EN

Modiwl DXC-2018:
Geomorffoleg Afonol

Ffeithiau’r Modiwl

Rhedir gan School of Natural Sciences

20 Credyd neu 10 Credyd ECTS

Semester 1

Trefnydd: Dr Paula Roberts

Amcanion cyffredinol

Basnau afon yw’r system naturiol sylfaenol yn y mwyafrif o brosesau hydrolegol a’r uned ofodol bennaf o fewn hydroleg a geomorffoleg. Amcan y modiwl yw datblygu dealltwriaeth myfyrwyr o reolyddion, dynameg a chysylltiadau rhwng y llifoedd a ffurfiau a welir yn y system ffisegol allweddol hon drwy fframwaith damcaniaethol. Rhennir y modiwl yn ddwy ran naturiol: y llethrau a’r sianeli. Yn y rhan gyntaf mae’r modiwl yn archwilio patrymau a rheolyddion llif dŵr a gwaddodion drwy ac ar draws llethrau, gan ganolbwyntio yn bennaf ar greu llif trostir a symud gwaddodion. Mae ail ran y modiwl yn archwilio’r prosesau sydd yn rheoli ffurf ac esblygiad afonydd, sydd yn cael ei yrru gan drosglwyddiad gwaddodion o’r llethrau a ffiniau’r sianel ac effaith y prosesau yma ar reolaeth afonol. Fe drafodir y themâu canlynol yn ystod darlithoedd y modiwl. - Egwyddorion geomorffoleg, cyfundrefnau gweithgarwch, trothwyon. - Mas-symudiad ac erydiad ar lethrau - Prosesau blaen-nentydd a datblygiad rhwydweithiau. - Prosesau'r sianel: dŵr a gwaddod. - Geometreg hydrolig. - Erydiad glan a gwely. - Patrymau sianel a chyfraddau newid. - Rheoli Sianeli

Cynnwys cwrs

Amcan y modiwl yma yw cyflwyno myfyrwyr i’r prosesau allweddol sydd yn rheoli symudiad dŵr a gwaddodion drwy’r basn afon dros amrywiaeth o raddfeydd amserol a gofodol. Gellir deal y symudiadau yma fel rheolydd ac fel sgil-effaith o forffoleg y basn, ac fe archwilir y rhyngweithiad sensitif yma yng nghyd-destun y basn cyfan a pharthau annatod y llethr a’r sianel.

Meini Prawf

trothwy

Trothwy. Yn dangos gwybodaeth dderbyniol o brif nodweddion geomorffoleg afonol. Defnyddio dulliau sylfaenol i ddadansoddi gwybodaeth ac yn defnyddio enghreifftiau addas i egluro newidiadau yn y sianeli. Yn egluro yn glir, yn defnyddio strwythurau addas. Fe ddisgwylir ychydig o ddadansoddi critigol ar lefel sylfaenol.

da

Da. Yn dangos dealltwriaeth drwyadl o brif nodweddion geomorffoleg afonol gyda thystiolaeth o ddarllen ac ymwybyddiaeth o ddatblygiadau newydd. Yn egluro materion traws disgyblaethol yn dda gyda gwerthfawrogiad o’r elfennau o amser a graddfa mewn sustemau afonol. Gwerthusiad critigol trwyadl a defnydd o astudiaethau achos, safon uchel o gyflwyno.

ardderchog

Rhagorol. Dealltwriaeth glir, eang a thrwyadl o geomorffoleg afonol. Tystiolaeth o ddarllen cefndirol ac ymwybyddiaeth o ddatblygiadau cyfredol ar lefelau o amser a graddfa. Ymwybodol o effeithiau traws disgyblaethol o nodweddion afonol. Gwerthusiad critigol gyda dadleuon perthnasol. Cyflwyniad ardderchog ac ysgrifennu o safon.

Canlyniad dysgu

  1. Disgrifio prosesau a ffurfiau allweddol y system afonol.

  2. Gwerthuso’r dulliau sydd ar gael i fonitro prosesau’r basn.

  3. Esbonio strwythur rhwydweithiau traenio, morffoleg a deinameg sianeli.

  4. Gwerthuso strategaethau a phroblemau rheolaeth afonol

Dulliau asesu

Math Enw Disgrifiad Pwysau
Essay 50
Online test 50

Strategaeth addysgu a dysgu

Oriau
 

Darlithoedd ar y cyd efo myfyrwyr Prifysgol Aberystwyth 1 x 2awr yr wythnos

20
Seminar

Seminarau efo trefnydd y modiwl ym Mangor 10 x 1 awr dros y semester 1af

10
Private study

Asudio personol, cadw i fynu efo darlithoedd dysgu o bell a chwblhau aseiniadau

 170

Sgiliau Trosglwyddadwy

  • Llythrennedd - Medrusrwydd mewn darllen ac ysgrifennu drwy amrywiaeth o gyfryngau
  • Rhifedd - Medrusrwydd wrth ddefnyddio rhifau ar lefelau priodol o gywirdeb
  • Defnyddio cyfrifiaduron - Medrusrwydd wrth ddefnyddio ystod o feddalwedd cyfrifiadurol
  • Hunanreolaeth - Gallu gweithio mewn ffordd effeithlon, prydlon a threfnus. Gallu edrych ar ganlyniadau tasgau a digwyddiadau, a barnu lefelau o ansawdd a phwysigrwydd
  • Archwilio - Gallu ymchwilio ac ystyried dewisiadau eraill
  • Adalw gwybodaeth - Gallu mynd at wahanol ac amrywiol ffynonellau gwybodaeth
  • Dadansoddi Beirniadol & Datrys Problem - Gallu dadelfennu a dadansoddi problemau neu sefyllfaoedd cymhleth. Gallu canfod atebion i broblemau drwy ddadansoddiadau ac archwilio posibiliadau

Sgiliau pwnc penodol

Geomorffoleg Afonol Deallt datblygiad prif nodweddion geomorffoleg afonol. Deallt prif effeithiau'r nodweddion hyn ar yr amgylchedd ehangach. Deallt prif nodweddion Cyfarwyddeb Fframwaith Dwr yr UE

Adnoddau

Goblygiadau o ran adnoddau ar gyfer myfyrwyr

Dim

Rhestrau Darllen Bangor (Talis)

http://readinglists.bangor.ac.uk/modules/dxc-2018.html

Cyrsiau sy’n cynnwys y modiwl hwn