Ynglŷn â’r Cwrs Yma
Mae Hanes Meddygaeth Cymru yn archwilio'r stori gyfoethog datblygiad iechyd ac iachâd yng Nghymru, sy’n aml yn cael ei hanwybyddu. O rwymedïau gwerin canoloesol a gwaith iachawyr traddodiadol i ddylanwad diwydianeiddio, rhyfel a gwyddoniaeth fodern, mae'r cwrs yn darparu taith hygyrch trwy amser. Gan dynnu ar ymchwil wreiddiol yn archifau Prifysgol Bangor a ffynonellau hanesyddol eraill, mae'r sesiynau'n tynnu sylw at gyfraniad unigryw Cymru i feddygaeth, gan gynnwys rôl cymunedau, yr eglwys, a diwydiannau lleol wrth lywio dulliau o ymdrin ag iechyd. Bydd cyfranogwyr yn cael eu cyflwyno i unigolion, astudiaethau achos a digwyddiadau diddorol, megis gwaith gosodwyr esgyrn, lledaeniad clefydau heintus, a datblygiad ysbytai yng Nghymru. Bydd pob sesiwn yn cyfuno sgyrsiau egluro, trafodaethau, a chyfleoedd i ymgysylltu â deunydd cynradd mewn lleoliad hamddenol ac anffurfiol. Nid oes angen unrhyw wybodaeth flaenorol, ac mae'r cwrs wedi'i gynllunio i apelio at unigolion sydd â diddordeb cyffredinol yn hanes Cymru ac at unigolion sy'n chwilfrydig am hanes meddygaeth yn ehangach.
Deilliannau Dysgu
- Cyflwyno dysgwyr i ffigurau a themâu allweddol yn hanes meddygaeth yng Nghymru.
- Datblygu dealltwriaeth o sut mae newid cymdeithasol, diwylliannol a diwydiannol wedi llywio dulliau o ymdrin ag iechyd.
- Archwilio ymchwil a ffynonellau hanesyddol gwreiddiol mewn ffordd hygyrch.
- Annog cyfranogwyr i adfyfyrio’n feirniadol ar y cysylltiadau rhwng gofal iechyd yn y gorffennol a’r presennol.
Manteision y Cwrs
Mae'r cwrs hwn yn cynnig cyfle prin i archwilio gorffennol meddygol Cymru mewn ffordd hygyrch a diddorol. Bydd dysgwyr yn datgelu straeon iachawyr lleol, cymunedau ac arloeswyr meddygol y mae eu gwaith wedi llunio iechyd a lles ledled y wlad. Drwy gysylltu arferion y gorffennol â materion cyfoes, mae'r cwrs yn darparu safbwyntiau ffres sy'n atseinio â gofal iechyd modern a hanes cymdeithasol. Mae sesiynau wedi'u cynllunio i fod yn gyfeillgar ac yn seiliedig ar drafodaeth, gan greu amgylchedd pleserus ar gyfer dysgu a chysylltu. Boed wedi eu cymell gan chwilfrydedd ynghylch treftadaeth Cymru, diddordeb mewn meddygaeth, neu awydd am ddysgu gydol oes, bydd cyfranogwyr yn gadael gyda gwybodaeth newydd, mewnwelediadau, a gwerthfawrogiad dyfnach o gyfraniad unigryw Cymru i hanes meddygaeth.
Dyddiadau ac amseroedd y cwrs
Mae'r amser yr un peth ar gyfer pob un o'r dyddiadau, 6.00YP - 8.00YP
17 Tachwedd
24 Tachwedd
1 Rhagfyr
8 Rhagfyr
Lleoliad
Bangor (lleoliad i'w cadarnhau)
Darlithydd
Dr Dylan Jones Darlithydd mewn Gwyddorau Biofeddygol (Hematoleg / Ffisioleg Dynol)
Rwy’n arweinydd modiwl ar gyfer y modiwlau canlynol: MSE-0003 Hanes Meddygaeth, MSE-0004 Bodau Dynol: Strwythur a Swyddogaeth, MSE-1021 Ffisioleg Dynol, MSE-2006 Ffisioleg Glinigol, MSE-2015 Hematoleg a Throsglwyddo, MSE-2026 Technolegau Clinigol Cymhwysol, MSE-3015 Hematoleg, MSE-4062 Gwyddorau Diagnostig, MSE-4069 Gwyddorau Diagnostig Cymhwysol, a MSE-4090 Gwyddorau Gwaed.
Rwy’n cyfrannu fel darlithydd ar y modiwlau MSE-1018 Gwyddorau Clinigol yn Ymarferol, MSE-1017 Sgiliau Allweddol mewn Gwyddor Feddygol, MSE-1019 Ymarfer Labordy Da, MSE-1020 Ymarferion Biofeddygol, MSE-2003 Sgiliau Ymchwil, MSE-2017 Sgiliau Galwedigaethol, a MSE-3018 Biocemeg Glinigol.
Rwy’n goruchwylio prosiectau ymchwil ar gyfer MSE-3013 Prosiect Ymchwil a MSE-3008 Traethawd Hir. Mae’r pynciau traethawd hir o ddiddordeb yn cynnwys: rôl polymorffeddau mewn ardaloedd rheoleiddiol genetig, esblygiad moleciwlaidd ffactorau virulens, ymwrthedd i wrthfiotigau, malaeneddau hematolegol, a rôl genomigau yn eu canfod a’u rheoli.
Mae gen i hefyd rolau gweinyddol gan gynnwys bod yn aelod o Fwrdd Astudiaethau SMS, aelod o Bwyllgor Cyswllt Staff-Myfyrwyr SMS, a swyddog arholiadau ar gyfer SMS.
Cynnwys y Cwrs
Beth fyddwch chi’n ei astudio ar y cwrs yma?
Sesiwn 1: Gwreiddiau Iachau - Meddygaeth Werin a Thraddodiadau Cynnar
Pynciau:
- Arferion iachau canoloesol yng Nghymru
- Rôl gosodwyr esgyrn, bydwragedd ac iachawyr traddodiadol
- Dylanwad yr eglwys a sefydliadau crefyddol
- Cyfreithiau meddygol cynnar (e.e. Cyfreithiau Hywel Dda)
Sesiwn 2: Diwydiant, Anafiadau ac Iechyd Cyhoeddus
Pynciau:
- Effeithiau diwydianeiddio (glo, llechi, dur) ar iechyd
- Meddygaeth alwedigaethol ac ymateb cymunedol i anafiadau
- Dechrau defnyddio mesurau iechyd cyhoeddus (glanweithdra, tai, dŵr glân)
Sesiwn 3: Epidemigau, Rhyfeloedd a Datblygiad Ysbytai
Pynciau:
- Colera, twbercwlosis, a lledaeniad clefydau heintus
- Sut oedd rhyfel yn llywio gofal iechyd a threfniadaeth feddygol
- Sefydlu ysbytai yng Nghymru a'r symudiad tuag at ofal meddygol ffurfiol
Sesiwn 4: O Draddodiad i'r GIG – Cymru mewn Meddygaeth Fodern
Pynciau:
- Dirywiad meddygaeth werin a chynnydd meddygaeth sy'n seiliedig ar wyddoniaeth
- Sefydlu’r GIG a rôl Cymru yn ei ddatblygiad
- Rôl merched a nyrsio cymunedol mewn gofal iechyd yn yr 20fed ganrif
Cost y Cwrs
Does dim cost i'r cwrs.
Gwneud Cais
Cwblhewch y ffurflen isod i gofrestru ar gyfer y cwrs hwn. Byddwn yn cysylltu â chi yn nes at ddyddiad cychwyn y cwrs gyda’r holl fanylion y bydd eu hangen arnoch.
Cofrestu: Hanes Meddygaeth Cymru