Modiwl DXC-2018:
Geomorffoleg Afonol

Ffeithiau’r Modiwl

Rhedir gan School of Natural Sciences

20 Credyd neu 10 Credyd ECTS

Semester 1

Trefnydd: Dr Paula Roberts

Amcanion cyffredinol

Basnau afon yw’r system naturiol sylfaenol yn y mwyafrif o brosesau hydrolegol a’r uned ofodol bennaf o fewn hydroleg a geomorffoleg. Amcan y modiwl yw datblygu dealltwriaeth myfyrwyr o reolyddion, dynameg a chysylltiadau rhwng y llifoedd a ffurfiau a welir yn y system ffisegol allweddol hon drwy fframwaith damcaniaethol. Rhennir y modiwl yn ddwy ran naturiol: y llethrau a’r sianeli. Yn y rhan gyntaf mae’r modiwl yn archwilio patrymau a rheolyddion llif dŵr a gwaddodion drwy ac ar draws llethrau, gan ganolbwyntio yn bennaf ar greu llif trostir a symud gwaddodion. Mae ail ran y modiwl yn archwilio’r prosesau sydd yn rheoli ffurf ac esblygiad afonydd, sydd yn cael ei yrru gan drosglwyddiad gwaddodion o’r llethrau a ffiniau’r sianel ac effaith y prosesau yma ar reolaeth afonol. Fe drafodir y themâu canlynol yn ystod darlithoedd y modiwl. - Egwyddorion geomorffoleg, cyfundrefnau gweithgarwch, trothwyon. - Mas-symudiad ac erydiad ar lethrau - Prosesau blaen-nentydd a datblygiad rhwydweithiau. - Prosesau'r sianel: dŵr a gwaddod. - Geometreg hydrolig. - Erydiad glan a gwely. - Patrymau sianel a chyfraddau newid. - Rheoli Sianeli

Cynnwys cwrs

Amcan y modiwl yma yw cyflwyno myfyrwyr i’r prosesau allweddol sydd yn rheoli symudiad dŵr a gwaddodion drwy’r basn afon dros amrywiaeth o raddfeydd amserol a gofodol. Gellir deal y symudiadau yma fel rheolydd ac fel sgil-effaith o forffoleg y basn, ac fe archwilir y rhyngweithiad sensitif yma yng nghyd-destun y basn cyfan a pharthau annatod y llethr a’r sianel.

Meini Prawf

trothwy

Trothwy. Yn dangos gwybodaeth dderbyniol o brif nodweddion geomorffoleg afonol. Defnyddio dulliau sylfaenol i ddadansoddi gwybodaeth ac yn defnyddio enghreifftiau addas i egluro newidiadau yn y sianeli. Yn egluro yn glir, yn defnyddio strwythurau addas. Fe ddisgwylir ychydig o ddadansoddi critigol ar lefel sylfaenol.

da

Da. Yn dangos dealltwriaeth drwyadl o brif nodweddion geomorffoleg afonol gyda thystiolaeth o ddarllen ac ymwybyddiaeth o ddatblygiadau newydd. Yn egluro materion traws disgyblaethol yn dda gyda gwerthfawrogiad o’r elfennau o amser a graddfa mewn sustemau afonol. Gwerthusiad critigol trwyadl a defnydd o astudiaethau achos, safon uchel o gyflwyno.

ardderchog

Rhagorol. Dealltwriaeth glir, eang a thrwyadl o geomorffoleg afonol. Tystiolaeth o ddarllen cefndirol ac ymwybyddiaeth o ddatblygiadau cyfredol ar lefelau o amser a graddfa. Ymwybodol o effeithiau traws disgyblaethol o nodweddion afonol. Gwerthusiad critigol gyda dadleuon perthnasol. Cyflwyniad ardderchog ac ysgrifennu o safon.

Canlyniad dysgu

  1. Disgrifio prosesau a ffurfiau allweddol y system afonol.

  2. Gwerthuso’r dulliau sydd ar gael i fonitro prosesau’r basn.

  3. Esbonio strwythur rhwydweithiau traenio, morffoleg a deinameg sianeli.

  4. Gwerthuso strategaethau a phroblemau rheolaeth afonol

Dulliau asesu

Math Enw Disgrifiad Pwysau
TRAETHAWD Essay 50
PRAWF DOSBARTH Online test 50

Strategaeth addysgu a dysgu

Oriau
 

Darlithoedd ar y cyd efo myfyrwyr Prifysgol Aberystwyth 1 x 2awr yr wythnos

20
Seminar

Seminarau efo trefnydd y modiwl ym Mangor 10 x 1 awr dros y semester 1af

10
Private study

Asudio personol, cadw i fynu efo darlithoedd dysgu o bell a chwblhau aseiniadau

 170

Sgiliau Trosglwyddadwy

  • Llythrennedd - Medrusrwydd mewn darllen ac ysgrifennu drwy amrywiaeth o gyfryngau
  • Rhifedd - Medrusrwydd wrth ddefnyddio rhifau ar lefelau priodol o gywirdeb
  • Defnyddio cyfrifiaduron - Medrusrwydd wrth ddefnyddio ystod o feddalwedd cyfrifiadurol
  • Hunanreolaeth - Gallu gweithio mewn ffordd effeithlon, prydlon a threfnus. Gallu edrych ar ganlyniadau tasgau a digwyddiadau, a barnu lefelau o ansawdd a phwysigrwydd
  • Archwilio - Gallu ymchwilio ac ystyried dewisiadau eraill
  • Adalw gwybodaeth - Gallu mynd at wahanol ac amrywiol ffynonellau gwybodaeth
  • Dadansoddi Beirniadol & Datrys Problem - Gallu dadelfennu a dadansoddi problemau neu sefyllfaoedd cymhleth. Gallu canfod atebion i broblemau drwy ddadansoddiadau ac archwilio posibiliadau

Adnoddau

Goblygiadau o ran adnoddau ar gyfer myfyrwyr

Dim

Rhestrau Darllen Bangor (Talis)

http://readinglists.bangor.ac.uk/modules/dxc-2018.html

Cyrsiau sy’n cynnwys y modiwl hwn

Gorfodol mewn cyrsiau:

Opsiynol mewn cyrsiau: