Mae Tŷ Gwyrddfai yn brosiect cydweithredol rhwng Adra, Prifysgol Bangor a Busnes@LlandrilloMenai ac mae wedi trawsnewid hen safle Northwood Hygiene Products yn ganolfan ddatgarboneiddio sy’n sicrhau bod gogledd-orllewin Cymru ar flaen y gad o ran yr agenda ddatgarboneiddio drwy barhau i weithio gyda chymunedau.
Mae Tŷ Gwyrddfai eisoes yn gartref i bencadlys Trwsio, contractwr mewnol Adra sy'n cyflogi dros 150 o staff. Mae Travis Perkins hefyd wedi sefydlu depo ar y safle i ddarparu deunyddiau a chyflenwadau i Adra a'i gontractwyr.
Mae Tŷ Gwyrddfai wedi denu noddwyr nodedig o’r sector breifat sydd yn cefnogi’r safle ac yn gweithredu cyrsiau hyfforddiant oddi yno.
Clywodd aelodau'r Senedd am y cyfleusterau hyfforddi pwrpasol ar y safle, a reolir gan Busnes@LlandrilloMenai, cangen fasnachol Grŵp Llandrillo Menai. Maent yn darparu sgiliau datgarboneiddio ac adeiladu wedi'u teilwra i bobl ifanc ac aelodau presennol o'r gweithlu adeiladu, yn enwedig mewn meysydd fel inswleiddio waliau allanol, gosod a gwasanaethu paneli solar, pympiau gwres ffynhonnell aer a storio batris.
Soniwyd hefyd am gyfleuster ymchwil a datblygu arloesol o'r radd flaenaf sydd wedi cael ei ddatblygu gan Brifysgol Bangor i brofi a threialu technoleg a deunyddiau newydd sy'n cyd-fynd â'r agenda datgarboneiddio. Mae'r cyfleuster hwn yn cynnwys dwy siambr a gynlluniwyd i efelychu tu mewn a thu allan tŷ ar gyfer profi hinsawdd.
Mae Tŷ Gwyrddfai wedi derbyn cyllid gan Lywodraeth Cymru a Llywodraeth y DU, gyda arain o’r Gronfa Cyllid Ffyniant a Rennir yn cael ei ddefnyddio ar gyfer nifer o brosiectau a mentrau sy'n gysylltiedig â Thŷ Gwyrddfai.
Rwy’n falch iawn o ddod â’r ganolfan ddatgarboneiddio arloesol hon i sylw’r Senedd heddiw. Mae’n fraint cynrychioli ardal lle mae mentrau uchelgeisiol fel Tŷ Gwyrddfai yn cymryd camau ymarferol ac arloesol i fynd i’r afael â’r argyfwng hinsawdd. Mae hwn yn fodel rhagorol o gydweithio lleol sy’n cyfuno ymchwil, hyfforddiant ac adfywio economaidd – ac yn sicr mae’n brosiect y gellid ei efelychu ledled Cymru.
Mae cyfleuster ymchwil Prifysgol Bangor yn Nhŷ Gwyrddfai yn cynnig arddangosiad clir o sut y gall ymchwil academaidd fynd i’r afael yn uniongyrchol â’r heriau sy’n effeithio ar ein bywydau bob dydd. Gan weithio gyda’n gilydd â diwydiant a chymunedau, rydym yn cynyddu ein dealltwriaeth o effaith newid hinsawdd ar y sector adeiladu a’r deunyddiau y mae’n dibynnu arnynt.
Trwy’r cydweithrediad hwn, rydym yn gallu harneisio rhagoriaeth academaidd i gefnogi cymunedau cynaliadwy, datblygu sgiliau gwyrdd, a gyrru’r newid i ddyfodol carbon isel.
Roedden ni wrth ein bodd yn siarad ag aelodau’r Senedd a phartneriaid eraill am ein cyfleuster arloesol.
Rydym yn hynod falch o’r hyn rydym wedi’i gyflawni hyd yn hyn. Mae wedi bod yn ddull partneriaeth go iawn – pawb yn gweithio tuag at y nod cyffredin o weithio tuag at dargedau sero net, gan ganolbwyntio ar hyfforddiant ac arloesedd.
Bydd y datblygiad yn arwain at weithlu mwy cymwys a medrus trwy cyrsiau fel Academi Adra i gefnogi’r sector adeiladu lleol ac yn sicrhau y bydd unrhyw werth a gynhyrchir trwy ddatgarboneiddio a buddsoddiad cyfalaf cysylltiedig yn cael ei gadw’n lleol.
Bydd hefyd yn cyfrannu at leihau allyriadau carbon yn ein cartrefi, a fydd yn ei dro yn lleihau effaith costau tanwydd ac ynni cynyddol trwy wneud ein cartrefi’n fwy effeithlon o ran ynni a gwella ansawdd bywyd ein tenantiaid.
Mae Tŷ Gwyrddfai yn arloesi dulliau newydd o ddarparu sgiliau proffesiynol a hyfforddiant sy'n darparu pobl a busnesau yng ngogledd-orllewin Cymru i ddatgloi potensial sero net. Rydym yn hynod falch o fod yn gweithio mewn partneriaeth ag Adra a Phrifysgol Bangor ar y prosiect hwn.
Mae Tŷ Gwyrddfai wedi bod yn llwyddiant ysgubol ac rydym yn credu'n gryf ei fod yn cynrychioli model o weithio y gellir adeiladu arno a'i ddatblygu er mwyn datgloi twf, denu talent a galluogi ein busnesau a'n cymunedau i ffynnu yn yr economi werdd. Er mwyn i Dŷ Gwyrddfai wireddu ei botensial llawn, mae'n allweddol bod cyllid a chefnogaeth barhaus ar gael i fuddsoddi yn y tymor hir mewn sgiliau carbon isel a gwyrdd. Dyma oedd ein neges allweddol fel partneriaeth heddiw yn y Senedd.”
