartagena, Colombia rhwng 23 a 27 Gorffennaf. Roedd Sophie i fod i roi cyflwyniad yn y gynhadledd ddiwethaf ym Montpellier, Ffrainc, ond ar y pryd, roedd hi rhwng byw a marw. Yn ystod ei slot ar amserlen y rhaglen, cyfarfu llawer o'i ffrindiau a'i chydweithwyr yng ngardd fotaneg hyfryd Montpellier i rannu straeon am Sophie a dymuno'n dda iddi. Mae ei ffrind a'i chydweithiwr, yr Athro E.J. Milner-Gulland, sy'n rhoi'r prif anerchiad yn y gynhadledd yng Ngholombia yn dweud bod "Sophie wedi bod yn ysbrydoliaeth fawr i bawb sydd wedi ei chyfarfod hi erioed; gan gynnwys ei chyd-fyfyrwyr, ei hathrawon a'i chyd-gadwraethwyr. Mae'n wych ei bod yn gallu cyffwrdd grŵp newydd o bobl trwy'r cyflwyniad hwn, ac ymestyn ei dylanwad cadarnhaol a rhannu ei gwybodaeth unwaith eto ar raddfa fyd-eang."
Yn agoriad y gynhadledd, dyfarnwyd y wobr i gadwraethwr ar ddechrau ei yrfa i Dr Diogo Verissimo. Talodd deyrnged i'r dylanwad mawr mae Sophie wedi ei gael ar ei yrfa.
Mae teulu a ffrindiau Sophie wedi sefydlu ymddiriedolaeth i'w chefnogi. Os hoffech gyfrannu at yr ymddiriedolaeth, anfonwch siec i: The Sophie Williams Trust, d/o Sarah Edgar, Tan y Felin Wen, Rhosbodrual, Caenarfon, Gwynedd, LL55 2BB.
Dyddiad cyhoeddi: 25 Gorffennaf 2017