Dr Laura Hamer (Brifysgol Agored) a Prof Helen Julia Minors Prifysgol Efrog)
O gloriau LP wedi'u steilio yn cynnwys yr 'uwchseren' arwain Herbert von Karajan i ffilm fywgraffyddol Maestro Netflix yn 2023 o Leonard Bernstein, mae naratifau arweinyddiaeth gerddorol wedi cael eu dominyddu ers tro gan ffigur yr arweinydd gwrywaidd eiconig trosgynnol. Mae'r papur hwn yn archwilio canfyddiadau o astudiaeth ddiweddar y siaradwyr o arweinyddiaeth gerddorol menywod. Gan herio'r traddodiad maestro gwrywaidd yn uniongyrchol, archwiliodd y prosiect arweinyddiaeth gerddorol menywod ar y podiwm ac yn eang y tu hwnt iddo, gan gwmpasu gwaith menywod mewn addysg gerddoriaeth a'r diwydiannau cerddoriaeth, gwaith menywod yn arwain cerddoriaeth o fewn arferion ysbrydol a chysegredig, a rhwydweithiau, cydweithfeydd a chymdeithasau cerddorion benywaidd. Gan ganolbwyntio ar waith a wnaed fel rhan o Rwydwaith Arweinyddiaeth Gerddorol Menywod Ar-lein (2022-2024) a ariannwyd gan AHRC a thrwy gyd-olygu The Routledge Companion to Women and Musical Leadership: The Nineteenth Century and Beyond (Routledge, 2025) – lle gwnaethom gyd-awduro pennod yn archwilio piblinellau diwydiant a chynlluniau mentora yn seiliedig ar gyfweliadau ag amrywiaeth o arweinwyr benywaidd sy'n gweithio yn y diwydiannau cerddoriaeth – byddwn yn amlinellu ein gwersi allweddol ynghylch pwysigrwydd mentora, rhwydweithiau, cynaliadwyedd a hunanofal ac yn cynnig modelau amgen o arweinyddiaeth gerddorol.