Ragoriaeth Ymchwil Gwobrwyo Digwyddiad 2016

Am y tro cyntaf mae digwyddiad wedi cael ei gynnal i ddathlu a gwobrwyo rhagoriaeth yr ymchwil a gynhyrchir gan Brifysgol Bangor.

Yn y noson wobrwyo newydd rhoddwyd sylw haeddiannol i rai o ymchwilwyr unigol a thimau ymchwil gorau’r Brifysgol.

Pwrpas y gwobrau yw dathlu llwyddiannau unigol staff academaidd y Brifysgol ar adegau gwahanol yn eu gyrfaoedd, gan gynnwys sêr newydd addawol, myfyriwr doethurol a Gwobr Cyfraniad Oes.

Dyfarnwyd  Y Wobr am Ragoriaeth  Ymchwil Doethurol i  Dr Claire Szostek, myfyrwraig o’r Ysgol Gwyddorau Eigion am ei gwaith gyda physgotwyr y Sianel i ddeall lefelau pysgota cynaliadwy yn y bysgodfa cregyn bylchog - Meithrin partneriaethau rhwng diwydiant a gwyddoniaeth a llenwi bylchau gwybodaeth hanfodol ar gyfer pysgodfa gwerth uchel yn y Deyrnas Unedig.

Mae llongau pysgota’r Deyrnas Unedig yn dal pysgod cregyn bylchog sy’n werth mwy na £ 69m y^-1. Oherwydd y diffyg sylweddol yn y data am gynaliadwyedd economaidd a biolegol y bysgodfa aethpwyd ati i sefydlu’r project PhD hwn, a gyllidwyd gan ddiwydiant pysgota’r Deyrnas Unedig. Trwy gydol y project bu Claire wrthi’n ymwneud â llawer o randdeiliaid allweddol ar draws y diwydiant bwyd môr, gan gynnwys pysgotwyr a chyrff y llywodraeth. Treuliodd Claire gryn dipyn o amser yn cyfarfod pysgotwyr, yn casglu data i fesur patrymau gofodol pysgota cregyn bylchog. Arweiniodd hyn at y map meintiol cyntaf erioed o ddosbarthiad gweithgarwch pysgota’r glannau am gregyn bylchog ar draws y Sianel. Drwy ddadansoddiad genetig o samplau meinwe cregyn bylchog llwyddodd Claire i ddatgelu tystiolaeth allweddol am y cysylltiadau rhwng gwelyau cregyn bylchog masnachol bwysig a hefyd am rai ynysig. Trwy dreulio cryn dipyn o amser ar y môr ar fwrdd llongau pysgota cregyn bylchog masnachol llwyddodd  Claire hefyd i feintioli daliadau anfwriadol ar draws y bysgodfa. Mae'r allbwn yn cynnwys dau bapur cyhoeddedig gyda dau arall yn cael eu hadolygu ac yn ffurfio sylfaen dystiolaeth newydd hollbwysig fydd yn llywio'n effeithiol y gwaith o reoli’r bysgodfa werthfawr hon.  

         Dr Claire Szostek

Meddai Dr Szostek: “Rwy'n teimlo'n falch iawn o dderbyn y wobr hon ac yn freintiedig iawn o fod wedi cael y cyfle i ymgymryd â’r project hwn, sydd wedi cynnig amrywiaeth mawr o heriau a chyfleoedd. Mae'r llwyddiannau a’r allbynnau ymchwil newydd yr ydym wedi eu cyflawni yn dyst i'r berthynas gadarnhaol rydym wedi ei datblygu, ac yn ei chynnal, gyda'r diwydiant pysgota yn y DU. Mae llawer o bysgotwyr a chwmnïau prosesu wedi rhoi o’u hamser, eu harbenigedd a’u harian i alluogi casglu data gwyddonol o ansawdd uchel. Yr wyf yn diolch i’m goruchwyliwr gwych yr Athro Michel Kaiser am ei weledigaeth, ei arbenigedd a’i gyngor a’i gefnogaeth gyson drwy gydol y project ac i’r cyd-oruchwylwyr Dr Lee Murray a Dr Ewen Bell. Mae gan Brifysgol Bangor adrannau ymchwil gyda’r gorau yn y  byd ac rwy'n falch o fod wedi cwblhau fy PhD yn yr Ysgol Gwyddorau Eigion."

                Dr Claire Szostek with Professor John G Hughes, Vice-Chancellor of Bangor University and Professor Jo Rycroft-Malone, Pro Vice-Chancellor, Research & Impact

Meddai’r Athro Jo Rycroft-Malone, Dirprwy Is-ganghellor, Ymchwil ac Effaith,:

“Mae’r enillwyr yn y noson wobrwyo gyntaf hon yn dyst i’r ffaith fod ymchwil ym Mhrifysgol Bangor yn blodeuo ac yn ffynnu. Mae’n bleser cael gwerthfawrogi a gwobrwyo ein hymchwilwyr gorau a symbylu eraill.”

Yn dilyn y noson wobrwyo gyntaf hon, bydd y Gwobrau Rhagoriaeth Ymchwil yn cael eu cynnal bob yn ail flwyddyn â gwobrau Effaith ac Arloesi'r Brifysgol.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Rhagfyr 2016