Archif y Mis: Mehefin 2022
R.S. Thomas - Omnibws

Mae R.S. Thomas (1913-2000) yn un o brif lenorion ein hoes, un o feirdd mwyaf Cymru. Yr haf hwn bydd Canolfan Ymchwil R.S. Thomas ar y cyd â’r Archifdy yn arddangos dogfennau ac arteffactau gwreiddiol o gasgliad y ganolfan yn Arddangosfa Flynyddol yr Archifdy: R.S. THOMAS:  EI FYWYD A'I WAITH .

Ymddangosodd cerddi printiedig cynharaf RST yng nghylchgrawn myfyrwyr Omnibws, pan oedd yn fyfyriwr yng Ngholeg Prifysgol Gogledd Cymru, Bangor, fel yr oedd ar y pryd. Ymddangosodd ei gerddi, ac un darn o ryddiaith greadigol, dan y ffug enw 'Curtis Langdon'. Dywedodd RST mewn cyfweliad ym 1990 ei fod, wrth edrych yn ôl, wedi ei ‘syfrdanu’ gan y ffug enw a fabwysiadodd gan deimlo ei fod yn deillio o enwau’r math o awduron y byddai ei fam yn eu darllen yn ystod ei fagwraeth (‘Warwick Deeping’). Pan gymerodd golygydd newydd yr awenau a phan glywodd RST ef yn dweud “fydd dim mwy o gerddi gan y d***l Curtis Langdon ‘na’n cael eu cyhoeddi”, cyflwynodd RST gerdd, wedi’i chopïo gan ffrind, o dan y ffugenw ‘Figaro’ – a chafodd ei derbyn.

Crewyd yr “Archif y Mis” yma gan Lynette Williams.

Cliciwch ar y dolennau isod i weld y dogfennau sydd wedi ymddangos fel “Archif y Mis” yn y gorffennol.