Holl Newyddion A–Y

£1.8m ar gyfer yr adnodd ar-lein i roi sylw i Gymraeg cyfoes ar raddfa fawr

Fel awdurdod blaenllaw ar dechnolegau iaith Gymraeg, bydd Prifysgol Bangor y cymryd rhan mewn prosiect aml-sefydliad i ddatblygu'r corpws torfol cyntaf erioed i gofnodi a hysbysu’r defnydd o’r iaith Gymraeg yn y gorffennol, y presennol a’r dyfodol yr iaith Gymraeg .

Dyddiad cyhoeddi: 13 Hydref 2015

£1.8m o gyllid i astu daeth newydd o bwys ar reoli gwaedu ar ôl genedigaeth

Mae £1.8m o gyllid gan Sefydliad Cenedlaethol y DU dros Ymchwil Iechyd (NIHR) wedi ei ddyfarnu i gynnal astudiaeth o bwys ar drin gwaedu gyda chyffuriau ar ôl genedigaeth (COPE).

Dyddiad cyhoeddi: 21 Mehefin 2017

£1 miliwn o hwb ariannol gan yr Undeb Ewropeaidd ar gyfer prosiect arbrofol i gynnal ymchwil i newid ymddygiad y diwydiant

Mae Alun Davies, y Dirprwy Weinidog dros Raglenni Ewropeaidd, wedi cyhoeddi y bydd prosiect peilot sy’n cynnal ymchwil arloesol er mwyn helpu busnesau i ddatblygu cynhyrchion, prosesau neu wasanaethau newydd yn cael £1 miliwn o arian Ewropeaidd.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Chwefror 2013

2001 yn dod i Fangor

Bydd y Ganolfan Astudiaethau Ffilm, Teledu a Sgrin ym Mhrifysgol Bangor yn dathlu hanner canfed pen blwydd y ffilm chwedlonol, 2001: A Space Odyssey yn Pontio ddydd Sadwrn, 16 Mehefin 2018.  

“Mae 2001: Beyond 50” yn ddiwrnod o sgyrsiau, cerddoriaeth a chelf sy'n dathlu'r ffilm sy'n cynnwys amrywiaeth eang o arbenigwyr a phobl a weithiodd ar y ffilm.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Mai 2018

2018 must be the year that we reimagine judicial diversity

Dyma erthygl yn Saesneg gan Stephen Clear o Ysgol y Gyfraith sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Ionawr 2018

2019/20 PhD Research Council Policy Internships Scheme (National Assembly for Wales Research Service)

Dyddiad cyhoeddi: 27 Mehefin 2019

£4.6m o Gyllid UE i Brifysgol Bangor ar gyfer ymchwil i effeithlonrwydd ynni carbon isel

Bydd canolfan gwyddor data newydd ar gyfer ynni gwyrdd yn cael ei chreu ym Mhrifysgol Bangor, gyda chymorth £4.6m o gyllid yr Undeb Ewropeaidd (UE).

Bydd y Ganolfan Ynni Effeithiol a Chlyfar yn datblygu ymchwil ar y cyd rhwng sefydliadau a busnesau Cymru ac yn rhyngwladol. Bydd yn ymchwilio i'r dewisiadau ar gyfer defnyddio gwyddor data mawr i wella effeithlonrwydd systemau ynni carbon isel gan gynnwys ynni niwclear, ynni'r môr ac ynni gwynt ar y môr.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Awst 2019

£4.9 miliwn o bunnoedd i hyfforddi cenhedlaeth newydd o wyddonwyr amgylcheddol

Mae Prifysgol Bangor ar fin dechrau hyfforddi cenhedlaeth newydd o wyddonwyr amgylcheddol fydd yn cael eu paratoi i fynd i'r afael â sialensiau planed o dan bwysau fel rhan o fenter £4.9m a gyllidwyd gan Gyngor Ymchwil yr Amgylchedd Naturiol (NERC).

Dyddiad cyhoeddi: 6 Tachwedd 2013

A 400-year-old shark is the latest animal discovery to reveal the secrets of long life

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Paul Butler o'r Ysgol Gwyddorau Eigion sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol

Dyddiad cyhoeddi: 12 Awst 2016

A allai diflaniad Rhew’r Arctig fod yn arwydd o gyfnod arall o dywydd oer y gaeaf hwn?

Mae gwyddonwyr wedi canfod cyswllt rhwng y gaeafoedd oer, gwyn ym Mhrydain a rhew môr tawdd yn yr Arctig, ac wedi rhybuddio bod cyfnodau hir o dywydd rhewllyd yn debygol o ddigwydd yn amlach yn y blynyddoedd i ddod.A allai diflaniad Rhew’r Arctig fod yn arwydd o gyfnod arall o dywydd oer y gaeaf hwn?

Dyddiad cyhoeddi: 26 Medi 2011

A allai ynysoedd Orkney arwain y ffordd ar gynhyrchu trydan carbon isel?

Mae arbenigwyr ynni adnewyddadwy morol ym Mhrifysgol Bangor wedi cyhoeddi astudiaeth newydd sy'n edrych ar y posibilrwydd o gynhyrchu trydan carbon isel trwy dyrbinau llanw ar ynysoedd Orkney, yng ngogledd yr Alban.

Dyddiad cyhoeddi: 17 Mawrth 2014

A all diagnosis cynharach wella canlyniadau canser yng Nghymru?

Dyddiad cyhoeddi: 15 Mehefin 2016

A all 'gofalwyr lleyg' roi mwy o gymorth ar ddiwedd oes?

Byddai'n well gan y rhan fwyaf o bobl sy'n marw gael gofal yn y cartref. Mae gweithwyr gofal iechyd yn ceisio galluogi i hynny ddigwydd. Mae project ymchwil newydd a arweinir gan Brifysgol Bangor yn archwilio un ffordd o droi hynny'n ffaith i fwy o bobl.

Mae gofal yn y cartref fel arfer yn cael ei ddarparu gan Nyrsys Ardal, yn gweithio gyda nifer o aelodau tîm eraill yn cynnwys ymarferwyr, doctoriaid hosbis a nyrsys, a gwasanaethau Macmillan neu Marie Curie. Caiff aelodau'r teulu eu dysgu sut i ofalu am y sawl sy'n annwyl iddynt, ac fel arfer i alw am Nyrs Ardal os oes symptomau anodd. Wrth i bobl wanhau yn ystod wythnosau neu ddyddiau olaf eu bywyd, nid yw'n bosib iddynt lyncu. Bryd hynny, caiff gyrrwr chwistrell ei osod i roi meddyginiaethau o dan y croen dros 24 awr. Bydd hyn yn lliniaru'r rhan fwyaf o symptomau, ond gall rai symptomau amlygu a fydd angen meddyginiaeth bellach ('trech symptomau'). Yr adeg hynny bydd y teulu fel arfer yn galw'r nyrs ardal a all roi dosiau ychwanegol o feddyginiaeth drwy chwistrelliad. Serch hynny, gall hynny gymryd amser maith, yn aml dros awr. Gall yr aros achosi trallod i'r claf a'r gofalwyr, a fydd yn teimlo'n analluog i helpu. Fel arfer, ni fyddai gofal teuluol yn cynnwys rhoi chwistrelliadau ar gyfer y trech symptomau hyn, er bod hynny'n gyfreithlon ac yn ymarferol.

Mae Prifysgol Bangor yn gweithio gyda phartneriaid ym Mhrifysgol Caerdydd ac Ymddiriedolaeth GIG Caerloyw i ymchwilio i p'un ai y dylid mabwysiadu’n ehangach yn y Deyrnas Unedig estyniad ar swyddogaethau gofalwyr lleyg i roi'r chwistrelliadau 'yn ôl yr angen' ai peidio. 

Dyddiad cyhoeddi: 15 Mawrth 2017

A all gosod negeseuon ar sigarennau ein darbwyllo i beidio ag ysmygu?

Bu dau academydd o Ysgol Fusnes enwog Prifysgol Bangor wrthi’n defnyddio eu gwybodaeth o astudiaethau marchnata a rheolaethol er mwyn ymchwilio i gyfwng newydd o gyfleu’r neges dim ysmygu, sef y sigarét ei hun.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Rhagfyr 2013

A all gosod negeseuon ar sigarennau ein darbwyllo i beidio ag ysmygu?

Bu dau academydd o Ysgol Busnes Bangor wrthi’n defnyddio eu gwybodaeth o astudiaethau marchnata a rheolaethol er mwyn ymchwilio i gyfwng newydd o gyfleu’r neges dim ysmygu, sef y sigarét ei hun.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Ionawr 2014

A all seicoleg helpu chwaraewyr academi pêl-droed i hybu eu potensial i'r eithaf?

Mae seicolegwyr chwaraeon o Brifysgol Bangor wedi ymuno â Chlwb Pêl-droed Manchester City i adnabod a deall y nodweddion seicolegol sy'n helpu chwaraewyr ifanc academi i gyflawni eu potensial.

Dros y pedair blynedd nesaf dilynir hynt chwaraewyr academi Manchester City fel rhan o'r project ymchwil unigryw hwn.  Mae hyfforddwyr City eisoes wedi nodi'r nodweddion seicolegol y maent hwy'n credu sy'n allweddol i ddatblygu doniau, a chaiff y rhain eu monitro a'u hasesu'n rheolaidd.  Caiff y graddau y maent yn darogan gwelliannau yn lefelau perfformiad yn ystod yr amser hwn ei gloriannu.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Hydref 2017

Academyddion Bangor yn gwneud argraff gyda phapurau BMJ

Mae papur y mae academydd o Fangor yn gydawdur iddo wedi cael ei gyhoeddi ar glawr blaen y British Medical Journal dylanwadol, tra cafodd papur arall a gyhoeddwyd gan y BMJ yr un mis, ac a oedd yn ail-werthuso gwaith ymchwil blaenorol, sylw rhyngwladol ar y cyfryngau.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Medi 2015

Academyddion y Coleg yn derbyn grantiau Cyfrif Cyflymu Effaith yr ESRC

Mae'n bleser mawr gan y Cyfarwyddwr Ymchwil gyhoeddi llwyddiant nifer o gydweithwyr ar draws y Coleg Busnes, Y Gyfraith, Addysg a Gwyddorau Cymdeithas sydd wedi ennill grantiau Cyfrif Cyflymu Effaith yr ESRC.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Hydref 2016

Academyddion ym Mangor yn denu grantiau o’r Academi Brydeinig

Bydd canlyniadau anfwriadol y camau gorfodi i reoleiddio banciau yn cael eu craffu mewn astudiaeth newydd gan Ysgol Busnes Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Hydref 2012

Academydd o Fangor yn cefnogi rhieni ifanc

O ystyried y penawdau a welir am dadau eithriadol ifanc a daliadau cyffredinol am geisiadau am fudd-daliadau a thai, mae magu plant gan rieni ifanc iawn wedi dod i gael ei weld fel perygl i gymdeithas.  Fodd bynnag, mae astudiaeth ymchwil ddiweddar o Fangor ar y project 'Rhieni Ifanc Ni' a gynhelir gan GISDA ar draws Gogledd Orllewin Cymru, yn herio'r safbwyntiau hynny. 

Rhoddodd y project Rhieni Ifanc Ni gefnogaeth unigol i dros 100 o rieni dan 25 oed, y rhan fwyaf ohonynt yn famau.  Ei brif nod oedd datblygu gallu rhieni i ymdopi.   Roedd agweddau ar hyn yn cynnwys hyrwyddo cynhwysiad economaidd drwy gefnogi rhieni i ennill cymwysterau perthnasol, cefnogi cysylltiadau teuluol a galluogi rhieni i ffurfio rhwydweithiau â rhieni eraill. 

Cyflawnodd Prifysgol Bangor astudiaeth flwyddyn o hyd yn ymwneud â phrofiadau rhieni o 'fagu gwytnwch'.    Arweiniwyd yr astudiaeth gan Dr Myfanwy Davies ac fe'i gwnaed gan Karen Wyn Jones ac Elin Williams yn yr Ysgol Gwyddorau Cymdeithas. 

Dyddiad cyhoeddi: 29 Mawrth 2017

Academydd o Fangor yn cynnig ateb posibl i gam-werthu gwasanaethau ariannol

Mewn wythnos lle rydym wedi gweld achos arall o gam-werthu gwasanaethau ariannol, a oes yna unrhyw atebion i’r broblem gyson hon yn ymwneud â rheolaeth ariannol?  Tra gall y camau diweddar i ddiddymu comisiwn wrth werthu buddsoddiadau manwerthu gynorthwyo i ddatrys y broblem hon, mae erthygl a gyhoeddwyd y mis yma yn y cylchgrawn Financial Services Focus, gan Gyfrifwyr Siartredig Cymru a Lloegr, yn awgrymu bod angen newid mwy sylfaenol i’r ffordd rydym yn rheoli datblygiad cynhyrchion gwasanaethau ariannol.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Ionawr 2012

Academydd o Fangor yn ennill grant i ymchwilio i’r farchnad cyfrifon cyfredol

Bydd gwir gost gwasanaethau bancio ‘am ddim’ i gyfrifon cyfredol yn cael ei archwilio’n fanwl mewn astudiaeth ymchwil gan Ysgol Busnes Bangor.  Mae Dr John Ashton, uwch ddarlithydd mewn bancio, wedi cael grant o £25,000 gan y Friends Provident Charitable Foundation i weld beth yw costau defnyddio cyfrifon cyfredol ‘am ddim’, yn arbennig i gwsmeriaid a ystyrir yn rhai mwy bregus neu sydd ag ychydig o wybodaeth am wasanaethau ariannol.  Mae’r project i gael ei wneud mewn cydweithrediad ag Undeb Credyd Gogledd Cymru.   

Dyddiad cyhoeddi: 3 Chwefror 2012

Academydd Prifysgol Bangor yn siarad mewn gŵyl athroniaeth a cherddoriaeth mwya'r byd

Bydd David Healy o Goleg Gwyddorau Iechyd ac Ymddygiad Prifysgol Bangor yn siarad yn HowTheLightGetsIn, gŵyl gerddoriaeth ac athroniaeth fwyaf y byd ym mis Mai eleni. 

Dyddiad cyhoeddi: 11 Mai 2015

Academydd ym Mangor yn gyd awdur erthygl a ddewiswyd fel un o’r papurau cyllid corfforaethol gorau

Yr erthygl “Who disciplines bank managers?" gyda Dr Klaus Schaeck o Ysgol Busnes Bangor yn un o’r cyd awduron yw’r erthygl flaen mewn rhith rifyn o’r papurau llywodraethu corfforaethol gorau a gyhoeddwyd yn y Review of Finance, un o’r pum cyfnodolyn cyllid gorau.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Ionawr 2012

A century after the Battle of the Somme, can we finally explain shell shock?

Dyma erthygl yn Saesneg gan Leanne K Simpson myfyrwraig Doethuriaeth yn yr Ysgol Seicoleg a Sefydliad Perfformiad Elît sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Mehefin 2016

Adar ffrigad yn hedfan ymhell uwchlaw anawsterau dyfroedd meirwon trofannol Cefnfor yr India

Bu tîm rhyngwladol o wyddonwyr, dan arweiniad yr Athro Henri Weimerskirch o Ganolfan Gwyddorau Biolegol Chize, Canolfan Genedlaethol Ymchwil Wyddonol Ffrainc, mewn cydweithrediad â Dr Charles Bishop o Brifysgol Bangor yn astudio ecoleg symudedd adar ffrigad (Fregata minor).  Yn dilyn yr ymchwil fe gyhoeddwyd erthygl: Frigate birds track atmospheric conditions over months-long trans-oceanic flights, gan Henri Weimerskirch et al. yn y cylchgrawn Science, 1 Gorffennaf.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Gorffennaf 2016

Adar o'r unlliw a hedant i'r unlle - Map magnetig telorion cyrs

Bydd pob un ohonom yn rhyfeddu at y mamaliaid, yr adar a'r pryfed sy'n mudo ymhell ac at eu gallu cynhenid i gyrraedd pen eu taith filoedd o filltiroedd i ffwrdd.

Mae gwyddonwyr yn dal i geisio deall yr holl fecanweithiau sydd ynghlwm â hyn. Bellach, mae un grŵp o wyddonwyr yn credu eu bod wedi canfod un system sy'n cael ei defnyddio gan rai adar sy'n mudo, ac mae'n datgelu map diddorol o'r byd y byddai sawl un ohonom yn rhyfeddu ato.

Dyddiad cyhoeddi: 17 Awst 2017

Addysg feddygol yng ngogledd Cymru

Mae Prifysgol Bangor wedi croesawu cyhoeddiad Llywodraeth Cymru ei fod yn bwriadu ehangu addysg feddygol ledled Cymru, sy'n cynnwys cyfleoedd newydd i astudio yn y gogledd.

O 2019, trwy gydweithrediad rhwng Prifysgolion Caerdydd a Bangor, bydd myfyrwyr yn gallu ymgymryd â'u gradd meddygol israddedig yn llawn yn y gogledd.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Gorffennaf 2018

Administrative justice can make countries fairer and more equal – if it is implemented properly

Dyma erthygl yn Saesneg gan Sarah Nason o Ysgol y Gyfraith sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Rhagfyr 2018

Adnabod am y tro cyntaf proses yr ymennydd o baratoi i weithredu

Mae Niwrowyddonwyr ym Mhrifysgol Bangor a Choleg Prifysgol Llundain (UCL) wedi adnabod am y tro cyntaf y prosesau sy'n digwydd yn ein hymennydd milieiliadau cyn i ni wneud cyfres o symudiadau, sy'n hanfodol ar gyfer lleferydd, llawysgrifen, chwaraeon neu chwarae offeryn cerddorol. Gwnaethant hyn trwy fesur meysydd magnetig bychan iawn y tu allan i bennau'r cyfranwyr ac adnabod patrymau unigryw sy'n ffurfio pob dilyniant cyn iddo gael ei weithredu. Gwelsant y gwahaniaethau rhwng patrymau nerfol sy'n arwain at weithredu rhywbeth yn fwy medrus o gymharu â bod yn fwy tueddol o wneud camgymeriadau.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Chwefror 2019

Adnabod y mecanweithiau sy'n effeithio ar wahaniaethau rhwng gwenwynau nadredd

Mae brathiadau gan nadredd yn lladd hyd at 90,000 o bobl bob blwyddyn, mewn ardaloedd gwledig tlawd yn y trofannau gan fwyaf. Mae'r nifer hon yn syndod o fawr wrth ystyried bod meddyginiaethau gwrthwenwyn ar gael. Y gwir yw, serch hynny, bod y meddyginiaethau hyn i raddau helaeth yn effeithiol wrth drin brathiadau gan y rhywogaeth nadredd a ddefnyddiwyd i'w cynhyrchu, ond yn aml iawn maent yn aneffeithiol wrth drin brathiadau gan rywogaethau nadredd gwahanol, hyd yn oed rai sy'n perthyn yn agos.

Mewn erthygl yn PNAS (Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America doi.10.1073/pnas. 1405484111) mae Dr Nicholas Casewell a Wolfgang Wüster o Brifysgol Bangor ynghyd â'u cydweithwyr yn disgrifio'r mecanweithiau sy'n creu'r amrywiadau yng ngwenwynau rhywogaethau sy'n perthyn yn agos i'w gilydd a hefyd yr amrywiadau sylweddol yn effeithiau'r gwenwynau a geir oherwydd hynny.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Mehefin 2014

Adnabod Ymlysgiaid dan fygythiad

Mae Dr Anita Malhotra o Ysgol Gwyddorau Biolegol Bangor yn un o 200 o arbenigwyr blaenllaw ar ymlusgiaid sydd wedi cyd-awduro papur sy’n asesu’r perygl o ddifodiant i restr o 1,500 o ymlusgiaid a ddewiswyd ar hap o bob cwr o’r byd.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Chwefror 2013

Adnabod y paill sy’n cosi’r trwyn

Mae’n bosib fod gwyddonwyr gam yn nes at gynnig rhagolygon paill mwy manwl gywir i’r bobl hynny sy’n dioddef o asthma neu glwy’r gwair - tua  25% o boblogaeth y Deyrnas Unedig. Dyma’r  canlyniadau cyntaf i ddeillio o broject mawr tair blynedd i ddadansoddi paill glaswellt yn yr aer.

Dyddiad cyhoeddi: 8 Ebrill 2019

Adnoddau Rheoli Newid Aber-Bangor

Mae Cynghrair Strategol Aber-Bangor gyda chyllid gan y Gronfa Arloesi a Thrawsnewid wedi datblygu project i ymdrin â materion yn ymwneud â phobl a pherfformiad a methodolegau main.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Hydref 2015

Adroddiad Llywodraeth Cymru'n tynnu sylw at bwysigrwydd Sefydliad Ymchwil Iechyd a Meddygol newydd Bangor

Yn yr adroddiad diweddar "Gwyddoniaeth i Gymru 2015-16", mae'r adroddiad blynyddol ar strategaeth gwyddoniaeth Llywodraeth Cymru'n disgrifio lansio'r Sefydliad Ymchwil Iechyd a Meddygol (BIHMR) newydd ym Mangor yn Chwefror fel un o uchafbwyntiau'r flwyddyn. Yn yr adroddiad, dywed y Prif Ymgynghorydd Gwyddonol y bydd y sefydliad yn rhan o ddarpariaeth ymchwil gadarn i'r Gwasanaeth Iechyd yng Ngogledd Cymru, gan ganolbwyntio'n arbennig ar y rhagoriaeth bresennol mewn meysydd fel dementia, diagnosteg canser ac adsefydlu cleifion, a defnyddio dulliau newydd i wneud ymchwil o'r ansawdd uchaf."

Dyddiad cyhoeddi: 29 Ebrill 2016

Adroddiad pwysig yn canfod bylchau a gwendidau sylweddol mewn gwybodaeth iechyd i blant

Nid yw pob plentyn a pherson ifanc sydd â chyflwr iechyd cronig, neu sydd ag angen llawdriniaeth, yn cael mynediad at wybodaeth o safon uchel sy’n addas i blant i’w helpu i ddeall beth sy’n digwydd iddo/iddi. Dyna ganfyddiad allweddol astudiaeth tair blynedd a ariannwyd gan raglen Cyflenwi a Threfnu Gwasanaethau’r Sefydliad Cenedlaethol dros Ymchwil Iechyd ac a arweiniwyd gan Brifysgolion Bangor a Chaerdydd.

Dyddiad cyhoeddi: 5 Rhagfyr 2011

Adroddiad yn annog llywodraethau i adolygu'r ddyletswydd o addoli ar y cyd mewn ysgolion

Yn ôl y gyfraith mae angen i'r mwyafrif llethol o ysgolion gwladol yn y DU gynnal addoliad ar y cyd dyddiol (Lloegr, Cymru, Gogledd Iwerddon) neu ddefod grefyddol (Yr Alban) i'w disgyblion.  Rhaid i’r mwyafrif o’r addoliadau hyn yn ystod unrhyw dymor ysgol fod ‘yn gyfan gwbl neu’n bennaf Gristnogol eu natur’, ymwneud â ‘moli neu addoli bod neu rym dwyfol’ a 'rhoi statws arbennig i Iesu Grist'.

Mae tîm ymchwil amlddisgyblaethol dan arweiniad Dr Alison Mawhinney (Ysgol y Gyfraith Bangor) wedi edrych ar y ddyletswydd hon ac, mewn cynhadledd ryngwladol a gynhaliwyd y mis hwn, lansiwyd adroddiad sy'n argymell i lywodraethau'r DU edrych drachefn ar y rheidrwydd hwn rhag blaen.   

Dyddiad cyhoeddi: 25 Tachwedd 2015

"Advances In The Study Of Bilingualism"

Newydd – "Advances In The Study Of Bilingualism" Mae'r llyfr hwn yn darparu dull cyfoes i astudio dwyieithrwydd. Mwy o wybodaeth...

Dyddiad cyhoeddi: 23 Mehefin 2014

A ellir defnyddio coed y tu allan i goetiroedd ym Mhrydain i greu ein coetiroedd yn y dyfodol?

Gyda llywodraethau datganoledig y DU yn addo degau o filiynau o bunnoedd ar gyfer cynlluniau plannu coed, mae myfyriwr PhD ym Mhrifysgol Bangor yn edrych ar ba mor dda mae coed sydd heb eu plannu ac sy’n tyfu y tu allan i goetiroedd yn sefydlu, a sut y gallem gynnwys y coed hyn mewn cynlluniau cyffredinol i ehangu coetiroedd.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Ionawr 2021

Aelod Cyswllt o’r Canolfan Colclough wedi ei gwahodd i ddathlu gyrfa awdur poblogaidd

Dyddiad cyhoeddi: 10 Mai 2017

Aelod o Staff Ysgol y Gyfraith, Bangor, wedi ennill Bwrsariaeth Arweinyddiaeth Mawreddog

Mae Gary Clifford, Cyfarwyddwr Sefydliad Cystadleuaeth ac Astudiaethau Caffael ym Mhrifysgol Bangor wedi ei ddyfarnu â Bwrsariaeth Arweinyddiaeth gan Academi Cymru, y Ganolfan Gwasanaeth Cyhoeddus ar gyfer Rhagoriaeth Arweinyddiaeth.  Cafodd ei ddewis ar ôl proses hynod ddetholiadol, a dros y chwe mis nesaf, fe fydd yn cymryd rhan yn y rhaglen byd-arweiniol datblygu sgiliau.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Tachwedd 2013

A&E waiting times worst on record – but using AI to unblock beds could be part of the solution

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Christian Subbe o’r Ysgol Gwyddorau Meddygol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 24 Ionawr 2020

A fyddai cael rhagolygon tymhorol yn ein helpu i ymdopi â'r newid yn y tywydd?

Rydym wedi cael tywydd eithriadol o wlyb a gwyntog y gaeaf hwn, ac er bod pobl y tywydd yn llawer gwell o ran rhoi gwybod i ni beth y gallem ei ddisgwyl am y ddau neu dri diwrnod nesaf, maent yn dal i gael trafferth i wneud rhagolygon tymhorol am gyfnod hir.

Mae’r gwaith a wnaed ym Mhrifysgol Bangor ers y 1970au wedi cyfrannu'n sylweddol at y modelau a ddefnyddir i wneud rhagolygon o'r hinsawdd.  Mae'r gwaith wedi canolbwyntio ar ddeall cynnwrf morol yn ystod y ddau ddegawd diwethaf. Ers 2007 mae'r grŵp Ffiseg Môr yn yr Ysgol Gwyddorau Eigion wedi ennill dros £6 miliwn mewn cyllid ymchwil i ddatblygu eu gwaith ymhellach.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Chwefror 2014

A great year for signed languages in film – and what we can learn from it

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Sara Louise Wheeler o’r Ysgol Gwyddorau Cymdeithasol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Mawrth 2018

Agroforestry can help the UK meet climate change commitments without cutting livestock numbers

Dyma erthygl yn Saesneg gan Charlotte Pritchard,o’r Ysgol Gwyddorau  Naturiol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Rhagfyr 2018

Agroforestry can help the UK meet climate change commitments without cutting livestock numbers

Dyma erthygl yn Saesneg gan Charlotte Pritchard,o’r Ysgol Gwyddorau  Naturiol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Rhagfyr 2018

Ail-greu Organ ‘Ganoloesol’ i gwblhau Eglwys Ganoloesol

Mae offeryn cerdd unigryw i’w ddadorchuddio yn Amgueddfa  Werin Cymru Sain Ffagan ar 8-9 Ebrill. Mae’r organ addurnedig, sydd â sain wahanol iawn i’r organ eglwys fodern, yn ail-greu’r organ ganoloesol sydd, erbyn hyn, wedi’i cholli. Bydd yn ail-greu sain ddilys cerddoriaeth eglwysig yr oesoedd canol, ac yn cwblhau’r tu fewn i Eglwys Ganoloesol Teilo Sant yn Sain Ffagan.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Ebrill 2011

AI like HAL 9000 can never exist because real emotions aren't programmable

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro Guillaume Thierry o’r Ysgol Sicoleg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Ebrill 2018

Ail Uwchgynhadledd Marchnad Lafur Cymru 2016

Dylan Williams, Pennaeth Rheoleiddio a Datblygu Economaidd Cyngor Sir Ynys Môn oedd un o'r siaradwyr yn ail Uwchgynhadledd Marchnad Lafur Cymru - digwyddiad cyfnewid gwybodaeth a gynhaliwyd yn rhad ac am ddim ym Mhrifysgol Bangor yn ddiweddar. 

Cyflwynodd Mr Williams broffil y prif brosiectau trawsnewidiol sydd ar y gorwel yng ngogledd Cymru ac yn Ynys Môn, a chynnig ei sylwadau ynglŷn â sut y gall gogledd Cymru fanteisio ar y cyfleoedd y mae'r fath ddatblygiadau’n eu cynnig i'r gadwyn gyflenwi.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Medi 2016

Ai’r hyn rydych yn ei weld fyddwch chi’n ei gael? Academyddion Bangor yn ymchwilio i reoli argraffiadau gan sefydliadau busnes

Bydd ‘rheoli argraffiadau’, neu sut mae sefydliadau yn rheoli’r ffordd cânt eu gweld gan y cyhoedd, yn ganolbwynt ymchwil blaengar gan ganolfan newydd ym Mhrifysgol Bangor. 

Dyddiad cyhoeddi: 27 Mawrth 2012

Ai’r hyn rydych yn ei weld fyddwch chi’n ei gael? Academyddion Bangor yn ymchwilio i reoli argraffiadau gan sefydliadau busnes

Bydd ‘rheoli argraffiadau’, neu sut mae sefydliadau yn rheoli’r ffordd cânt eu gweld gan y cyhoedd, yn ganolbwynt ymchwil blaengar gan ganolfan newydd ym Mhrifysgol Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Mehefin 2012

'All that is Wales' conference

Dyddiad cyhoeddi: 22 Mai 2018

Allwn ni ddefnyddio eDNA fel 'chwyddwydr amgylcheddol'?

Mae syniad arloesol a gyflwynwyd gan Brifysgol Bangor wedi cael ei ddewis fel un o wyth project a ddewiswyd o fewn pedwar maes 'syniad' a gyllidir drwy ffrwd cyllid ymchwil newydd "Highlight Topic" Cyngor Ymchwil yr Amgylchedd Naturiol (NERC).

Ar sail eu hymchwil, gwahoddwyd y gymuned wyddonol i gyflwyno meysydd project a fyddai'n rhoi lle canolog i wyddor amgylcheddol yn y gwaith o reoli'r blaned yn gynaliadwy.  

Ymysg tua 150 o gyflwyniadau roedd "DNA amgylcheddol: cyfrwng ar gyfer ecoleg yr unfed ganrif ar hugain", sef y syniad newydd a awgrymwyd gan Brifysgol Bangor, mewn cydweithrediad ag academyddion a budd-ddeiliaid eraill.  Bydd y project llwyddiannus yn asesu sut y gallwn ddefnyddio technegau genetig newydd i fesur bioamrywiaeth. 

Dyddiad cyhoeddi: 2 Tachwedd 2015

Allwn ni stopio newyddion ffug yn y 10 mlynedd nesaf?

Mae Vian Bakir (Athro Cyfathrebu Gwleidyddol a Newyddiaduraeth yn Ysgol Astudiaethau Creadigol a'r Cyfryngau Prifysgol Bangor) yn besimistaidd, ond mae'n ein hannog i beidio â rhoi'r ffidil yn y to. Ar y llaw arall mae Andrew McStay (Athro mewn Bywyd Digidol ym Mhrifysgol Bangor) yn fwy gobeithiol.

Wrth siarad yn ddiweddar yn y gynhadledd CommsCymru ar ymddiriedaeth, rhoddodd Bakir olwg ar y gwahanol atebion i ddatrys newyddion ffug a gafwyd yn y 79 cyflwyniad a wnaed i ymchwiliad presennol llywodraeth y Deyrnas Unedig i newyddion ffug.  (Ysgrifennwyd yr arolwg hwn o atebion a gynigiwyd ar y cyd gydag Andrew McStay.)

Dyddiad cyhoeddi: 30 Hydref 2017

Alys Conran Wedi’i Henwi’n Gymrawd Rhyngwladol Cymru Greadigol Gŵyl Y Gelli 2019-2020

DATGANIAD GAN Gŵyl Y Gelli 

Mae’r nofelydd Alys Conran o ogledd Cymru wedi cael ei henwi’n dderbynnydd Cymrodoriaeth Ryngwladol Cymru Greadigol Gŵyl y Gelli ar gyfer 2019-2020.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Gorffennaf 2019

Ambergris: how to tell if you've struck gold with 'whale vomit' or stumbled upon sewage

This article by Vera Thoss, Lecturer in Chemistry, was originally published on The Conversation. Read the original article.

When walking along the beach, some objects might seem unusual because they are neither pebble nor shell nor seaweed. They can be covered with a soft white layer that looks a bit like cotton wool. They may appear hard or waxy, and sometimes have objects trapped within. And a smell that has been described as “a cross between squid and farmyard manure”. Dogs with their keen sense of smell often find these objects first.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Ebrill 2016

“Am wasanaeth wrth fynd i’r afael â thlodi tramor ac am wasanaeth i addysg yn Derby”

Mae Dr Daljit Singh Virk, Cymrawd Ymchwil Uwch gyda Phrifysgol Bangor wedi ei ddewis i dderbyn anrhydedd yr OBE.

Mae’r anrhydedd yn cydnabod effaith cyfraniad gwyddonol Dr Virk fel genetegydd a bridiwr planhigion yn ogystal â’i gyfraniad blaenllaw wrth sefydlu Ysgol Gynradd Akaal yn Derby yn 2015, ysgol sy’n dilyn crefydd Sikh a sefydlwyd fel ysgol rydd o dan y Ddeddf Academïau.

Mae Dr Virk wedi bod wrth wraidd un o brojectau Prifysgol Bangor sydd wedi cael yr effaith fwyaf ac sydd wedi cyfrannu at wella diogelwch bwyd a bywoliaeth miloedd o gartrefi mewn rhai o wledydd tlotaf y byd.

Dyddiad cyhoeddi: 8 Ionawr 2019

Anadl sylffwr poeth: archaea eithafoffil yn taflu goleuni newydd ar esblygiad metaboledd sylffwr

Mae cynhyrchu egni trwy ddefnyddio cyfansoddion sylffwr yn un o'r mathau mwyaf hynafol o fetaboleddau a ddefnyddiwyd gan ficro-organebau cyntefig i ffynnu ar y Ddaear anocsig gynnar.Mae esblygiad y math hwn o fywyd microbaidd yn parhau i fod yn aneglur.

Mewn erthygl a gyhoeddir yn Nature Microbiology, mae tîm rhyngwladol o ymchwilwyr gan gynnwys Canolfan Biotechnoleg Amgylcheddol (CEB) Ysgol Gwyddorau Naturiol Prifysgol Bangor yn datgelu bod y gostyngiad mewn sylffad yn y darddell boeth i'w briodoli i 'Candidatus  Vulcanisaeta moutnovskia'.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Awst 2020

Anelka: Netflix documentary on 'misunderstood' French footballer fails to persuade

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Jonathan Ervine o'r Ysgol Ieithoedd, Llenyddiaethau, Ieithtddiaeth a'r Cyfryngau  sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Awst 2020

Angen tystiolaeth gadarn - gwyddonwyr yn mynnu bod angen mwy o wybodaeth cyn gwneud rhagor o benderfyniadau cadwraethol yn Awstralia

Dadleuwyd a ddylid mynd ati'n fwriadol i ddifa dingos, ac i ba raddau y maent yn ddefnyddiol wrth ddiogelu anifeiliaid llai sydd o dan fygythiad trwy hela cathod mawr a llwynogod.   Tra bod gwasanaethau bywyd gwyllt Awstralia yn gwario miloedd ar ffyrdd eraill o reoli rhywogaethau anfrodorol, heb gael canlyniadau boddhaol, ceir tystiolaeth bod cynnal niferoedd y dingo o fudd i famaliaid llai.  Mae gan y wlad bolisi difa a gwenwyno sy'n gwneud i gynllun difa moch daear y DU edrych yn ddigon diniwed. 

Mae papur yn y Journal of Applied Ecology yn annog pawb sydd wedi bod yn rhan o'r ddadl hon, sydd wedi bod yn boeth iawn ar brydiau, i roi eu gwahaniaethau barn o'r neilltu a mynd allan i'r maes eto i gasglu'r data cadarn sydd eu hangen i greu sylfaen gadarn ar gyfer camau rheoli.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Ebrill 2014

Anifail sydd wedi byw hiraf yn datgelu cyfrinachau am hinsawdd y cefnfor

Mae dadansoddiad o'r gragen forwyn fwyaf yn dangos sut mae'r cefnforoedd wedi cael effaith ar yr hinsawdd dros y 1000 o flynyddoedd diwethaf

Mae astudiaeth o'r anifail sydd wedi byw hiraf ar y ddaear, y gragen forwyn fwyaf, wedi rhoi gwybodaeth na welwyd ei thebyg o'r blaen i ymchwilwyr am hanes y cefnforoedd.

Dyddiad cyhoeddi: 6 Rhagfyr 2016

Ap defnyddiol i bobol efo dementia

Mae Prifysgol Bangor yn cyfrannu arbenigedd i gefnogi datblygiad ac effeithiolrwydd ‘Book of You’,  sef ap sy’n cael ei groesawu fel rhywbeth sydd â’r potensial i chwyldroi therapi atgofion yn achos pobol efo dementia.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Ebrill 2015

Ap er mwyn adnabod mamiliaid y môr

Beth am gynllunio i fynd am dro ar hyd yr arfordir i chwilio am un o'r 30 o rywogaethau o forfilod a dolffiniaid sy'n ymweld â dyfroedd y Deyrnas Unedig unwaith y mae cyfyngiadau clo heibio?

Dyddiad cyhoeddi: 2 Rhagfyr 2020

Ap ffôn symudol yn helpu cleifion cemotherapi i aros yn ddiogel yn ystod eu triniaeth yn Ysbyty Gwynedd

Mae meddygon yn Ysbyty Gwynedd yn profi ap ffôn clyfar fel rhan o dreial clinigol i helpu cleifion i aros mor ddiogel ag sy'n bosibl yn ystod eu triniaeth cemotherapi. 

Mae cleifion sydd wedi cael gwahoddiad i gymryd rhan yn y treial 'Fy Nghadw’n Ddiogel' yn defnyddio'r ap i'w helpu i gymryd y camau cywir petai cymhlethdodau yn codi yn ystod eu triniaeth. 

Dyddiad cyhoeddi: 20 Mai 2019

Arbed miliynau trwy roi'r dechrau gorau mewn bywyd i fabanod Cymru

Gall buddsoddi mewn rhaglenni sy'n hyrwyddo'r dechrau gorau mewn bywyd i'n babanod a'n plant arwain at arbedion ariannol yng Nghymru yn y tymor byr a'r tymor hir.

Dyna yw dadl economegwyr iechyd yn y Ganolfan Economeg Iechyd a Gwerthuso Meddyginiaethau (CHEME) ym Mhrifysgol Bangor yn eu hadroddiad "Trawsnewid Bywydau Pobl Ifanc - y ddadl economaidd dros fuddsoddi yn y blynyddoedd cynnar" a lansiwyd heddiw (13 Hydref 2016).

Dyddiad cyhoeddi: 13 Hydref 2016

Arbenigeddau Bangor yn rhoi llawenydd y llais yn ôl i John

Mae arbenigeddau arloesol ym Mhrifysgol Bangor wedi golygu fod gŵr a gollodd y defnydd o’i lais yn dilyn triniaethau canser ddwy flynedd yn ôl, bellach yn gallu cyfathrebu yn ei lais synthetig ei hun.

Yn ail bennod cyfres DRYCH ar S4C nos Sul, 28 Ebrill, ceir hanes cyn-aelod staff y Brifysgol, John Wyn Jones, o Fiwmares, ac ymdrechion’r Uned Technolegau Iaith yng Nghanolfan Bedwyr, Canolfan Gwasanaethau, Technoleg ac Ymchwil Cymraeg Prifysgol Bangor, i greu llais synthetig ar ei gyfer.

Dyddiad cyhoeddi: 24 Ebrill 2019

Arbenigedd Bangor mewn ‘technoleg a fydd yn newid y byd’

Mae maes ymchwil y mae Bangor yn arwain ynddo ar raddfa fyd-eang yn cael ei ddisgrifio fel un o’r deg syniad a allai newid y byd, yn rhifyn y mis hwn (Rhagfyr) o’r Scientific American.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Rhagfyr 2011

Arbenigwr o Fangor yn cynghori ar fod yn barod ac ymateb i argyfwng iechyd cyhoeddus yn yr Unol Daleithiau

Mae'r gwersi a ddysgwyd o ymateb i argyfyngau iechyd cyhoeddus yn tueddu i fynd o'r cof, ac mae cyllid iechyd cyhoeddus a blaenoriaethau ymchwil yn newid.

Dyna pam y galwyd ar arbenigwr o Ysgol Gwyddorau Iechyd Prifysgol Bangor i ymuno ag adolygiad Academïau Gwyddorau, Peirianneg a Meddygaeth Cenedlaethol yr Unol Daleithiau o gyflwr presennol y dystiolaeth ar gyfer bod yn barod ac ymateb i argyfwng iechyd cyhoeddus (PHEPR) yn yr Unol Daleithiau. 

Dyddiad cyhoeddi: 24 Gorffennaf 2020

Arbenigwyr blaenllaw yn rhannu’r ymchwil ddiweddaraf i Ymwybyddiaeth Ofalgar

Yr wythnos hon, bydd ymchwilwyr penigamp i ymwybyddiaeth ofalgar yn dod ynghyd i gyflwyno ac ystyried ymchwil arloesol yn y maes newydd hwn.

Wedi’i drefnu gan arbenigwyr yn Ganolfan Ymchwil ac Ymarfer Ymwybyddiaeth Ofalgar o fewn Prifysgol Bangor, bydd y digwyddiad yn trafod sut y gall ymwybyddiaeth ofalgar ddod â buddion i unigolion ac i gymdeithas.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Gorffennaf 2015

Arbenigwyr canser yn dod ynghyd mewn Cynhadledd ym Mangor

On Wednesday and Thursday this week (23/24/11/11), delegates from across the UK will be gathering at Bangor University for the second conference exploring how services for patients with cancer can be provided in a rural environment.

Dyddiad cyhoeddi: 23 Tachwedd 2011

Arbenigwyr Cymysgu Moroedd yn dod i Fangor

Mae arbenigwyr cymysgu moroedd o bob cwr o'r byd yn dod i Ganolfan Môr Cymru ym Mhrifysgol Bangor i weithdy rhyngwladol ar gymysgu moroedd (11-13 Gorffennaf).

Bydd gwyddonwyr o mor bell i ffwrdd â'r Unol Daleithiau, Tsieina a Rwsia, yn ogystal â chyfandir Ewrop a Gwledydd Prydain, yn trafod ymdrechion byd-eang i wella ein dealltwriaeth o'r prosesau sy'n ysgogi'r cefnforoedd a sut y dylid cynrychioli'r prosesau hynny mewn modelau rhagolygon tywydd a hinsawdd. 

Dyddiad cyhoeddi: 11 Gorffennaf 2017

Arbenigwyr Rhyngwladol ym maes Caethiwed yn mynd i Brifysgol Bangor ar gyfer Cynhadledd

Rhwng 7 a 10 Mai, bydd arbenigwyr rhyngwladol ym maes caethiwed yn mynd i Brifysgol Bangor i gymryd rhan mewn cynhadledd Ewropeaidd ar ymddygiadau caethiwus, sydd i’w chynnal gan Ysgol Seicoleg y Brifysgol.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Ebrill 2015

Archeoleg fodern yn datgelu cyfrinachau Eliseg

Bydd archeolegwyr o brifysgolion Bangor a Chaer yn cychwyn ail dymor o waith cloddio o gwmpas Colofn Eliseg, heneb garreg o’r nawfed ganrif OC a saif ar dwmpath ger Abaty Glyn y Groes, Llangollen,  rhwng 4-16 Medi 2011. Bydd prynhawn agored ar y safle cloddio archeolegol ddydd Gwener 16 Hydref, rhwng 3- 6 y.p.

Dyddiad cyhoeddi: 31 Awst 2011

Archeoleg fodern yn datgelu cyfrinachau Eliseg

Bydd Prynhawn Agored rhwng 2-5 Ddydd Sadwrn 8 Medi yn rhoi cyfle i’r cyhoedd canfod mwy am waith cloddio o gwmpas Colofn Eliseg, heneb garreg o’r nawfed ganrif OC a saif ar dwmpath ger Abaty Glyn y Groes, Llangollen. Mae archeolegwyr o brifysgolion Bangor a Chaer yn cychwyn trydydd dymor o gloddio ar y safle rhwng 26 Awst -16 Medi 2012

Dyddiad cyhoeddi: 22 Awst 2012

Archwiliad cyntaf o wytnwch iechyd meddwl ac unigrwydd pobl hŷn â nam gwybyddol yng Nghymru

 

Mae unigrwydd a phroblemau iechyd meddwl yn fwy cyffredin ymhlith pobl hŷn sydd â dementia neu sy'n cael anawsterau gyda'r cof, meddwl a dysgu.

Ond ni fydd pob unigolyn yn cael ei effeithio yn yr un modd. Mae gwyddonwyr wedi nodi grŵp o bobl sy'n ymddangos yn hynod o wydn yn yr ystyr nad ydynt yn nodi eu bod yn profi anawsterau iechyd meddwl er gwaethaf dementia neu nam gwybyddol.

Fe wnaeth astudiaeth ddiweddar, a gyhoeddwyd yn yr International Journal of Geriatric Psychiatry, ganfod bod yr unigolion hyn sydd â gwytnwch iechyd meddwl hefyd yn llai tebygol o brofi unigrwydd.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Ebrill 2021

Archwilio economeg technoleg arbed golwg

Mae dros ddwy filiwn o bobl yn y Deyrnas Unedig yn colli eu golwg.  Bydd hyn yn dyblu i bron bedair miliwn erbyn 2050 wrth i'r boblogaeth heneiddio ac i achosion sylfaenol megis gordewdra a diabetes gynyddu.  Mae hyn yn rhoi pwysau enfawr ar wasanaethau gofal llygad y Gwasanaeth Iechyd Gwladol. 

Mae dau ymchwilydd o'r  Ganolfan Economeg Iechyd a Gwerthuso Moddion, Seow Tien Yeo a'r Athro Rhiannon Tudor Edwards, yn gyd-ymchwilwyr ar yr astudiaeth tomograffeg cydlynedd optegol a gyllidir gan raglen Dyfeisio ar gyfer Arloesi NIHR-i4i (£1.3 miliwn).  

Dyddiad cyhoeddi: 23 Tachwedd 2017

Arddangos ymchwil arloesol i ofal iechyd

Heddiw (Iau 2 Gorffennaf), ym Mhrifysgol Bangor, rhoddwyd sylw i ymchwil newydd o bwys sydd i wella gofal iechyd yng Nghymru a’r DU.

Oherwydd y posibiliadau iddynt effeithio ar wasanaethau i gleifion, tri phroject penodol a gafodd flaenoriaeth, wrth i Mark Drakeford, Gweinidog Iechyd Llywodraeth Cymru, ymweld â’r Coleg Iechyd a Gwyddorau Ymddygiad yn y Brifysgol.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Gorffennaf 2015

Ar drywydd gwyddau ucha’r byd

Mae gwyddonwyr o Brifysgol Bangor wedi datgelu gorchestion rhyfeddol y gwyddau sy’n medru hedfan uchaf yn y byd, ac mae ffrwyth eu hymchwil i’w gyhoeddi yn y cylchgrawn gwyddonol Americanaidd pwysig:  Proceedings of the National Academy of Sciences.

Dyddiad cyhoeddi: 31 Mai 2011

Are electric fences really the best way to solve human-elephant land conflicts?

Dyma erthygl yn Saesneg gan Liudmila Osipova, myfyrwraig doethurol ym Mhrifysgol Bangor sydd wedi ei gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Hydref 2018

Are the Amazon fires a crime against humanity?

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Tara Smith o Ysgol y Gyfraith sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 17 Medi 2019

Argymhellion newydd Sefydliad Iechyd y Byd: Gwneud y defnydd gorau o weithwyr iechyd trwy ailddosbarthu tasgau

Bwriad argymhellion Sefydliad Iechyd y Byd ynghylch gwneud y defnydd gorau o weithwyr iechyd yw mynd i'r afael â phrinder dybryd yn y gweithlu iechyd sy'n ei rwystro rhag cyrraedd Nodau Datblygu’r Mileniwm ym maes iechyd. Byddai ailddosbarthu tasgau a chyfrifoldebau’n fwy synhwyrol ymysg carfanau gweithwyr iechyd yn sicrhau bod triniaethau ar gael yn llawer haws ac yn llawer mwy cost effeithiol  - gellid er enghraifft hyfforddi a galluogi gweithwyr iechyd 'lefel ganol' a 'lleyg' i gyflawni tasgau penodol sydd fel arall yn cael eu gwneud gan garfanau sydd wedi cael hyfforddiant hirach (ac weithiau hyfforddiant mwy arbenigol).

Dyddiad cyhoeddi: 18 Rhagfyr 2012

Arian i ddatblygu mwy o ymchwilwyr ym maes dementia

Mae oddeutu 45,000 o bobl yn byw gyda dementia yng Nghymru, ac amcangyfrifir bod yr afiechyd yn costio £1.4 biliwn y flwyddyn.  Y ganran uchaf o’r gost yw’r gofal di-dâl a ddarperir gan deuluoedd a chyfeillion. Nid yw gwasanaethau dementia ar gael i bawb yn yr un modd, ac mae cael mynediad at y gwasanaethau drwy sectorau iechyd a gofal yn anodd i rai. Mae cludiant cyhoeddus yn wael a’r risg y bydd gofalwyr yn teimlo’n ynysig a heb gefnogaeth hefyd yn heriau arbennig mewn ardaloedd gwledig.

Mae ymchwilwyr yn Ysgol Gwyddorau Iechyd Prifysgol Bangor wedi cael dros hanner miliwn o bunnoedd mewn cyllid i gynnal dwy Gymrodoriaeth Ymchwil mewn Ymchwil ym maes Dementia gan Lywodraeth Cymru. Bwriad y Cymrodoriaethau hyn, a ariennir drwy Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru, yw cynyddu’r gallu mewn ymchwil gofal ac iechyd drwy gefnogi unigolion i ddod yn ymchwilwyr annibynnol a chynnal projectau ymchwil o ansawdd uchel.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Awst 2017

Arloesedd newydd yn derbyn Gwobr y Gymdeithas Fetelegol

The Royal Meteorological Society’s Vaisala Award for Weather Observing and Instrumentation for 2018 has been awarded to Professor Tom Rippeth and his research team at Bangor University’s School of Ocean Sciences.

Prof Rippeth is interested in how different water masses mix within our oceans and how the mixing of waters of different temperatures and salinity drives and affects global climate and weather patterns.

Dyddiad cyhoeddi: 24 Mai 2019

Arloesi â defnydd newydd o Wlân

A ydych chi erioed wedi ystyried sut mae defaid yn goroesi ar y bryniau oer a gwlyb? Mae gan eu gwlân nodweddion insiwleiddio anhygoel sy’n eu cadw’n gynnes, ac mae’r ddynoliaeth wedi gwneud yn fawr o’u cnu ers miloedd o flynyddoedd. Ond a ellir ei ddefnyddio i gadw pethau’n oer?

Mae gwyddonwyr ymchwil yng Nghanolfan BioGyfansoddion Prifysgol Bangor wedi bod yn cyfrannu at ehangu ein dealltwriaeth o briodweddau anhygoel gwlân fel defnydd insiwleiddio yn y diwydiant cludo nwyddau oer, ac wedi rhoi prawf ar ei berfformiad at ddibenion newydd a gwerthfawr.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Ionawr 2016

Arloesi mewn hyfforddi'r lluoedd arfog

Tynnwyd sylw at broject sydd wedi trawsnewid hyfforddi recriwtiaid yn y Fyddin Brydeinig ac wedi arwain at newidiadau yn y ffordd y darperir yr hyfforddiant yn y tri llu arfog, ym Mhrifysgol Bangor yn ddiweddar pan enillodd un o wobrau Menter ac Effaith cyntaf y brifysgol.

Dyddiad cyhoeddi: 6 Tachwedd 2013

Arolwg agwedd ddim yn argoeli'n dda i deithwyr awyr.

Mae canllawiau a pholisïau cyfredol llywodraeth y Deyrnas Unedig yn annhebygol o atal lledaeniad SARS-COVID-19 i mewn i'r Deyrnas Unedig yn ôl canlyniadau arolwg o ddealltwriaeth pobl o symptomau COVID-19, a'u hagweddau a'u hymddygiad tebygol mewn perthynas â theithio mewn awyrennau yn ystod y pandemig.

Dyddiad cyhoeddi: 5 Chwefror 2021

Arolwg Profiad Ymchwil Ôl-Raddedig - PRES 2020

Dyddiad cyhoeddi: 9 Hydref 2020

Arolwg pum mlynedd o bwys i adrodd ar effeithiau cadarnhaol a negyddol heneiddio

Mae gennym boblogaeth sy’n heneiddio. Mae pobl hŷn yn byw yn hirach ac felly’n ganran uwch o’n poblogaeth nag erioed o’r blaen. Erbyn 2025, am y tro cyntaf mewn hanes, bydd 20% o’r boblogaeth dros 65 a 5.5% dros 80. Mae ystadegau’n awgrymu y bydd achosion o ddementia yn y DU yn cynyddu o 38% dros y 15 mlynedd nesaf ac o 154% dros y 45 mlynedd nesaf.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Mawrth 2011

Artists and architects think differently to everyone else – you only have to hear them talk

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Thora Tenbrink  o’r Ysgol  Ieithyddiaeth ac Iaith Saesneg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Gorffennaf 2017

Arwain y ffordd i gyflwyno Presgripsiynau dwyieithog

Mae gwasanaeth Gymraeg neu ddwyieithog yn hanfodol ar gyfer lles cleifion Cymraeg eu hiaith yn ôl ymchwiliad gan Gomisiynydd y Gymraeg. Argymhelliad sydd wedi cael sêl bendith Prif Swyddog Fferyllol Cymru yw bod rhoi labeli dwyieithog ar feddyginiaethau presgripsiwn ar gael i gleifion.

Mae tîm sy’n cynnwys arbenigwyr iaith a fferyllwyr ym Mhrifysgol Bangor a Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr wedi cymryd y camau cyntaf drwy gyfieithu 30 canllaw rhybuddiol sydd yn cael eu rhoi i gleifion sydd ar feddyginiaeth ar bresgripsiwn.

Dyddiad cyhoeddi: 24 Chwefror 2016

A 'sapphire rush' has sent at least 45,000 miners into Madagascar's protected rainforests

This article  by Julia P G Jones, Professor of Conservation Science, Bangor University was originally published on The Conversation. Read the original article.

The rainforests of Didy in eastern Madagascar usually ring with the calls of the indri, the island’s largest lemur. There is a different noise now: the chopping of trees, digging of gravel, and cheers of encouragement from the thousands of illegal miners who have flooded to these forests since sapphires were discovered in late September.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Tachwedd 2016

As cash becomes quaint, are ATMs on path to obsolescence?

Dyma erthygl yn Saesneg gan Yr Athro Bernardo Batiz-Lazo o’r Ysgol Fusnes sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Mehefin 2015

Asesu effeithiolrwydd adnoddau cefnogi newydd ar gyfer gofalwyr pobl sy'n byw gyda dementia

Mae adnodd hyfforddi a chefnogi ar-lein a ddatblygwyd gan Sefydliad Iechyd y Byd ar gyfer teulu a ffrindiau sy'n cefnogi pobl sy'n byw gyda dementia i gael ei asesu i'w ddefnyddio yn y Deyrnas Unedig am y tro cyntaf. Mae'r project ymchwil hwn dan arweiniad Prifysgol Bangor a chaiff ei ariannu gan y Sefydliad Cenedlaethol ar gyfer Ymchwil Iechyd.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Tachwedd 2020

Asesu gwerth grwpiau cefnogi dementia

New ageing and dementia research at Bangor University will soon be underway, with a team from the Bangor Institute of Health and Medical Research in the School of Health Sciences being the only university in Wales to be awarded funding as part of the ESRC-NIHR Dementia Research Initiative 2018.

This programme of work, led by partners at University College London, centres around people living with rare dementias, and will involve the first major study of the value of support groups for people living with or caring for someone with a rare form of dementia.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Ionawr 2019

Astudiaeth £1.85m i ymchwilio i ficrobau'n "ffawdheglu" ar blastig yn y môr

Mae arbenigwyr ym Mhrifysgol Bangor yn gweithio gyda Phrifysgolion Stirling a Warwick ar broject newydd gwerth £1.85 miliwn sy'n ymchwilio i'r ffordd y mae plastig yn y môr yn cludo bacteria a firysau - a'r effaith bosibl ar iechyd pobl.

Mae'r gwyddonwyr yn ceisio deall sut mae plastig yn gweithredu fel cerbyd, a allai ledaenu pathogenau ar hyd yr arfordir, neu hyd yn oed o wlad i wlad, a sut mae hynny'n effeithio ar iechyd.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Rhagfyr 2018

Astudiaeth ASPIRE: Gweithredu rhaglen effeithiol therapi wybyddol seiliedig ar ymwybyddiaeth ofalgar (MBCT) mewn gwasanaethau GIG yn y Deyrnas Unedig

Roedd ASPIRE yn astudiaeth ansoddol, archwiliadol ac eglurhaol mewn dau gam a gynhaliwyd i ddisgrifio darpariaeth bresennol MBCT yn y GIG yn y DU, datblygu dealltwriaeth o gostau a manteision tybiedig gweithredu MBCT, ac archwilio ffactorau rhwystrau a llwyddiant o ran gwell hygyrchedd.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Ebrill 2017

Astudiaeth Fewnfudo WISERD yn y newyddion

Mae astudiaeth a gyllidwyd gan Lywodraeth Cymru ac a gynhaliwyd gan ymchwilwyr ym Mhrifysgol Bangor, fel rhan o WISERD (Sefydliad Ymchwil, Data a Methodoleg Gymdeithasol ac Economaidd Cymru), wedi darparu data newydd ar farn pobl Cymru am fewnfudo a sut mae hyn yn cymharu â rhannau eraill o’r Deyrnas Unedig.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Gorffennaf 2012

Astudiaeth Fewnfudo WISERD yn y newyddion

Mae astudiaeth a gyllidwyd gan Lywodraeth Cymru ac a gynhaliwyd gan ymchwilwyr ym Mhrifysgol Bangor, fel rhan o WISERD (Sefydliad Ymchwil, Data a Methodoleg Gymdeithasol ac Economaidd Cymru), wedi darparu data newydd ar farn pobl Cymru am fewnfudo a sut mae hyn yn cymharu â rhannau eraill o’r Deyrnas Unedig.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Gorffennaf 2012

Astudiaeth fyd-eang gyntaf: Gall morwellt ar wely’r môr storio dwywaith gymaint o garbon â choedwigoedd

Mae ardaloedd o wely’r môr sydd dan fygythiad byd-eang yn llefydd arbennig i storio carbon yn ôl papur a gyhoeddir yn y cyfnodolyn Nature Geoscience yr wythnos hon (20.5.11:doi:10.1038/ngeo1477).Yr astudiaeth “Seagrass Ecosystems as a Globally Significant Carbon Stock” yw’r dadansoddiad byd-eang cyntaf o garbon wedi ei storio mewn caeau o forwellt.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Mai 2012

Astudiaeth i ddiogelu adnoddau genetig tilapia gwyllt ar gyfer dyfodol ffermio pysgod

Gyda stociau pysgod y byd yn prinhau, mae ffermio tilapia yn llwyddiant byd-eang, gyda chynhyrchu wedi treblu yn ystod y mileniwm hwn. 

Mae hwn yn awr yn ddiwydiant gwerth $7.6bn, gan gynhyrchu 4.5 miliwn tunnell o bysgod fforddiadwy o ansawdd uchel bob blwyddyn.  Yn ogystal, mae'n gynaliadwy, oherwydd yn wahanol i'r eogiaid a'r draenogiaid y môr rydym yn eu magu yn Ewrop, nid oes angen bwydo tilapia gyda llawer o bysgod eraill wedi'u dal o'r cefnforoedd, ond maent at ei gilydd yn bwyta deunydd llysieuol a gwastraff o ffermydd.  Er eu bod yn cael eu meithrin yn awr drwy'r byd, o Affrica y daw tilapia yn wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Mawrth 2015

Astudiaeth newydd i asesu lefelau staffio diogel mewn wardiau ysbytai

Bydd ymchwilwyr Prifysgol Bangor yn gweithio gyda Phrifysgol Southampton ar astudiaeth newydd i asesu gweithredu, effaith a chostau polisïau staffio diogel ar gyfer nyrsio mewn ymddiriedolaethau aciwt.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Mai 2016

Astudiaeth newydd i rhoi’r dechrau gorau i blant ag awtistiaeth

Mae astudiaeth arloesol wedi ei lansio er mwyn deall sut y gellir cefnogi teuluoedd a effeithir gan  awtistiaeth yn syth wedi iddynt dderbyn diagnosis.

Bydd y treial, a gyllidir gan elusen ymchwil awtistiaeth, Autistica, yn ceisio canfod os yw cynnig  y rhaglen gefnogaeth  Blynyddoedd Rhyfeddol (Incredible Years®)  i deuluoedd yn fuan wedi deiagnosis eu plentyn â buddiannau hirdymor posib.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Hydref 2016

Astudiaeth newydd yn dangos bod llygredd golau o'r arfordir yn tarfu ar greaduriaid yn y môr

Gall golau artiffisial yn y nos newid ecosystemau morol, yn ôl ymchwil newydd a gyhoeddwyd yn y cyfnodolyn  Biology Letters. Mae'r canlyniadau'n dangos y gallai llygredd golau o gymunedau arfordirol, llongau ac adeileddau yn y môr newid cyfansoddiad cymunedau creaduriaid di-asgwrn-cefn yn y môr.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Ebrill 2015

Astudiaeth newydd yn dangos cysylltiad rhwng gradd tir amaethyddol ac ansawdd dŵr afonydd mewn dalgylchoedd gwledig

Mae astudiaeth newydd, a gynhaliwyd gan dîm o ymchwilwyr o Brifysgol Bangor, wedi dangos bod cysylltiad cryf rhwng ansawdd dŵr yn afonydd Conwy a Chlwyd yng Ngogledd Cymru â gradd y tiroedd amaethyddol yn eu priod ddalgylchoedd.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Mawrth 2021

Astudiaeth yn cysylltu'r dotiau rhwng genynnau, yr ymennydd ac ymddygiad dynol

Cynllun cydweithredol rhyngwladol yn mapio marcwyr genetig datblygiad yr ymennydd mewn pobl gyda syndrom Williams

Mae sefydlu cysylltiadau rhwng genynnau, yr ymennydd ac ymddygiad dynol yn fater canolog mewn ymchwil ym maes niwrowyddoniaeth wybyddol, ond mae astudio sut mae genynnau'n dylanwadu ar alluoedd gwybyddol ac ymddygiad wrth i'r ymennydd ddatblygu o blentyndod i oedolaeth wedi bod yn anodd.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Rhagfyr 2013

Astudiaeth yn dangos fod effaith economaidd prifysgolion Cymru yn tanio’r economi ym mhob rhan o’r wlad

Mae’r astudiaeth ddiweddaraf gan arbenigwyr addysg yn dangos fod prifysgolion yng Nghymru yn chwarae rhan allweddol yn tanio economi Cymru.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Hydref 2015

Astudiaeth yn datgelu bod gwyntyll môr a rhywogaethau eraill yn cymryd amser hir i ddod dros darfu arnynt

Mae tîm o wyddonwyr ym Mhrifysgol Bangor yn darogan y gall gwyntyll môr pinc, cwrelau Ross a chwistrellau môr gwyn gymryd hyd at 20 mlynedd i ddod atynt eu hunain ar ôl i dreillio am gregyn bylchog gael ei atal ar ran o wely'r môr.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Ionawr 2018

Astudiaeth yn datgelu diffyg cefnogaeth ar gyfer 'clustnodi' cronfa cyffuriau canser

Mae'r cyhoedd yn gwrthwynebu’r gronfa cyffuriau canser, ond yn cefnogi’r system brisio newydd ar gyfer meddyginiaethau wedi eu brandio, yn ôl astudiaeth newydd.

Pan ofynnwyd a ddylai’r GIG dalu mwy am gyffuriau canser o’i gymharu â meddyginiaethau ar gyfer cyflwr yr un mor ddifrifol, dywedodd y mwyafrif o’r 4,118 o bobl a holwyd ar draws Prydain na ddylent.

Fodd bynnag, ffafriwyd meddyginiaethau os oeddent yn cyflawni meini prawf asesu gwerth meddyginiaethau newydd fel rhan o’r cynllun prisio wedi’i seilio ar werth. Cyflwynir hyn fis Ionawr 2014.  Ffafriwyd triniaethau os oeddent ar gyfer afiechydon difrifol, os oeddent yn lleihau’r baich ar ofalwyr, neu os oeddent ar gyfer afiechydon nad oedd unrhyw driniaethau eraill ar eu cyfer.  Ffafriwyd meddyginiaethau arloesol yn unig os oeddent yn cynnig manteision sylweddol i iechyd.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Awst 2012

Astudiaeth yn datgelu pwysigrwydd o fod yn debyg ond yn wahanol

Mae astudiaeth o gathbysgod arfog sydd yn frith yn afonydd bychain a nentydd ar draws De America, yn dangos nad ydynt yr hyn a ymddengys. Y gwir yw bod eu cymunedau’n llawer mwy amrywiol nag y tybiwyd.

Drwy astudiaeth ryngddisgyblaethol newydd, sy’n cael ei hadrodd yng nghylchgrawn Nature,  mae biolegwyr esblygiadol ym Mhrifysgol Bangor wedi sefydlu bod llawer o gathbysgod ‘Corydoras’ sy’n cydfyw yn yr un afonydd yn copïo patrwm lliw ei gilydd.

Dyddiad cyhoeddi: 6 Ionawr 2011

Astudiaeth yn datgelu symudiadau crwbanod môr yn yr Unol Daleithiau

Am y tro cyntaf erioed cynhaliwyd astudiaeth ar symudiadau is-boblogaeth gyfan o grwbanod môr. Mae’r astudiaeth yn cadarnhau y gellir defnyddio lloeren i wylio bywydau beunyddiol crwbanod môr, er mwyn rhagfynegi’n fanwl gywir lle byddant yn symud, a helpu i gyfeirio’r gwaith o’u gwarchod.

Dyddiad cyhoeddi: 24 Mehefin 2011

Astudiaeth yn edrych ar nifer ymweliadau â Meddyg Teulu cyn y caiff cleifion canser eu cyfeirio at arbenigwyr

Astudiaeth yn edrych ar nifer ymweliadau â Meddyg Teulu cyn y caiff cleifion canser eu cyfeirio at arbenigwyr 

Mae gwybodaeth am gleifion yn dangos mai ymysg merched, pobl ifanc, lleiafrifoedd ethnig a phobl gyda chanserau llai cyffredin y ceir y nifer uchaf o ymweliadau cyn-gyfeirio 

Dyddiad cyhoeddi: 24 Chwefror 2012

Astudio gwenwyn nadredd wedi dilyniannu genom cyfan neidr wenwynig y Merchgobra

Am y tro cyntaf, mae gwyddonwyr sy’n astudio gwenwyn nadredd wedi dilyniannu genom cyfan neidr wenwynig, y Marchgobra, a chadarnhau damcaniaeth a oedd wedi’i chynnig o’r blaen ond heb ei dogfennu’n dda, yn egluro sut y cynhyrchir gwenwyn neidr a’r hyn a arweiniodd at gymhlethdod mawr y gwenwynau sy’n cynnwys dwsinau o docsinau unigol.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Rhagfyr 2013

At arweinwyr ac arloeswyr ymchwil y dyfodol yng Nghymru Crwsibl Cymru 2012

Mae Crwsibl Cymru yn rhaglen ddatblygu broffesiynol ac arweinyddiaeth bwysig i arweinwyr ymchwil y dyfodol yng Nghymru.    

Beth yw Crwsibl Cymru?

Cyllidir Crwsibl Cymru gan y grŵp Gŵyl Ddewi o sefydliadau addysg uwch, a bydd yn dod â deg ar hugain o ymchwilwyr at ei gilydd i edrych sut y gallant gydweithio i fynd i’r afael â’r sialensiau ymchwil sy’n wynebu Cymru ar hyn o bryd.
Cynhelir Crwsibl Cymru 2012 dros dri gweithdy dwys deuddydd yr un (preswyl), a fydd yn cynnwys siaradwyr gwadd ysbrydoledig, seminarau, sesiynau sgiliau a thrafodaethau anffurfiol.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Chwefror 2012

Athro Cymraeg yn ennill Gwobr Barn y Bobl

Mae cyfrol o farddoniaeth gan Athro yn y Gymraeg ym Mhrifysgol Bangor wedi ennill Gwobr Barn y Bobl 2018 yn ystod seremoni fawreddog Gwobrau Llyfr y Flwyddyn eleni.

Gosodwyd Caeth a Rhydd, sef cyfrol gyntaf yr Athro Lynch, ar y rhestr Fer ar gyfer Barddoniaeth.  Cwblhaodd y gyfrol yn ystod cyfnod sabothol yn Adran Ieithoedd a Llenyddiaethau Celtaidd Prifysgol Harvard yn yr UDA.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Mehefin 2018

Athro o Brifysgol Bangor yn darganfod sgript ffilm ‘golledig’ Kubrick

Mae'r Athro Nathan Abrams o Brifysgol Bangor, sy’n arbenigwr ar Stanley Kubrick, wedi ailddarganfod sgript ffilm a luniwyd gan y cyfarwyddwr yn 1956 ac y credid oedd wedi mynd ar goll.

Ei theitl oedd Burning Secret, sef addasiad o nofel fer o’r un enw a gyhoeddwyd yn 1913 gan Stefan Zweig, y nofelydd o Fienna.

 

Dyddiad cyhoeddi: 16 Gorffennaf 2018

Athro ymhlith ymchwilwyr mwyaf dylanwadol y byd

Mae'r Athro Jo Rycroft-Malone, Athro mewn Gwasanaethau Iechyd ac Ymchwil Weithredu yn yr Ysgol Gwyddorau Gofal Iechyd ym Mhrifysgol Bangor wedi'i gosod ymhlith ymchwilwyr mwyaf dylanwadol y byd.

Un mesur arwyddocaol a phwysig o ymchwil academaidd yw pa mor aml y dyfynnir papurau ymchwil academaidd, neu y cyfeirir atynt, mewn erthyglau academaidd eraill. Mae gwaith Yr Athro Rycroft-Malone yn ymddangos ar y rhestr sydd newydd ei chyhoeddi, y 'Thompson Reuters Highly Cited Researchers 2014', sy'n cynrychioli meddyliau gwyddonol mwyaf blaenllaw y byd.

Mae'r Athro Rycroft-Malone ymhlith dros dair mil o ymchwilwyr o bob rhan o'r byd sy'n ennill yr anrhydedd drwy ysgrifennu'r nifer fwyaf o adroddiadau. Pennwyd hyn yn swyddogol gan Essential Science Indicators℠ fel papurau y dyfynnir llawer arnynt - gan sefyll ymhlith yr 1% uchaf a ddyfynnir fwyaf am eu maes pwnc a blwyddyn cyhoeddi, a farnwyd gan gymheiriaid i fod o arwyddocâd penodol, ac ennill iddynt nod effaith eithriadol.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Mehefin 2014

Athro ym Mangor yn arwain siaradwyr mewn cynhadledd ryngwladol

Bu i Bernardo Batiz-Lazo, Athro mewn Hanes Busnes a Rheolaeth Banciau yn Ysgol Busnes Bangor, gyflwyno’r prif anerchiad yn y gynhadledd ryngwladol gyntaf a drefnwyd gan y Tolani Institute of Management Studies (TIMS) yn Gandhidham, Gujarat (India). Mae’r dref yn dwyn enw sefydlwr India oherwydd mai cyhoeddi’r penderfyniad i gartrefu cymuned y Sindhi (grŵp o bobl a adleoliwyd ar ôl iddynt gael eu gwahanu) yn yr ardal honno oedd gweithred olaf Gandhi ar y diwrnod y lladdwyd ef. Mae’r Sefydliad ei hun yn rhan o grŵp addysgiadol sy’n addysgu dros 8,000 o fyfyrwyr diolch i ymdrech, cefnogaeth ariannol a gweledigaeth K. B. Tolani (1893-1988).

Dyddiad cyhoeddi: 15 Rhagfyr 2011

Athro ym Mangor yn ennill gwobr i archwilio achub banciau

Mae’r Europlace Institute of Finance (EIF) ym Mharis wedi  dyfarnu grant ymchwil o 10,000 Ewro i Athro Bancio Empirig ym Mangor, Dr Klaus Schaeck, i edrych ar sut mae pecynnau cyllid i achub banciau mewn argyfwng yn effeithio ar gyfraddau llog benthyciadau ac ernesau.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Hydref 2012

A ydych yn cael digon o ymarfer corff i fynd yn sâl?

A ddylech ymarfer yn galetach neu am fwy o amser?

Mae rasys Marathon a rasys dygnwch yn dod yn fwyfwy poblogaidd, ac felly hefyd yr awch am ymarfer yn ddwys, megis mewn dulliau a dosbarthiadau hyfforddi dwys ‘spike’ neu ‘buzz’. Ond p’un sydd orau i chi? Neu, fel arall, p’un fydd yn achosi’r niwed lleiaf i’ch system imiwnedd?

Mae ymchwil newydd gan Brifysgol Bangor yn herio’r meddylfryd cyfredol fod ymarferion hwy, llai straenus yn llai niweidiol i’r system imiwnedd.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Rhagfyr 2014

A yw’r Arctig yn dod o’i aeafgwsg?

Efallai bod y gaeafau wedi bod yn fwy garw yn y Deyrnas Unedig yn ddiweddar oherwydd bod llai o rew dros Gefnfor yr Arctig.

 

Mae’r rhew wedi bod yn cadw newidiadau yn nhymheredd y môr o’r atmosffer. Ond gallai’r ffaith fod y rhew yn cilio gael effaith ar ein hinsawdd.

 

“Mae rhai hinsoddegwyr yn credu bod absenoldeb rhew môr i’r gogledd o Siberia yn yr hydref y llynedd wedi galluogi i’r môr agored gynhesu’r atmosffer, gan newid patrymau’r gwynt a datblygu system o wasgedd atmosfferig uchel dros Siberia. Mae hyn wedyn yn arwain at aer oer yn cael ei yrru i’r de o’r Arctig, dros ogledd Ewrop”, eglurodd Dr Tom Rippeth o Brifysgol Bangor.

 

 

Dyddiad cyhoeddi: 16 Mawrth 2011

A yw'r cyfryngau cymdeithasol yn dylanwadu ar faint o ymarfer corff rydych yn ei wneud?

Yn sgil y pryderon sy'n codi ynglŷn â dylanwad y cyfryngau cymdeithasol ar ganfyddiadau pobl ifanc ynghylch y ddelwedd sydd ganddynt o'u cyrff eu hunain, mae gwyddonwyr chwaraeon ym Mhrifysgol Bangor yn gofyn a yw'r cyfryngau cymdeithasol yn effeithio ar ein cyfranogiad mewn ymarfer corff a sut, a phwy a beth yw'r ysgogwyr?

Yn rhyfedd ddigon, ychydig iawn o ymchwil sydd wedi'i gyhoeddi ynglŷn ag effaith y cyfryngau cymdeithasol ar gyfranogiad mewn ymarfer corff, er bod nifer o ddylanwadwyr, hyfforddwyr a chyfranogwyr yn rhannu eu cynghorion a'u buddugoliaethau ar amrywiol lwyfannau'r cyfryngau cymdeithasol. A allai'r cyfryngau cymdeithasol fod yn ddylanwad cadarnhaol hefyd, ac annog rhai i gymryd rhan mewn ymarfer corff neu i ffurfio delwedd iachach o'u cyrff?

Dyddiad cyhoeddi: 20 Awst 2019

A yw rhaglenni natur yn ein twyllo i feddwl bod cyflwr ein planed yn iawn?

Mae ymchwil i raglenni byd natur diweddar y BBC a Netflix yn awgrymu, er bod y rhaglenni yn sôn fwyfwy am fygythiadau sy'n wynebu byd natur, nid ydynt yn aml yn dangos maint llawn y dinistr amgylcheddol a achosir gan bobl

Mae consensws gwyddonol cryf bod natur yn cael ei heffeithio'n ddifrifol gan bobl, bod cyfradd difodiant rhywogaethau yn cyflymu, a bod hyn yn cael effeithiau difrifol. Mae rhaglenni byd natur wedi cael eu beirniadu o bryd i’w gilydd am beidio â dangos i ba raddau y mae'r amgylchedd yn dioddef. Mae astudiaeth newydd wedi canfod, er bod rhaglenni byd natur poblogaidd diweddar yn trafod mwy o'r bygythiadau sy'n wynebu'r rhyfeddodau natur a bortreadir, mae byd natur yn dal i gael ei ddangos yn bennaf fel rhywbeth dilychwyn heb ei gyffwrdd, a gall hyn arwain at ddifaterwch ymysg gwylwyr.

Dyddiad cyhoeddi: 17 Medi 2019

Banciau Bwyd ar gynnydd yng Nghymru

Bellach mae gan Gymru 157 banc bwyd, yn cefnogi pobol mewn peryg o beidio â gallu bwydo’u hunain a’u teuluoedd (data a gasglwyd Gorffennaf 2015), o gymharu ag 16 yn 1998.

Daw’r ystadegau newydd hyn o broject ymchwil gan David Beck, myfyriwr PhD Gwyddorau Cymdeithas ym Mhrifysgol Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Mawrth 2016

Bangor yn ennill Cymrodoriaeth Arweinydd y Dyfodol

Mae academydd yn Ysgol Gwyddorau Meddygol Prifysgol Bangor wedi ennill Cymrodoriaeth bwysig Arweinydd y Dyfodol gan Ymchwil ac Arloesi'r DU (UKRI), un o brif gyrff cyllido'r Deyrnas Unedig.

Mae Dr Chris Staples yn ymuno â phrif ymchwilwyr ac arloeswyr  o bob rhan o'r wlad i dderbyn cyfran o'r £78 miliwn a ddyfernir fel Cymrodoriaethau Arweinwyr y Dyfodol. Bwriad y buddsoddiad yw rhoi hwb i'r genhedlaeth nesaf o arweinwyr gwyddonol, i gynnal eu gwaith ymchwil arloesol ac i ddatblygu annibyniaeth eu hymchwil.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Medi 2019

Bangor yng Nghefnfor India

Mae biolegwyr môr o Ysgol Gwyddorau Eigion Prifysgol Bangor newydd ddychwelyd o daith wyddonol a chadwraeth i Diriogaeth Brydeinig Cefnfor India. Ar hyn o bryd y diriogaeth hon, sydd 7˚ i'r de o'r cyhydedd, islaw'r Maldives, yw Gwarchodfa Fôr fwyaf y byd.  

Dyddiad cyhoeddi: 2 Mehefin 2015

Bangor yn helpu i drechu'r bwlis

 Ymchwilwyr yn y Ganolfan Ymyrraeth ar sail Tystiolaeth (CEBEI), sy'n rhan o'r Ysgol Seicoleg, oedd y rhai cyntaf ym Mhrydain i werthuso effeithiolrwydd rhaglen gwrth-fwlio KiVa a grëwyd yn y Ffindir.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Mai 2015

Bardd o Fangor ar restr fer prif wobr

Mae bardd byd-enwog, y mae ei gwaith eisoes wedi ei gyfieithu i 18 o ieithoedd, ar y rhestr fer i brif wobr barddoniaeth.  Rhoddwyd  ar restr fer y Gymdeithas Farddoniaeth ar gyfer Gwobr Ted Hughes am Farddoniaeth Newydd.

 

Dyddiad cyhoeddi: 17 Mawrth 2014

Bath poeth wedi ymarfer corff yn gwella perfformiad mewn gwres

Mae ymchwil newydd gan Brifysgol Bangor yn dangos bod cael bath poeth wedi ymarfer corff am chwe diwrnod yn olynol yn gostwng tymheredd y corff wrth orffwys ac wrth ymarfer ac yn gwella perfformiad wrth redeg mewn gwres. Meddai’r Athro Walsh, sy’n arwain y tîm a arweiniodd y gwaith:  “I berfformwyr athletaidd sy’n cystadlu mewn gwres, mae strategaeth ‘ymarfer claer, ymdrochi poeth’ yn cynnig ffordd i ymdopi â gwres.”

Dyddiad cyhoeddi: 11 Rhagfyr 2015

BEACON Cymru yn gyd-sylfaenydd cynghrair newydd lansio i gefnogi twf bio-economi'r DU

Mae Prifysgol Bangor yn falch o fod yn rhan o gynghrair newydd yn y Deyrnas Unedig- BioPilotsUK, sy’n cael ei lansio i gefnogi twf bio-economi’r DU.

Mae Canolfan Biogyfansoddion y Brifysgol yn bartner ym mhroject arobryn BEACON Cymru, sydd yn un o bum canolfan Ymchwil a Datblygu sefydlog ar draws y DU sydd yn dod ynghyd i ffurfio’r gynghrair newydd, BioPilotsUK. Bydd y gynghrair yn ceisio gosod Prydain yn arweinydd byd-eang ym maes datblygu technoleg bio-buro, a chynhyrchu cynnyrch bioseiliedig - dwy elfen allweddol o'r bio-economi.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Hydref 2016

BEACON yn ennill gwobr fawreddog RegioStars y Comisiwn Ewropeaidd

Dyfarnwyd gwobr fawreddog RegioStars y Comisiwn Ewropeaidd 2014 i Ganolfan Ragoriaeth Bioburo BEACON, partneriaeth ymchwil arloesol o Gymru sy’n canolbwyntio ar ddatblygu cynnyrch diwydiannol o blanhigion er mwyn lleihau dibyniaeth ar adnoddau ffosil megis glo a nwy.   

Dyddiad cyhoeddi: 31 Mawrth 2014

Being left-handed doesn't mean you are right-brained — so what does it mean?

There have been plenty of claims about what being left-handed means, and whether it changes the type of person someone is – but the truth is something of an enigma. Myths about handedness appear year after year, but researchers have yet to uncover all of what it means to be left-handed.

This article by Emma Karlsson, Postdoctoral researcher in Cognitive Neuroscience, Bangor University is republished from The Conversation under a Creative Commons license. Read the original article.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Awst 2019

Beth ddigwyddodd i’r syniad o 'daith bwyd'?

 Rhai blynyddoedd yn ôl cawsom ein cynghori i brynu cynnyrch ffres wedi'i dyfu yn y DU i osgoi'r 'daith bwyd' a gysylltir gyda mewnforio ffrwythau a llysiau mewn awyrennau oherwydd pryderon am sut yr oedd hyn yn cyfrannu at ryddhau allyriadau CO2.  Ond mae'n ymddangos bod y pryderon hyn yn llawer rhy syml. Er mwyn gwneud gwir asesiad o 'ôl-troed' bwydydd mae'n rhaid archwilio pob agwedd ar y gweithgareddau cysylltiedig, o hau'r hadau i dyfu'r cynnyrch. 

Ymchwil dan arweiniad Prifysgol Bangor i fuddion cymdeithasol ac amgylcheddol bwyd a dyfir yn lleol a thramor, oedd yr asesiad trwyadl cyntaf erioed o gylch bywyd y gadwyn cynhyrchu cnydau yn ei chyfanrwydd yn cynnwys ffermio, cludiant, storio a choginio.

Dyddiad cyhoeddi: 31 Hydref 2014

Beth mae casglu o'r glannau yn ei olygu i gasglwyr a helwyr yn yr oes sydd ohono.

Mae Liz Morris-Webb, ymchwilydd yn Ysgol Gwyddorau'r Eigion ym Mhrifysgol Bangor, yn chwilio am bobl sy'n casglu o lannau môr Cymru i gymryd rhan yn ei hymchwil.  Os ydych chi'n chwilota am fwyd, abwyd, arian, addysg, meddyginiaethau, ymchwil neu rywbeth mwy anarferol, gallwch gymryd rhan.

Dyddiad cyhoeddi: 5 Rhagfyr 2018

Beth mae dinasyddiaeth yn ei olygu yn Ewrop?

Mewn cydweithrediad cyffrous rhwng Ysgol y Gyfraith Prifysgol Bangor ac Ysgol Ewropeaidd y Gyfraith (ym Mhrifysgol Toulouse), cynhelir gweithdy PhD ar thema eang 'Dinasyddiaeth' ym Mangor ddydd Iau a dydd Gwener, 3 a 4 Mai 2018.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Ebrill 2018

Beth sydd yn achosi i redwyr marathon a chwaraeon eithafol eraill ddal annwyd?

Bydd rhai o’r rhedwyr ym Marathon Eryri eleni (28 Hydref), sy’n cael ei ddisgrifio fel un o marathonau caletaf yn Ewrop, yn helpu ymchwilwyr yn Ysgol Gwyddorau Chwaraeon, Iechyd ac Ymarfer Prifysgol Bangor gyda’u hymchwil.

Mae ffisiolegwyr ymarfer corff yn yr Ysgol yn awyddus i ddysgu pam fod rhai rhedwyr i’w gweld yn fwy tebygol o fynd yn sâl neu deimlo’n wael ar ôl rhedeg marathon neu ar ôl cymryd rhan mewn gweithgaredd ymarfer corff eithafol, tra bo rhedwyr eraill yn aros yn iach.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Hydref 2017

Beth sydd yn y pridd o dan ein traed?

Mae myfyriwr o Ganada, sydd â gwreiddiau Cymreig, yn torri tir newydd yn ei ymchwil i asesu beth yn union sy'n byw yn y pridd Cymreig o dan ein traed.

Mae Paul George, myfyriwr PhD sy'n astudio yn Ysgol Gwyddorau Naturiol Prifysgol Bangor a'r Ganolfan Ecoleg a Hydroleg (CEH), wedi cyhoeddi ei ymchwil heddiw (7 Mawrth 2019) yn Nature Communications.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Mawrth 2019

Beth sy’n ein rhwystro rhag sefyll i gael ein ethol i’r Cynulliad?

Mae ymchwilwyr yng Ngholeg Busnes, y Gyfraith, Addysg a Gwyddorau Cymdeithas Prifysgol Bangor wedi ennill cytundeb ymchwil pwysig gan Fwrdd Taliadau Annibynnol Cymru y Cynulliad Cenedlaethol i nodi ac ymchwilio i rwystrau a all atal unigolion rhag cyflwyno eu henwau i gael eu hethol i'r Cynulliad.

 

Dyddiad cyhoeddi: 5 Mehefin 2014

Beth ydi’r ffordd orau o helpu plant gyda chlefyd siwgr i edrych ar ôl eu hunain?

Mae astudiaeth newydd sy’n cael ei harwain ar y cyd gan Brifysgolion Bangor a Chaerdydd, gyda thîm o arbenigwyr o bob rhan o wledydd Prydain, yn ceisio gweld beth yw’r ffordd orau o gyflwyno gwybodaeth i helpu plant a phobl ifanc gyda chlefyd siwgr math 1 i edrych ar ôl eu hunain.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Chwefror 2011

Bioamrywiaeth forol ficrosgopig yn adlewyrchu bywyd mwy o faint

Mae ymchwil yn dangos bod dosbarthiad planhigion ac anifeiliaid microsgopig yn ein moroedd yn dynwared patrwm dosbarthiad planhigion ac anifeiliaid mwy o faint ar y tir.

Dyddiad cyhoeddi: 23 Medi 2014

Biotechnoleg ar gyfer Plaleiddiaid

Mae Prifysgol Bangor wedi ennill grant i ddatblygu plaleiddiad organig gan gyfuno'r arbenigedd a geir yn y Brifysgol Bangor a dau gwmni masnachol.  Gwneir y gwaith yng Ngholeg Gwyddorau Naturiol y Brifysgol.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Gorffennaf 2014

Blas rhyngwladol i seithfed Ysgol Haf Visceral Mind

Unwaith eto, daeth nifer fawr o ymgeiswyr cymwys a blaengar iawn o bob rhan o'r byd i lenwi'r 50 lle a oedd ar gael yn Ysgol Haf Visceral Mind, a gynhaliwyd yn yr Ysgol Seicoleg ym Mangor ym mis Medi. Mae’r ysgol haf, sydd yn awr yn ei seithfed flwyddyn, yn parhau i fod yn boblogaidd ymysg ymchwilwyr ifanc uchelgeisiol sy’n awyddus i gyfranogi yn arbenigedd byd-enwog Ysgol Seicoleg Bangor ym maes niwrowyddoniaeth wybyddol. Sefydlwyd gyda chefnogaeth sefydliad James S McDonnell a chynhelir yn awr gyda chefnogaeth Ysgol Seicoleg Bangor. Prif amcan y cwrs yw unioni’r prinder o wybodaeth niwroanatomegol a geir ymysg niwrowyddonwyr ifainc, a rhoi'r cyfle i fyfyrwyr weithio'n uniongyrchol gyda sbesimenau o'r ymennydd dynol.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Medi 2016

Bloomageddon: seven clever ways bluebells win the woodland turf war

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr vera Thoss  o’r Ysgol Gemeg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol

Dyddiad cyhoeddi: 10 Ebrill 2017

Blue Planet II: can we really halt the coral reef catastrophe?

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro John Turner  o’r Ysgol Gwyddorau Eigion sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Tachwedd 2017

Blwyddyn Ryngwladol Goleuni Darlith Ddathlu

Dyddiad cyhoeddi: 15 Hydref 2015

'Bocs offer i athrawon' i leihau trais ymysg plant a thrais yn erbyn plant mewn ysgolion meithrin yn Jamaica

Mae casgliad o strategaethau i athrawon i geisio rhwystro datblygiad cynnar ymddygiad gwrthgymdeithasol a chynyddu sgiliau cymdeithasol-emosiynol plant ifanc i gael ei brofi ymhellach mewn astudiaeth bedair blynedd yn Kingston, prifddinas Jamaica.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Hydref 2014

Bodaod tinwyn a grugieir coch: Canfod tir cyffredin mewn gwrthdaro parhaus

Bu gwrthdaro ers degawdau rhwng cadwraethwyr sy'n gweithio dros warchod niferoedd y bodaod tinwyn a'r rheiny sy'n gwneud bywoliaeth o saethu grugieir coch yn fasnachol yn ucheldiroedd Lloegr, a hynny heb arwydd o gymod. Gan dynnu ar waith a wnaed ym maes seicoleg, mae astudiaeth newydd a gyhoeddir heddiw yn y cyfnodolyn People and Nature yn ymchwilio i'r gwerthoedd sylfaenol sydd gan saethwyr a chadwraethwyr sy'n ei gwneud hi mor anodd i ddod o hyd i atebion ar y cyd.

Mae astudiaethau ecolegol dros y 30 mlynedd ddiwethaf wedi dangos y gall bodaod tinwyn ac adar ysglyfaethus eraill leihau niferoedd y grugieir i'r fath raddau bod perygl i saethu grugieir fynd yn anhyfyw yn economaidd. O ganlyniad, caiff bodaod tinwyn eu lladd yn anghyfreithlon ar weunydd grugieir, er eu bod wedi'u diogelu o dan ddeddfwriaeth y Deyrnas Unedig ers 1952.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Rhagfyr 2018

Bôn-gelloedd yn cael eu trin ar ‘labordy ar sglodyn’ am y tro cyntaf

Wrth wireddu cam cyntaf project ymchwil cydweithredol mawr ar draws Ewrop sy’n trin y ddau fath o ganser mwyaf ymosodol yr ymennydd, daw’r partneriaid academaidd a diwydiant at ei gilydd yr wythnos hon (11-12 Gorffennaf) i drafod y camau nesaf.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Gorffennaf 2018

Boris Johnson is planning radical changes to the UK constitution – here are the ones you need to know about

Dyma erthygl yn Saesneg gan Stephen Clear o Ysgol y Gyfraith sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Rhagfyr 2019

Botswana is humanity's ancestral home, claims major study – well, actually …

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Isabelle Winder o'r Ysgol Gwyddorau Naturiol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 31 Hydref 2019

'Bowlio gyda'i gilydd? Cymdeithas sifil mewn pentref Gogledd Ddwyrain Cymru' - Tîm Ymchwil WISERD Bangor

'Bowlio gyda'i gilydd? Cymdeithas sifil mewn pentref Gogledd Ddwyrain Cymru': darlith gwadd gan Dîm Ymchwil WISERD Prifysgol Bangor

Dyddiad cyhoeddi: 9 Mawrth 2016

Bragu Cwrw Crefft Cynaliadwy yng Nghymru

Mae gwaith ymchwil marchnata diweddar wedi dangos fod y nifer o ddiod alcohol sydd yn cael ei yfed ym Mhrydain wedi gostwng o 18% ers 2004. Yn gyffredinol mae’r sector bragu wedi gweld gostwng ar y cyfan, ond o fewn y sector cwrw crefft /bragdai bychan mae tyfiant iach wedi ei nodi pob blwyddyn gan y Society of Independent Brewers.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Rhagfyr 2017

Brexit and Britpop: Europeans have stronger cultural links to the UK thanks to English language music

Dyma erthygl yn Saesneg gan Jochen Eisentraut o’r Ysgol Cerddoriaeth sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol

Dyddiad cyhoeddi: 13 Mehefin 2016

Brexit's impact on farming policy will take Britain back to the 1920s – but that's not necessarily a bad thing

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dave Arrnott, Myfyriwr PhD  o’r Ysgol yr Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a Daearyddiaeth sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Gorffennaf 2017

Brexit yn datgelu canfyddiadau newydd ynglŷn â lleiafrifoedd ac iechyd meddwl

Gallai perthyn i grŵp lleiafrifol, y mae ei hunaniaeth yn bwysig i chi, effeithio'n negyddol ar eich iechyd meddwl.

Dyna gasgliad darn o ymchwil a wnaed yn sgil refferendwm Brexit ac a gyhoeddwyd yn y cyfnodolyn Social Science and Medicine. (Mental health consequences of minority political positions: The case of Brexit)

Dyddiad cyhoeddi: 8 Mehefin 2020

British power stations are burning wood from US forests – to meet renewables targets

Dyma erthygl yn Saesneg gan David Styles o’r Ysgol Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a Daearyddiaeth sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol

Dyddiad cyhoeddi: 19 Chwefror 2016

British women will soon be able to serve on the military frontline – but are they ready to fight?

Dyma erthygl yn Saesneg gan Leanne K Simpson myfyrwraig Doethuriaeth yn yr Ysgol Seicoleg a Sefydliad Perfformiad Elît sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Gorffennaf 2016

Britons see volunteering as a hobby or a way to network rather than a chore

Dyma erthygl yn Saesneg gan Stephanie Jones myfyrwraig PhD o’r Ysgol Gwyddorau Cymdeithas sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol

Dyddiad cyhoeddi: 24 Mawrth 2017

Bron iawn hanner yr oedolion sy’n dioddef o iselder wedi cael eu pwl cyntaf yn ystod eu harddegau

Mae astudiaeth newydd gan seicolegwyr ymchwil ym Mhrifysgol Bangor a Phrifysgol Rhydychen yn dangos bod hanner yr oedolion sy'n dioddef o iselder clinigol wedi cael eu pwl cyntaf o iselder yn ystod eu harddegau.  Yn wir, yr oedran mwyaf cyffredin i bobl ddioddef o iselder am y tro cyntaf yw rhwng 13-15 mlwydd oed.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Chwefror 2012

Brwydr Bangor yn erbyn Canser Ofarïaidd

Mae dydd Sadwrn 4 Chwefror wedi’i ddynodi’n Ddiwrnod Canser y Byd. Ar hyn o bryd, mae gwyddonwyr yn Sefydliad Cronfa Ymchwil Canser y Gogledd-Orllewin ym Mhrifysgol Bangor, Dr Ramsay McFarlane a’r Athro Nick Stuart, yn defnyddio’r technolegau diweddaraf  i ganfod dangosyddion newydd o ganser mewn samplau cleifion â thiwmor ofaraïidd.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Chwefror 2012

Buddsoddiad £36m sy’n cael cymorth gan yr UE mewn ymchwil ac arloesi ar gyfer busnesau yng Nghymru

Mae’r Prif Weinidog Carwyn Jones wedi cyhoeddi cynllun newydd £36m sy’n cael cymorth gan yr UE i ddatblygu sgiliau ymchwil ac arloesi ar gyfer graddedigion, a fydd yn cael ei gynnal mewn partneriaeth â busnesau bach a chanolig (BBaCh).

O dan gynllun Ysgoloriaethau Sgiliau’r Economi Wybodaeth (KESS II), bydd academyddion a myfyrwyr ymchwil ôl-raddedig yn gweithio mewn partneriaeth â mwy na 500 o fusnesau. Byddant yn cydweithio i ddatblygu prosiectau ymchwil arloesol gyda’r nod o ysgogi twf mewn busnesau.

Dyddiad cyhoeddi: 24 Mai 2016

Buddsoddi yn y gweithlu gwasanaethau iechyd i bobl hŷn - dechrau astudiaeth ymchwil bwysig

Mae'r Ysgol Gwyddorau Gofal Iechyd yn arwain ar astudiaeth ymchwil bwysig a gyllidir gan Raglen Cyflenwi Gwasanaethau'r Sefydliad Cenedlaethol er Ymchwil Iechyd. Mae'r project hwn yn ymchwilio i ba ymyriadau datblygu gweithlu sy'n fwy tebygol o weithio i sicrhau gweithlu cefnogi gwybodus a medrus i bobl hyn mewn lleoliadau iechyd a gofal cymdeithasol.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Tachwedd 2013

Busnes ar Ynys Môn (BOA) yn cynnig bwrsariaeth i Fyfyrwyr Ymchwil SENRGy

Mae BOA yn rhwydwaith o gwmnïau bach a chanolig sydd wedi’u lleoli ym Môn. Hoffent roi bwrsariaeth werth £3,000 i fyfyriwr PhD y bydd ei (h)ymchwil o fudd i amgylchedd Ynys Môn neu i’w datblygiad economaidd neu gymunedol.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Mawrth 2013

Bwrsariaethau Dathlu PhD ar gael

Mae Ysgol y Gyfraith yn cynnig 2 Bwrsariaeth Ymchwil Ddathlu PhD gwerth £7,000 y flwyddyn.

Dyddiad cyhoeddi: 31 Mai 2012

Bwrsariaeth Ymchwil Ddathlu

Mae’r Ysgol Gwyddorau Cymdeithas yn cynnig 5 Bwrsariaeth Ymchwil Ddathlu gwerth £7,000 yr un.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Ebrill 2011

Bwrw Golwg Newydd ar Glasur Rhyddiaith y Rhyfel Byd Cyntaf

Nos Lun, 28 Gorffennaf, ar drothwy canmlwyddiant y Rhyfel Byd Cyntaf, bydd yr Athro Gerwyn Wiliams yn cyflwyno rhaglen ddogfen ar S4C yn ailedrych ar un o’r nofelau gorau a ysgrifennwyd am gyflafan ryngwladol 1914-18.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Gorffennaf 2014

Bwyta'n iach yn ysgolion arbennig Sir Ddinbych

Cyngor Sir Ddinbych yw’r Cyngor cyntaf yng Nghymru i arbrofi’r rhaglen bwyta’n iach Food Dudes.  Gyda chymorth gan Dîm Iechyd y Cyhoedd Gogledd Cymru a Phrifysgol Bangor fe lansiwyd y rhaglen mewn dwy ysgol arbennig yn y sir, Ysgol Tir Morfa yn y Rhyl ac Ysgol Plas Brondyffryn.                                                          

Dyddiad cyhoeddi: 21 Awst 2014

Bydd morwellt yn elwa o'r newid byd-eang

Dengys ymchwilwyr y bydd morwellt yn elwa o'r cynnydd yn y tymheredd a CO2 yn y cefnforoedd oherwydd bydd eu gallu i gaffael nitrogen yn cynyddu, heb gyfyngu ar eu twf.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Mai 2020

Bydwreigiaeth yn cyrraedd y cam cyntaf i gael achrediad Prifysgol Menter Cyfeillgar i Fabanod UNICEF y DU

Mae'r rhaglen Baglor mewn Bydwreigiaeth ym Mhrifysgol Bangor wedi cyrraedd cam cyntaf y daith i gael achrediad Prifysgol Menter Cyfeillgar i Fabanod UNICEF y DU. Maent yn awyddus i fod y brifysgol gyntaf yng Nghymru i ennill achrediad llawn. Ar hyn o bryd, nid oes unrhyw raglenni bydwreigiaeth eraill yng Nghymru sydd wedi cael achrediad llawn Menter Cyfeillgar i Fabanod, gyda dim ond 36% o raglenni bydwreigiaeth yn y DU wedi sicrhau achrediad llawn.  

Dyddiad cyhoeddi: 12 Mai 2016

Bywyd dirgel yr abwydyn du – mae galw am 'wyddonwyr amatur' i helpu i daflu goleuni ar fywyd rhywiol y rhywogaeth arfordirol bwysig hon.

Mae cariad yn yr aer ar hyd ein harfordiroedd yr hydref hwn ac mae Prifysgol Bangor yn gofyn i bobl yng ngogledd Cymru gadw llygad allan am arwyddion o angerdd yn y boblogaeth abwyd du.

Mae'r abwydyn du - Arenicola marina - yn ffynhonnell hanfodol o fwyd i adar hirgoes a physgod, ac mae'r rhywogaeth yn chwarae rhan bwysig mewn pysgodfeydd fel ffynhonnell abwyd.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Medi 2016

Bywyd i'r Cherokee heddiw a hanes y Llwybr Dagrau

Mewn cyfres o dair rhaglen ar S4C, bydd yr Athro Jerry Hunter yn teithio i America i olrhain hanes y Cymro Evan Jones ac i ddysgu mwy am genedl y Cherokee heddiw.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Mawrth 2016

Cadw proffil isel wrth hedfan dros gopaon y byd.

Mae Gwyddau’r India (Anser indicus) ymysg hedwyr gorau’r byd adar. Yn ogystal â bod yn hardd yr olwg, maent wedi dod i amlygrwydd fel adar sy’n hedfan yn ddidrafferth dros gopaon uchaf y byd yn yr Himalaya wrth iddynt ymfudo o un cynefin i’r llall. Byddai rhywun yn tybio bod yr ymfudo hwn yn galetach fyth wrth ystyried bod lefelau ocsigen ar yr uchder hwn lai na hanner yr hyn a geir ar lefel y môr. Mae’n rhaid i bobl sy’n dringo i’r fath uchder gymryd egwyl bob cam neu ddau i ddod dros yr ymdrech mewn aer mor denau, ond gall Gwyddau’r India hedfan am filltiroedd maith uwchlaw’r copaon, gan glochdar wrth fynd.

 

Dyddiad cyhoeddi: 31 Hydref 2012

Cadwraeth trwy grefydd? Gwyddonwyr yn cadarnhau bod gan safleoedd naturiol cysegredig fantais o ran bioamrywiaeth

Mae safleoedd naturiol cysegredig i'w canfod ym mhob cwr o'r byd. Credir eu bod yn chwarae rhan bwysig mewn cadwraeth ond tan yn ddiweddar ychydig o ymchwil systematig a gafwyd i'r honiad hwn. Ond yn awr mae ymchwil newydd a gyhoeddwyd yn y cyfnodolyn Biological Conservation gan dîm rhyngwladol ac amlddisgyblaeth dan arweiniad Prifysgol Ioannina, ac yn cynnwys Prifysgol Bangor, wedi dangos bod gan safleoedd naturiol cysegredig fudd cadwraethol nodedig. Dewisodd ymchwilwyr y project, a elwir yn THALIS-SAGE, gynnal yr astudiaeth yn rhanbarth Epirus yng ngogledd orllewin gwlad Groeg, sy'n gartref i nifer o lwyni cysegredig a ddiogelwyd am ganrifoedd gan grefydd. 

Dyddiad cyhoeddi: 20 Ebrill 2018

Caffi Gwyddoniaeth Agored

Dyddiad cyhoeddi: 15 Mai 2018

Cais Erasmus+ ar thema Radicaleiddio a Strategaethau Dadradicaleiddio

Aeth Dr Hefin Gwilym, ar ran yr Ysgol Gwyddorau Cymdeithas, i gyfarfod cynllunio ar gyfer cais cyllido Erasmus+ ar thema 'Radicaleiddio Pobl Ifanc yn Ewrop: Strategaethau Dadradicaleiddio' ym Mhrifysgol Georg-Simon-Ohm, Nuremberg ar 15 Tachwedd. Mae rhwystro pobl ifanc rhag cael eu radicaleiddio a chryfhau eu dinasyddiaeth weithredol yn bynciau pwysig ledled Ewrop ar hyn o bryd.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Rhagfyr 2016

Cam ar y ffordd tuag at frechlyn mwy effeithiol rhag diciâu (TB)

Mae'r diciâu'n lladd mwy o bobl nag unrhyw haint arall ac mae'n gallu gwrthsefyll gwrthfiotigau'n gynyddol.  Dylai canlyniadau gwaith ar y cyd rhwng ymchwilwyr o Brifysgol Bangor, dan arweiniad Yr Athro Mark Baird a Dr Jum'a Al Dulayymi, a Phrifysgol Southampton, dan arweiniad Dr Salah Mansour, a gyhoeddwyd yr wythnos hon yn Proceedings of the National Academy of Sciences USA arwain datblygiadau newydd mewn brechlyn rhag y diciâu drwy gynllunio therapïau newydd wedi'u seilio ar lipidau. 

Dyddiad cyhoeddi: 21 Tachwedd 2017

Camau i wella cyfraddau goroesi canser yng Nghymru

Gallai canfyddiadau astudiaeth fanwl newydd ar ganser ddangos ffyrdd o wella cyfraddau goroesi canser yng Nghymru. 

Canlyniadau'r astudiaeth ddiweddaraf gan y Bartneriaeth Meincnodi Canser Rhyngwladol (ICBP), a ddatgelwyd heddiw yng nghyfnodolyn y BMJ Open, yw'r cyntaf i ddangos bod cydberthynas rhwng parodrwydd meddygon teulu i gynnal archwiliadau'n ymwneud â chanser - naill ai'n uniongyrchol neu drwy gyfeirio'r claf at ofal eilaidd - a goroesi canser. Mae’r astudiaeth yn dangos hefyd fod meddygon teulu ym Mhrydain ac yng Nghymru, mewn arolwg ar lein yn defnyddio enghreifftiau o achosion clinigol, yn llai tebygol o gyfeirio neu archwilio cleifion â symptomau canser posibl pan fyddant yn dod atynt gyntaf, o'u cymharu â'r gwledydd eraill lle cynhaliwyd yr astudiaeth: Awstralia, Canada, Denmarc, Norwy a Sweden. 

Dyddiad cyhoeddi: 28 Mai 2015

Camelot Arthur – ydy’r chwilio wedi dod i ben o’r diwedd?

Mae'r ymdrech i ddod o hyd i Camelot y Brenin Arthur wedi peri penbleth ac wedi ennyn chwilfrydedd ysgolheigion a selogion ers mil o flynyddoedd. Bellach, mae'n bosib bod y chwilio ar ben o’r diwedd.

Mae Peter Field, Athro Emeritws mewn Llenyddiaeth Saesneg ym Mhrifysgol Bangor, wedi datgelu'r hyn y mae'n credu yw safle Camelot Arthur- ac mae’r troi allan i fod yn hen gaer Rufeinig fach yn  Slack, ar gyrrion Hebden Bridge  Gorllewin Swydd Efrog

Dyddiad cyhoeddi: 15 Rhagfyr 2016

Can a brain injury change who you are?

Dyma erthygl yn Saesneg gan Leanne Rowlands sydd yn fyfyrwraig PhD yn yr Ysgol Seicoleg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Ebrill 2018

Can African smallholders farm themselves out of poverty?

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr David Harris  o’r Ysgol Gwyddorau Naturiol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Rhagfyr 2019

Cancer Research Wales funding boosts efforts to fight Cancer at Bangor

Bydd canser yn effeithio ar y rhan fwyaf o bobl yn uniongyrchol neu'n anuniongyrchol. Er bod gwella canser yn llwyr yn dal yn her enfawr, mae blynyddoedd o gynnydd graddol wedi arwain at ddiagnosis cynharach, gwell triniaethau a chynyddu'r amser y mae llawer o gleifion canser yn byw ar ôl cael yr afiechyd.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Ionawr 2019

Can environmental documentaries make waves?

Dyma erthygl yn Saesneg gan Michela Cortese o’r Ysgol Astudiaethau Creadigol a'r Cyfryngau sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 5 Mai 2017

Canfod Cregyn Gleision cynaliadwy ym Môr Iwerddon

Pan fydd llynges fwyaf Prydain o gychod pysgota cregyn gleision yn mynd allan i'r môr yn ddiweddarach y mis hwn, eu nod fydd chwilio am had gwerthfawr cregyn gleision. Byddant yn dod â'r rhain yn ôl i'r Fenai i dyfu cyn eu casglu i'w hallforio. 

Os bydd y project ymchwil newydd hwn ym Môr Iwerddon yn llwyddiannus, efallai mai hwn fydd un o'r troeon olaf y bydd angen i'r llynges fynd allan o Borth Penrhyn ym Mangor i chwilio am had cregyn gleision.

Dyddiad cyhoeddi: 17 Mawrth 2017

Canfod cysylltiad rhwng Clefyd Llygaid Sych a dadhydradiad

Mae gwyddonwyr iechyd ym Mhrifysgol Bangor wedi profi, a hynny am y tro cyntaf, bod cysylltiad rhwng clefyd llygaid sych a dadhydradiad.

Mae Clefyd llygaid sych (Dry eye disease neu DED) yn gyflwr sy’n gallu bod yn eithriadol o anghysurus, a gall achosi niwed i’r llygaid yn y pen draw. Er ei bod yn anodd amcangyfrifo cost lawn y cyflwr i’r system gofal iechyd ac i gymdeithas yn gyffredinol yn y DU, amcangyfrifir fod cost presgripsiwn ar gyfer triniaethau fel diferion llygad yn costio £2 miliwn y flwyddyn i’r GIG (yn Lloegr yn unig). Oherwydd bod nifer o unigolion sy’n dioddef o’r cyflwr yn trin y cyflwr eu hunain neu’n prynu triniaethau fel dagrau gwneud dros y cownter, gallai’r gost fod cryn dipyn yn uwch. Mae’r cysylltiad newydd yma yn awgrymu os gellir sicrhau bod cleifion gyda DED wedi’u hydradu’n llawn, y gallai hynny liniaru symptomau DED.

Dyddiad cyhoeddi: 5 Hydref 2012

Can Kiefer Sutherland be US president, please?

Dyma erthygl yn Saesneg gan Gregory Frame  o’r Ysgol Astudiaethau Creadigol a'r Cyfryngau sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 24 Hydref 2016

Canlyniadau cynnar ymchwil yn datgelu barn pobl ifanc am iechyd meddwl

Nid yw gwasanaethau iechyd meddwl i blant a phobol ifanc yng Nghymru yn cyrraedd y safonau yn ôl canfyddiadau ymchwil gynnar (17 Tachwedd).

Adroddwyd ar y canfyddiadau yn ystod lansiad Arsyllfa@Bangor, cangen gogledd Cymru Arsyllfa Cymru ar Hawliau Plant a Phobl Ifanc, sydd wedi ei leoli yn Ysgol y Gyfraith Prifysgol Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 17 Tachwedd 2015

Canolfan ymchwil newydd i astudio problem gynyddol gwastraff plastig

Mae Canolfan ymchwil newydd wedi'i sefydlu ym Mhrifysgol Bangor i astudio problem gynyddol gwastraff plastig. Canolfan Ymchwil Plastig Cymru(PRC Cymru) yw'r cyntaf o'i bath yn y wlad ac mae'n dwyn ynghyd amrywiaeth eang o academyddion, myfyrwyr, sefydliadau a diwydiannau.

Daeth Dirprwy Is-ganghellor Ymchwil ac Effaith Prifysgol Bangor, yr Athro David Thomas, â’r grŵp ynghyd ar ôl sylweddoli bod llawer o wyddonwyr 

Dyddiad cyhoeddi: 4 Mehefin 2020

Canolfan Ymchwil newydd i fod o gymorth wrth lunio gwasanaethau i blant a theuluoedd

Crëwyd Canolfan ymchwil newydd i adeiladu ar ymchwil sydd wedi dangos sut y mae rhaglenni ar gyfer plant bychain, rhieni ac athrawon ar draws Gymru yn cefnogi datblygiad cymdeithasol ac emosiynol plant. Bydd y Ganolfan yn rhoi gwybodaeth bellach a fydd yn cynorthwyo’r Cynulliad wrth iddynt ddatblygu gwasanaethau i blant a theuluoedd i’r dyfodol.

Bydd y Ganolfan Ymyrraeth Gynnar ar Sail Tystiolaeth yn cael ei lansio gan Huw Lewis AS, Dirprwy Weinidog dros Blant, ddydd Mercher, 9 Mawrth, yng Nghynhadledd Blynyddoedd Rhyfeddol Cymru yng Nghaerdydd.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Mawrth 2011

Canolfan Ymwybyddiaeth Ofalgar Prifysgol Bangor ar y rhestr fer am Wobr Iechyd ym Mhrydain

Mae Canolfan Ymchwil ac Ymarfer Ymwybyddiaeth Ofalgar (CMRP) Prifysgol Bangor wedi cael ei rhoi ar y rhestr fer am wobr iechyd bwysig ym Mhrydain sy'n rhoi sylw i bobl a sefydliadau sydd wedi gwneud cyfraniad nodedig i hyrwyddo iechyd a lles yng ngwledydd Prydian.

Cyhoeddir enillwyr Gwobr Bevan am Iechyd a Lles 2014 mewn achlysur yn Llundain ar 15 Gorffennaf. Rhoddir y wobr gan Sefydliad Bevan a Chymdeithas Aneurin Bevan, gyda chefnogaeth hael gan UNSAIN, y Brifysgol Agored a Choleg Brenhinol y Bydwragedd.

Dyddiad cyhoeddi: 17 Mehefin 2014

Carfan gyntaf o raddedigion Seicoleg Chwaraeon ac Ymarfer Corff - 13 Gorffennaf 2015

Dyddiad cyhoeddi: 20 Gorffennaf 2015

Cash remains king in Chile but its days could be numbered

Dyma erthygl yn Saesneg gan Bernardo Batiz-Lazo o Ysgol Busnes y Brifysgol a Juan Felipe Espinosa, Pontificia Universidad Catolica de Valparaiso sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation  ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 25 Mawrth 2015

Catalan artist Matilde Obradors visits Bangor

Ar 16 Tachwedd 2016 ymwelodd yr arlunydd o Barcelona, Matilde Obradors (http://www.matildeobradors.com) â'r Ysgol Ieithoedd a Diwylliannau Modern i berfformio ‘Eating Raw Sardines around these Wretched Lands’.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Rhagfyr 2016

Cefnogaeth Arbenigol i Dîm Ynys Môn ar gyfer Gemau’r Ynysoedd!

Gyda bwrlwm Gemau'r Ynysoedd yn dod i ogledd Cymru pan fydd gemau Ynys Gibraltar 2019 yn dechrau ddydd Sadwrn 6 Gorffennaf, mae'r Ysgol Gwyddorau Chwaraeon, Iechyd ac Ymarfer ym Mhrifysgol Bangor wedi ymuno â Chymdeithas Gemau'r Ynysoedd Ynys Môn i roi cefnogaeth arbenigol i athletwyr y Gemau wrth iddynt ymgeisio am lwyddiant yn y gemau.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Mehefin 2019

Cefnogaeth cymheiriaid yn helpu cynyddu effeithiau llesol gweithgareddau awyr agored

Disgrifiwyd y gogledd fel 'Prifddinas Antur Ewrop' ac mae eleni'n cael ei hyrwyddo fel #blwyddynyrawyragored #yearofoutdoors, mae anogaeth inni ddathlu'r mynyddoedd, yr arfordir a chefn gwlad ac i ymgolli yn harddwch naturiol y wlad a medi'r effeithiau llesol. 

Mae astudiaeth newydd a chyffrous o Brifysgol Bangor yn ystyried a yw'n bosib cynyddu'r manteision llesol i rai unigolion o gael eu cefnogi gan bobl sy'n wynebu heriau tebyg, neu 'gymheiriaid'.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Ionawr 2020

Cefnogaeth frenhinol i gynyddu cydweithio i warchod riffiau cwrel

Tywysog Cymru yng nghyfarfod yr Uned Cynaliadwyedd Rhyngwladol: " Blwyddyn Genedlaethol y Rîff 2018 - Cyfle i Wella Gwytnwch Riffiau Cwrel drwy Fodelau Cydweithredu Newydd" 

Yn ddiweddar tynnodd Tywysog Cymru sylw at y ffactorau economaidd sydd tu ôl i ddirywiad riffiau cwrel a'r buddsoddiadau sydd eu hangen i sicrhau iechyd hir-dymor y cynefinoedd môr allweddol hyn.   Roedd Yr Athro John Turner a Dr Gareth Williams o'r Ysgol Gwyddorau Eigion ymysg cynulleidfa o genhadon o'r Cenhedloedd Unedig, llysgenhadon, arianwyr, cadwraethwyr a rheolwyr riffiau a ddaeth ynghyd i roi sylw i'r angen brys i wella gwytnwch ac adferiad riffiau cwrel y byd, gan ganolbwyntio'n arbennig ar swyddogaeth y sector preifat.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Mawrth 2018

Cefnogi'r cochion!

Mae Ysgol yr Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a Daearyddiaeth ac Ysgol Gwyddorau Biolegol Prifysgol Bangor yn gweithio efo partneriaid i gefnogi ail gyflwyno gwiwerod coch i Ddyffryn Ogwen, yng Ngwynedd.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Mehefin 2017

Ceisio datrys un o'r dirgelion mawr am y lleuad

Mae Dr Mattias Green o Brifysgol Bangor, ar y cyd ag ymchwilwyr o Royal Holloway, Prifysgol Llundain, wedi ennill grant ymchwil gwerth £520K gan yr UK Natural Environment Research Council (NERC) i fynd i'r afael â chwestiwn pwysig wrth ddeall hanes y lleuad.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Ebrill 2019

Celebrated 'English' poet Edward Thomas was one of Wales' finest writers

Shortly after 7am on April 9 1917, 39-year-old writer Edward Thomas was killed by a shell during the Battle of Arras in northern France. He left a body of mostly unpublished work that has since cemented his place as one of Britain’s greatest poets.

This article by Andrew Webb, Senior Lecturer in English Literature, was originally published on The Conversation. Read the original article.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Ebrill 2017

Celloedd Canser yn dewis y dull "blêr a brysiog"

Prif nodwedd canser yw twf afreolus celloedd wedi ei ysgogi gan beiriant cylch celloedd sydd wedi mynd yn wyllt. Prif gydran y peiriant hwn yw'r ensym Cdc2 cinas. Mae Cdc2 cinas wedi ei reoleiddio'n dynn mewn celloedd normal, mae'r rheolaeth yma ar goll mewn celloedd canser.

Mae ymchwil flaengar a wnaed ym Mhrifysgol Bangor yn Sefydliad Ymchwil Canser y Gogledd Orllewin wedi darganfod bellach bod Cdc2 cinas gorfywiog nid yn unig yn gorfodi celloedd i luosi mewn ffordd afreolus ond hefyd yn ail-raglennu’r gwaith o drwsio cromosomau sydd wedi torri. 

Dyddiad cyhoeddi: 10 Mehefin 2014

Cenedl, Dosbarth a Dicter

Mewn astudiaeth gymharol unigryw sydd newydd ei chyhoeddi mae Robin Mann, cymdeithasegydd a darlithydd ym Mhrifysgol Bangor, yn trafod y gwahaniaethau yn y ffordd y mynegir hunaniaeth genedlaethol yng Nghymru, Yr Alban a Lloegr, a sut mae hunaniaeth genedlaethol yn effeithio ar agweddau tuag at faterion cyfoes megis Brexit a mewnfudo.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Chwefror 2017

Cenedl ofalgar ymwybodol?

Mae Canolfan Ymchwil ac Ymarfer Ymwybyddiaeth Ofalgar Prifysgol Bangor wedi chwarae rhan allweddol mewn cyflwyno Ymwybyddiaeth Ofalgar i'r Deyrnas Unedig, mewn ymchwilio i’w heffeithiolrwydd mewn lleoliadau gwahanol ac mewn hyfforddi ymarferwyr.

Mae Grŵp Seneddol Hollbleidiol, sydd wedi bod yn ystyried Ymwybyddiaeth Ofalgar, bellach wedi lansio adroddiad interim The Mindful Nation UK, sy’n annog pob plaid yn yr etholiad nesaf i ystyried y ffordd orau o gynnwys ymwybyddiaeth ofalgar yn y ffordd y mae eu plaid yn mynd i'r afael â’r argyfwng iechyd meddwl.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Ionawr 2015

Cennin Pedr i Ddydd Gŵyl Dewi

Mae blodyn cenedlaethol Cymru wedi cael swyddogaeth newydd ar Ddydd Gŵyl Dewi (dydd Gwener, 1 Mawrth), sef helpu gwyddonwyr i gael gwell dealltwriaeth o werth echdynion planhigion fel dewis arall i wrthfiotigau mewn bwyd anifeiliaid.

Mae ymchwilwyr o Brifysgol Bangor a Rural College yn yr Alban (SRUC) wedi ymuno i ymchwilio i effeithiau echdynion cennin Pedr fel gwrthficrobaidd naturiol ar systemau treulio gwartheg a defaid.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Mawrth 2019

Cerddi Anghyhoeddedig gan R.S. Thomas yn Dod i’r Fei

Newydd ei gyhoeddi, dan olygyddiaeth Yr Athro Tony Brown (Ysgol Llenyddiaeth Saesneg) a’r Athro Jason Walford Davies (Ysgol y Gymraeg), y mae casgliad o gerddi anghyhoeddedig gan un o feirdd mawr Cymru, R.S. Thomas. Y mae’r Athro Brown a’r Athro Davies yn Gyd-gyfarwyddwyr Canolfan Ymchwil R.S. Thomas ym Mhrifysgol Bangor, y brif archif academaidd o waith y bardd.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Tachwedd 2016

CERQual: Dull newydd o gefnogi defnyddio tystiolaeth ansoddol wrth wneud penderfyniadau

Mae papur newydd a gyhoeddwyd yr wythnos hon yn PLOS Medicine yn disgrifio dull gweithredu arloesol ac eglur i asesu faint o ffydd y dylid ei roi mewn darganfyddiadau o ddadansoddiadau tystiolaeth ansoddol. 

Bwriad y dull gweithredu newydd, a elwir yn  CERQual (‘Confidence in the Evidence from Reviews of Qualitative research’), yw helpu rhai sy’n gwneud penderfyniadau i ddefnyddio tystiolaeth ansoddol ar gyfer penderfyniadau a pholisiau’n ymwneud â gofal iechyd a lles cymdeithasol. 

Dyddiad cyhoeddi: 6 Tachwedd 2015

Chefs and home cooks are rolling the dice on food safety

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Paul Cross o'r Ysgol Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a Daearyddiaetho a'r Athro dan Rigby o Brifysgol Manceinion sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol .

Dyddiad cyhoeddi: 3 Gorffennaf 2017

Chemistry in-vacuo: Suck it and See

Dyddiad cyhoeddi: 15 Hydref 2015

Chemsex and PrEP reliance are fuelling a rise in syphilis among men who have sex with men

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Simon Bishop o’r Ysgol Gwyddorau Iechyd sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol

Dyddiad cyhoeddi: 30 Tachwedd 2018

Child migrants taken to Britain: now they need support and psychological care

Dyma erthygl yn Saesneg gan Leanne K Simpson Sydd yn astudio ar gyfer Doethuriaeth gyda'r Ysgol Seicoleg a Sefydliad   seicoleg Perfformiad Elît sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 24 Hydref 2016

Child victim or brutal warlord? ICC weighs the fate of Dominic Ongwen

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Yvonne McDermott  o Ysgol y Gyfraith sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol

Dyddiad cyhoeddi: 12 Ionawr 2017

Chwarae rhan o bwys yng Ngwarchodfa Fôr fwyaf y byd

Mae Prifysgol Bangor yn chwarae rhan bwysig wrth reoli Gwarchodfa Fôr fwyaf y byd.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Rhagfyr 2015

Chwilio am wyddonwyr o blith y cyhoedd i ymchwilio i'n morfeydd heli

Er ein bod yn byw ar ynys, eto rydym yn gwybod ychydig ryfeddol am rannau o'n harfordir.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Gorffennaf 2016

Chwyldroi'r ffordd yr ydym yn edrych ar ddata

Dyddiad cyhoeddi: 4 Chwefror 2021

Cilia: cell's long-overlooked antenna that can drive cancer — or stop it in its tracks

Dyma erthygl yn Saesneg gan Angharad Mostyn Wilkie sydd yn dilyn ymchwil PhD  yn yr Ysgol Gwyddorau Meddygol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Awst 2019

Cimychiaid yn ffynnu mewn gwarchodfa fôr dan arweiniad y gymuned

Mae'n dod i'r amlwg bod y warchodfa fôr gyntaf yn Yr Alban, a'r unig un yno sydd â gwarchodaeth lawn drosti, yn hynod fuddiol o ran cadwraeth pob agwedd ar fywyd môr, gyda chimychiaid yn mwy na dyblu mewn niferoedd a chynyddu mewn maint. 

Dros gyfnod o bedair blynedd mae gwyddonwyr o Brifysgolion Caerefrog a Bangor wedi bod yn monitro poblogaethau o'r cimwch Ewropeaidd ( Homarus gammarus), y cranc brown ( Cancer pagurus ) a chrancod nofio melfed ( Necora puber) ym Mae Lamlash yng ngheg yr Afon Clyde yn Yr Alban. 

Dyddiad cyhoeddi: 3 Hydref 2016

Cipolwg ar y gorffennol i dwristiaid o Ewrop

Bydd cofnodion hanesyddol gan ymwelwyr o Ewrop i Gymru’r gorffennol ar gael i ymwelwyr Ewropeaidd y dyfodol, drwy wefan newydd sydd i’w chwblhau'r flwyddyn nesaf.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Mehefin 2017

Clefydau coed mewn coedwigoedd: mae atal yn well na gwella

Mae afiechydon newydd ar goed yn ymledu i goetiroedd ym Mhrydain ar raddfa gynyddol gan achosi mwy o ddifrod i gynhyrchu coed yn gynaliadwy a'r manteision niferus eraill a gawn o'n coedwigoedd.  Mae hyn yn destun pryder arbennig o ystyried ymrwymiad y Llywodraeth i gynnydd'n gyflym faint y coetiroedd a geir ym Mhrydain.   Nid ydym eisiau plannu miliynau o goed ac yna'u gweld yn cael eu difodi gan afiechydon.  

Mae ymchwilwyr ym Mhrifysgolion Bangor, Strathclyde, Caergrawnt, Glasgow a Warwick, yn ogystal â Sefydliad James Hutton, newydd gyhoeddi adolygiad ffurfiol llawn o'r holl dystiolaeth gyhoeddedig o bob cwr o'r byd tymherus ynghylch pa opsiynau ar gyfer rheoli coedwigoedd sydd fwyaf effeithiol yn erbyn afiechydon coed (Frontiers of Forestry & Global Change 3: 7. doi: 10.3389 / ffgc.2020.00007).  Mae hyn wedi dangos y gall mesurau a gymerir ar ôl i bathogen oresgyn coedwig (megis torri coed a heintiwyd neu rai sy'n debygol o gael eu heintio) wneud dim ond arafu lledaeniad yr afiechyd yn y goedwig.  Anaml y maent yn ei atal.  Felly, y dull gweithredu gorau o lawer fyddai cynyddu cwarantîn effeithiol i leihau ac arafu ymlediad pathogenau newydd i wlad neu ranbarth, ond anaml y mae hyn i'w weld yn gweithio.  Gall sborau llawer o bathogenau, megis y rhai sy'n achosi i goed ynn wywo ar hyn o bryd, gael eu chwythu ymhell gan y gwynt.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Chwefror 2020

Clefyd yr Arennau a beichiogrwydd - pa gefnogaeth sydd ei angen ar ferched?

“Doeddwn i ddim yn gwybod yr hyn nad oeddwn yn ei wybod, oherwydd ni ofynnodd neb imi”

Mae gan ferched lawer iawn o bethau i'w hystyried cyn beichiogi, yn ogystal â chwestiynau sydd angen eu hateb tra byddant yn feichiog.

Mae tua phum mil o ferched o oedran beichiogi yng Nghymru a chyflwr arnynt sy'n effeithio ar eu harennau. Efallai fod ganddyn nhw gwestiynau ychwanegol am effaith beichiogrwydd ar glefyd yr arennau a sut y gallai clefyd yr arennau effeithio ar eu beichiogrwydd.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Medi 2020

Cleifion canser yn derbyn diagnosis cynt

Bu i'r amser a gymerwyd i wneud diagnosis o rai o'r canserau mwyaf cyffredin – o'r pwynt pan fo claf yn rhoi gwybod am symptom posibl i'w Meddyg Teulu – ostwng bum niwrnod ar gyfartaledd ymhlith oedolion, a hynny mewn ychydig dan ddegawd, yn ôl ymchwil* a gyhoeddwyd yn y 'British Journal of Cancer', heddiw (dydd Mercher 5 Chwefror 2014).

Dyddiad cyhoeddi: 5 Chwefror 2014

Cleifion gyda chanser y geg a chanser yr oesoffagws yn oedi mwy cyn mynd i weld eu meddyg teulu

Mae pobl gyda chanser y geg a chanser yr oesoffagws yn oedi mwy ar ôl sylwi ar eu symptomau cyn mynd i weld eu meddyg teulu o'u cymharu â chleifion gyda mathau eraill o ganser, yn ôl ymchwil* a gyhoeddwyd yn yr  International Journal of Cancer, heddiw (dydd Mawrth).

 

Dyddiad cyhoeddi: 11 Chwefror 2014

Click here for art

Dyma erthygl yn Saesneg ganLyle Skains  o’r Ysgol Astudiaethau Creadigol a'r Cyfryngau sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Ionawr 2016

Cloriannu ymaddasu esblygiadol - ydi'n modelau'n gywir?

Un sialens sy'n wynebu gwyddonwyr yw amcangyfrif sut y bydd ein hamgylchedd, a'r we gymhleth o greaduriaid sydd ynddo, yn ymateb i newidiadau yn eu hamgylchedd o ganlyniad i newid hinsawdd neu ddylanwadau dynol eraill.

Yn draddodiadol, er mwyn asesu sut y bydd rhywogaethau'n esblygu dros gannoedd o genedlaethau, mae gwyddonwyr wedi ystyried fesul un neu mewn parau elfennau ecolegol sy'n achosi newid yn yr amgylchedd. Mae'r elfennau hyn yn cynnwys pethau fel cynnydd mewn tymheredd, cynnydd mewn CO2 neu newidiadau mewn plaleiddiaid neu wrteithiau.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Medi 2017

Combining daycare for children and elders benefits all generations

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Catrin Hedd Jones  o’r Ysgol Gwyddorau Iechyd sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Ionawr 2017

Coming of age in 2020 – the summer without exams or school proms

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Isabelle Winder o'r Ysgol Gwyddorau Naturiol a Vivien Shaw a Gwyndaf Roberts o'r Ysgol Gwyddorau Meddygol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol. 

Dyddiad cyhoeddi: 8 Mehefin 2020

Confidence can be a bad thing – here's why

Dyma erthygl yn Saesneg gan Stuart Beattie, darlithydd Seicoleg  a’r Athro Tim Woodman, Pennaeth yr Ysgol Gwyddorau Chwaraeon, Iechyd ac Ymarfer, sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol. 

Dyddiad cyhoeddi: 23 Mehefin 2017

Copïau hanesyddol yn mynd yn ddigidol: campwaith Chaucer yn mynd yn fyd-eang

Bangor University and the National Library of Wales, Aberystwyth, have collaborated on a project to bring one of the jewels of English literature, kept at the National Library, freely available to all. The Hengwrt copy of Geoffrey Chaucer’s Canterbury Tales, produced in London at the close of the fourteenth century and believed to be the earliest existing version of this work, is now fully digitised, and accessible by global users via the Library’s website.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Mai 2014

Coronavirus: experts in evolution explain why social distancing feels so unnatural

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Isabelle Winder o'r  Ysgol Gwyddorau Naturiol a Vivien Shaw o'r Ysgol Gwyddorau Meddygol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Mawrth 2020

Coronavirus: wastewater can tell us where the next outbreak will be

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro Davey Jones o'r Ysgol Gwyddorau Naturiol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol. 

Dyddiad cyhoeddi: 9 Mehefin 2020

Could wild mangoes solve the world's chocolate crisis?

Dyma erthygl yn Saesneg gan Sayma Akhter, Morag McDonald, a Ray Marriott sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Hydref 2016

Could willow be the answer to better lamb growth?

Datganiad Saesneg gan gorff allanol, felly nid oes cyfieithiad Cymraeg.

Dyddiad cyhoeddi: 24 Ionawr 2020

Creadigaeth newydd i'w gwneud yn haws canlyn llwybr y chwyldro digidol nesaf

Mae'n bosib cyflwyno algorithm newydd i gydrannau sydd eisoes yn bod, er mwyn hwyluso dyfodiad y chwyldro digidol nesaf.

Disgwylir i ‘Ryngrwyd y Pethau’ a chysylltiadau ffonau symudol 5G chwyldroi'r ffordd yr ydym yn mynd ati i fyw ein bywydau a chynnal ein busnesau.

Fodd bynnag, mae rhai problemau i'w datrys cyn i 'Ryngrwyd y Pethau' allu gwneud y defnydd gorau o'n rhwydweithiau data cyfredol, a chyn i rwydweithiau 5G ddod yn realiti.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Awst 2019

Cregyn bylchog yn datgelu cyfrinachau newid yn yr hinsawdd forol

Mae gwyddonwyr morol o Ysgol Gwyddorau’r Eigion yn y Brifysgol yn casglu data defnyddiol am newid yn yr hinsawdd forol- a hynny o fan annisgwyl- cregyn môr.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Medi 2013

Cregyn y Frenhines (Queenie) yn ennill Gwobr gyda chymorth Prifysgol Bangor

Roedd cefnogaeth a chyngor Ysgol Gwyddorau Eigion enwog Prifysgol Bangor yn allweddol i bysgodfa Ynys Manaw ennill Gwobr nodedig Pysgodfa Gynaliadwy Billingsgate. A ben hynny, mae’r rhagolygon yn edrych yn ffafriol ar gyfer diwydiant pysgota’r ynys. Ar ôl dirywiad, mae’r bysgodfa gynaliadwy am ‘queenies’, fel y gelwir y cregyn fylchog yn lleol, bellach yn cynhyrchu bwyd o safon uchel y mae galw amdano ym mwytai goreuon Prydain.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Chwefror 2011

Creu claf rhithwir ‘wedi’i efelychu’n gyfrifiadurol’ er mwyn hyfforddi clinigwyr

Yn y dyfodol, os bydd arnoch angen llawdriniaeth gymhleth, bydd y llawfeddyg yn gallu paratoi a hyd yn oed ymarfer ar ei chyfer ar efelychiad rhithwir o’ch corff eich hun neu o’r rhan o’ch corff sydd angen sylw.

Ar hyn o bryd, mae’r dechnoleg ar y gweill i greu ‘efelychiadau’ o’r corff cyfan er mwyn hyfforddi llawfeddygon a gweithwyr proffesiynol eraill ym maes meddygaeth ar sut i ymgymryd ag amryw o driniaethau meddygol, gan ddefnyddio ‘dymïau’ rhithwir sy’n ymddangos fel pe baent yno, a hyd yn oed yn ‘teimlo’ fel pe baent yno, a hynny trwy ddefnydd graffeg gyfrifiadurol 3D, dyfeisiau haptig neu ‘adborth grym’.

Mae’r Athro Nigel John o Brifysgol Bangor yn arwain yn y maes yng Nghymru o ran datblygu’r dechnoleg hon, ac yntau’n arbenigwr mewn technoleg yn yr Ysgol Gyfrifiadureg.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Awst 2013

Creu talent ymchwil newydd

Mae'r chwilio wedi dechrau ar gyfer y genhedlaeth nesaf o ymchwilwyr dawnus sy’n sefydlu eu gyrfaoedd yng Nghymru.

Dyddiad cyhoeddi: 8 Chwefror 2012

Cristnogion cynnar o Iwerddon a’r Alban yn wladychwyr cyntaf Ynys yr Iâ

Datgelir mewn gwaith archeolegol sydd newydd ei gyhoeddi nad Llychlynwyr o Sgandinafia oedd trigolion cyntaf Ynys yr Iâ ond, yn hytrach, ymfudwyr o Iwerddon neu lannau gorllewinol yr Alban. Mae pobl Ynys yr Iâ wedi ymddiddori ers amser maith yn yr ymfudwyr cynnar a sefydlodd eu cenedl - un o'r ynysoedd ieuengaf yn y byd i gael ei gwladychu - ac mae eu llyfrau hanes a'u chwedlau ar hyd y canrifoedd wedi datgan mai Llychlynwyr oedd preswylwyr cyntaf yr ynys.

Hefyd, mae erthygl yn y Saesneg, "Viking beaters: Scots and Irish may have settled Iceland a century before Norsemen"  wedi ei gyhoeddi ar The Conversation heddiw gan Kristjan Ahronson. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd.

Dyddiad cyhoeddi: 25 Mai 2015

Cronfa Dreftadaeth y Loteri yn rhoi’r golau gwyrdd i brosiect partneriaeth am Longau Tanfor yr Almaen yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf i gyd-fynd â Blwyddyn y Môr Cymru, 2018

Mae Cronfa Dreftadaeth y Loteri wedi cyhoeddi ei bod yn rhoi grant o £409,700 ar gyfer prosiect partneriaeth y Comisiwn Brenhinol: Coffáu’r Rhyfel Anghofiedig yn erbyn Llongau Tanfor yr Almaen ar hyd Arfordir Cymru, 1914-18. Yn ystod y ddwy flynedd nesaf, diolch i’r arian a godir drwy’r Loteri Genedlaethol, fe fyddwn ni’n defnyddio’r technegau delweddu diweddaraf i ddatgelu llongddrylliadau tanddwr o’r Rhyfel Mawr ac yn rhoi cyfle i gymunedau ar hyd arfordir Cymru adrodd storïau nas clywyd o’r blaen am y Rhyfel Mawr ar y Môr.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Tachwedd 2017

Cwmnïau fferyllol yn gwneud elw ar afiechydon prin

Mae ymchwil newydd dan arweiniad Prifysgol Bangor yn dangos fod cwmnïau fferyllol yn ymelwa ar gymhellion a fwriadwyd i ddatblygu rhagor o driniaethau ar gyfer afiechydon prin er mwyn rhoi hwb i'w helw.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Hydref 2016

Cwpan y Byd 2014: Mae ennill gornest gicio o'r smotyn yn gofyn am wytnwch meddwl: ond yn ffodus, mae'n rhywbeth y gellir ei ddysgu

Mae'r gornestau cicio o'r smotyn, sy'n penderfynu tynged gêm, wedi dechrau yng Nghwpan y Byd 2014.  Ar ôl dwy awr o chwarae sy'n dreth gorfforol ac emosiynol ar y chwaraewyr, rhaid iddynt sefyll mewn rhes a fesul un, herio'r gôl geidwad o'r smotyn. Mae canlyniad cic o'r smotyn yn creu arwyr a dihirod, ac mae unrhyw un sy'n gwylio - p'un a ydyn nhw'n cefnogi un o'r timau sy'n chwarae ai peidio - yn gallu cydymdeimlo á'r chwaraewyr hynny.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Gorffennaf 2014

Cwrs Sgiliau Ymchwil

Dyddiad cyhoeddi: 31 Hydref 2017

Cydnabod arloesedd yn y bio-economi

Mae’r Ganolfan Ragoriaeth Bio-buro, BEACON, canolfan ymchwil arloesol sy’n canolbwyntio ar ddatblygu cynnyrch diwydiannol o blanhigion er mwyn lleihau dibyniaeth ar adnoddau ffosil megis glo a nwy, wedi ei chynnwys ar y rhestr fer Gwobrau RegioStarts y Comisiwn Ewropeaidd 2014.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Medi 2013

Cydnabyddiaeth ar gyfer dysgu

Mi wnaeth Dr. Anouschka Foltz a Dr. Eirini Sanoudaki ddod yn cymrodorion yn yr Academi Addysg Uwch trwy’r Cynllun Aberystwyth-Bangor ar y Cyd i gydnabod Datblygiad Proffesiynol Parhaus mewn addysgu a chefnogi dysgu.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Hydref 2015

Cydnabyddiaeth ryngwladol i Food Dudes

Bydd yr academyddion o Brifysgol Bangor sydd y tu ôl i raglen dra llwyddiannus y Food Dudes, sy’n annog plant ifainc a’u teuluoedd i ddewis bwydydd iach, i dderbyn gwobr am y modd y maent wedi addasu eu gwybodaeth wyddonol at ddiben ymarferol iawn.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Awst 2011

Cydweithio ar ddeunyddiau i sgriniau hyblyg electronig yn cael dyfarniad 'Eithriadol' gan y Bwrdd Strategaeth Technoleg

Mae'n bleser gan SmartKem Ltd., datblygwr arweiniol ym maes deunyddiau lled-ddargludol organig, perfformiad uchel i sgriniau hyblyg ac electronig,  A Phrifysgol Bangor gyhoeddi y dyfarnwyd gradd 'Eithriadol' gan y Bwrdd Strategaeth Technoleg i Bartneriaeth Trosglwyddo Gwybodaeth ddiweddar rhyngddynt.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Mawrth 2014

Cydweithio i ddatblygu a gweithredu Rhaglen Nyrs Gyswllt newydd i Atal Heintiau

Sefydlwyd project newydd ar y cyd rhwng Ysgol Gwyddorau Gofal Iechyd Prifysgol Bangor a Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr i ddatblygu rhaglen newydd i hyrwyddo arfer gorau mewn atal heintiau. 

Dyddiad cyhoeddi: 17 Ionawr 2017

Cydweithio newydd mewn ymchwil i sicrhau defnydd cynaliadwy o'r moroedd o amgylch Cymru

Mae Llywodraeth Cymru a Phrifysgol Bangor yn dod ynghyd i helpu i sicrhau bod y moroedd o amgylch Cymru yn lân, yn iach, yn ddiogel, yn gynhyrchiol ac yn amrywiol yn fiolegol.

Defnyddir llong ymchwil Prifysgol Bangor, y Prince Madog, i gasglu data o'r moroedd o amgylch Cymru, a fydd yn cynorthwyo Llywodraeth Cymru i gyflawni ei gofynion o ran sicrhau tystiolaeth yn ymwneud â'r môr a physgodfeydd. 

Mae casglu tystiolaeth o'r moroedd o amgylch Cymru yn hanfodol er mwyn cynnal safonau da yn ein hamgylchedd môr. Mae hyn yn cynnwys datblygu targedau, dangosyddion, meini prawf asesu a rhaglenni monitro priodol i sicrhau data perthnasol.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Awst 2019

Cydweithio rhwng Cymru ac Iwerddon ar broject BlueFish

Casglodd ymchwilwyr, cynrychiolwyr y diwydiant a chynhyrchwyr masnachol o naill ochr i Fôr Iwerddon ynghyd ym Mhrifysgol Bangor ddydd Mawrth i lansio Project BlueFish, cydweithrediad rhwng Cymru ac Iwerddon a fydd yn archwilio effaith newid yn yr hinsawdd ar gynaliadwyedd pysgod a physgod cregyn ym Môr Iwerddon.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Medi 2017

Cydweithrediad a sut i'w feithrin yw thema allweddol sgwrs Bocs Sebon Gwyddoniaeth

Dyddiad cyhoeddi: 30 Mawrth 2017

Cyfansoddiad o bwys yn ymddangos ar CD

Mae darn cerddorfaol o bwys a gyfansoddwyd gan Guto Pryderi Puw wedi'i gynnwys ar CD diweddaraf y fiolinydd enwog Madeleine Mitchell.

Caiff Guto ei gydnabod yn un o gyfansoddwyr mwyaf blaenllaw Cymru ac mae'n Bennaeth Cyfansoddi ac yn Uwch Ddarlithydd yn Ysgol Cerddoriaeth Prifysgol Bangor. Cafodd ei gomisiynu gan Madeleine Mitchell i ysgrifennu concerto i'w berfformio am y tro cyntaf yng Ngŵyl Gerddoriaeth Bangor yn 2014. Ysbrydolwyd y gwaith, Violin Concerto - Soft Stillness, gan ddyfyniadau o ddrama Shakespeare The Merchant of Venice i nodi 450 mlynedd ers geni'r dramodydd.  

Dyddiad cyhoeddi: 23 Hydref 2017

Cyfansoddiad sy’n ymdrin â dyslecsia’n cael sylw ar Radio 4

Bydd gwaith cerdd a fideo newydd a ysgogwyd gan ddyslecsia, a'r wyddoniaeth y tu ôl i’r cyflwr yn derbyn sylw ar raglen ‘All in the Mind’ Radio 4, sy’n ymchwilio’r rhwystredigaethau a’r potensial o fewn ein hymennydd. Bydd y rhaglen yn cael ei ddarlledu nos Fawrth 18 Rhagfyr am 9.00 yn ac eto am 3.30 brynhawn Mercher 19 Rhagfyr. Bydd hefyd ar gael ar lein wedi’r darllediad gyntaf.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Rhagfyr 2012

Cyfansoddwr Bangor yn nodweddu ar raglen Hear and Now BBC Radio 3

Bydd gwrandawyr rhaglen Hear and Now BBC Radio 3 yn mwynhau arlwy o gerddoriaeth gan gyfansoddwyr o blith staff a myfyrwyr Ysgol Cerddoriaeth a'r Cyfryngau Prifysgol Bangor nos Sadwrn 23 Chwefror am 10.00pm. I’w gynnwys yn y darllediad ceir Étude aux objets gan yr Athro Andrew Lewis, Uwchsonig gan Dr Guto Pryderi Puw a darnau acwsmatig gan Huw McGregor ac Alex Bailey.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Chwefror 2019

Cyfarfod Iechyd a Lles

Mae'n ffaith wybyddus fod pobl gydag anableddau dysgu'n wynebu anghydraddoldeb ym maes gofal iechyd, yn dioddef oddi wrth iechyd gwaelach na'u cymheiriaid nad ydynt yn anabl, ac yn wynebu rhwystrau o ran cael mynediad amserol a phriodol at wasanaethau.    

Dyddiad cyhoeddi: 25 Mai 2016

Cyfle am leoliadau PhD yn Nhwrci!

Mae’r Cyngor Prydeinig yn Nhwrci yn partneru gyda TUBITAK dan y Cyllid Newton-Kativ Çelebi er mwyn cynnig lleoliadau i fyfyrwyr PhD o’r DU yn Nhwrci, fel rhan o raglen PhD TUBITAK.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Mawrth 2015

Cyfle gwych i fyfyrwyr Safon Uwch Cymraeg

Mae cyrsiau preswyl Cymraeg Safon U/UG Glan-llyn wedi hen ennill eu plwyf ymhlith disgyblion ac athrawon. 

Dyddiad cyhoeddi: 25 Hydref 2018

Cyfle i wneud interniaeth wedi'i chyllido yn y gwaith cloddio ym Meillionydd

Fel rhan o Gynllun Interniaeth Prifysgol Bangor i Israddedigion yn 2014/15, mae'r Ysgol Hanes, Hanes Cymru ac Archaeoleg yn cynnig interniaeth o 01-29/06/2015 yn y gwaith cloddio a gynhelir ym Mhroject Meillionydd. Gwaith cloddio yw hwn mewn lloc cylchfur dwbl yn Meillionydd, ger Y Rhiw ar benrhyn Llŷn. 

Dyddiad cyhoeddi: 20 Ebrill 2015

'Cyflwr natur' yn bwysig wrth benderfynu effaith newid hinsawdd

Nid yw modelau presennol ar sut y bydd llystyfiant yn ymateb i newid hinsawdd yn ystyried cyflwr y llystyfiant - p'un a yw'n aeddfed a sefydlog, neu eisoes yn ymateb i ddigwyddiadau sy'n tarfu arno.

Heddiw, yn Nature Communications (24 Mawrth 2015), cyhoeddwyd ymchwil newydd o un o'r arbrofion hiraf yn y byd ym maes newid hinsawdd. Cyllidir y gwaith hwn gan y Comisiwn Ewropeaidd ac fe'i harweinir gan y Ganolfan Ecoleg a Hydroleg, ynghyd â phartneriaid Ewropeaidd, yn cynnwys Prifysgol Bangor.   Yn achos Prysgdiroedd mae'r ymchwil yn awgrymu bod yr amser ers y tarfu diwethaf ar yr ecosystem yn effeithio ar eu hymateb i hinsoddau yn y dyfodol, ac y dylid ystyried hynny wrth ddarogan ymatebion ecosystem i newid hinsawdd.

Dyddiad cyhoeddi: 24 Mawrth 2015

Cyflwyno cyfres drama foes gyfoes ar BBC Radio 3

Bydd Sue Niebrzydowski, Uwch Ddarlithydd mewn llenyddiaeth ganoloesol yn Ysgol Llenyddiaeth Saesneg Prifysgol Bangor i’w chlywed yn cyflwyno cyfres o bum drama foes gyfoes ar BBC Radio 3 yr wythnos hon (15-19 Chwefror, 2016). Mae’r pum drama, sy’n ymdrin â chymedroldeb, eiddigedd, balchder, llid a chyfiawnder wedi eu hysbrydoli gan ddramâu moes y canoloesoedd ac yn archwilio cymaint y mae agweddau cyfoes tuag at bechod a rhinwedd wedi newid.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Chwefror 2016

Cyfraniad Bangor at lwyddiant Sefydliad Gwyddor Perfformio Cymru yn cael sylw yn yr adroddiad blynyddol

Mae ymchwil Prifysgol Bangor yn nodwedd amlwg yn adroddiad blynyddol Sefydliad Gwyddor Perfformio Cymru yn 2019 (tud 18). 

Dyddiad cyhoeddi: 1 Mai 2019

Cyfraniad seiliedig ar ymwybyddiaeth ofalgar i wella iechyd a lles yng Nghymru yn cael sylw aelodau'r Senedd

Cafodd Aelodau'r Cynulliad a pobol proffesiynol o feysydd iechyd a gofal eu gwahodd i dderbyniad yn y Senedd yng Nghaerdydd heddiw (3.12.13) i glywed sut mae dulliau arloesol o ymdrin ag iechyd a lles yn cael eu rhoi ar waith yng Nghymru a mannau eraill o ganlyniad i waith y Ganolfan Ymchwil ac Ymarfer Ymwybyddiaeth Ofalgar ym Mhrifysgol Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Rhagfyr 2013

Cyfres Radio i Goffhau'r Marw o Irac ac Affganistan

Yn sgil ymchwil i ohebu rhyfel gan ddarlithydd o Fangor, mae cyfres ffeithiol yn cael ei darlledu ar BBC Radio Wales y mis yma.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Tachwedd 2011

Cyfrif Cyflymu Effaith ESRC i ariannu project ar y cyd gyda Heddlu Gogledd Cymru

Arloesi a dysgu o fewn Heddlu Gogledd Cymru fydd canolbwynt project cydweithrediadol newydd a arweinir gan Ysgol Busnes Bangor, diolch i grant ymchwil mawr.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Mawrth 2016

Cyfuno iechyd cyhoeddus a gwyddoniaeth amgylcheddol i ddatblygu rhagolygon paill

Gall ymchwil newydd sy'n cyfuno data gofal iechyd gyda thechnegau ecolegol arloesol, osod cynllun  i wella’r rhagolygon paill yn y dyfodol.

Mae'r rhagolygon paill presennol, sy'n hanfodol i bobl ag asthma acíwt neu glefyd y gwair reoli eu symptomau, yn dibynnu ar fesur cyfanswm paill glaswellt yn yr atmosffer. Ond nid ydynt yn gwahaniaethu rhwng paill o wahanol fathau o laswellt.

Mae cysylltiad posibl wedi ei ddangos erbyn hyn rhwng paill o rai rhywogaethau glaswellt a phroblemau iechyd resbiradol.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Mawrth 2021

Cyhoeddiadau gan fardd a flogiwr poblogaidd

Mae’r bardd Carol Rumens, Athro Ysgrifennu Creadigol ar Ymweliad yn yr Ysgol Ieithoedd, Ieithyddiaeth a Llenyddiaethau, yn gorffen y flwyddyn 2019 gan gyhoeddi dau lyfr.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Rhagfyr 2019

Cyhoeddi Gŵyl Newid Ymddygiad o bwys

Ystyrir bod newid ymddygiad yn gyfrwng hanfodol bwysig i wasanaethau cyhoeddus a sefydliadau i ymateb i'r newidiadau cyfoes cymdeithasol a demograffig sylweddol rydym yn eu gweld yng Nghymru a thu hwnt. 

Cynhelir Gŵyl Newid Ymddygiad (#BehFest16) bwysig am bythefnos ym Mhrifysgol Bangor rhwng 9-20 Mai. Bydd yn cyflwyno'r datblygiadau diweddaraf ym maes newid ymddygiad i unigolion a sefydliadau sydd â diddordeb mewn gwybod am y technegau newid ymddygiad hyn a'u rhoi ar waith er budd eu sefydliadau neu'r cyhoedd yn gyffredinol.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Ebrill 2016

Cyhoeddi’r gwerslyfr cyntaf ar Ynni Morol Adnewyddadwy

Mae ffynhonnell bosib o ynni yn ein hamgylchynu – y môr – sy’n adnodd naturiol enfawr sydd â’r potensial i ddiwallu angen y byd am drydan sawl gwaith drosodd.

Gyda buddsoddiadau diweddar mewn ymchwil a datblygu, ac ymchwil academaidd ym maes ynni morol adnewyddadwy, fe’i hystyriwyd yn amserol i gynhyrchu gwerslyfr ar sylfaeni astudiaeth o’r pwnc.

Gwerslyfr gan yr arbenigwr ar ynni morol ym Mhrifysgol Bangor, Dr Simon Neill, mewn cydweithrediad â Dr Reza Hashemi ym Mhrifysgol Rhode Island, yw’r cyntaf felly, i’w cyhoeddi yn y maes newydd hwn.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Mehefin 2018

Cyhoeddi safle dewisol y Parc Gwyddoniaeth

Heddiw, mae Parc Gwyddoniaeth Menai wedi cyhoeddi mai safle 50 erw yn Gaerwen yw safle dewisol y parc gwyddoniaeth newydd fydd yn gwasanaethu gogledd orllewin Cymru. Mae'r safle, sy'n eiddo i Gyngor Sir Ynys Môn ar hyn o bryd, yn un o dri safle ar Ynys Môn oedd ar restr fer tîm project y parc gwyddoniaeth.

Dyddiad cyhoeddi: 25 Medi 2013

Cyhoeddi ymchwil canser yn Science Advances

Mae canser yn glefyd sydd wedi cyffwrdd â ni i gyd, ac er ein bod bellach yn gwybod llawer am sut mae canserau'n datblygu ac yn tyfu, mae gennym lawer i'w ddysgu o hyd.  Un o'r prif ffactorau yn natblygiad canser a’i ymwrthedd i driniaeth yw ansefydlogrwydd genomau. Yn ei hanfod, mae hyn yn cynnwys newidiadau cyson i DNA genomig celloedd, gan gynnwys newidiadau i lythrennau'r cod genynnol ynghyd â newidiadau mwy amlwg megis dileu cromosomau, neu hyd yn oed symud darnau mawr o DNA o un cromosom i'r llall. Mae gwaith Dr Chris Staples, sy’n Gymrawd Arweinydd y Dyfodol UKRI, yn labordy’r North West Cancer Research Institute (yn yr Ysgol Gwyddorau Meddygol ym Mhrifysgol Bangor) yn canolbwyntio ar sut mae celloedd fel arfer yn atal ansefydlogrwydd genomau o'r fath rhag digwydd.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Gorffennaf 2020

Cylchlythyr Blynyddol yr Ysgol Seicoleg - Ymchwil gydag Effaith

Dyddiad cyhoeddi: 18 Gorffennaf 2012

Cylchlythyr PHD Cymru ESRC Dechrau mis Mehefin 2020

Dyddiad cyhoeddi: 10 Mehefin 2020

Cylchlythyr PHD Cymru ESRC diwedd mis Mehefin 2020

Dyddiad cyhoeddi: 29 Mehefin 2020

Cylchlythyr PHD Cymru ESRC mis Awst 2020

Dyddiad cyhoeddi: 26 Awst 2020

Cylchlythyr PhD Cymru ESRC mis Chwefror 2021

Dyddiad cyhoeddi: 24 Chwefror 2021

Cylchlythyr PHD Cymru ESRC mis Gorffennaf 2020

Dyddiad cyhoeddi: 31 Gorffennaf 2020

Cylchlythyr PHD Cymru ESRC mis Hydref 2020

Dyddiad cyhoeddi: 28 Hydref 2020

Cylchlythyr PhD Cymru ESRC mis Mawrth 2021

Dyddiad cyhoeddi: 26 Mawrth 2021

Cylchlythyr PHD Cymru ESRC mis Medi 2020

Dyddiad cyhoeddi: 30 Medi 2020

Cylchlythyr PHD Cymru ESRC mis Tachwedd 2020

Dyddiad cyhoeddi: 27 Tachwedd 2020

Cyllid ar gael i ddwy Gymrodoriaeth PhD

Mae'n bleser gan Fenter Gydweithredol Academaidd Cymru ar gyfer Ymchwil Gofal Cymdeithasol (ASCCA) gyhoeddi y bydd cyllid ar gael i ddwy Gymrodoriaeth PhD i ddechrau yn 2014. Gwahoddir ceisiadau gan ymarferwyr, rheolwyr ac addysgwyr cymwys ym maes gofal cymdeithasol.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Mawrth 2014

Cyllid gwerth £4 miliwn yn rhoi hwb ar gyfer ymchwil i 5G yng Nghymru

Mae Cymru ar fin dod yn un o arweinwyr y byd ym maes technoleg 5G, ar ôl i Ganolfan Rhagoriaeth Ddigidol gael ei chyhoeddi, a fydd yn derbyn cyllid gwerth £4 miliwn gan yr UE.

Bydd y Ganolfan Ragoriaeth ar gyfer Prosesu Signalau Digidol yn gwneud ymchwil arbenigol iawn i systemau cyfathrebu digidol fel ffonau symudol, hybiau WiFi a llinellau gweithgynhyrchu modern. Mae gwella Prosesu Signalau Digidol yn ffordd gost-effeithiol o gyflymu rhwydweithiau, gan wella'r ffordd mae ffonau symudol, dyfeisiau a phensaernïaeth rhwydwaith yn gweithio'n sylweddol.

Dyddiad cyhoeddi: 17 Hydref 2019

Cyllid rhyngwladol ar gyfer polisïau amgylcheddol wedi’i seilio ar dystiolaeth wan

Mae datgoedwigo trofannol yn cyfrannu at newid hinsawdd, mae'n dinistrio bioamrywiaeth a gall niweidio buddiannau pobl leol.  Mae'r cynllun Rheoli Coedwigoedd yn Gymunedol / Community Forest Management (CFM) wedi cael ei hyrwyddo fel ateb delfrydol (arbed coedwigoedd a bod o fudd i gymunedau lleol yr un pryd) ac mae cyllidwyr byd-eang wedi buddsoddi biliynau o ddoleri mewn rhaglenni CFM mewn gwledydd sy’n datblygu.  Fodd bynnag, mae astudiaeth a gyhoeddwyd yr wythnos hon yn tynnu sylw at y diffyg tystiolaeth y mae buddsoddiadau o’r fath wedi’i seilio arni ac mae’n galw am ddulliau gwell o gasglu tystiolaeth yn y dyfodol.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Medi 2011

Cymdeithas Ddysgedig Cymru Cylchlythyr: Mehefin 2020

Dyddiad cyhoeddi: 1 Gorffennaf 2020

Cymdeithas Ddysgedig Cymru Hydref 2020 Cylchlythyr

Dyddiad cyhoeddi: 29 Hydref 2020

Cymdeithas Ddysgedig Cymru Tachwedd 2020 Cylchlythyr

Dyddiad cyhoeddi: 2 Rhagfyr 2020

Cymhwyso GRADE-CERQual i ganfyddiadau synthesis tystiolaeth ansoddol - Cyfres newydd o bapurau

Mae cyfres o bapurau a gyhoeddwyd yn Implementation Science yr wythnos hon yn rhoi canllawiau ar sut i gymhwyso'r dull GRADE-CERQual. Mae CERQual yn helpu i asesu faint o hyder y dylid ei roi yng nghanfyddiadau synthesis tystiolaeth ansoddol.

Dyddiad cyhoeddi: 25 Ionawr 2018

Cymrodoriaeth rhyngwladol o bwys i ymchwilydd addawol lleol

Mae ymchwilydd ôl-ddoethuriaeth yn Ysgol Gwyddorau Naturiol Prifysgol Bangor wedi ennill Cymrodoriaeth Fyd-eang Marie Sklodowska Curie, a gyllidir drwy Horizon 2020 y Comisiwn Ewropeaidd.

Mae’r Gymrodoriaeth, sydd yn hyrwyddo symud rhyngwladol a chyfnewid gwybodaeth, yn galluogi Dr Karina Marsden o Fethesda i dreulio dwy flynedd yn gweithio ym Mhrifysgol Melbourne, Awstralia, cyn dychwelyd i Brifysgol Bangor ar gyfer blwyddyn olaf ei phroject ymchwil. Dyfarnwyd y Gymrodoriaeth yn dilyn cais ar y cyd rhwng Prifysgolion Bangor a Melbourne.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Hydref 2018

Cymrodyr ymchwil newydd yn ymuno â Chynulliad Cenedlaethol Cymru

Mae Prifysgol Bangor yn darparu tri allan o’r saith cymrawd ymchwil newydd a fydd yn ymuno â Chynulliad Cenedlaethol Cymru fel rhan o raglen sy’n rhannu gwybodaeth rhwng sefydliadau addysg uwch a senedd Cymru.

Bydd yr academyddion o Ysgolion y Gyfraith, Gwyddorau Iechyd a Gwyddorau Naturiol yn rhannu eu harbenigedd ar faterion o bwys mawr a fydd yn bwydo’n uniongyrchol i waith y Cynulliad a’i bwyllgorau. Mae hyn yn arwain o gyfraniad Prifysgol Bangor i’r peilot llwyddiannus. 

Dyddiad cyhoeddi: 12 Chwefror 2019

Cymru ar flaen y gad mewn Ymchwilio i Gymdeithas Sifil

Mae Sefydliad Ymchwil Gymdeithasol ac Economaidd, Data a Dulliau Cymru (WISERD), ym Mhrifysgol Caerdydd, wedi cael dros £7 miliwn yn dilyn cais llwyddiannus i’r Cyngor Ymchwil Economaidd a Chymdeithasol (ESRC).

Dyddiad cyhoeddi: 3 Ebrill 2014

Cymru’n mabwysiadu rhaglen o’r Ffindir i guro bwlio

Mae Prifysgol Bangor yn cyflwyno rhaglen gwrth-fwlio mewn ysgolion i’w helpu i ymdrin ag achosion o fwlio ac i leihau nifer yr achosion. Prifysgol Bangor yw’r unig ganolfan yn y Deyrnas Unedig sydd â thrwydded i wneud hyn.

Cafodd y rhaglen wrth-fwlio, KiVa, ei datblygu a’i gwerthuso yn y Ffindir a chafodd gefnogaeth ariannol helaeth gan y llywodraeth yno. Profwyd bod y rhaglen yn lleihau nifer yr achosion o fwlio mewn ysgolion yno - ac mae’r arwyddion cynnar yn awgrymu ei bod yr un mor effeithiol mewn ysgolion yng Nghymru hefyd.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Chwefror 2016

Cymru yn perfformio gryn dipyn yn well na'r disgwyl o ran ymchwil, effeithlonrwydd ac effaith

Mae defnydd Cymru o gyllid ymchwil yn gynhyrchiol ac yn effeithlon iawn, gan wneud yn well o lawer na gwledydd cymharol o faint tebyg, yn ôl adroddiad annibynnol a lansiwyd heddiw (6.2.14).

Wedi'i gomisiynu gan Lywodraeth Cymru, Cyngor Cyllido Addysg Uwch Cymru a phrifysgolion Cymru, roedd ‘Perfformiad Cymharol Rhyngwladol Sail Ymchwil Cymru 2013', a wnaed gan Elsevier, yn edrych ar sail ymchwil prifysgolion, sefydliadau ymchwil, diwydiant a'r GIG yng Nghymru ac yn cymharu eu cyfraddau cyhoeddi a'u heffaith â gwledydd cymharol er mwyn dangos buddion ac elw buddsoddiad cyhoeddus ym maes ymchwil prifysgolion.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Chwefror 2014

Cymryd bath poeth yn helpu Tîm Cymru i baratoi ar gyfer gwres Gemau'r Gymanwlad yn Awstralia

Mae'n debyg y bydd y tymheredd yn uwch na 30°C ar yr Arfordir Aur yn Awstralia a bydd y gwres yn rhoi straen sylweddol ar yr athletwyr sy'n cystadlu yn Gemau'r Gymanwlad.

Er mwyn paratoi at y gwres, mae athletwyr Tîm Cymru wedi bod yn neidio i mewn i fath poeth ar ôl eu sesiynau hyfforddi. Meddai Rob Condliffe, sy'n ffisiolegydd yn Athrofa Chwaraeon Cymru ac sy'n helpu i baratoi athletwyr Tîm Cymru at Gemau'r Gymanwlad, "Mae'r bath poeth yn ddull ymarferol iawn sy'n seiliedig ar dystiolaeth o ddod i arfer â gwres".

Dyddiad cyhoeddi: 26 Mawrth 2018

Cymry’n cymryd rhan mewn ymchwil i ddementia

Yn ôl canlyniadau astudiaeth ymchwil ar raddfa fawr a adroddodd yn gynharach eleni, bu lleihad yn ystod yr 20 mlynedd ddiwethaf yn nifer y rhai sydd â dementia. Yn ôl y ffigurau yng nghyswllt Lloegr a nodwyd yn adroddiad yr Astudiaeth ar Weithrediad Gwybyddol a Heneiddio, ceir awgrym, o’u cymhwyso at y DU yn ei chrynswth, fod 214,000 yn llai o achosion o ddementia nag a ddaroganwyd. Byddai hyn hefyd yn awgrymu mai rhyw 670,000 o bobl sydd ar hyn o bryd yn byw yn y DU gyda dementia, yn hytrach na’r amcangyfrif o 800,000-900,000.

I helpu i ddeall y sefyllfa yng Nghymru, mae Prifysgol Bangor yn arwain y fersiwn Cymreig o’r ymchwil hon. Mae’r ymchwilwyr yn bwriadu cyhoeddi ystadegau penodol yr haf nesaf ar y niferoedd sydd â dementia yng Nghymru.

Dyddiad cyhoeddi: 5 Tachwedd 2013

Cymysgu dyfroedd yng Nghefnfor y De

Mae Cefnfor y De yn amgylchynu Antartica ac mae'n chwarae rhan allweddol mewn rheoli'r hinsawdd byd-eang.  Yma y mae ceryntau'r cefnfor yn dychwelyd i'r wyneb o'r dyfnderoedd, gan gau'r cefnfor byd-eang a gwyrdroi cylchrediad.  Mae'r cylchrediad hwn yn gyrru gwres i gyfeiriad y pegwn, sy'n allweddol i'r tywydd cymharol fwyn a gawn yma ym Mhrydain.

Mae ymchwil newydd gan Brifysgol Bangor a'r National Oceanography Centre yn Lerpwl wedi nodi am y tro cyntaf broses newydd sy'n cyfrannu at y dŵr hwn sy'n codi i fyny o'r dyfnder.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Rhagfyr 2014

Cynaeafu data amgylcheddol gydag ap

Mae economi  Cambodia ymysg yr economïau sydd yn datblygu gyflymaf yn y byd. Mae’r wlad yn symud o economi wledig i un ddiwydiannol a dinesig  yn gyflym iawn, ond mae’r llywodraeth hefyd, yn ei hawydd i ddatblygu, yn awyddus i fod yn gynaliadwy ac i beidio â cholli adnoddau naturiol gwerthfawr.

Bydd ymchwil newydd gan wyddonwyr amgylcheddol a chymdeithasol ym Mhrifysgol Bangor, ynghyd â chydweithwyr ym Mhrifysgol Efrog Newydd (UDA) a chorff anllywodraethol yn  Cambodia, Keosothea Nou (Cymdeithas Datblygu Cymunedol, Cambodia) yn rhoi golwg gyffredinol ar adnoddau amgylcheddol y wlad, a sut y cânt eu defnyddio gan unigolion gwahanol.  Bydd y wybodaeth yn helpu’r llywodraeth i ddatblygu polisïau cynaliadwy i’r wlad rymus hon. Mae hwn yn un o 13 project newydd a gyllidir drwy gais ESRC Transformative Research.

Dyddiad cyhoeddi: 23 Hydref 2018

Cynghrair i atgyfnerthu ymchwil i goedwigaeth yng Nghymru

Bydd dau sefydliad sydd â hanes hir o arbenigedd ym maes addysg ac ymchwil i goedwigaeth yn cydweithio'n agosach wrth i swyddfa Ymchwil i Goedwigaeth yng Nghymru symud i Ysgol yr Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a Daearyddiaeth ym Mhrifysgol Bangor, sef cartref coedwigaeth yn y Brifysgol.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Mai 2016

Cynghrair Strategol newydd yn gweithio dros Gymru

Ddydd Mercher, 7 Rhagfyr bydd Prifysgolion Aberystwyth a Bangor yn cyhoeddi Cynghrair Strategol newydd sy’n cyflwyno cyfnod newydd yn y bartneriaeth rhwng y ddau sefydliad.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Rhagfyr 2011

Cynhadledd Arddangos Ymchwil Iechyd a Meddygol

Ochr yn ochr â'r rhaglen wyddonol, cyflwynodd Sefydliad Gogledd Cymru ar gyfer Hap-dreialon Iechyd raglen yn canolbwyntio ar yr isadeiledd ymchwil sydd ar gael eisoes yn y rhanbarth. Mae hwn yn cynnig cefnogaeth sylweddol a phwysig i ymchwil iechyd a meddygol, o gefnogaeth i ddatblygu treialon i gyfleusterau ymchwil craidd yn y prifysgolion a chyfleoedd masnachol drwy gyfleusterau newydd, megis Parc Gwyddoniaeth Menai. 

Dyddiad cyhoeddi: 7 Hydref 2015

Cynhadledd Gwyddorau Cymdeithas Bangor ar Intersectionality a Pherthyn (28-29 Mehefin)

Ar Ddydd Iau a dydd Gwener, 28 a 29 Mehefin, bydd Prifysgol Bangor yn cynnal cynhadledd ryngwladol yn edrych ar themâu  intersectionality a pherthyn.

Mae’r gynhadledd yn ddigwyddiad ar y cyd rhwng Ysgol Gwyddorau Cymdeithas Prifysgol Bangor, Sefydliad Ymchwil, Data a Methodoleg Gymdeithasol ac Economaidd Cymru (WISERD),  Canolfan Ymchwil ar Fudo, Ffoaduriaid a Pherthyn ym Mhrifysgol Dwyrain Llundain, yn ogystal â’r British Sociological Association Social Theory Study Group.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Mehefin 2012

Cynhadledd i drafod cyfraith hawlfraint a cherddoriaeth mewn iaith leiafrifol

Cynhelir cynhadledd ddwyieithog arbennig ym Mangor i drafod datblygiadau diweddar ym maes cyfraith hawlfraint ac effaith y gyfraith ar gerddoriaeth mewn iaith leiafrifol.

Trefnir y gynhadledd  ‘Casglu a Gwarchod: Hawlfraint yn yr 21ain Ganrif a Cherddoriaeth Mewn Ieithoedd Lleiafrifol’ gan Ysgol y Gyfraith Prifysgol Bangor ac fe’i cynhelir yn Neuadd Reichel ar Ddydd Iau 13eg Chwefror, 9.30am-4.00pm.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Chwefror 2014

CYNHADLEDD MYFYRWYR YMCHWIL ÔL-RADDEDIG 2012 yn y Ganolfan Rheoli 8fed Hydref 2012 am 09:45

Dyddiad cyhoeddi: 20 Medi 2012

Cynhadledd ôl-raddedigion Bangor: ‘Tu Hwnt i Ffiniau 2011 – Trawsnewid’

Hon oedd pumed flwyddyn y gynhadledd Tu Hwnt i Ffiniau a llwyddodd i dynnu ôl-raddedigion Bangor o wahanol ddisgyblaethau at ei gilydd ar gyfer cynhadledd ryfeddol a phrofiad gwerthfawr o ymwneud â phobl o lawer o wahanol feysydd. Unwaith eto llwyddodd y gynhadledd hon, a drefnir gan y Fforwm Myfyrwyr Ymchwil a’i chefnogi gan yr Uned Datblygu Academaidd a swyddfa’r Is-Ganghellor, i’n tynnu oddi wrth ein meysydd ymchwil cyfyng a rhannu ein profiadau gan elwa yr un pryd oddi wrth brofiadau eraill.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Ionawr 2011

Cynhadledd ryngwladol, City Margins, City Memories, 7-8 Ebrill, 2014

Gan gydweithredu â’r Ysgol Ieithoedd Modern ym Mhrifysgol Bangor, mae’r Ysgol Athroniaeth a Chrefydd wedi trefnu’r gynhadledd ryngddisgyblaethol ryngwladol, City Margins, City Memories, i’w chynnal ar 7-8 Ebrill, 2014 yn Ysgol Astudiaeth Uwch Prifysgol Llundain, Senate House, Llundain. 

Dyddiad cyhoeddi: 5 Tachwedd 2013

Cynhadledd ym Mangor yn trafod heriau’r cyfryngau

Fe fydd cadeirydd awdurdod S4C, Huw Jones, yn trafod yr heriau sy’n wynebu’r sianel mewn araith yng nghynhadledd Cyfrwng ym Mhrifysgol Bangor ar 24-25 Gorffenaf.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Gorffennaf 2014

Cynhadledd yr G8 yn cyhoeddi project ymchwil gwerth £4 miliwn ynghylch gwella bywyd gyda dementia

Mae ymchwilwyr ym Mhrifysgol Bangor wedi derbyn £4 miliwn i arwain y project ‘Gwella profiad Dementia a gwella bywyd gweithgar: Byw'n dda gyda dementia’ (IDEAL).  Cynhelir yr astudiaeth ar y cyd â Phrifysgol Caerdydd, Prifysgol Brunel, Ysgol Economeg Llundain, King’s College Llundain, Prifysgol Sussex, y 'Research Institute for the Care of Older People (RICE)', y Gymdeithas Alzheimer ac 'Innovations in Dementia CIC'.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Rhagfyr 2013

Cynllun gwerth £4.4m dan nawdd yr EU i hybu sgiliau arwain a rheoli yng Ngogledd Cymru

Mae'r Gweinidog Cyllid, Mark Drakeford, wedi cyhoeddi cynllun gwerth £4.4m dan nawdd yr EU i hybu sgiliau arwain a rheoli yng ngogledd Cymru.    Bydd Academi Busnes Gogledd Cymru yn cefnogi twf busnes a chystadleurwydd yn y rhanbarth trwy gyflwyno cymwysterau arwain a rheoli wedi eu hachredu gan brifysgol i dros 1,000 o weithwyr dros y tair blynedd nesaf.   Caiff Academi Talent Ifanc hefyd ei sefydlu i ddatblygu a chadw'r genhedlaeth nesaf o reolwyr yng ngogledd Cymru.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Awst 2016

Cynllun trydan dŵr bach yn amddiffyn y Beibl Cymraeg hynaf

Bydd Beibl Cymraeg 431 oed yn cadw’n gynnes dros y gaeaf ar ôl i’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol osod tyrbin trydan dŵr bychan yn Nhŷ Mawr Wybrnant yn Eryri, gan helpu i reoli lefelau lleithder yn y ffermdy o’r 16egganrif.

Trwy gydweithio â Phrifysgol Bangor a Choleg y Drindod, Dulyn, mae’r cynllun ynni adnewyddadwy yn helpu’r elusen i sicrhau bod un o’r llyfrau pwysicaf i ddiwylliant Cymru’n cael ei amddiffyn mewn ffordd fwy cynaliadwy.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Tachwedd 2019

Cynnig dull newydd integredig o wneud ymchwil er mwyn datblygu sychdiroedd y byd

Mae dros 40% o arwynebedd tir y byd yn sychdir. Mae sychdiroedd yn gartref i 2.5 biliwn o bobl - bron i draean o boblogaeth y byd. Mae pobl mewn rhanbarthau sych yn gorfod ymdopi â diraddio amgylcheddol difrifol ac amrywioldeb cynyddol yn yr hinsawdd ac mae cyfraddau twf y boblogaeth sydd ymysg yr uchaf yn y byd yn gwaethygu'r sefyllfa. Mae papur sy'n torri tir newydd trwy gyflwyno dull newydd systemau integredig o wneud ymchwil amaethyddol yn y sychdiroedd wedi cael ei gyhoeddi yn y cyfnodolyn Food Security yn ddiweddar (18.11.13).

 

Dyddiad cyhoeddi: 19 Tachwedd 2013

Cynrychiolwyr rhyngwladol yn cael eu denu i Ysgol Haf Ymchwil Gwasanaethau Iechyd Prifysgol Bangor

Daeth cynrychiolwyr o gyn belled â Chanada, Qatar, yr Eidal a Denmarc i ysgol haf ymchwil breswyl Ysgol Gwyddorau Gofal Iechyd Prifysgol Bangor a gynhaliwyd yn ddiweddar.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Awst 2017

Cynulliad Cenedlaethol Cymru yn cynnal cynllun peilot Cymrodoriaethau Academaidd gyda Phrifysgol Bangor

Mae dau academydd o Brifysgol Bangor i rannu eu harbenigedd i alluogi Aelodau'r Cynulliad i ddatblygu polisi ac ymarfer er budd pobl Cymru. 

Bydd Dr Alexandra Plows o Ysgol Gwyddorau Cymdeithasol Prifysgol Bangor, a Dr Catrin Hedd Jones o'r Ysgol Gwyddorau Gofal Iechyd, yn treulio amser yn gweithio ar brojectau penodol gyda Gwasanaeth Ymchwil y Cynulliad, dan Gymrodoriaethau Academaidd newydd sy'n cael eu peilotio gan Gynulliad Cenedlaethol Cymru.  

Dyddiad cyhoeddi: 29 Mawrth 2017

Cynyddu gallu Band eang dwy fil o weithiau – am yr un pris

Allech chi ddefnyddio gwasanaeth band eang sydd dwy fil o weithiau yn gyflymach, ond yn costio’r un faint?  Mae technoleg chwyldroadol gadarn ar gyfer y dyfodol, a gynigiwyd gyntaf gan Brifysgol Bangor, yn arwain o ran cwrdd â’r galw am gynyddu cyflymder a gallu’r rhyngrwyd yn sylweddol. 

Dyddiad cyhoeddi: 5 Tachwedd 2012

Cystadleuaeth Ffotograff Gwyddoniaeth Bangor 2016

Dyddiad cyhoeddi: 29 Chwefror 2016

Cysyniad newydd a all arwain at dechnoleg cyflenwad dŵr ynni-effeithlon

Gall y diwydiant dŵr, eu defnyddwyr a’r amgylchedd elwa o broject ymchwil newydd a fydd yn helpu’r diwydiant i dorri lawr ar ei biliau.

Dyddiad cyhoeddi: 8 Mehefin 2011

Cytundeb niwclear rhwng Cymru a Chanada

Mae prifysgolion o Gymru a Chanada wedi ymuno i ddatblygu technolegau niwclear arloesol gyda'i gilydd.

Bydd Prifysgol Bangor, yng ngogledd Cymru, a Phrifysgol New Brunswick (UNB), yng Nghanada, yn dechrau cydweithredu ar ffynonellau ynni newydd.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Mawrth 2020

Dagrau a chwerthin wrth i'r hen a'r ifanc rannu profiadau

Dros y misoedd diwethaf, mewn canolfannau gofal ar draws Cymru, mae arbrawf cymdeithasol arloesol wedi digwydd - a bydd y canlyniadau'n siŵr o syfrdanu.  

Mewn cyfres newydd o dair rhaglen emosiynol ar S4C, sy'n dechrau nos Sul, 10 Rhagfyr, mae Hen Blant Bach yn ymchwilio i beth all ddigwydd pan mae chwech o blant bach yn rhannu eu gofal dydd gyda chriw o bensiynwyr - a'r effeithiau trawsnewidiol sy'n bosib.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Rhagfyr 2017

Darganfod ail gloc mewnol yn y lleuen fôr frith

Mae gan y lleuen fôr frith (Eurydice pulchra) ddau gloc mewnol yn y corff, un ar gyfer nos a dydd ac un arall ar gyfer llanw a thrai, yn ôl ymchwil a gyhoeddwyd heddiw, dydd Iau 26 Medi.

Mewn papur yn y cyfnodolyn Current Biology, mae ymchwilwyr o Brifysgolion Aberystwyth, Bangor, Caergrawnt a Chaerlŷr yn cadarnhau bodolaeth cloc mewnol ar wahân ac annibynnol sy'n dilyn cylch 12.4 awr y llanw.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Medi 2013

Darganfod Bad Glanio o'r Ail Ryfel Byd oddi ar arfordir Cymru yn datrys dirgelwch 77 oed

Mae cydweithrediad rhwng tîm o wyddonwyr a thechnegwyr môr yn Ysgol Gwyddorau'r Eigion Prifysgol Bangor, a'r archeolegydd morwrol a hanesydd o fri rhyngwladol Dr Innes McCartney o Brifysgol Bournemouth, wedi arwain at ddigwyddiad annisgwyl. Maent wedi darganfod ac adnabod bad glanio a gollwyd ar y môr yn ystod yr Ail Ryfel Byd.

Dyddiad cyhoeddi: 5 Mai 2020

Darganfod ffyrdd newydd o adnabod a thrin canserau mwyaf heriol yr ymennydd

Mae project ymchwil cydweithredol mawr ar draws Ewrop yn defnyddio technoleg newydd i fynd i’r afael â dau o ganserau mwyaf ymosodol yr ymennydd.

Mae’r project ymchwil yn cyfuno arbenigedd biolegwyr a pheirianwyr electronig blaenllaw er mwyn datblygu dyfeisiau microtechnoleg arloesol fydd yn y pen draw yn gallu adnabod a thrin bôn-gelloedd canser Glioblastoma multiforme a Medulloblastoma.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Chwefror 2018

Darganfod micro-organebau eithafol newydd mewn llyn soda yn Siberia

Yr Athro Peter Golyshin o'r Ysgol Gwyddorau Biolegol, ac arbenigwr mewn genomeg amgylcheddol micro-organebau yw'r unig awdur o'r DU a chyfranogwr ymchwil sydd wedi darganfod dosbarth newydd o ficro-organebau (archaea) sy'n byw mewn amgylchedd eithafol yn llyn soda alcalïaidd yn Siberia. Mae'r darganfyddiad hwn yn torri tir newydd oherwydd gall y micro-organebau hyn drawsnewid deunydd organig yn uniongyrchol i fethan o dan amodau eithafol o'r fath.

Cyhoeddir y papur heddiw (26.5.17) yn Nature Microbiology.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Mai 2017

Darganfod rhywogaeth gwiberod newydd

Mae grŵp o wyddonwyr o Brifysgol Bangor wedi cael sylw yn y cylchgrawn National Geographic yr wythnos hon ar ôl iddynt ddarganfod dwy rywogaeth nadredd newydd yn Ne Ddwyrain Asia.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Mawrth 2011

Darlithydd cyfrifeg yn cyflwyno gweithdy wedi'i seilio ar ymchwil i uwch swyddogion yr HMRC

Yn ddiweddar, bu i Sara Closs-Davies, Darlithydd mewn Cyfrifeg yn yr Ysgol Busnes a'r Coleg Cymraeg Cenedlaethol, gyflwyno gweithdy wedi'i seilio ar ei hymchwil ei hun i uwch swyddogion treth o'r HMRC.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Chwefror 2017

Darlithydd gwadd o Professor Robert Hoehndorf, KAUST, Saudi Arabia

Dyddiad cyhoeddi: 15 Tachwedd 2018

Darlithydd WISERD yn trafod patrymau ymfudiad i Gymru ar BBC Radio Cymru

Bu Dr Robin Mann, Darlithydd yn yr Ysgol Gwyddorau Cymdeithas ac WISERD ym Mhrifysgol Bangor, yn cymryd rhan yn rhaglen Taro’r Post ar BBC Radio Cymru, lle bu’n trafod ymfudiad i Gymru.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Mehefin 2014

Darlithydd ym Mangor yn ennill gwobr am bapur economaidd

Mae darlithydd yn Ysgol Busnes Bangor wedi ennill gwobr am bapur a gyflwynwyd mewn prif gynhadledd  bancio a chyllid yn yr Eidal.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Ionawr 2012

Darlithydd yn cyhoeddi gwerslyfr anghonfensiynol

Mae Marcel Stoetzler, Uwch Ddarlithydd mewn Cymdeithaseg, newydd gyhoeddi ei lyfr newydd, Beginning Classical Social Theory, gyda Manchester University Press. 

Dyddiad cyhoeddi: 29 Awst 2017

Darlithydd yn ennill gwobr genedlaethol am ymchwil i ffug lysoedd barn

Yng nghynhadledd flynyddol yr Association of Law Teachers, a gynhaliwyd yn gynharach y mis hwn ym Mhrifysgol Portsmouth, fe wnaeth Stephen Clear, Darlithydd yn y Gyfraith a Chydlynydd Ffug Lysoedd Barn Ysgol y Gyfraith Bangor, ennill gwobr bwysig Stan Marsh. Cipiodd Stephen y wobr am ei gyflwyniad poster gyda'r teitl: "Is This the Real Life, Is This Just Fantasy? Mooting, Employability and Expectations."

Dyddiad cyhoeddi: 27 Ebrill 2017

Darlithydd Ysgrifennu Creadigol ar restr hir gwobr o fri

Mae Lisa Blower, darlithydd Ysgrifennu Creadigol yn Ysgol Llenyddiaeth Saesneg Prifysgol Bangor yn un o ddeg sydd wedi cyrraedd rhestr hir Gwobr stori fer y Sunday Times EFG ar gyfer 2018.

Mae’r Wobr ryngwladol yn hybu ac yn dathlu rhagoriaeth y stori fer fodern ac yn denu ceisiadau o blith ysgrifenwyr gorau’r byd. Y Wobr o £30,000 yw’r un fwyaf hael ar gyfer stori fer yn yr iaith Saesneg.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Chwefror 2018

Datblygiadau diweddaraf ynni solar yn cael eu hamlygu ym Mhrifysgol Bangor

Y mis hwn bydd Ysgol Peirianneg Electronig Prifysgol Bangor yn cynnal Cynhadledd PVSAT 13 (Gwyddoniaeth, Cymhwysiad a Thechnoleg Ffotofoltaidd, 5-7 Ebrill), gan ddwyn ynghyd wyddonwyr gorau a mwyaf disglair y maes solar ar gyfer y gynhadledd bwysicaf ar ymchwil ynni solar yn y Deyrnas Unedig.

Caiff tua 5% o'n trydan ei gynhyrchu ag ynni solar yn y Deyrnas Unedig, ac oherwydd cynnydd o 25% mewn cynhyrchu ynni solar yn y blynyddoedd diwethaf a chostau cynhyrchu sy'n gostwng yn gynyddol, solar yw un o'r dulliau rhataf o gynhyrchu ynni ac mae'r dyfodol yn edrych yn llewyrchus i ynni solar. Mae'n parhau'n faes ymchwil poblogaidd yn sectorau gwyddoniaeth a pheirianneg prifysgolion y Deyrnas Unedig.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Ebrill 2017

Datblygiad Cynllunio ar gyfer Parc Gwyddoniaeth Menai

Mae Prifysgol Bangor yn croesawu’r newyddion fod Parc Gwyddoniaeth Menai Cyf (M-SParc) wedi derbyn caniatâd cynllunio amlinellol gan Gyngor Sir Ynys Môn ar gyfer datblygiad pwrpasol M-SParc.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Mai 2015

Datblygu Meddalwedd ar gyfer y byd tanddwr i gyd-fynd â lansiad dyfais symudol Samsung Gear VR newydd

Mae darlithydd ym Mhrifysgol Bangor, Dr Llyr ap Cenydd o'r Ysgol Cyfrifiadureg, wedi bod yn gweithio ar broject cyfrinachol gyda Samsung ac Oculus i ddatblygu ap o'r enw "Ocean Rift" y disgwylir ei lansio ochr yn ochr â'r ddyfais symudol Samsung Gear VR newydd.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Hydref 2014

Datblygu paciau cefn bychain i wenyn

Mae project newydd cyffrous i ddatblygu ffordd newydd i ddilyn gwenyn drwy’r tirlun yn datblygu’n dda yn ôl gwyddonwyr ym Mhrifysgol Bangor.

Mae ecolegydd ac arbenigwr mewn microsystemau yn cydweithio i ddatblygu paciau cefn bychain i wenyn a fydd yn galluogi drônau bach i’w dilyn fel yr hedant o blanhigyn i blanhigyn

Bydd hyn yn galluogi gwyddonwyr i ddysgu mwy am le mae’r gwenyn yn casglu neithdar a beth all fod yn effeithio ar eu niferoedd.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Awst 2017

Datgelu bod y Cobra Affricaniadd anferth gyffredin yn bum rhywogaeth wahanol

Mae’r cobraod  ymysg y nadroedd gwenwynig mwyaf adnabyddus.  Eto, mae papur ymchwil newydd (ZOOTAXA 1 Awst 2018  http://dx.doi.org/10.11646/zootaxa.4455.1.3)  wedi dangos bod un rhywogaeth o gobra, sef cobra’r fforest, yn cwmpasu pum rhywogaeth wahanol mewn gwirionedd. Mae dwy o’r rhywogaethau hyn, Cobra Ddu’r Fforest a Chobra Rhesog Gorllewin Affrica, yn hollol newydd i wyddoniaeth ac yn cael eu henwi am y tro cyntaf yn y papur hwn.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Awst 2018

Datgelu'r hyn sydd o dan y dyfroedd

Have you ever looked out to sea from somewhere on the Welsh coast and wondered how that view would seem if the water was somehow magically taken away?  Well, thanks to recent results from a Bangor University project called SEACAMS, part financed through the Welsh European Funding Office, this has become a reality for some iconic coastal locations across Wales.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Ebrill 2016

Dathlu 50 mlynedd o ragoriaeth ymchwil

Cynhaliwyd Diwrnod Ymchwil Ysgol Gyfan gan yr Ysgol Gwyddorau Cymdeithas yr wythnos ddiwethaf fel rhan o'i dathliadau hanner canmlwyddiant.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Ebrill 2016

Dathlu Astudiaethau Arthuraidd ym Mangor

Mae Prifysgol Bangor yn dathlu Astudiaethau Arthuraidd yn y Brifysgol drwy gynnal darlith gyhoeddus ac arddangosfa o lyfrau prin yn canolbwyntio ar y maes astudio hwn. Bydd y ddau ddigwyddiad yn dathlu rhodd o gasgliad sylweddol o  lyfrau Arthuraidd i Lyfrgell Prifysgol Bangor gan Gyngor Sir y Fflint.

Dyddiad cyhoeddi: 31 Mawrth 2015

Dathlu Llenyddiaeth Cymru a Tsieina

Daeth awduron, beirdd, cyfieithwyr, academyddion a chyhoeddwyr o Gymru a Tsieina ynghyd ym Mhrifysgol Bangor yn ddiweddar i ddathlu cyfnewid a chydrannu llenyddiaeth rhwng y ddwy wlad, mewn digwyddiad a drefnwyd gan Yan Ying o Ysgol Ieithoedd Modern Prifysgol Bangor a Sioned Puw Rowlands o Gyfnewidfa Lên Cymru.

 

Dyddiad cyhoeddi: 16 Mai 2014

Datrys dirgelion gyda Grantiau Ymchwil Leverhulme

Bydd tri grant i Brifysgol Bangor yn galluogi gwyddonwyr i ddatrys rhai o ddirgelion gwyddoniaeth a chofnodi un o ecosystemau mwyaf amrywiol y ddaear.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Gorffennaf 2020

Datrys sut mae clefyd cymhleth yn bygwth ein coed derw eiconig

Y dulliau gwyddonol diweddaraf yn datgelu achos aml-facteriol gwaedu boncyff mewn dirywiad aciwt coed derw a dulliau newydd o ddadansoddi achosion clefydau cymhleth planhigion

Mae gwaith tîm rhwng Forest Research, Prifysgol Bangor ac eraill wedi llwyddo i olrhain achosion symptomau gwaedu boncyff o'r bygythiad newydd hwn i goed derw brodorol.

Dyddiad cyhoeddi: 24 Hydref 2017

Datrys y cyswllt rhwng iaith ac ystyr

Mae ysgolhaig o Brifysgol Bangor yn trafod y cyswllt rhwng iaith ac ystyr mewn llyfr newydd sydd wedi ei gyhoeddi gan Cambridge University Press.

Yn The Crucible of Language, mae’r Athro Vyv Evans yn cyflwyno’r canfyddiadau diweddaraf i esbonio’r hyn yr ydym yn ei wybod, a’r hyn yr ydym yn ei wneud, wrth gyfathrebu gan ddefnyddio iaith. Mae’n dangos sut y mae ystyr ieithyddol yn codi, o ble y daw, a’r modd y mae iaith yn ein galluogi i gyfleu ystyriaethau a all ein cyffwrdd hyd ddagrau, ein blino hyd syrffed, neu ein gwirioni’n lân.

Dyddiad cyhoeddi: 8 Rhagfyr 2015

Deall rhwymedigaethau fisa’r DU wrth oruchwylio myfyrwyr rhyngwladol-Goruchwylwyr PhD

Dyddiad cyhoeddi: 14 Tachwedd 2016

Dechrau ar ddarn bwysig o waith ymchwil gwellha iechyd

Dechreuwyd ar ddarn newydd o ymchwil pwysig am y ffyrdd gorau o gynnwys barn cleifion a defnyddwyr gwasanaeth i wella'r Gwasanaeth Iechyd ym Mhrifysgol Bangor yr wythnos hon.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Mai 2013

Defnyddio cyfoeth natur i leihau tlodi

Bydd ymchwilwyr o Brifysgol Bangor yn arwain project £2 filiwn i weld a all cynlluniau rhyngwladol, sy'n talu i bobl mewn gwledydd incwm isel  warchod cynefinoedd o bwysigrwydd byd-eang, leihau tlodi.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Mehefin 2013

Defnyddio ein heulwen Gymreig

Yng Nghymru rydym yn cael 1,390 awr o heulwen bob blwyddyn ar gyfartaledd ac fe ellid troi'r heulwen honno'n drydan.  Pe baem ond yn gallu dal cyfran fechan o'r heulwen a'i throi'n drydan, ni fyddem angen ffynhonnell arall i greu trydan i gyflawni ein holl anghenion ynni.

Yr enw ar y dechnoleg hon yw photovoltaics, sy'n harneisio pelydrau'r haul a throi'r ynni'n drydan y gellir ei ddefnyddio'n lleol wedyn neu ei fwydo i'r grid cenedlaethol.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Medi 2013

Defnyddio modelau i ddeall hydrodynameg

Mae technoleg llanw a thonnau o’r diwedd wedi dechrau yn boblogaidd, ac mae Prydain yn arwain y byd ym maes ynni o’r tonnau a’r llanw. Mae Prifysgol Bangor yn chwarae rhan allweddol yn natblygiad yr adnodd ynni adnewyddol bwysig hon. Fel y mae’r diwydiant yn symud tuag at fasnacheiddio ar raddfa fawr, mae arbenigwyr yn yr Ysgol Gwyddorau Eigion yn gweithio i gynyddu effeithlonrwydd dyfeisiau i’r eithaf.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Rhagfyr 2013

Defnyddio’r Gymraeg yn y Gymuned

Fel rhan o werthusiad o Strategaeth Iaith Gymraeg Llywodraeth Cymru, cynhaliwyd astudiaeth ymchwil gan Dr Rhian Hodges a Dr Cynog Prys, Ysgol Gwyddorau Cymdeithas, Prifysgol Bangor i’r cyfleoedd i ddefnyddio’r Gymraeg mewn chwe chymuned yng Nghymru. Canfuwyd bod sefyllfa’r Gymraeg yn parhau i fod yn fregus o fewn cymunedau’r astudiaeth sef Aberteifi, Aberystwyth, Bangor, Llanrwst, Porthmadog a Rhydaman. Er hynny, gwelwyd tystiolaeth o ddefnydd o’r Gymraeg yn y cymunedau yn ogystal ag awydd i gael mwy o gyfleoedd amrywiol i ddefnyddio’r Gymraeg o fewn bywyd bob dydd (e.e. wrth siopa neu dderbyn gwasanaethau cyhoeddus).

 

Dyddiad cyhoeddi: 9 Hydref 2015

Dementia: gall y label "salwch" wneud i bobl fod yn isel eu hysbryd

Bu pobl yng ngogledd Cymru yn cymryd rhan mewn ymchwil a gyhoeddwyd yn ddiweddar ac sy'n dangos bod pobl sy'n ystyried symptomau dementia fel salwch yn teimlo'n fwy negyddol na'r rhai sy'n ei weld fel rhan annatod o fynd yn hŷn.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Mawrth 2016

Denu arbenigwyr gwyddor gymdeithasol y dyfodol i Gymru

Dyfarnwyd miliynau o bunnau i brifysgolion blaenllaw Cymru er mwyn hyfforddi gwyddonwyr cymdeithasol o’r radd flaenaf mewn amrediad o faterion sy’n effeithio ar gymdeithas y dyddiau hyn.

 

Bydd sefydlu Canolfan Hyfforddi Ddoethurol  yn golygu y bydd modd cynnig 33 o ysgoloriaethau ymchwil i fyfyriwr ôl-raddedig yng Nghymru yn ystod y pum mlynedd nesaf.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Chwefror 2011

Deunydd adeiladu solar rhychiog yn dangos ei botensial

Mae ymchwil gan Dr Noel Bristow (PhD mewn peirianneg electronig) a Dr Jeff Kettle o Ysgol Peirianneg Electronig Prifysgol Bangor a gyhoeddwyd yn The Royal Society of Chemistry (Energy & Environmental Science, DOI:10.1039/C5EE02162F) yn awgrymu bod gosod paneli ffotofoltaig organig (OPVs) ar swbstradau tri dimensiwn (o'u cyferbynnu â swbstradau gwastad) yn fodd o'u gwneud yn llawer mwy effeithlon a defnyddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Hydref 2015

Deunyddiau Adeiladu Gwyrdd i'r diwydiant adeiladu yng Nghymru

Yn ddiweddar daeth dros 50 o gynadleddwyr i seminar ym Mhrifysgol Bangor a oedd yn canolbwyntio ar helpu busnesau Cymreig i weithio gyda deunyddiau adeiladu arloesol sy'n arbed ynni, a'u cynhyrchu hefyd.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Ionawr 2014

Dewis ysgolhaig o Fangor i gynrychioli Cymru ar gorff cynrychioliadol Gwyddorau Biomeddygol y DU

Mae Mr Merfyn Williams, cyfarwyddwr y cwrs gradd BSc Gwyddoniaeth Fiomeddygol yn yr Ysgol Gwyddorau Meddygol wedi cael yr anrhydedd o gael gwahoddiad i ymuno â Phwyllgor Gweithredu Penaethiaid Canolfannau Prifysgol Gwyddorau Biomeddygol (HUCBMS).

Dyddiad cyhoeddi: 22 Chwefror 2016

Diabetes UK yn ariannu gwaith ymchwil i’r gennyn sy’n cynhyrchu inswlin ym Mhrifysgol Bangor

Mae Diabetes UK yn ariannu project ymchwil i ennyn arbennig ym Mhrifysgol Bangor.  Gallai’r gwaith arwain at ffyrdd newydd pwysig o drin diabetes.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Chwefror 2011

Did human hunting activities alone drive great auks’ extinction?

Datganiad i'r Wasg gan eLife. Nid yw ar gael yn y Gymraeg.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Tachwedd 2019

Different types of alcohol elicit different emotional responses

Nid yw'r datganiad i'r wasg gan BMJ OPEN ar gael yn y Gymraeg.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Tachwedd 2017

Diflaniad caeau reis yn bygwth rhagor o gynhesu byd-eang

Mae newid mawr wedi bod yn digwydd ar hyd a lled Tsieina, heb i ni sylwi. Mae caeau padi wedi bod yn cael eu troi'n byllau dyframaeth yn gyflym iawn, ac yn dal i gael eu troi, er mwyn cynhyrchu rhagor o brotein i boblogaethau'r byd sy'n tyfu. Mae'r perygl i'r newid hwn gael effaith annisgwyl ar gynhesu byd-eang.

Mae ymchwilwyr rhyngwladol, gan gynnwys yr Athro Chris Freeman o Brifysgol Bangor, wedi canfod bod troi caeau reis i ddyframaeth yn rhyddhau symiau anferthol o'r methan nwyon tŷ gwydr i'r atmosffer. 

Dyddiad cyhoeddi: 4 Mawrth 2019

Diflaniad tabŵs traddodiadol yn bygwth lemyriaid Madagascar

Mae ynys Madagascar yn enwog drwy’r byd am ei hanifeiliaid unigryw, megis y lemyriaid. Gwarchodir llawer o rywogaethau prin gan gyfreithiau’r wlad. Fodd bynnag, mae ymchwil ddiweddar wedi dangos bod hela anghyfreithlon ar rywogaethau a warchodir yn digwydd ar raddfa fawr mae'n debyg a bod hynny'n fygythiad difrifol i fioamrywiaeth y wlad, sydd o bwysigrwydd byd-eang.   

Mae ymchwil gan dîm o Brifysgol Bangor a’r sefydliad Madagasikara Voakajy yn awgrymu bod hela rhywogaethau gwarchodedig yn nwyrain Madagascar ar gynnydd oherwydd newidiadau cymdeithasol cyflym. Yn draddodiadol roedd llawer o rywogaethau lemyriaid yn cael eu parchu gan fod llawer yn eu hystyried yn ysbrydion hynafiaid a gollwyd yn y goedwig. Er enghraifft, ni fyddai’r rhan fwyaf o bobl yn byw o gwmpas y coedwigoedd yn breuddwydio am hela’r Indri, y lemwr mwyaf yn y byd. Yn ôl traddodiad roedd Indri wedi achub un o’u hynafiaid pan syrthiodd o goeden wrth gasglu mêl gwyllt yn y goedwig. Fe wnaeth hwnnw ddatgan wedyn y dylai rhywogaeth yr Indri gael ei gwarchod a'i pharchu am byth. Gwaetha’r modd, nid yw mwyngloddwyr aur anghyfreithlon, ac eraill sy’n symud i’r ardal, yn rhannu’r un gwerthoedd.  

Dyddiad cyhoeddi: 15 Rhagfyr 2011

Digwyddiadau Y Lab Cynaliadwyedd

Dyddiad cyhoeddi: 18 Ionawr 2018

Digwyddiad Ymchwil Ôl-radd

Dyddiad cyhoeddi: 9 Tachwedd 2017

Dilyniannu DNA newydd yn datgelu cymunedau cuddiedig

Mae hanner bwced o dywod o draeth di-nod yn yr Alban wedi datgelu gwe o anifeiliaid meicrosgopic mwy cyfoethog a chymhleth yn byw o fewn yr "ecosystem" fechan, nag a dybiwyd erioed.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Hydref 2010

Dioddefodd mwy nag wyth o bob deg dyn yn y carchar drallod yn ystod plentyndod – adroddiad newydd

Trallod yn ystod plentyndod yn gysylltiedig â mwy o amser yn y carchar, troseddu treisgar a hanes o amser mewn sefydliadau troseddwyr ifanc

Mae carcharorion gwrywaidd yn llawer mwy tebygol na dynion yn y boblogaeth ehangach o fod wedi dioddef trallod yn ystod plentyndod fel camarfer plant neu fyw mewn cartref gyda thrais domestig, yn ôl adroddiad newydd gan Iechyd Cyhoeddus Cymru a Phrifysgol Bangor.

Mae'r canfyddiadau'n awgrymu y gallai camau ataliol ac ymyrraeth gynnar i fynd i'r afael â Phrofiadau Niweidiol yn ystod Plentyndod (ACE) atal troseddu a lleihau costau ar gyfer y system cyfiawnder troseddol.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Ebrill 2019

Diogelu bwyd môr trwy reoli ein moroedd

Oherwydd y pryderon cynyddol ynglŷn â ‘diogelwch bwyd’ i’r DU, ochr yn ochr â’r lleihad mewn buddsoddiad cyhoeddus mewn ymchwil i bysgodfeydd, mae rhai wedi cwestiynu sut y gallwn ateb anghenion am wybodaeth yn y dyfodol, fel y gellir rheoli ein moroedd mewn modd cynaliadwy.

Mae gwyddonwyr yn Ysgol Gwyddorau Eigion Prifysgol Bangor yn dadlau nad oes digon yn wybyddus ynglŷn â physgodfeydd sgolopiau yn y DU, a hynny er gwaethaf eu pwysigrwydd cynyddol i’r sector pysgodfeydd yn y DU.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Chwefror 2014

Diogelu ein hadnoddau naturiol - sut y mae’r rhai sy’n gyfrifol yn penderfynu?

Mae gweithgareddau dynol yn fygythiad cynyddol i’r elfennau hynny yr ydym yn dibynnu arnynt  am ein goroesiad, o ddŵr glân o goedwigoedd, at  sicrhau goroesiad  y pryfaid sy’n peillio ein cnydau.

Mae gwyddonwyr yn galw’r agweddau naturiol yr ydym yn ddibynnol arnynt yn ‘wasanaethau’r ecosystem’  am mae nifer gynyddol o lywodraethau yn symud eu polisïau amgylcheddol i gymryd y gwasanaethau ecosystem hanfodol hyn i ystyriaeth.

Mae gwyddonwyr yn rhuthro i greu modelau sydd yn medru rhagweld argaeledd y gwasanaethau hyn, sydd weithiau’n bethau mor elfennol â dŵr, neu dir ar gyfer pori anifeiliaid neu dyfu cnydau, a’r galw amdanynt.

Dyddiad cyhoeddi: 24 Ebrill 2019

Diwedd llwyddiannus i Broject Adnoddau Pysgodfeydd Cynaliadwy

Daeth project casglu data dros dair blynedd i helpu pysgotwyr Cymru i weithio'n gynaliadwy i ben gyda chyflwyniad ym Mhrifysgol Bangor yn ddiweddar.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Mehefin 2015

Diwrnod Cenedlaethol DNA 2020

Mae Diwrnod Cenedlaethol DNA (25/4/20) yn codi ymwybyddiaeth ynghylch darganfod helics dwbl DNA gan James Watson a Francis Crick ym 1953 a chwblhau’r Prosiect Genom Dynol yn llwyddiannus yn 2003.

Nod Diwrnod Cenedlaethol DNA yw cynnig cyfle i fyfyrwyr, athrawon a'r cyhoedd ddysgu am y datblygiadau diweddaraf mewn ymchwil genomig a'u dathlu ac archwilio sut mae'r datblygiadau hynny'n effeithio ar eu bywydau.

Dyddiad cyhoeddi: 24 Ebrill 2020

Diwrnod Gwerthfawrogi Cyfranogwyr

NeuroSKILL yn cynnal diwrnod gwerthfawrogi cyfranogwyr ymchwil ym Mhrifysgol Bangor

Cynhaliwyd diwrnod gwerthfawrogi aelodau o'r gymuned sydd wedi cymryd rhan mewn ymchwil seicoleg ym  Mhrifysgol Bangor gan y rhaglen NeuroSKILL ar 29 Awst. Croesawyd cleifion ac aelodau o'r gymuned leol sydd wedi cymryd rhan mewn astudiaethau ymchwil i'r digwyddiad yn Adeilad Brigantia.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Medi 2014

Diwrnod PhD- 'The Conversation'

Dyddiad cyhoeddi: 31 Mai 2017

DNA analysis finds that type of grass pollen, not total count, could be important for allergy sufferers

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro Simon Creer a Dr Georgina Brennan o'r Ysgol Gwyddorau Naturiol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol neu ein datganiad Cymraeg.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Ebrill 2019

DNA yn canfod anifeiliaid afon y funud hon

Mae ymchwil newydd yn profi bod DNA amgylcheddol yn goroesi am lai na deuddydd mewn afonydd bach, chwim, ac felly mae'n darparu gwybodaeth leol a chyfredol iawn ar gyfansoddiad rhywogaethau.  Mae hon yn dystiolaeth newydd hollbwysig wrth i fiolegwyr droi fwyfwy at dechnegau samplo DNA newydd i asesu iechyd ecosystem dwr.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Chwefror 2018

Dod â’r oesoedd canol i’r oes ddigidol

Dyddiad cyhoeddi: 10 Chwefror 2015

Does a new era of bleaching beckon for Indian Ocean coral reefs?

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Ronan Roche a'r Athro JohnTurner o’r Ysgol Gwyddorau Eigion sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Mawrth 2017

Dosbarth cymdeithasol yn rhwystr i heneiddio llwyddiannus

Mae ymchwil gan Ian Rees Jones, Athro Cymdeithaseg yn yr Ysgol Gwyddorau Cymdeithas, wedi dangos bod gwell cyfleusterau addysg a thai, a gwella amodau materol pobl drwy lefelau incwm a phensiwn uwch, yn gallu cael mwy o effaith er gwell ar iechyd y boblogaeth nag ymyriadau wedi’u hanelu at newid ymddygiadau iechyd unigolion.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Ebrill 2011

Dr Aamer Sandoo yn Ennill Cyllid gan yr Elusen Awyr Las

Dyfarnwyd £68,000 gan yr Elusen Awyr Las yn ddiweddar i Dr Aamer Sandoo (darlithydd mewn ffisioleg gardiofasgwlaidd, Ysgol Gwyddorau Chwaraeon, Iechyd ac Ymddygiad) i ymchwilio i effeithiau atchwanegiadau dietegol nitrad ar ostwng y risg o glefyd y galon ymysg cleifion ag arthritis rhiwmatoid. Cynhelir y project mewn cydweithrediad â Dr Jonathan Moore a chlinigwyr ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr. 

Dyddiad cyhoeddi: 10 Hydref 2016

Draenogod y môr o’r Antartig yn dangos eu bod yn gallu ymaddasu i asideiddio’r cefnfor

Mae astudiaeth o ddraenogod môr o Benrhyn yr Antartig wedi dangos eu bod yn gallu ymaddasu i newidiadau mewn amodau, fel cynnydd yn nhymheredd y môr ac asideiddio.  Gan ysgrifennu yn y cyfnodolyn Journal of Animal Ecology, mae'r awduron yn mynd ati i ateb cwestiynau pwysig a sylfaenol ynghylch sut y bydd bywyd yn y cefnfor yn ymateb i newidiadau a ragwelir yn ystod y degawdau i ddod.    

Er gwaethaf tystiolaeth o asideiddio cynyddol yng nghefnforoedd y byd, mae cwestiynau'n parhau ynghylch a fydd rhywogaethau môr yn gallu addasu i'r newidiadau hyn mewn amodau.  Mae'r astudiaeth hon, dan arweiniad gwyddonwyr o'r British Antarctic Survey a Phrifysgol Bangor, yn un o'r rhai hiraf a gynhaliwyd erioed.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Rhagfyr 2014

Dr Coetzer ar restr fer Llyfr y Flwyddyn BPS 2016

Mae gan Dr Coetzer swydd ar y cyd gyda Phrifysgol Bangor a Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr ac mae ei lyfr ”Working with Brain Injury” wedi ei roi ar restr fer Gwobr Llyfr y Flwyddyn Cymdeithas Seicolegol Prydain (BPS) am 2016.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Awst 2016

Dr. Eirini Sanoudaki i roi darlith wadd ym Mhrifysgol Essex

Mae Dr. Eirini Sanoudaki, wedi cael gwahoddiad i roi darlith ym Mhrifysgol Essex, fel rhan o gyfres o seminarau yn yr Adran Iaith ac Ieithyddiaeth, ar 5 Mawrth.

Dyddiad cyhoeddi: 23 Chwefror 2015

Dr. Eirini Sanoudaki i roi darlith wadd ym Mhrifysgol Essex

Mae Dr. Eirini Sanoudaki, wedi cael gwahoddiad i roi darlith ym UCL, fel rhan o gyfres o seminarau ar wyddor datblygiadol ar 23 Mawrth.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Mawrth 2015

Dr Lucy Huskinson, cyd-gadeirydd y gynhadledd ryngwladol, ym Mhrifysgol Yale, cyd-noddi’r gan Ysgol Diwinyddiaeth Yale

Mae Dr Lucy Huskinson yn gyd-gadeirydd (gyda Dr Joe Cambray, cyn- Lywydd y IAAP) y Pwyllgor Rhaglen ar gyfer y gynhadledd ryngwladol, Psyche, Spirit, and Science: negotiating contemporary social and cultural concerns, Gorffennaf 9-12, Prifysgol Yale, New Haven, Connecticut.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Ionawr 2015

Dr Marcel Stoetzler wedi ei wneud yn Gymrawd Ymchwil er Anrhydedd gan y Pears Institute

Mae Dr Marcel Stoetzler, Uwch Ddarlithydd mewn Cymdeithaseg ym Mangor, wedi cael ei wneud yn Gymrawd Ymchwil er Anrhydedd gyda'r Pears Institute for the Study of Antisemitism, Coleg Birkbeck, Prifysgol Llundain.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Chwefror 2017

Dr. Marco Tamburelli i siarad ag athrawon ym Milan am addysg ddwyieithog

Ym mis Mawrth, bydd Dr Marco Tamburelli yn siarad ag athrawon ac addysgwyr ym Milan am addysg ddwyieithog yng nghynhadledd “Our Multilingual Schools: Opportunities and Challenges”.

Dyddiad cyhoeddi: 23 Chwefror 2015

Dros 60 oed ac ar-lein: Adroddiad newydd ar iechyd y boblogaeth yn canfod bod pobl hŷn yng Nghymru yn cymryd rhan weithredol yn y cyfryngau cymdeithasol

Mae pobl dros 60 oed yng Nghymru ar-lein ac yn cymryd rhan weithredol yn y cyfryngau cymdeithasol, a gall hyn fod yn offeryn pwysig yng nghyd-destun iechyd y cyhoedd.

Mae 77 allan o pob 100 o bobl yng Nghymru sy'n 16 oed neu'n hŷn yn defnyddio un neu fwy o gyfryngau cymdeithasol. Mae 65 o blith y 100 yn defnyddio'r cyfryngau cymdeithasol bob dydd. Daw'r canfyddiadau hyn o adroddiad newydd: Iechyd y Boblogaeth mewn Oes Ddigidol: Patrymau yn y defnydd o'r cyfryngau cymdeithasol yng Nghymru gan Iechyd Cyhoeddus Cymru a Phrifysgol Bangor a gyhoeddir heddiw.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Ionawr 2020

Dr Stefan Machura yn cael ei ethol i fwrdd ymchwil y Gymdeithas Gymdeithasegol Ryngwladol

Yn ddiweddar, cafodd Stefan Machura, sef uwch Darlithydd yn yr Ysgol Gwyddorau Cymdeithas, ei ethol i fwrdd y Pwyllgor Ymchwil ar Gymdeithaseg y Gyfraith, sydd yn adran o’r Gymdeithas Gymdeithasegol Ryngwladol.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Awst 2014

Dr. Thora Tenbrink wedi denu sylw ar Cambridge Extra gyda erthygl newydd yn Language and Cognition

Mae Dr. Thora Tenbrink wedi ysgrifennu erthygl newydd ar ddadansoddi disgwrs gwybyddol (Cogntive Discourse Analysis) ar Camridge Extra wythnos diwethaf. Am fwy o wybodaeth, gweler yma.

Dyddiad cyhoeddi: 24 Mawrth 2015

Dr Yue o Brifysgol Bangor ar restr fer am y Wobr Newton bwysig

Mae Dr Liyan Yue o Ysgol Peirianneg Electronig Prifysgol Bangor wedi cael ei roi ar y rhestr fer am Wobr Newton 2017 am ei broject yn adeiladu system argraffu metaddeunydd cydraniad uwch 3D.

Mae'r wobr yn gronfa flynyddol o £1 filiwm a ddyfernir i'r ymchwil neu waith arloesol gorau sy'n cefnogi datblygiad economaidd a lles cymdeithasol gwledydd sy'n datblygu.  Fe all Dr Yue ennill hyd at £200,000 o'r wobr i'w ddefnyddio i hyrwyddo neu ddatblygu'r gwaith ymhellach.

Dyddiad cyhoeddi: 24 Hydref 2017

Dull gwell o adrodd am ymchwil a fydd yn gwella gofal cleifion

Gallai cleifion gael gofal a chanlyniadau gwell yn sgil canllawiau newydd ar adrodd am ymchwil a ddatblygwyd o astudiaeth a gyfrannodd ymchwilwyr o Brifysgol Bangor ati.

Mae arbenigwyr wedi datblygu dull sy'n hwyluso’r broses o adrodd am ganfyddiadau gwahanol astudiaethau ansoddol megis gwybodaeth a gasglwyd o gyfweliadau â chleifion a grwpiau ffocws.

Mae'r astudiaeth wedi arwain at lunio’r canllawiau cyntaf wedi’u teilwra ar gyfer adrodd ar y  fethodoleg hon, a elwir yn feta-ethnograffeg. Bydd yn rhoi mwy o hyder i ymchwilwyr a phenaethiaid gofal iechyd yng nghanfyddiadau astudiaethau ansoddol ac, yn y pen draw, yn helpu i wella gofal cleifion a gwasanaethau.

Dyddiad cyhoeddi: 17 Ionawr 2019

Dull gwell o fonitro dolffin afon Ganges yn cael ei ddatgelu gan fyfyrwraig Prifysgol Bangor

Mae astudiaeth newydd (7 Mai) yn dangos dull o wella’r modd y caiff dolffin afon Ganges – anifail mewn perygl – ei fonitro; mae’r anifail hwn yn un o bedair yn unig o rywogaethau morfilaidd dŵr croyw sy’n dal i oroesi ers i ddolffin Afon Yangtze ddiflannu yn 2007.

Mae awdur yr ymchwil, Nadia Richman, yn wyddonydd yn y Gymdeithas Sŵolegol Frenhinol a hefyd yn fyfyrwraig PhD yn Ysgol yr Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a Daearyddiaeth o fewn Prifysgol Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 8 Mai 2014

Dull newydd a mwy effeithlon o samplu bioamrywiaeth yn cael ei ddefnyddio yn rhai o brif aberoedd Prydain

Mae dwy o brif aberoedd Prydain wedi bod yn fannau profi llwyddiannus i ddull newydd ac effeithiol o 'wirio iechyd' bioamrywiaeth dŵr, a gall arwain at samplu cyflymach a mwy effeithlon mewn safleoedd eraill.

Cyflawnir "bio-fonitro", neu asesu effeithiau gweithgareddau dynol ar yr amgylchedd naturiol, yn aml drwy fonitro amrywiaeth biolegol.   Mae dulliau presennol yn dibynnu ar adnabod rhywogaethau trwy ddulliau maniwal ond mae hynny'n cymryd amser ac yn aml yn canolbwyntio ar greaduriaid mwy. Felly, ni allant weithiau adlewyrchu iechyd cynefinoedd neilltuol yn gywir.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Chwefror 2015

Dwyieithrwydd a heneiddio

Mae llawer o bobl hŷn yn cadw'n heini'n feddyliol ac yn mwynhau gwneud croeseiriau a gemau i 'hyfforddi'r ymennydd' yn ystod eu hamser hamdden. Ond hyd yma, mae'r wyddoniaeth am eu heffeithiolrwydd yn rhannol ac amhendant.  

Maes arall nad ydym yn ei ddeall yn iawn ac sydd hefyd wedi arwain at wahanol ganlyniadau, yw'r cwestiwn a yw bod yn ddwyieithog yn ffactor amddiffynnol mewn cyflyrau cysylltiedig ag oed fel clefyd Alzheimer.    

Arweiniwyd astudiaeth ar raddfa fechan am siaradwyr Cymraeg/Saesneg gan y Cyngor Economaidd ac Ymchwil Gymdeithasol, dan arweiniad yr Athro Linda Clare yn Ysgol Seicoleg Prifysgol Bangor. Ar ddechrau'r astudiaeth hon nid oedd unrhyw dystiolaeth ar gael am effeithiau dwyieithrwydd mewn siaradwyr Cymraeg hŷn. Mae'r astudiaeth wedi ei chwblhau erbyn hyn ac ni chafwyd tystiolaeth bod Clefyd Alzheimer yn datblygu'n hwyrach mewn siaradwyr dwyieithog Cymraeg/Saesneg. Roedd y canfyddiad hwn yn debyg i'r hyn a welwyd ym Montreal, Canada sef nad oedd bod yn ddwyieithog yn fantais mewn pobl ddwyieithog nad ydynt yn fewnfudwyr.

Dyddiad cyhoeddi: 8 Rhagfyr 2014

Dwy wobr RCBC glodwiw i Sefydliad Ymchwil Iechyd a Meddygol Bangor

Mae'n bleser gan Sefydliad Ymchwil Iechyd a Meddygol Bangor bod Robert Goldsmith, Ffisiotherapydd Gwasanaeth Iechyd Galwedigaethol wedi'i leoli yng Nghaerdydd, a Patricia Masterson-Algar, ymchwilydd ôl-radd ym maes adsefydlu yn Ysgol Gwyddorau Gofal Iechyd Prifysgol Bangor, ill dau wedi bod yn llwyddiannus wrth ddenu cyllid RCBC Cymru gan Lywodraeth Cymru. 

Dyddiad cyhoeddi: 14 Mehefin 2017

Dyblu cynhyrchu pysgod a chadw bioamrywiaeth - a ellir ei wneud?

Gall consortiwm newydd i sefydlu Canolfan Datblygu Dyframaeth Genedlaethol yn Tanzania, syd yn cynnwyd Profysgol Bangor, helpu i ymdrin â thlodi a diffyg maeth

Mae gan Tanzania, sydd efallai yn fwyaf adnabyddus am y saffarïau ar hyd y gwastadeddau maith ac agored, gynlluniau uchelgeisiol ar gyfer bywyd gwyllt dŵr croyw bach iawn sydd â photensial enfawr heb ei gyffwrdd.

 Mae'r tilapia, sef y pysgodyn a ffermir fwyaf drwy'r byd ar wahân i'r carp, yn byw mewn niferoedd mawr yn y Llynnoedd Mawr (Victoria, Tanganyika, Malawi/Nyasa) sy'n gorchuddio chwech y cant o'r wlad. Ystyrir y llynnoedd yn fannau pwysig o ran bioamrywiaeth fyd-eang, maent yn un o ddim ond 25 drwy'r byd, oherwydd y cannoedd o rywogaethau'r pysgod ciclidiaid, yn cynnwys rhywfaint o'r 30 o isrywogaethau tilapia sydd yn Tanzania.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Ionawr 2017

Dyddiadau i’w cofio

Chwefror 6: (Bangor) Darlith Goffa Anne Marie Jones 2018 yn cael ei rhoi gan Graham Allen, cyn AS a sylfaenydd y Sefydliad Ymyrraeth Cynnar.

Dyddiad cyhoeddi: 5 Chwefror 2018

Dyfarnu Cyfrif Cynyddu Effaith - gwobr o fri a fydd yn arwain at fwy o gyfnewid ymchwil economaidd a chymdeithasol

Mae Prifysgol Bangor wedi ennill gwobr o fri a fydd yn cynyddu gallu'r Brifysgol i rannu ymchwil ym meysydd gwyddorau economaidd a chymdeithasol â’r gymdeithas ehangach.

Dyfarnwyd dros £670,000  i Brifysgol Bangor gan y Cyngor Ymchwil Economaidd a Chymdeithasol (ESRC) - un o brif gyrff dyfarnu arian ymchwil y DU.
 
Mae'r Brifysgol ymhlith 24 o sefydliadau ymchwil o bwys i dderbyn Cyfrif Cynyddu Effaith (IAA) yr ESRC, a fydd yn rhedeg tan 2018.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Mawrth 2015

Dyfarnu Cymrodoriaeth Ymchwil o fri i Archaeolegydd o Fangor

Mae cronfa cymrodoriaeth tair mlynedd Ymchwil Leverhulme wedi-i ddyfarnu i'r Athro Nancy Edwards, Ysgol Hanes, Hanes Cymru ac Archaeoleg.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Ionawr 2015

Dyfarnu grant Partneriaeth Ryngwladol a Symudedd yr Academi Brydeinig i'r Dr Jochen Eisentrau

Mae'r Dr Jochen Eisentraut, darlithydd rhan-amser mewn Cerddoriaeth, wedi derbyn grant Partneriaeth Ryngwladol a Symudedd yr Academi Brydeinig ar gyfer taith cyfnewid addysgu, ac ymchwilio ar y cyd, gyda'r Universidade Federal da Bahia, Brasil.

Dyddiad cyhoeddi: 23 Awst 2013

Dyfarnu grant pwysig i brosiect 'smART cities and waste'

Dyfarnwyd grant rhwydwaith Cyngor Ymchwil y Celfyddydau a'r Dyniaethau sy'n werth £37,449 i Dr Alexandra Plows ar gyfer prosiect 'smART cities and waste'.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Chwefror 2016

Dyfarnu Medalau Cwmni’r Brethynwyr i fyfyrwyr o Brifysgol Bangor

Cyflwynwyd Medalau’r Brethynwyr i fyfyrwyr o Brifysgol Bangor yn ddiweddar. Mae Cwmni’r Brethynwyr yn un o Gwmnïau Lifrai hanesyddol Dinas Llundain, sydd bellach yn sefydliad dyngarol. Bob blwyddyn mae Cwmni’r Brethynwyr, yn garedig iawn, yn rhoi dwy fedal i’w dyfarnu i fyfyrwyr ôl-radd nodedig.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Chwefror 2016

Dyfarnu Medalau Cwmni’r Brethynwyr i fyfyrwyr o Brifysgol Bangor

Dyddiad cyhoeddi: 22 Chwefror 2017

Dyfarnu Ysgoloriaethau Merched mewn Gwyddoniaeth

Dyddiad cyhoeddi: 27 Mawrth 2018

Dyfarnu Ysgoloriaethau Sgiliau Economi Wybodaeth (KESS II) yn yr Ysgol Gwyddorau Cymdeithas

Mae’n bleser gennym gyhoeddi bod yr Ysgol Gwyddorau Cymdeithas wedi dyfarnu dwy ysgoloriaeth KESS: un grant Gradd Meistr trwy Ymchwil 12 mis ac un grant PhD tair blynedd. Mae prosiectau Kess yn darparu cyfleoedd i fyfyrwyr Doethuriaeth a Gradd Meistr trwy Ymchwil wedi eu hariannu mewn cydweithrediad â'r cwmni partner.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Chwefror 2016

Dyfarnu ysgoloriaeth ymchwil gwadd pwysig i athronydd ym Mangor

Dyfarnwyd grant Mythos  o $4500 i Dr Lucy Huskinson, uwch ddarlithydd yn yr Ysgol Athroniaeth a Chrefydd iddi wneud ymchwil pellach i ffenomenoleg pensaernïaeth a dylunio trefol yn yr Opus Archives and Research Center, yn Santa Barbara, yr Unol Daleithiau.

Dyddiad cyhoeddi: 6 Mawrth 2013

Dyfodol amaethyddiaeth yng Nghymru: y ffordd ymlaen

Mae Dr Prysor Williams o Ysgol yr Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a Daearyddiaeth Prifysgol Bangor yn un o awduron adroddiad ar y weledigaeth dros amaeth yng Nghymru, sydd yn cael ei lansio gan Lywodraeth Cymru heddiw (27 Tachwedd 2017).

Mae’r adroddiad, Amaeth Cymru, Dyfodol amaethyddiaeth yng Nghymru: y ffordd ymlaen wedi ei lunio gan grŵp sy’n cwmpasu amrywiaeth o fuddiannau, yn cynnwys undebau ffermwyr, cyrff ardollau, llywodraeth, academyddion ac arbenigwyr diwydiant.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Tachwedd 2017

Dyfodol pryd y gallai lensys cyffwrdd ‘deallus’ ddarogan eich risg o gael annwyd cyffredin: Gwrthgyrff hylif dagrau a’r annwyd cyffredin

Pam y gall rhai pobl fynd trwy gydol y gaeaf heb yr arwyddion lleiaf o annwyd, tra bo eraill fel pe baent yn cael pob annwyd sy’n mynd o gwmpas?

Yn ôl astudiaeth newydd gan Grŵp Ymchwil Prifysgol Bangor i Eithafion yn yr Ysgol Gwyddorau Chwaraeon, Iechyd ac Ymarfer, gallai fod modd rhagweld y tebygolrwydd i gyfranogwyr gael annwyd cyffredin trwy ddadansoddi lefel y gwrthgyrff mewn hylif dagrau.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Rhagfyr 2015

Dylai safbwyntiau diwylliannol ddylanwadu ar bolisïau cadwraeth

Yn ôl canlyniadau arolwg a gynhaliwyd dan arweiniad Prifysgol Bangor, mae angen i bolisïau ar Gadwraeth roi ystyriaeth i wahanol safbwyntiau diwylliannol ynglŷn â gwerth gwahanol rywogaethau.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Gorffennaf 2012

Dylid canfod ‘edau aur’ i gefnogi economi’r rhanbarth

Mae un o brif ganfyddiadau adroddiad cwmpasu ar economi gogledd Cymru yn awgrymu bod rhan-ddeiliaid mewn economi’r rhanbarth yn ceisio sicrhau bod ‘edau aur’ yn rhedeg drwy’r gadwyn gyflenwi er mwyn galluogi i gwmnïau bach lleol gael budd o gyfleoedd economaidd sy’n dod mewn i’r rhanbarth.

Mae’r adroddiad hefyd yn nodi bod gan Lywodraeth Cymru gyfle, drwy’r potensial i gael pwerau datganoledig ar reolau caffael, i sicrhau swyddi o ansawdd a thelerau ac amodau gwaith o ansawdd i weithwyr ar brojectau mewnfuddsoddiadau

Dyddiad cyhoeddi: 7 Gorffennaf 2017

ECB yn sicrhau help gwyddonwyr o Brifysgol Bangor o ran profi dawn cricedwyr

Mae Bwrdd Criced Cymru a Lloegr (ECB) wedi troi at wyddonwyr chwaraeon ym Mhrifysgol Bangor i’w cynorthwyo o greu model darogan talent i helpu i adnabod cenedlaethau cricedwyr penigamp yn y dyfodol. 

Amcan y project ymchwil rhwng yr ECB a’r Ysgol Gwyddorau Chwaraeon, Iechyd ac Ymarfer yn y Brifysgol yw dilysu model ar gyfer darogan talent ym maes criced. Defnyddir hwn i helpu dewiswyr a hyfforddwyr i asesu ac adnabod chwaraewyr ifainc addawol ac i gynyddu’r graddau y daw’r rhain yn gricedwyr rhyngwladol llwyddiannus.

 

Dyddiad cyhoeddi: 9 Mawrth 2011

Edible crabs won't cope with the effects of climate change on seawater – new study

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Nia Whiteley o’r Ysgol Gwyddorau Naturiol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 23 Hydref 2018

Edrych ar sut mae ein hymennydd yn asesu ‘bargen’

Mae’n ymddangos nad ydym mor dda am adnabod ‘bargen’ a manteisio ar gynigion archfarchnadoedd ag yr ydym yn credu. Dyna awgrym canlyniadau cynnar astudiaeth a fu’n archwilio ymennydd siopwyr wrth iddynt ymgymryd â thasg ‘siopa’.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Rhagfyr 2013

Edrych i mewn i ymennydd dawnsiwr

Daw dawns a seicoleg ynghyd ym Mhrifysgol Bangor yr wythnos hon. Mewn darn cyffrous o ymchwil sy’n croesi ffiniau, bydd Dr. Emily Cross, seicolegydd ym Mhrifysgol Bangor, yn gweithio gyda’r dawnsiwr cyfoes o fri rhyngwladol, Riley Watts, i astudio’r hyn sy’n digwydd yn ein hymenyddiau pan fyddwn yn gwylio symudiadau cymhleth.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Chwefror 2012

Edrych tuag at y dyfodol: Dementia a Dychymyg yn Ffair Utopia

Bydd Dementia a Dychymyg, project cyffrous dan arweiniad Prifysgol Bangor sy'n rhoi cyfle i bobl â dementia gymryd rhan mewn gweithgareddau celf, yn cynnal stondin yn Ffair UTOPIA 2016 yn Somerset House.

Mae UTOPIA 2016 yn broject ar y cyd rhwng tri chymydog yn Llundain: Somerset House, King's College, Llundain a Sefydliad ac Oriel Courtauld, mewn partneriaeth â'r Llyfrgell Brydeinig, yr AHRC, y Cyngor Prydeinig, y London School of Economics and Political Science, M-Museum yn Leuven, Guardian Live a Verso. 

Dyddiad cyhoeddi: 24 Mehefin 2016

Efallai fod mwy o ffactorau nag a dybiech yn dylanwadu ar eich dygnwch wrth ymarfer

Yn awr fod mis Chwefror wedi cyrraedd, a ydych yn cael anhawster i gadw at gynllun ymarfer eich adduned Flwyddyn Newydd?  Gall fod mwy i’ch llwyddiant neu’ch methiant nag sy’n amlwg.

Yn ôl canfyddiadau ymchwilwyr o Brifysgol Bangor a Phrifysgol Caint, roedd gweld delweddau cadarnhaol neu negyddol yn isganfyddol, neu am gyn lleied o amser fel na wyddoch eich bod wedi’u gweld, yn cael effaith ar yr adeg yr oedd unigolion yn gorflino wrth ymarfer.

Dyddiad cyhoeddi: 6 Chwefror 2015

Efallai nad yw prosiectau bywoliaeth a gynlluniwyd i ddigolledu pobl am gostau lleol cadwraeth yn methu â chyrraedd y bobl gywir

Mae cydnabyddiaeth fod gwneud gwaith cadwraeth mewn coedwigoedd trofannol yn beth da: mae'r coedwigoedd hyn yn dal carbon gan leihau effeithiau newid yn yr hinsawdd, mae ynddynt fioamrywiaeth nad yw i’w weld yn unman arall ar y ddaear ac maent yn dylanwadu ar argaeledd dŵr yn lleol. Fodd bynnag, gall cadwraeth hefyd gael effaith negyddol ar bobl leol. Mae ymchwil newydd yn dangos nad yw'r cynlluniau a gyflwynwyd i ddigolledu'r bobl dlotaf a’r mwyaf agored i niwed bob amser yn dod â budd i'r bobl y bwriadwyd eu helpu.

 

Dyddiad cyhoeddi: 27 Ionawr 2016

Effaith newid hinsawdd ar ryddhau CO2 o fawn llawer uwch nag y tybiwyd

Mae cyfnodau o dywydd sych eithafol yn achosi i fawn ryddhau llawer mwy o garbon deuocsid na’r hyn a sylweddolwyd.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Tachwedd 2011

Effaith newid yn yr hinsawdd ar allu marmotiaid i oroesi yn gwahaniaethu rhwng tymhorau

Mae llawer o anifeiliaid wedi esblygu cylch bywyd a strategaethau (patrymau goroesi ac atgenhedlu) yn unol ag amrywiaeth a ragwelir rhwng y tymhorau mewn amodau amgylcheddol. Mae hafau byr a mwyn yn cynhyrchu cyfnodau toreithiog o lystyfiant a bwyd, sef yr amser perffaith i roi genedigaeth i'r ifanc. Mae gaeafau hir a garw pan fo bwyd yn brin wedi gwneud anifeiliaid i ddibynnu'n helaeth ar gadw braster wrth gefn i gael egni, ac mewn achosion eithafol, i aeafgysgu neu fudo.

Fodd bynnag, mae newid yn yr hinsawdd yn newid yr amodau tymhorol hyn y mae llawer o rywogaethau wedi'u haddasu iddynt. Mae'r tymheredd yn codi, llai o eira yn y gaeaf, eira'n toddi ynghynt, hafau'n ymestyn, a digwyddiadau eithafol yn digwydd yn amlach (e.e. sychder, llifogydd)

Dyddiad cyhoeddi: 7 Gorffennaf 2020

Effective communication and engagement with businesses critical to making Wales’ new tax system a success, suggests new report

Datganiad i’r wasg gan gorff allannol sydd ddim ar gael yn y Gymraeg.

 

Dyddiad cyhoeddi: 20 Mawrth 2019

Efo secwinau cynaliadwy ar gael, does dim rhaid i chwyldro gwyrdd fod yn ddi-liw!

Gyda secwinau'n dal yn hynod boblogaidd ym myd 'ffasiwn cyflym', mae un cwmni bychan yn gobeithio ychwanegu tipyn o liw a chynaliadwyedd yr un pryd drwy ddatblygu secwin bioddiraddadwy.

Mae ffasiwn cyflym yn aml yn cael ei feirniadu am gynyddu maint y defnyddiau sy'n cael ei anfon i safleoedd tirlenwi. Ac mae'r bri mawr ar secwinau ond yn ychwanegu haen o blastig na ellir ei ailgylchu i'r gymysgedd honno.

Mae un cwmni'n gobeithio newid hynny i gyd fodd bynnag. Sefydlodd Rachel Clowes The Sustainable Sequin Company flwyddyn yn ôl i ddarparu secwinau cynaliadwy i'r diwydiant ffasiwn.

Ar hyn o bryd mae Rachel yn defnyddio plastig wedi'i ailgylchu i ddarparu secwinau parod a rhai wedi'u gwneud yn arbennig o wahanol siapiau a meintiau. Secwinau Rachel wedi'u gwneud o blastig wedi'i ailgylchu yw'r cam cyntaf tuag at ei nod o ddatblygu secwin y gellir ei gompostio. Wrth ddefnyddio'r rhain ar ddefnydd bioddiraddadwy, gallai'r dilledyn cyfan bydru'n naturiol ar ôl ei anfon i safle tirlenwi.

Mae Rachel wedi troi at arbenigwyr ym Mhrifysgol Bangor ac wedi gofyn iddynt ddefnyddio eu profiad sylweddol i wireddu ei nod.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Medi 2019

Efrydiaethau PhD ar gyfer Medi 2016

Mae Ysgol Busnes Bangor yn gwahodd ceisiadau gan ymgeiswyr cymwys sy'n dymuno astudio ar gyfer doethuriaeth. Rydym yn cynnig Efrydiaethau PhD ar gyfer projectau ymchwil yn nisgyblaethau Astudiaethau Cyllid a Rheoli Busnes.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Mawrth 2016

Efrydiaethau PhD gwerth £13,000 ar gael ar gyfer Hydref 2013

Mae Ysgol Busnes Bangor yn gwahodd ceisiadau am Fwrsariaethau Ymchwil yn dechrau ym mis Hydref 2013. Mae’r rhain yn rhoi cyllid i astudio’n llawn amser am radd PhD am gyfnod o dair blynedd.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Ebrill 2013

Efrydiaeth PhD AHRC mewn Archaeoleg

Gwahoddir ceisiadau gan Ysgol Graddedigion y Celfyddydau a’r Dyniaethau Efrydiaeth PhD AHRC mewn Archaeoleg. 

Dyddiad cyhoeddi: 15 Mawrth 2012

Efrydiaeth PhD AHRC mewn Astudiaethau Cyfieithu

Mae Ysgol Graddedigion y Celfyddydau a’r Dyniaethau ym Mhrifysgol Bangor yn gwahodd ceisiadau am Efrydiaeth PhD AHRC mewn Astudiaethau Cyfieithu, yn dechrau 1 Hydref 2012. Mwy o wybodaeth...

Dyddiad cyhoeddi: 14 Mawrth 2012

Efrydiaeth PhD: Cymdeithas Sifil WISERD

Gwahoddir ceisiadau am efrydiaeth PhD lawn-amser, dan nawdd WISERD, o fewn yr Ysgol Gwyddorau Cymdeithas ym Mhrifysgol Bangor, yn dechrau ar 1 Hydref 2015. 

Dyddiad cyhoeddi: 6 Ionawr 2015

Efrydiaeth PhD: Cymdeithas Sifil WISERD

Gwahoddir ceisiadau am efrydiaeth PhD lawn-amser, dan nawdd WISERD, o fewn yr Ysgol Gwyddorau Cymdeithas ym Mhrifysgol Bangor, yn dechrau ar 1 Hydref 2015 neu’n fuan ar ôl hynny.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Gorffennaf 2015

Efrydiaeth PhD lawn-amser: 'Ffurfiau Lleol ar Gymdeithas Sifil yn Trawsnewid'

Gwahoddir ceisiadau am efrydiaeth PhD lawn-amser, dan nawdd WISERD, o fewn yr Ysgol Gwyddorau Cymdeithas ym Mhrifysgol Bangor, yn dechrau ar 1 Hydref 2015. 

Dyddiad cyhoeddi: 14 Ebrill 2015

Efrydiaeth PhD wedi ei chyllido: Gweithrediadau Darbodus, Effeithlon a Chynaliadwy yn y Diwydiant Gofal Iechyd Diagnostig (dyddiad cau 12 Medi 2014)

Gwahoddir ceisiadau am efrydiaeth PhD dair blynedd mewn ymchwil ddiwydiannol. Maes y PhD fydd Rheolaeth Weithredol ac Ymchwil Weithredol mewn amgylchedd cynhyrchu diagnosteg iechyd gofal. Mae'r efrydiaeth wedi'i chyllido gan y Coleg Busnes, y Gyfraith, Addysg a Gwyddorau Cymdeithas a 'Siemens Healthcare & Diagnostics' .

Dyddiad cyhoeddi: 4 Medi 2014

Eglwysi i sefydlu projectau dementia-gyfeillgar newydd ar draws Gogledd a Chanolbarth Cymru

Mae pum grŵp o eglwysi ar draws Gogledd a Chanolbarth Cymru wedi derbyn cyllid i ddatblygu projectau cymunedol dementia-gyfeillgar ac i weithio tuag at ddod yn "ddementia-gyfeillgar".

Dyddiad cyhoeddi: 19 Mai 2017

Emotions: how humans regulate them and why some people can't

Dyma erthygl yn Saesneg gan Leannae Rowlands, Myfyrwraig PhD mewn Niwrowyddonioaeth yn yr Ysgol Seicoleg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Hydref 2018

Enwebiadau ar gyfer Medal Brethynwyr 2016/17

Dyddiad cyhoeddi: 23 Tachwedd 2016

Enwebiadau ar gyfer Medal Brethynwyr 2017/18

Dyddiad cyhoeddi: 28 Tachwedd 2017

Eog llai atyniadol

Mae ymchwil newydd yn dangos bod eogiaid a ffermir yn llai atyniadol i'r fenyw nag eogiaid gwyllt. Y rheswm am hyn yw bod y bachau sydd o dan eu gên neu 'kype', sy'n nodwedd rywiol eilaidd, yn llai. Gellir cymharu'r nodwedd hon â chyrn carw.

Mae'r canfyddiad newydd hwn a gyhoeddwyd yn y cylchgrawn gwyddoniaeth Royal Society Open Science a adolygir gan gymheiriaid, yn awgrymu bod eogiaid a fegir ar fferm yn llai deniadol yn rhywiol na'u brodyr gwyllt. Er mai dim ond ers y 1970au y maent wedi cael eu magu mewn caethiwed, maent eisoes yn gwyro oddi wrth yr eog gwyllt o fewn dim ond 12 cenhedlaeth.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Ebrill 2019

Erthyglau ar wella awyru mewn cartrefi plant sy’n dioddef o asthma

Two articles in the British Journal of General Practice are part authored by researchers from Bangor University.

Dyddiad cyhoeddi: 17 Ionawr 2012

Esblygu gwenwyn neidr ar gyfer ysglyfaeth nid amddiffyniad

Amcangyfrifir y gellir priodoli dros 100,000 o farwolaethau dynol bob blwyddyn o 700 i frathiadau gan nadroedd. Daw hyn gan rywogaethau nadroedd gwenwynig y byd, gyda phob brathiad yn cael ei wneud wrth i'r nadroedd amddiffyn eu hunain pan fyddant yn teimlo dan fygythiad gan fodau dynol a ddaw'n rhy agos atynt. Fodd bynnag, daw darn newydd o ymchwil i'r casgliad na esblygodd gwenwyn neidr fel dull o amddiffyn.

Dyddiad cyhoeddi: 25 Mawrth 2020

Esboniad ar y paradocs niwed alcohol

 Mae ymchwil newydd gan broject cydweithredol sy’n cynnwys Prifysgol Bangor, Prifysgol Liverpool John Moores ac Alcohol Research UK yn esbonio pam mae pobl mewn cymunedau difreintiedig yn dioddef lefelau uwch o salwch sy'n gysylltiedig ag alcohol na phobl mewn cymunedau nad ydynt yn ddifreintiedig, er eu bod yn yfed yr un faint o alcohol – y paradocs alcohol niwed. 

Dyddiad cyhoeddi: 18 Chwefror 2016

Esgoblyfr Bangor ar y We: Cam Un wedi’i orffen

The Bangor Pontifical Project, launched exactly one year ago as a partnership between the University and the Cathedral to ensure the long-term preservation of Bangor’s most precious medieval manuscript, has just reached its first significant milestone. Completion of phase one, funded by a Welsh Assembly grant, has enabled conservation and rebinding of the Pontifical and digitization of its 340 pages. The manuscript was photographed by the cutting-edge Digital Image Archive of Medieval Music (DIAMM) last spring, and viewers may now zoom in on the excellent high-quality images via the open access Bangor Pontifical Project website.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Hydref 2010

Estyn allan i leihau hunan-niwed a hunanladdiad

Tra bo llawer o ymchwil wedi cael ei gwneud i hunan-niwed a hunanladdiad ymhlith pobl Ewrop ac America, ac mae dealltwriaeth o'r ffactorau risg, rydym yn gwybod llawer iawn llai am yr ymddygiadau hyn yn ne Asia, lle mae'r cyfraddau'n uchel iawn.

Mae Canolfan Iechyd Meddwl a Chymdeithas Prifysgol Bangor wedi derbyn grant clodwiw o gronfa ymchwil heriau byd-eang Cyngor Ymchwil y Deyrnas Unedig i weithio gyda chydweithwyr yn India a Phacistan i ymdrin â'r materion hyn. Bydd y project yn rhoi'r sgiliau i ymchwilwyr lleol y mae arnynt eu hangen i ddatblygu rhaglenni hir dymor i leihau marwolaeth, anabledd a thrallod.  Mae'r Grant Galluogi yn elfen allweddol yn strategaeth cymorth y DU i dyfu'r sylfaen ymchwil yn y DU a chryfhau gallu dramor. Y nod yw mynd i'r afael â sialensiau ymchwil sy'n ymateb i anghenion a fynegwyd mewn gwledydd sy'n datblygu.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Gorffennaf 2017

Estyniad i ddyddiad cau Efrydiaethau PhD Menter Gydweithredol Academaidd Cymru i Ymchwil Gofal Cymdeithasol (ASCC)

Rydym yn falch o gyhoeddi bod estyniad wedi ei roi i ddyddiad cau Efrydiaethau PhD Menter Gydweithredol Academaidd Cymru i Ymchwil Gofal Cymdeithasol (ASCC). Rhaid i rai sy’n dymuno gwneud cais ei anfon erbyn y dyddiad cau newydd, sef Dydd Llun, 30 Medi 2013.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Medi 2013

Eu dal yn y gwifrau: Y cynnydd mewn ffensys diogelwch ar ffiniau gwledydd yn gorfodi ailystyried strategaethau diogelu bywyd gwyllt yn Ewrasia

Mae rhwng 25,000 a 30,000 cilometr o ffensys gwifrau a waliau yn amgylchynu llawer o wledydd yn Nwyrain Ewrop a Chanolbarth Asia.  Mae'r rhain yn lladd bywyd gwyllt sy'n mynd yn sownd ynddynt a hefyd yn rhwystro symudiadau bywyd gwyllt, gan gau rhywogaethau oddi wrth gynefinoedd tymhorol pwysig.  Canlyniadau hir dymor hyn yw gostyngiad mewn poblogaethau bywyd gwyllt a gostyngiad yn eu gallu i ymateb i newid hinsawdd.  Mae'r sefyllfa hon yn gorfodi ailfeddwl ynghylch strategaethau cadwraeth trawsffiniol. 

Dyddiad cyhoeddi: 23 Mehefin 2016

EwrOlwg: Sut mae eraill wedi gweld Cymru

Ydych chi erioed wedi ystyried sut mae eraill yn ein gweld?

Bydd arddangosfa gyhoeddus newydd, sydd yn defnyddio ymchwil o Ysgol Ieithoedd a Diwylliannau Modern Prifysgol Bangor, yn edrych ar sut mae ymwelwyr o Ewrop - yn cynnwys fforwyr, twristiaid a ffoaduriaid - wedi edrych ar Gymru ers canol y ddeunawfed ganrif.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Ebrill 2016

Exercise can fast-track your workplace well-being - here's how

Dyma erthygl yn Saesneg gan  Myfyrwraig ymchwil PhD Rhi Willmot o'r Ysgol Seicoleg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 17 Ionawr 2019

Exercise: we calculated its true value for older people and society

Dyma erthygl yn Saesneg gan Carys Jones, Cymrawd Ymchwil gyda'r Ganolfan Economeg Iechyd a Gwerthuso Meddyginiaethau sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Ionawr 2020

Extreme weather in Europe linked to less sea ice and warming in the Barents Sea

Dyma erthygl yn Saesneg gan Yueng-Djern Lenn a Benjamin Barton o’r Ysgol Gwyddorau Eigion a Camille Lique o’r Institut Français de Recherche pour l’Exploitation de la Mer sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

 

Dyddiad cyhoeddi: 30 Awst 2018

Fact Check: Do six million people earn less than the living wage?

Dyma erthygl yn Saesneg gan Tony Dobbins o’r Ysgol Funses sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Ebrill 2017

'Facts are not truth': Hilary Mantel goes on the record about historical fiction

Dyma erthygl yn Saesneg gan Michael Durrant o’r Ysgol Llenyddiaeth Saesneg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Mehefin 2017

Family habit of inheriting volunteer roles could help small charities

Dyma erthygl yn Saesneg gan Stephanie Jones, Myfyrwraig Phd yn yr Ysgol Hanes, Athroniaeth a Gwyddorau Cymdeithasol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn r#mce_temp_url#hannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Hydref 2018

Fe synnech chi ond mae economeg gymdeithasol yn effeithio ar Riffiau Cwrel

Dywed y biolegwyr morol sy'n gweithio i achub riffiau cwrel y byd fod gweithgareddau dynol yn effeithio'n gynyddol ar riffiau cwrel y byd. O ganlyniad, mae angen i fiolegwyr morol gynnwys asesiad o effeithiau'r gweithgareddau hynny, efallai o farchnadoedd neu ddinasoedd pell, ar oroesiad y riffiau cwrel.

Mewn rhifyn arbennig o Functional Ecology; “Coral reef functional ecology in the Anthropocene”, a defnyddio riffiau cwrel fel enghraifft, mae'r gwyddonwyr yn galw am gynnwys gweithgareddau economaidd-gymdeithasol wrth ddarogan adwaith ecosystemau riffiau cwrel at y dyfodol.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Chwefror 2019

Ffenomen #HunlunDigolur

Mae seicolegydd ym Mhrifysgol Bangor wedi cael ei gyfareddu gan y ffenomen #nomakeupselfie (#hunlundigolur) a welwyd yn cael cymaint o sylw'r wythnos hon ar gyfryngau cymdeithasol.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Mawrth 2014

Ffordd Pawb/ Coherent Connections- project arloesi yn dod i Fangor

Mae myfyrwyr seicoleg ym Mhrifysgol Bangor yn cymryd rhan mewn project rhyngwladol arloesol a all ddarparu atebion newydd creadigol i broblemau modern cymhleth a wynebir ym Mangor, yn ogystal â chymunedau eraill. 

Dyddiad cyhoeddi: 11 Hydref 2016

Fframwaith gwyddonol newydd i gynllunio cadwraeth coedwigoedd sych yn America drofannol

Mae coedwigoedd sych yn Ne America ymysg y coedwigoedd trofannol sydd dan fygythiad fwyaf yn y byd. Mewn llawer o wledydd dim ond tua 10% o'r coedwigoedd hyn sydd ar ôl, sy'n llawer llai na llawer o goedwigoedd glaw, megis Amazonia, lle mae oddeutu 80% yn sefyll. Coedwigoedd sych oedd crud y diwylliant brodorol cyn-Ewropeaidd yn Ne America, ac maent yn ffynhonnell cnydau sydd o bwys byd-eang, megis india-corn, ffa, cnau daear a thomatos. Fodd bynnag, er gwaethaf hyn a'r dinistr enbyd a wnaed iddynt, maent wedi cael eu hanwybyddu i raddau helaeth gan wyddonwyr a chadwraethwyr.

Dyddiad cyhoeddi: 23 Medi 2016

Fframwaith Rhagoriaeth Ymchwil 2014: Trosolwg o Ganlyniadau

O bryd i'w gilydd, mae llywodraeth Prydain yn noddi proses, y Fframwaith Rhagoriaeth Ymchwil (REF) sy'n graddio'r gweithgarwch ymchwil ymhob prifysgol ym Mhrydain, ac mae'r canlyniadau diweddaraf wedi cael eu rhyddhau yn awr ar gyfer REF 2014.

Dyddiad cyhoeddi: 23 Ionawr 2015

Ffynonellau ynni a all gyfrannu at gynaliadwyedd ffermydd

Gallai rhannau o’r diwydiant amaeth Prydeinig  gynhyrchu eu hynni eu hunain, o adnodd sydd yn llythrennol dan eu trwynau,  a gwneud cyfraniad gwerthfawr i’r gymdeithas ehangach yn y fargen.

Dyna yw canlyniad  ymchwil doethuriaeth gan John Walsh, myfyriwr ym Mhrifysgol Bangor, ar y cyd â Fre-energy Ltd, cwmni sydd a’i bencadlys ger Wrecsam.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Mehefin 2013

First investigation of eye-tracking in Electronic Gaming Machine play

Gan mai datganiad gan gorff allanol (GambleAware) yw hwn, nid yw ar gael yn Gymraeg.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Ebrill 2017

Five brain-boosting reasons to take up martial arts – at any age

This article by Ashleigh Johnstone, PhD researcher in Cognitive Neuroscience at the School of Psychology was originally published on The Conversation. Read the original article.

We are all aware that exercise generally has many benefits, such as improving physical fitness and strength. But what do we know about the effects of specific types of exercise? Researchers have already shown that jogging can increase life expectancy, for example, while yoga makes us happy. However, there is one activity that goes beyond enhancing physical and mental health – martial arts can boost your brain’s cognition too.

Dyddiad cyhoeddi: 8 Mai 2018

Five-country survey of carers highlights continuing delays in dementia diagnosis across countries

 Nid yw'r datganiad yma, a gyhoeddwyd heddiw gan Alzheimer Europe ar gael yn y Gymraeg.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Hydref 2017

Five years on from the Charlie Hebdo attack, ‘Je suis Charlie’ rings hollow

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Jonathan Ervine o’r Ysgol Ieithoedd, Llenyddiaethau ac Ieithyddiaeth sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 6 Ionawr 2020

Food banks are becoming institutionalised in the UK

 Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Dave Beck o’r Ysgol Hanes. Athroniaeth a Gwyddorau Cymdeithas sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Ebrill 2019

Food Dudes Ifanc yn Arwain y Ffordd i Feithrinfeydd Iach

Enillodd rhaglen newydd gyffrous sy’n gweithio i sefydlu arferion bwyta da ymhlith plant ifanc iawn brif Wobr Ymchwil Iechyd LARIA (Cymdeithas Ymchwil a Gwybodaeth Awdurdodau Lleol), mewn seremoni wobrwyo ym Mhrifysgol Manceinion.

Dyddiad cyhoeddi: 17 Medi 2013

Food Dudes yn troi’n gwmni

Dros y ddeng mlynedd ddiwethaf mae’r rhaglen Food Dudes yn Ysgol Seicoleg Prifysgol Bangor wedi mynd o nerth i nerth, gan ennill grantiau, canmoliaeth a gwobrau ledled y byd.  Wrth wneud hynny, mae wedi gwella arferion bwyta ac iechyd cannoedd o filoedd o blant.  Ac yn ddiweddar, gan arwain ymgyrch yr ysgol tuag at fasnacheiddio, mae’r rhaglen wedi dod yn gwmni deillio  - Food Dudes Health Ltd (FDH).

Dyddiad cyhoeddi: 1 Mehefin 2012

Forest conservation approaches must recognise the rights of local people

Dyma erthygl yn Saesneg gan Neal Hockley o'r Ysgol Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a daearyddiaeth a Sarobidy Rakotonarivo o Brifysgol Stirling sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Awst 2017

Forest Research wins funding for collaborative research into oak tree health

 Datganiad i'r Wasg gan gorff allanol Forest Research, nid yw ar gael yn y Gymraeg

Dyddiad cyhoeddi: 8 Gorffennaf 2020

Forget Jon Snow, watch the young women to find out how Game of Thrones ends

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro Raluca Radulescu o'r Ysgol  Llenyddiaeth Saesneg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

 

This article by Raluca Radulescu, Professor of Medieval Literature and English Literature, Bangor University was originally published on The Conversation. Read the original article

Dyddiad cyhoeddi: 25 Awst 2017

Free school meal funds help pay for school trips too – but self-imposed stigma stops parents claiming

 

Dyma erthygl yn Saesneg gan Gwilym Siôn ap Gruffudd o’r Ysgol Addysg a Datblygiad Dynol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 6 Medi 2018

From Geoffrey Chaucer to Jeff Sessions, misspeaking is when you lie about lying

Dyma erthygl yn Saesneg gan John Olsson o’r Ysgol y Gyfraith sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 6 Mawrth 2017

Gall adar 'ddarllen' llofnod magnetig y ddaear yn ddigon da i ddod yn ôl ar y llwybr cywir

Mae gwylwyr adar yn gwirioni pan fydd aderyn mudol 'prin' yn dod i olwg tir ar ôl cael ei chwythu oddi ar ei lwybr arferol wrth fudo. Ond maent yn brin am reswm; mae mwyafrif yr adar sydd wedi teithio ar hyd y ffordd o'r blaen yn gallu cywiro eu hunain a chyrraedd pen eu taith.

Yn awr, mae ymchwil newydd gan dîm rhyngwladol yn dangos am y tro cyntaf sut mae adar sy'n mynd oddi ar eu llwybr yn gallu dod o hyd i'r ffordd yn ôl i'w llwybr mudol ac mae'n rhoi cipolwg i ni ar sut maent yn cyflawni'r gamp hon.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Chwefror 2021

Gallai adleoli diwydiant moch Tsieina arwain at ganlyniadau anfwriadol

Mewn erthygl yn y cyfnodolyn Nature Sustainability (30/9/19) mae grŵp rhyngwladol o wyddonwyr amaethyddiaeth ac amgylcheddol yn rhybuddio y gallai awydd Llywodraeth Tsiena i adleoli ei diwydiant moch o'r De, er mwyn amddiffyn ansawdd dŵr, arwain at ganlyniadau niweidiol anfwriadol.

Yn 2015 gwaharddodd Llywodraeth Tsiena gynhyrchu da byw mewn rhai rhanbarthau i reoli llygredd dŵr wyneb yn agos at afonydd, llynnoedd neu gronfeydd dŵr.  Mae hyn wedi lleihau'r porc sydd ar gael a hynny mewn cyfnod pan ragwelir y bydd ei fwyta'n cynyddu o 690 i 1,000 miliwn o bennau y flwyddyn rhwng 2018-50.

Dyddiad cyhoeddi: 8 Hydref 2019

Gallai coedwig law'r Amazon fynd o fewn oes

Bydd ecosystemau mawr, fel coedwig law'r Amazon, yn chwalu ac yn diflannu’n ddychrynllyd o gyflym, unwaith y cyrhaeddir trobwynt hollbwysig, yn ôl cyfrifiadau yn seiliedig ar ddata’r byd go iawn.

Wrth ysgrifennu yn Nature Comms (doi), mae ymchwilwyr o Brifysgol Bangor, Prifysgol Southampton ac Ysgol Astudiaethau'r Dwyrain ac Affrica, Prifysgol Llundain, yn datgelu pa mor gyflym y bydd ecosystemau o wahanol feintiau yn diflannu, unwaith y byddant wedi cyrraedd pwynt y maent yn chwalu y tu hwnt iddo, gan drawsnewid yn ecosystem amgen.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Mawrth 2020

Gallai cregyn crancod ddarparu firwsladdwr newydd ar gyfer Offer Gwarchod Personol

Mae deunydd sy'n deillio o gregyn crancod gwastraff yn cael ei brofi i'w ddefnyddio fel firwsladdwr ar Offer Gwarchod Personol a dyfeisiau meddygol eraill.

Mae cwmni Pennotec (Pennog Cyf) o Ogledd Cymru yn gweithio gydag arbenigwyr ym Mhrifysgol Bangor i ddatblygu haen unigryw sydd â nodweddion hirhoedlog yn dinistrio firysau.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Medi 2020

Gallai Cymru arbed biliynau o bunnau'r flwyddyn trwy fuddsoddi mewn gweithlu iachach

Mae adroddiad newydd gan y Ganolfan Economeg Iechyd a Gwerthuso Meddyginiaethau (CHEME), Prifysgol Bangor wedi dwyn ynghyd dystiolaeth o'r dadleuon economaidd dros fuddsoddi yn iechyd a lles y gweithlu yng Nghymru

Dyddiad cyhoeddi: 17 Hydref 2019

Gallai dealltwriaeth newydd o wenwyn nadredd esgor ar feddyginiaethau gwrthwenwyn mwy effeithiol

Gallai ymchwil newydd, sydd yn gwrthbrofi'r ddamcaniaeth bod gwenwyn wedi esblygu unwaith yn unig mewn ymlusgiaid, arwain hefyd at driniaethau meddygol newydd i wrthweithio effaith brathiadau gan nadredd.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Rhagfyr 2014

Gallai ffermydd godro mwy a dwysach hefyd olygu ôl-troed llaeth mwy

Mae astudiaeth newydd a gyhoeddwyd yn Global Change Biology yn herio'r syniad bod y duedd tuag at ffermydd godro mwy a dwysach yn lliniaru newid yn yr hinsawdd trwy leihau ôl-troed carbon cynhyrchu llaeth. Edrychodd tîm o arbenigwyr maeth anifeiliaid a modelwyr amgylcheddol o Brifysgol Bangor a Phrifysgol Aberystwyth y tu hwnt i ffiniau astudiaethau ôl-troed carbon arferol systemau ffermio i chwilio am ganlyniadau allyriadau nwyon tŷ gwydr anuniongyrchol gan ystyried newidiadau i gynhyrchu porthiant gwartheg godro ac i ffermydd cig eidion a allai gystadlu am laswelltir gyda ffermydd godro. 

Dyddiad cyhoeddi: 29 Medi 2017

Gallai gwell dealltwriaeth o esblygiad gwenwyn nadroedd fod yn gymorth i ddarganfod cyffuriau

Datganiad i'r Wasg gan  Gyngor Ymchwil  yr Amgylchedd Naturiol (Natural Environment Research Council) yw hwn, sy'n cyfeirio at waith ymchwil a wneir ym Mangor.

UK-led scientists have made a discovery about snake venom that could lead to the development of new drugs to treat a range of life-threatening conditions like cancer, diabetes and high blood pressure.  Most venom contains a huge variety of lethal molecules called toxins, which have evolved from harmless compounds that used to do different jobs elsewhere in the body. These toxins target normal biological processes in snakes’ prey such as blood clotting or nerve cell signalling, stopping them from working properly.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Medi 2012

Gall coedwigoedd trofannol ymdopi â'r gwres, i ryw raddau

Mae coedwigoedd trofannol yn wynebu dyfodol ansicr oherwydd newid yn yr hinsawdd, ond mae ymchwil newydd a gyhoeddwyd yn Science yn awgrymu y gallant barhau i storio llawer iawn o garbon mewn byd cynhesach, os bydd gwledydd yn cyfyngu ar allyriadau nwyon tŷ gwydr.

Mae coedwigoedd trofannol y byd yn storio gwerth chwarter canrif o allyriadau tanwydd ffosil yn eu coed. Mae pobl yn ofni y gall cynhesu byd-eang leihau'r storfa hon os bydd llai o goed yn tyfu neu os bydd mwy o goed yn marw, gan gyflymu newid yn yr hinsawdd.

Roedd Dr Simon Willcock o Ysgol Gwyddorau Naturiol Prifysgol Bangor yn un o dîm ymchwil rhyngwladol a fesurodd dros hanner miliwn o goed mewn 813 o goedwigoedd ledled y trofannau i asesu faint o garbon sy'n cael ei storio gan goedwigoedd sy'n tyfu o dan amodau hinsoddol gwahanol heddiw.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Mai 2020

Gall cyffuriau newydd fod yn well i atal strôc

Mae cyffuriau gwrth-geulo, a gymeradwywyd gan NICE, o leiaf mor effeithiol â'r cyffur poblogaidd warfarin i atal strôc mewn pobl gyda ffibriliad atriaidd, a gallant fod yn fwy effeithiol hyd yn oed.   Gall y darganfyddiad hwn, a gyhoeddwyd yn Clinical Pharmacology & Therapeutics (DOI: 10.1038/CLPT.2013.83) helpu i wneud penderfyniadau ynghylch opsiynau triniaeth i wahanol gleifion sydd mewn perygl o gael strôc. 

Dyddiad cyhoeddi: 26 Ebrill 2013

Gall cyfrifiaduron adnabod ein hemosiynau?

Bydd datblygiad cyfrifiadur sy’n medru darllen ein hemosiynau’n arwain at bob math o ddefnyddiau cyfrifiadurol, gan gynnwys gemau cyfrifiadur lle mae’n rhaid i’r chwaraewr meddiannu’u hemosiynau er mwyn chwarae.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Ionawr 2011

Gall datblygu ‘Gwytnwch Meddwl’ helpu pêl-droedwyr i ddelio â phwysau’r gic gosb sy’n penderfynu pwy sy’n ennill gêm

Mae’n bosibl mai cymryd y gic gosb sy’n pennu tynged y tîm mewn gêm Gynghrair yw’r sefyllfa fwyaf straenus y mae’n rhaid i bêl-droedwyr ei hwynebu. Mae angen iddynt ganolbwyntio’n llwyr ar y dasg, fel na fydd y twrw nac unrhyw aflonyddwch arall o’r eisteddle yn effeithio arnynt.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Mehefin 2012

Gall dirywiad mewn niferoedd llysysyddion mawr arwain at “dirwedd wag,” meddai gwyddonwyr

Mae dirywiad mewn niferoedd llysysyddion mawr y byd, yn arbennig yn Affrica a rhannau o Asia, yn arwain at bryder o 'dirwedd wag' mewn rhai o'r ecosystemau mwyaf amrywiol ar y blaned. Mae llawer o boblogaethau o anifeiliaid fel rhinoserosiaid, sebras, camelod, eliffantod a thapiriaid yn gostwng neu mae perygl iddynt ddiflannu'n gyfan gwbl mewn tiroedd glaswellt, safanau, diffeithdir a choedwigoedd, meddai gwyddonwyr.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Mai 2015

Gall dulliau ymchwil sy'n dod o hyd i droseddwyr cyfresol helpu i arbed teigrod

Gallai offeryn proffilio daearyddol a ddefnyddir i ddal troseddwyr cyfresol helpu i leihau nifer y bobl sy’n cael eu hanafu gan deigrod, yn ôl gwyddonwyr a fu'n cydweithio ar astudiaeth ymchwil cadwraeth arloesol.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Awst 2018

Gall egwyddorion seicolegol egluro methiannau o bwys mewn gofal iechyd

Mae papur yn Journal of Medical Ethics y BMJ yn torri tir newydd drwy ddefnyddio dulliau gweithredu seicolegol i adolygu argyfyngau iechyd mawr o fewn y Gwasanaeth Iechyd Gwladol.

Er gwaethaf nifer o ymholiadau cymhleth ac amlwg i fethiannau o bwys mewn gofal iechyd yn y GIG, mae'r un camgymeriadau'n codi eu pennau'n gyson a methiannau mewn sicrhau diogelwch cleifion yn parhau.  Tra bo ymchwiliadau'n disgrifio'r hyn a aeth o'i le ym mhob achos, mae cwestiynau ynghylch sut a pham y digwyddodd methiannau o'r fath yn aros heb eu hateb. 

Yn y papur ymchwil, mae Dr Michelle Rydon-Grange, sydd newydd gymhwyso fel Seicolegydd Clinigol yn Ysgol Seicoleg y Brifysgol, yn defnyddio theori seicolegol i ganfod dealltwriaethau newydd o'r achosion sy'n arwain at fethiannau enbydus mewn lleoliadau gofal iechyd.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Hydref 2015

Gall gwyddonwyr nawr ragweld arferion bwydo cwrel o'r gofod

Mae ymchwil newydd wedi datgelu bod cwrel trofannol  sy'n byw mewn dyfroedd mwy cynhyrchiol yn manteisio ar y cynnydd mewn bwyd sydd ar gael ac y gellir rhagweld yr arferion bwydo hyn o loerennau sy'n troi o gwmpas ein planed.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Hydref 2018

Gall gynhyrchu ynni drwy bŵer dŵr ar raddfa fach iawn arbed miliynau i’r diwydiant dŵr

Mae canfyddiadau ymchwil newydd gan Brifysgol Bangor a Trinity College, Dulyn wedi amlygu’r potensial am arbedion ariannol ychwanegol i’r diwydiant dŵr drwy gynhyrchu trydan gan ddefnyddio pŵer dŵr ar raddfa fach iawn (micro).  Gallai arbedion ariannol o £1m y flwyddyn yng Nghymru yn unig, gyfrannu at gadw biliau’n isel.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Awst 2015

Gall llanwau mawr fod wedi bod yn ffactor allweddol yn esblygiad pysgod esgyrnog a thertapodau esgyrnog

Mae ymchwil arloesol, a gyhoeddwyd yn Proceedings of the Royal Society A, sy’n edrych ar y llanw yn ystod y cyfnod Silwraidd hwyr a’r cyfnod Defonaidd (420 Ma - 380 Ma), yn awgrymu y gallai llanwau mawr fod wedi bod yn ffactor amgylcheddol allweddol yn esblygiad pysgod esgyrnog a thetrapodau cynnar, sef y fertebratau cyntaf i fyw ar y tir.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Hydref 2020

Gall mannau anodd eu pysgota ar wely’r môr fod yn llochesau ar gyfer y gath fôr sydd mewn perygl

Mae gwyddonwyr môr sy’n gweithio yn y Môr Celtaidd wedi darganfod lloches naturiol ar gyfer y forgath drwynfain, sydd mewn perygl enbyd.  Mae llawer o elasmobranciaid (siarcod a chathod môr) yn agored iawn i niwed gan orbysgota, ond dengys papur newydd yn y cylchgrawn mynediad agored PLOS ONE y gall ardaloedd bach ar wely’r môr lle ceir llai o bysgota na’r cyffredin gynnal poblogaethau mwy o’r rhywogaethau hyn.  

Dyddiad cyhoeddi: 15 Tachwedd 2012

Gall microbiomau perfedd iach ddylanwadu ar bysgod a ffermir

Mae'n debyg ein bod i gyd wedi clywed neu ddarllen rhywbeth am sut y gall microbiome perfedd iach effeithio ar ein hiechyd yn gyffredinol. Mae microbiome perfedd yr un mor hanfodol i anifeiliaid a physgod ag yw i bobl.

Mae gennym ficrobiomau mewn gwahanol rannau o'n cyrff, ar ein croen, er enghraifft. 

Mae microbiomau yn cynnwys cymunedau o wahanol ficro-organebau, firysau a germau ac mae'r cymunedau hyn yn chwarae rhan bwysig yn y ffordd rydym yn gweithredu. Ceir hyd yn oed dystiolaeth i ddangos y gall biome perfedd gwael arwain at salwch neu afiechyd hyd yn oed.

Gan fod tua 45% o'r pysgod rydym yn eu prynu a'u bwyta'n fyd-eang yn dod o ffermydd pysgod, mae deall microbiome perfedd pysgod yn hanfodol i gyflenwi'r galw hwn.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Mai 2020

Gall newid y defnydd o dir amaethyddol leihau allyriadau nwyon tŷ gwydr yn aruthrol

Mae academydd o Brifysgol Bangor wedi cyfrannu at astudiaeth newydd sy'n cynnig syniadau newydd gwreiddiol a phwysig ynghylch sut i gyflawni ymrwymiadau’r Deyrnas Unedig i fynd i’r afael â newid yn yr hinsawdd.

Mae'r ymchwil wedi canfod trwy wneud  tir amaethyddol yn fwy cynhyrchiol y gellid  cynhyrchu mwy o fwyd a hefyd gostwng allyriadau nwyon tŷ gwydr y DU yn sylweddol.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Ionawr 2016

Gall organebau bychain iawn newid wyneb gwyddor arfordirol

Mae ymchwil wyddonol newydd a gyhoeddwyd yn y cyfnodolyn, Nature Communications, dan arweiniad ymchwilwyr o Brifysgol Bangor mewn cydweithrediad â gwyddonwyr o'r National Oceanography Centre yn Lerpwl a Phrifysgolion St. Andrews, Hull, Leeds a Plymouth, wedi darganfod bod siwgrau 'gludiog' a gynhyrchir gan ficro-organebau yn cael effaith eithriadol fawr ar symudiad tywod a mwd mewn amgylcheddau dŵr.

Dyddiad cyhoeddi: 6 Chwefror 2015

Gall paciau cefn bychan i wenyn roi gwybodaeth hanfodol

Mae project newydd cyffrous ar y gweill ym Mhrifysgol Bangor ar hyn o bryd i ddefnyddio ynni trydanol y gwenyn ei hun wrth greu teclyn ysgafn sy'n gweithredu dros gryn bellter i ddilyn hynt gwenyn.

Mae poblogaethau gwenyn, sy'n hanfodol i beillio planhigion a choed, yn dirywio'n gyflym ar hyn o bryd o ganlyniad i sawl peth, yn bla-leiddiaid a gwiddon varroa i enwi ond dau. 

Dyddiad cyhoeddi: 14 Rhagfyr 2015

Gall symud i ffwrdd oddi wrth gadwyni cyflenwi byd-eang ar ôl Covid roi hwb i economi Gogledd Cymru

Gall ymateb yn erbyn globaleiddio yn sgil argyfwng Covid-19 roi hwb i sector gweithgynhyrchu pwerus Gogledd Cymru gyda ffyniant mewn technolegau blaengar fel argraffu 3D yn rhoi hwb i'r adferiad, yn ôl arbenigwr.

Mae darlithydd economeg ym Mhrifysgol Bangor, Dr Edward Jones, yn rhagweld y bydd mwy o fusnesau a llywodraethau eisiau cael eu cyflenwadau yn agosach at adref wrth iddynt ddod allan o'r misoedd o gyfyngiadau symud digynsail.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Gorffennaf 2020

Gall tyfu tegeirianau Tsieineaidd ddiogelu rhywogaethau gwyllt

Mae holi pobl sydd eisiau prynu tegeirianau ynghylch beth sydd orau ganddynt wrth ddewis pa blanhigion i'w prynu wedi dangos bod llawer yn prynu tegeirianau gwyllt, sydd mewn perygl efallai, pryd y byddent yr un mor barod i brynu planhigion wedi'u tyfu'n fasnachol sy'n addas o ran lliw a phris.

Dyddiad cyhoeddi: 25 Mai 2018

Gall y celfyddydau wella'r berthynas rhwng staff gofal dementia a phreswylwyr cartrefi gofal

Dangoswyd bod y celfyddydau yn cadarnhau sgiliau a hyder staff gofal dementia, gan alluogi cyfnewid ystyrlon gyda phreswylwyr a all fod yn greadigol, 'yn y foment', yn ddigymell ac yn fyrfyfyr.

Arweiniodd partneriaeth rhwng Canolfan Ymchwil DSDC Cymru Prifysgol Bangor (y grŵp ymchwil o Heneiddio a Dementia @ Bangor yn yr Ysgol Gwyddorau Iechyd), Dementia Positive, Ymgynghoriaeth TenFiveTen a Gwasanaethau Cymdeithasol Cyngor Sir y Fflint at sefydlu project ymchwil 18 mis a ddatblygodd a rhoi prawf ar Sgyrsiau Creadigol, rhaglen datblygu staff wedi'i seilio ar y celfyddydau ar gyfer gweithlu gofal dementia.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Ebrill 2019

Gall yfed gormod o ddiodydd siwgraidd bylu’n gallu i flasu a’n mwynhad ohonynt

Os ydy'ch plant yn sychedig- yna anogwch nhw i yfed dŵr- dyna’r neges iechyd glir sy’n deillio o ymchwil diweddar ar ddewis blas ym Mhrifysgol Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Mehefin 2011

Gall ymdrechion gan gwmnïau mawr i ddiogelu bioamrywiaeth helpu neu niweidio pobl leol?

Pan fydd datblygiad diwydiannol mawr, fel mwyngloddiau, yn mynd i gael effaith anochel ar fioamrywiaeth, gall y cwmni fuddsoddi mewn diogelu (neu hyd yn oed creu) cynefin yn rhywle arall i wneud iawn. Gelwir hyn yn gwrthbwyso bioamrywiaeth ac mae'n syniad sy'n ennill cefnogaeth gynyddol.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Ionawr 2017

Galwad agored am gynigion gan Grwpiau Datblygu Ymchwil

Mae gan Fenter Gydweithredol Ymchwil Gofal Cymdeithasol Academaidd Cymru Gyfan (ASCC) alwad agored am gynigion gan Grwpiau Datblygu Ymchwil (RDGs). Diben yr RDGs yw cynyddu'r gallu i ymchwilio a chynhyrchu deunyddiau ym maes ymchwilio gofal cymdeithasol yng Nghymru. Mae cronfeydd RDG ar gael yn benodol i alluogi grwpiau i ysgrifennu a chyflwyno cynigion am brojectau ymchwil ar raddfa fawr.

Dyddiad cyhoeddi: 6 Mawrth 2014

Galwadau am reolaeth wrth i Lyffantod Asiaidd fynd ati i achosi llanast ym Madagascar

Er ein bod yn gwybod am y niwed a wnaeth y llyffant cansen an-frodorol i fywyd gwyllt brodorol Awstralia, mae'n ymddangos ein bod ni, fodau dynol, wedi llwyddo i wneud yr un camgymeriad eto.

Oni bai bod mesurau rheoli cyflym yn cael eu rhoi ar waith, mae llyffant an-frodorol yn mynd i achosi llanast ym Madagascar, sy'n gartref i lawer o rywogaethau unigryw nad ydynt i'w cael ond ar yr ynys.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Mehefin 2018

Galw am arbenigedd Seicoleg Chwaraeon Bangor ym Malaysia

Mae'r Athro Nicky Callow wedi cael ei gwahodd i Brifysgol Malaya (UM) yn Kuala Lumpur fel rhan o'u cynllun cadair wadd lle mae academyddion o bob rhan o'r byd yn cyflwyno gweithdai a seminarau yn y brifysgol. Mae UM ar frig y rhestr o brifysgolion ym Malaysia ac yn ôl rhestr QS o brifysgolion y byd mae yn y 150 uchaf (safle 29 yn Asia).

Dyddiad cyhoeddi: 12 Chwefror 2016

Gellir atal colli carbon o gorstiroedd mangrof ac felly arafu newid hinsawdd - medd gwyddonwyr Bangor

Mae gwyddonwyr yn honni y gellir rhoi terfyn ar ryddhau symiau peryglus o nwyon tŷ gwydr o gorstiroedd mangrof.

Mae tîm o ymchwilwyr, a arweinir gan Brifysgol Bangor, yn dweud bod ganddynt y potensial i roi terfyn ar ryddhau nwyon sy'n newid hinsawdd, megis carbon deuocsid, rhag cael eu gollwng o gorstiroedd mangrof os ydynt yn cael eu niweidio neu eu torri i lawr.  

Dyddiad cyhoeddi: 9 Mehefin 2016

Generation Beth yn datgelu cenhedlaeth sy’n gwerthfawrogi eu pleidlais ac yn teimlo’n Ewropeaidd

Mae S4C yn galw ar Gymry ifanc i rannu eu profiadau fel rhan o broject rhyngweithiol Ewropeaidd. Gwahoddir y darlithydd Dr Cynog Prys a myfyriwr doethuriaeth Shân Pritchard, Ysgol Gwyddorau Cymdeithas, i drafod a dadansoddi canfyddiadau’r project sydd â phartneriaid mewn 12 o wledydd Ewropeaidd.

Mae’r project arloesol hwn, sef ‘Generation Beth’ yn esblygiad o arolwg hynod o lwyddiannus a gynhaliwyd yn Ffrainc yn 2013 a elwir yn ‘Generation Quoi’. Y tro hwn, mae 12 o wledydd, gan gynnwys Cymru wedi ymuno â Ffrainc i greu digwyddiad gwirioneddol Ewropeaidd. Mae'r project yng Nghymru yn cael ei arwain gan S4C a'r cwmni cynhyrchu Cwmni Da.

Dyddiad cyhoeddi: 6 Mai 2016

Getting Welsh GPs to act more quickly on cancer symptoms

A research project at  Bangor University will look at early cancer diagnosis - a priority area for the Welsh Government, as late presentation of cancer is thought to significantly contribute to the relatively poor survival of Welsh cancer patients compared to the rest of the UK.  The award had been made to Professor Richard Neal from the University's North Wales Centre for Primary Care Research, himself a practicing G.P and a world-leader in the field of early cancer diagnosis.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Mawrth 2016

Gleiderau tanddwr yn helpu gwella rhagolygon y tywydd

Bydd dulliau newydd o fesur y modd mae dyfroedd yn cymysgu o dan wyneb Cefnfor yr Iwerydd yn cael eu defnyddio i wella rhagolygon y tywydd. 

Mesurwyd tyrfedd y dŵr gan 'gleider' tanddwr a chyhoeddir canlyniadau'r ymchwil, dan arweiniad Natasha Lucas, ymchwilydd ym Mhrifysgol Bangor, mewn erthygl cyfnodolyn.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Tachwedd 2019

Gofalu am Rieni Maeth fel y gallant ofalu am y plant yn well

Mae cymysgfa o fwynhad a straen wrth fagu plant, ond wrth i wledydd Prydain wynebu argyfwng o ran nifer rhieni maeth sydd ar gael, mae un brifysgol yn canfod ffyrdd i wella lles personol a lleihau lefelau straen rhai sy’n cyflawni’r gwaith hwnnw ar hyn o bryd.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Mawrth 2013

Gogledd Cymru a Gogledd Orllewin Lloegr yn arwain y DU wrth sicrhau ynni glân

Gogledd Cymru a Gogledd Orllewin Lloegr yw'r ardaloedd allweddol ar gyfer datblygu ymchwil a pheirianneg niwclear yn y DU, yn ôl adroddiad Archwilio a gomisiynwyd gan Lywodraeth y DU a gyhoeddwyd heddiw.

Dengys yr adroddiad nad oes gan unman arall yn Ewrop y fath arbenigedd niwclear, gyda mynediad heb ei ail i sgiliau byd-enwog ac arbenigedd arloesol mewn ymchwil a datblygu niwclear.

Dyddiad cyhoeddi: 8 Mawrth 2019

Golf: the neuroscience of the perfect putt

 Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Andrew Cooke o’r Ysgol Gwyddorau Chwaraeon Iechyd ac Ymarfer sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

 

Dyddiad cyhoeddi: 28 Medi 2018

Golwg ar Ymchwil – Cystadleuaeth ffotograffiaeth i staff ac ymchwilwyr ôl-radd

Dyddiad cyhoeddi: 13 Tachwedd 2017

Golwg newydd ar Gymru yng Nghynhadledd Cymdeithas Astudiaethau Diwylliant a Hanes Cymru Gogledd America

Bydd academyddion a myfyrwyr rhyngwladol sydd yn astudio Hanes Cymru yn cyfarfod ym Mhrifysgol Bangor yr wythnos hon (25 - 27 Gorffennaf), wrth i’r Brifysgol groesawu 12fed cynhadledd Cymdeithas Astudiaethau Diwylliant a Hanes Cymru Gogledd America 2018. Cynhelir y gynhadledd hon bob dwy flynedd.

Dyddiad cyhoeddi: 24 Gorffennaf 2018

Gradd meistr KESS a gaiff ei ariannu’n llawn: dyddiad cau 29/01/14

Gwahoddir ceisiadau ar gyfer gradd Meistr ymchwil wedi ei ariannu’n llawn, wedi ei leoli yn Ysgol Gwyddorau Cymdeithas Prifysgol Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Ionawr 2014

Grant Bach wedi’i ddyfarnu gan ESRC

Mae Dr. Simon Cottee wedi ennill grant bach gan ESRC i gynnal project ymchwil ar brofiadau cyn-Fwslemiaid sy’n byw yng ngwledydd Prydain, a’r sialensiau sy’n eu hwynebu.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Ebrill 2011

Grant Ewropeaidd sylweddol i Ysgol y Gyfraith

Mae'r Athro Dermot Cahill o Ysgol y Gyfraith Prifysgol Bangor a Ceri Evans newydd sicrhau grant ymchwil gwerth 4 miliwn ewro (project WIT) ar y cyd gydag Uned Caffael Strategol Prifysgol Dinas Dulyn.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Ebrill 2011

Grant Ewropeaidd sylweddol i Ysgol y Gyfraith

Mae'r Athro Dermot Cahill o Ysgol y Gyfraith Prifysgol Bangor a Ceri Evans newydd sicrhau grant ymchwil gwerth 4 miliwn ewro (project WIT) ar y cyd gydag Uned Caffael Strategol Prifysgol Dinas Dulyn. Sicrhawyd y grant yn wyneb cystadleuaeth lem ryngwladol. Ac fe gaiff ei ariannu tan ddiwedd 2013 gan raglen Arloesedd a Chystadlu INTERREG Iwerddon/Cymru yr Undeb Ewropeaidd. Ysgol y Gyfraith Bangor fydd yn arwain y bartneriaeth.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Hydref 2010

Grant i gyllido ymchwil i fanciau’n cau yng Nghymru

Yn ystod y flwyddyn ddiwethaf mae banciau wedi cau dros 600 o ganghennau yn y Deyrnas Unedig. Ond sut mae'r nifer yng Nghymru'n cymharu â hyn?

Dyna'r cwestiwn y bydd Dr Edward Jones o Ysgol Busnes Bangor yn ceisio ei ateb, diolch i grant ymchwil a gafwyd gan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol.

Dyddiad cyhoeddi: 8 Awst 2016

Grant Loteri Cenedlaethol £1.7 m i warchod bywyd morol sydd o dan fygythiad

Datganiad gan Brifysgol Newcastle- nid yw ar gael yn Gymraeg.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Mehefin 2015

Grant nodedig ar gyfer ymchwil i Hanes Ewrop i hanesydd o Fangor

Yn ddiweddar, bu i’r Dr Katharine Olson, darlithydd mewn hanes canoloesol a modern cynnar ym Mangor, dderbyn Grant nodedig Bernadotte E. Schmitt am Ymchwil i Hanes Ewrop gan yr ‘American Historical Association’.

Dyddiad cyhoeddi: 25 Medi 2012

Grant o Bwys gan AHRC wedi’i ddyfarnu i PRoMS – ‘Cynhyrchu a Darllen Ffynonellau Cerddoriaeth / The Production and Reading of Music Sources, 1480-1530’

Bydd llawysgrifau cerddoriaeth ac argraffiadau o ‘Oes Aur’ polyffoni yn dod o dan y chwyddwydr mewn project ymchwil tair-blynedd.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Awst 2012

Grant o Bwys gan AHRC wedi’i ddyfarnu i PRoMS – ‘Cynhyrchu a Darllen Ffynonellau Cerddoriaeth / The Production and Reading of Music Sources, 1480-1530’

Bydd llawysgrifau cerddoriaeth ac argraffiadau o ‘Oes Aur’ polyffoni yn dod o dan y chwyddwydr mewn project ymchwil tair-blynedd.

Dyddiad cyhoeddi: 31 Mai 2011

Grant Ymchwil Gwyddorau Eigion i astudio crychdonnau ar fflatiau llaid a thraethau

Mae banciau tywod a phonciau llaid yn ffurfio rhwystrau pwysig o amgylch ein harfordir. Bydd ymchwilwyr o Brifysgol Gwyddorau Eigion Prifysgol Bangor yn arwain project ymchwil o bwys i asesu sut caiff y deunyddiau mân hyn eu symud gan gerrynt dŵr yn y parth arfordirol, a sut gallai’r symudiad hwn newid o ganlyniad i newid mewn hinsawdd.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Hydref 2011

Grŵp Amgylchedd Hanesyddol

Mae’r Grwp Amgylchedd Hanesyddol (GAH) yn gorff sydd yn cynghori’r Cynulliad ar amgylchedd hanesyddol Cymru, ac yn Nhachwedd 2013 cyfarfu ym Mhrifysgol Bangor.  Mae nifer o aelodau staff o’r Ysgol Hanes, Hanes Cymru ac Archaeoleg yn cyfrannu at y GAH, o dan arweiniad yr Athro Ray Karl. 

Dyddiad cyhoeddi: 19 Rhagfyr 2013

Grwpiau trafod a gemau geiriau o fudd i bobl â dementia

Gall gweithgareddau mor syml â grwpiau trafod strwythuredig a gemau geiriau fod o les i gof a meddwl pobl sydd â chlefyd Alzheimer neu ddementia, yn ôl adolygiad systematig dan arweiniad yr Athro Bob Woods, Canolfan Datblygu Gwasanaethau Dementia Cymru ym Mhrifysgol Bangor. Canfu’r adolygiad hefyd bod lles y bobl dan sylw yn cynyddu o ganlyniad.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Chwefror 2012

Grŵp o Brifysgol Bangor i ymchwilio i salwch pen mynydd mewn taith i Fynyddoedd yr Himalaia

Yr wythnos hon, bydd academyddion o Brifysgol Bangor yn arwain taith i Fynyddoedd yr Himalaia fel rhan o broject ymchwil fydd yn edrych ar salwch cysylltiedig â bod ar ben mynyddoedd uchel. Bydd yr ymchwilwyr Dr Samuel Oliver a Dr Jamie Macdonald,  Gabriella Rossetti sy'n fyfyriwr PhD, a James Pollard sy'n fyfyriwr israddedig Gwyddorau Chwaraeon  - i gyd o Ysgol Gwyddorau Chwaraeon, Iechyd ac YmarferPrifysgol Bangor - yn rhan o dîm o 55 o bobl a fydd yn cynnwys meddygon, gwyddonwyr ac achubwyr mynydd. Bydd y tîm yn dechrau'r daith ar 20 Mawrth ac yn dychwelyd ar 25 Ebrill.  

Dyddiad cyhoeddi: 19 Mawrth 2015

Grŵp o Brifysgol Bangor yn dychwelyd o Fynyddoedd Himalaia

Mae academyddion o Brifysgol Bangor wedi dychwelyd yn ddiweddar o daith i Fynyddoedd Himalaia fel rhan o broject ymchwil i salwch cysylltiedig ag uchder.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Mehefin 2015

Grŵp Ymchwil Eithafion yn bresennol mewn cynhadledd ryngwladol o fri

Mae pedwar crynodeb o eiddo Dr Jamie Macdonald a’i fyfyriwr PhD, Dr Naushad Junglee, wedi cael eu derbyn ar gyfer cyflwyniad yn Wythnos Arennau 2012, cyfarfod pwysicaf y byd ar arenneg, a gynhelir gan Gymdeithas Arenneg America.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Medi 2012

Gwahodd academydd o Fangor i banel rhyngwladol ar gael gwared ag is-gynhyrchion anifeiliaid

Mae Dr Prysor Williams o’r Ysgol Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a Daearyddiaeth newydd ddychwelyd o symposiwm rhyngwladol yn Detroit, UDA, yn canolbwyntio ar drafod bob agwedd ar gael gwared ag is-gynhyrchion anifeiliaid. Yn ystod y gynhadledd, cyflwynodd ddau bapur ar y gwaith ymchwil a wneir ar hyn o bryd ym Mhrifysgol.

Dyddiad cyhoeddi: 31 Mai 2012

Gwahodd academydd o Fangor i lansio cyfres seminar newydd ar y Gymdeithas Ddi-Arian

Gwahoddwyd yr Athro Bernardo Bátiz-Lazo o Ysgol Busnes Bangor i lansio cyfres newydd o seminarau ar bwnc ‘Entrepreneurial Opportunities and the Cashless Society’, fel rhan o’r Glasgow Business History Seminar Series, sef fenter ar y cyd rhwng haneswyr busnes wedi'u lleoli yn Ysgol Busnes Strathclyde a Phrifysgol Glasgow.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Chwefror 2013

Gwahoddiad i ddigwyddiad cymdeithasol ymchwilwyr ôl-radd

Dyddiad cyhoeddi: 20 Mawrth 2017

Gwahoddir ceisiadau am gymrodoriaethau PhD mewn Gofal Cymdeithasol

Mae'n bleser gan ASCCA (Menter Gydweithredol Academaidd Cymru ar gyfer Ymchwil Gofal Cymdeithasol) gyhoeddi y bydd cyllid ar gael i nifer o gymrodoriaethau PhD ym maes gofal cymdeithasol o ddechrau 2014 ymlaen. Gwahoddir ceisiadau gan ymarferwyr, rheolwyr ac addysgwyr cymwys ym maes gofal cymdeithasol am hyd at 9 cymrodoriaeth a gyllidir gan ASCCA.

Dyddiad cyhoeddi: 23 Awst 2013

Gwahoddwyd athro o Fangor i rannu arbenigedd mewn cynhadledd taliadau symudol yn yr Unol Daleithiau

Darlithydd o Ysgol Busnes Bangor oedd yr unig academydd o unrhyw brifysgol yn Ewrop i fynd i gynhadledd ar ddyfodol taliadau adwerthu a gynhaliwyd yn yr Unol Daleithiau yn ddiweddar. 

Dyddiad cyhoeddi: 3 Ebrill 2013

Gwaith ar broteinau newydd a allai rwystro tiwmorau canseraidd rhag ffurfio

Mae Dr Chris Staples, o Sefydliad Ymchwil Canser y Gogledd Orllewin yn yr Ysgol Gwyddorau Meddygol ym Mangor wedi cyhoeddi erthygl yn “Cell Reports”, cyfnodolyn gwyddonol blaenllaw, ar ôl darganfod ataliwr newydd a allai rwystro tiwmorau. Mae Chris yn gweithio ar nifer o broteinau newydd, sy'n rhwystro difrod i'r DNA rhag cronni mewn celloedd dynol. Gallai hyn o bosib atal tiwmorau rhag ffurfio ac mae gan hyn oblygiadau cyffrous o ran datblygu triniaethau newydd ac effeithiol.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Hydref 2016

Gwaith gan gemegwyr ym Mhrifysgol Bangor yn gam tuag at ddatblygu technoleg i achub bywydau

Mae papur a gyhoeddwyd yn ddiweddar yn amlinellu canlyniadau project ymchwil a gyllidwyd gan Lywodraeth Cymru sy'n dod â diagnosis cyflym a hawdd o'r diciâu (TB) gam yn nes. 

Mae'r diciâu yn un o glefydau mwyaf marwol y byd. Dim ond dwy flynedd yn ôl, heintiwyd 10.4 miliwn o bobl ledled y byd â'r diciâu a chafwyd 1.8 miliwn o farwolaethau cysylltiedig â'r diciâu. Yn 2015, roedd 35% o'r marwolaethau o ganlyniad i HIV oherwydd cyd-heintiad â'r diciâu.

Mae cemegwyr ym Mhrifysgol Bangor wedi bod yn gweithio i ddatblygu citiau diagnosis cyflym a hawdd a all roi canlyniad ar unwaith (ar hyn o bryd anfonir samplau o waed i labordy, sy'n broses lawer rhy hir).

Dyddiad cyhoeddi: 18 Awst 2017

Gwaith ymchwil o'r Brifysgol yn cael ei arddangos mewn digwyddiad i ddathlu'r gwyddorau cymdeithasol mewn cymdeithas

Mae esiamlpau o waith ymchwil o Brifysgol Bangor yn cael eu hamlygu mewn cyhoeddiad newydd sy’n dathlu ymchwil yn y gwyddorau cymdeithasol yng Nghymru.  Cyhoeddir 'Dadlau o Blaid y Gwyddorau Cymdeithasol Rhif 10:  Cymru' gan Academi'r Gwyddorau Cymdeithasol a'i Hymgyrch dros Wyddor Gymdeithasol.

Mae'r cyhoeddiad yn cynnwys 14 o astudiaethau achos o ymchwil a wnaed gan sefydliadau yng Nghymru sydd wedi dylanwadu ar lywodraethau gwladol a rhyngwladol, yn ogystal â thynnu sylw at fanteision gwaith ymchwil i'r gwyddorau cymdeithasol ar gyfer polisi cyhoeddus.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Tachwedd 2015

Gwaith ymchwil Prifysgol Bangor o gymorth wrth warchod rhywogaeth newydd i’r rhestr gwarchod

Rydym yn ymwybodol bod masnachu a chludo ifori yn cael ei reoli’n dyn er mwyn gwarchod eliffantod, a bod cynnyrch a ddaw o anifeiliaid eraill fel corn y rhinoseros hefyd yn cael ei reoli’n llym mewn ymgais i roi stop ar y fasnach anghyfreithlon a potsio neu herwhela, sydd yn fygythiad i oroesiad rhai rhywogaethau.

Mae’r rhestr y rhai a geir eu gwarchod yn ymestyn y tu hwnt i’r anifeiliaid mwyaf adnabyddus yr ydym mor hoff ohonynt.

Y corff sy’n gyfrifol am reoleiddio a monitro’r fasnach mewn cynnyrch bywyd gwyllt yw CITES (neu Convention on the International Trade in Endangered Species), ac mae 183  gwlad yn ardystion iddo.

Mae grŵp rhywogaeth arall bellach wedi ymuno â’r rhestr yn dilyn cyfarfod CITES diweddar, sef cath fôr y diafol, ac o heddiw ( 4 Ebrill) ymlaen, bydd y rheoliadau newydd yn cael eu gweithredu.

Mae un fyfyrwraig o Brifysgol Bangor yn chwarae rhan mewn gwarchod cath fôr y diafol (devil ray) a’r gath fôr manta, sydd eisoes yn cael ei gwarchod.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Ebrill 2017

Gwasanaeth Ymchwil y Senedd yn cyhoeddi papur briffio newydd gan academydd Prifysgol Bangor

Mae Gwasanaeth Ymchwil Senedd Cynulliad Cenedlaethol Cymru wedi cyhoeddi papur briffio newydd ar Addysg a Gofal Plant Cynnar (ECEC) gan Dr David Dallimore o'r Ysgol Gwyddorau Iechyd. Y papur briffio hwn yw'r cyntaf mewn cyfres o dri, gan ddarparu canllaw cyflym i addysg a gofal plentyndod cynnar (ECEC). Mae'n cyflwyno'r cysyniad o ECEC, yn gosod tystiolaeth ar gyfer gwahanol ymagweddau at ECEC ac yn cysylltu hyn â pholisi cyfredol yng Nghymru.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Mai 2019

Gweinidog Llywodraeth Cymru yn ymweld ag Ysgol Peirianneg Electronig Prifysgol Bangor

Ymwelodd Gweinidog Llywodraeth Cymru dros Sgiliau a Gwyddoniaeth, Julie James AC, ag Ysgol Peirianneg Electronig Prifysgol Bangor ddydd Iau (16 Chwefror). Yn ystod yr ymweliad, tywyswyd y Gweinidog o amgylch labordai arloesol yr ysgol a chafwyd arddangosiad o waith Yr Athro Jianming Tang a’r Optical Communications Research Group (OCRG).

Dyddiad cyhoeddi: 17 Chwefror 2017

Gweinidog yn agor cwmni deillio arloesol Prifysgol Bangor

Bu Julie James, y Gweinidog dros Sgiliau a Gwyddoniaeth, yn Suprex yn ddiweddar (dydd Llun 10 Hydref) i  agor yn swyddogol gwmni technoleg arloesol a menter ar y cyd rhwng Prifysgol Bangor a Phytovation Cyf.   

Dyddiad cyhoeddi: 11 Hydref 2016

Gweinidog yn agor cwmni deillio arloesol Prifysgol Bangor

Bu Julie James, y Gweinidog dros Sgiliau a Gwyddoniaeth, yn Suprex yn ddiweddar (dydd Llun 10 Hydref) i  agor yn swyddogol gwmni technoleg arloesol a menter ar y cyd rhwng Prifysgol Bangor a Phytovation Cyf.   

Dyddiad cyhoeddi: 11 Hydref 2016

Gweinidog yn croesawu tri academydd o Fangor ymysg y tranche diweddaraf o wyddonwyr rhyngwladol Sêr Cymru

 Bu tri academydd o Fangor ymysg y tranche diweddaraf o Gymrodyr a Chadeiryddion ymchwil rhyngwladol i Gymru mewn derbyniad arbennig yng Nghaerdydd neithiwr [27 Chwefror 2017] i ddathlu buddsoddiadau Sêr Cymru ar ddechrau ail gyfnod y rhaglen.,

Dyddiad cyhoeddi: 28 Chwefror 2017

Gweinidog yn torri’r tir mewn datblygiad sy’n torri tir newydd

Cymerodd Parc Gwyddoniaeth Menai (M-SParc) gam mawr ymlaen yr wythnos yma yn y gwaith o adeiladu’r Parc Gwyddoniaeth pwrpasol cyntaf yng Nghymru wrth i Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Economi a Seilwaith, y Gweinidog Ken Skates ddod i'r safle ar Ynys Môn i dorri’r tir.

Dyddiad cyhoeddi: 31 Hydref 2016

Gweinidog yr Amgylchedd Llywodraeth y DU yn ymweld â’r Brifysgol

Croesawodd Ysgol yr Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a Daearyddiaeth Prifysgol Bangor Dr Thérèse Coffey AS yn ddiweddar, a gymerodd ran mewn paneli trafod gyda staff a myfyrwyr sy’n ymwneud â rhaglenni coedwigaeth yr Ysgol.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Hydref 2017

Gweithdai Cyflogadwyedd ar gyfer Ol-raddedigion

Dyddiad cyhoeddi: 3 Mai 2018

Gweithdy Cwblhau llwyddiannus arall i fyfyrwyr PhD Bangor

Yn dilyn llwyddiant y Gweithdy Cwblhau PhD cyntaf ym Medi 2011, cynhaliodd Ysgol y Gyfraith Bangor yr ail Weithdy Cwblhau i fyfyrwyr PhD ddydd Gwener, 23 Mawrth 2012.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Ebrill 2012

Gweithdy cyhoeddi gyda Cambridge University Press, dydd Llun 27 Tachwedd, 2-3pm

Dyddiad cyhoeddi: 22 Tachwedd 2017

Gweithdy gyrfa cynnar ar moeseg mewn ymchwil cymdeithasol

Dyddiad cyhoeddi: 17 Ebrill 2018

Gweithdy llwyddiannus am yrfaoedd yn y diwydiant niwclear

Daeth dros 70 o fyfyrwyr o nifer o wahanol ddisgyblaethau yn cynnwys peirianneg, cemeg, gwyddor amgylcheddol, busnes, y gyfraith, seicoleg a daearyddiaeth at ei gilydd mewn gweithdy a gynhaliwyd yn ddiweddar ym Mhrifysgol Bangor i ddysgu am yrfaoedd yn y diwydiant niwclear. Cynhaliwyd y gweithdy mewn partneriaeth â Horizon Nuclear Power, National Skills Academy for Nuclear (NSAN), a'r rhaglen Nuclear Graduates Programme. 

Dyddiad cyhoeddi: 12 Mai 2015

Gweithfeydd ynni amrediad llanw â’r potensial i greu ynni

Yn ddamcaniaethol, gellid darparu un rhan o dair o’r anghenion ynni byd-eang yn defnyddio amrediad llanw'r byd, yn ôl adolygiad cynhwysfawr newydd o weithfeydd ynni amrediad llanw.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Mai 2018

Gweithio ar y cyd i helpu i daclo ymddygiad gwrthgymdeithasol

Ar ddechrau Tachwedd 2012, cafodd y prosiect ei lansio yn Y Rhyl a Wrecsam a gwelwyd y manteision yn syth.  Mae’r arwyddion cynnar yn awgrymu bod llai o alwadau wedi'u gwneud i ystafell reoli'r heddlu o'r ardaloedd sy’n rhan o’r prosiect.

Meddai Arolygydd Ymddygiad Gwrthgymdeithasol yr Heddlu, Michael Isaacs: “Mae’n bwysig iawn ein bod yn defnyddio ein hadnoddau i dargedu'r materion hynny sy’n achosi’r pryder mwyaf i gymunedau Gogledd Cymru ac mae’n galonogol clywed bod y cyhoedd wedi bod yn dweud wrthym yn barod eu bod yn gweld gwelliant yn eu cymdogaethau.”

Dyddiad cyhoeddi: 17 Ionawr 2013

Gweithio i ddiogelu'r cyhoedd yn erbyn firysau a bacteria sy'n gallu gwrthsefyll gwrthfiotigau

Heddiw (14 Mawrth) yn y Royal Geographic Society yn Llundain mae gwyddonwyr sy'n gweithio i leihau'r risgiau i'r cyhoedd drwy ddod i gysylltiad â bacteria sy'n gallu gwrthsefyll gwrthfiotigau yn yr amgylchedd dŵr yn cyfarfod i rannu eu hymchwil a thrafod y camau nesaf.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Mawrth 2018

Gweld yr anweledig: defnyddio gleiniau nano i wneud uwchlensys

Mae papur yn Science Advances (12 Awst) yn rhoi prawf o gysyniad newydd, gan ddefnyddio uwchlensys 3D solid newydd i dorri drwy raddfa pethau a oedd ond i'w gweld yn flaenorol drwy ficrosgop.  

Gan ddangos cryfder yr uwchlensys newydd, mae'r gwyddonwyr yn disgrifio gweld, am y tro cyntaf, y wybodaeth ei hun ar arwyneb DVD Blue Ray.  Nid yw'r wyneb sgleiniog hwnnw mor llyfn ag rydym yn ei ddychmygu.  Ni all microsgopau presennol weld yr hiciau sy'n cynnwys y data - ond nawr datgelir hyd yn oed y data ei hun. 

Dyddiad cyhoeddi: 13 Awst 2016

Gweledigaeth newydd o arfordir Gogledd Cymru fyddai'n harneisio pŵer, amddiffyn yr arfordir a hyrwyddo twristiaeth

Dychmygwch wal fawr oddi ar arfordir Gogledd Cymru yn estyn o Landudno allan i'r môr ac yna'n ôl i'r tir ger Prestatyn: hwylwyr dingi a tonfyrddwyr yn mwynhau'r dyfroedd llonydd o'i mewn, twristiaeth a diwydiannau cefnogi yn ffynnu a'r cymunedau lleol yn ddiogel o fygythiad llifogydd o'r môr.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Ebrill 2016

Gwella bridio pysgod trofannol o ganlyniad i gydweithio newydd

O ganlyniad i gydweithio newydd, bydd technegau arloesol yn galluogi rhai o’r prif acwaria sydd hefyd yn gyrchfannau twristiaeth fridio eu pysgod trofannol eu hunain.

Mae larfae nifer o rywogaethau pysgod mor fach fel na ellir ei gweld gyda’r llygad, ac mae eu bwyd hyd yn oed fwy meicrosgopig ei natur. Mae hyn yn ei gwneud yn her i’w bridio mewn tanc.

Ond mae  arbenigwyr dŵr amaethu (aquaculture) ym Mhrifysgol Bangor yn credu  y gallent helpu’r diwydiant acwaria i ddatblygu technegau i fagu eu pysgod riffiau cwrel eu hunain o larfae y maent wedi ei gasglu o’u acwaria.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Ionawr 2019

Gwella diogelwch bwyd yn Ethiopia: Rôl amaeth-goedwigaeth

Yn ddiweddar rhyddhawyd ffilm fer a gynhyrchwyd gan Brifysgol Bangor a'r World Agroforestry Centre (ICRAF) ac mae ar gael ar YouTube. 

Dyddiad cyhoeddi: 7 Awst 2014

Gwella gallu gofodol er mwyn helpu i gau'r bwlch rhwng y rhywiau mewn pynciau STEM

Bydd Prifysgol Bangor yn cyfrannu arbenigedd at broject Ewropeaidd newydd i wella galluoedd gofodol plant, gyda'r nod o helpu i gau'r bwlch rhwng y rhywiau ym maes gwyddoniaeth, peirianneg technoleg a mathemateg (STEM).

Mae disgyblion â lefelau uchel o allu gofodol yn llawer mwy tebygol o lwyddo mewn pynciau STEM, o fwynhau eu gwneud ac o'u dewis i'w hastudio ymhellach ac fel gyrfa o gymharu â disgyblion â gallu gofodol isel.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Mehefin 2020

Gwelwyd bod rhwystrau sylweddol yn atal diagnosis prydlon o ddementia a mynediad at gefnogaeth ôl-ddiagnostig mewn pum gwlad yn Ewrop

Yn ôl adroddiad a gyflwynwyd heddiw yn Senedd Ewrop mae rhwystrau arwyddocaol sy'n atal diagnosis prydlon o’r clefyd Alzheimer wedi'u gweld ledled Ewrop.

Cynhaliwyd yr astudiaeth, a ariennir gan Alzheimer Europe, mewn pum gwlad dan arweiniad yr Athro Bob Woods o Goleg Gwyddorau Gofal Iechyd Prifysgol Bangor. Dyma oedd canfyddiadau'r astudiaeth:

Dyddiad cyhoeddi: 26 Mehefin 2018

Gwerddonau’r cefnforoedd: Sut y mae ynysoedd yn cynnal mwy o fywyd môr

Mae theori sydd wedi bodoli ers 60 o flynyddoedd ac sydd yn esbonio pam fo moroedd sy’n amgylchu ynysodd ac atolau yn cynnal mwy o fywyd gwyllt newydd ei brofi gan fiolegydd morol o Ysgol Gwyddorau Eigion Prifysgol Bangor, mewn cydweithrediad efo aelod o Weinyddiaeth Gefnforol ac Atmosfferig Cenedlaethol yr Unol Daleithiau.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Chwefror 2016

‘Gwersylla Cartŵn’ - Dementia a’r Dychymyg yng Ngŵyl y Dyn Gwyrdd

Gall pobol sy’n mynd i ŵyl y Dyn Gwyrdd gadw llygad allan am gwpwl ‘rhithwir’ a fydd yn  ymweld â’r Ŵyl- sef Doris ac Ivor. Bydd y cwpl dirgel- eu gwersyll a selsig- i gyd ar ffurf cartŵn, yno o dan ofal yr artist ymchwil Carol Hanson, a fydd, ynghyd ag aelodau eraill o'r tîm Dementia a’r Dychymyg yn mynd i Ŵyl y Dyn Gwyrdd yr wythnos hon.

Dyddiad cyhoeddi: 17 Awst 2015

Gwleidyddion o Gymru yn dysgu am waith ymchwil hollbwysig ar ganser ym Mangor

Rhoddwyd sylw i'r gwaith ymchwil arloesol ar ganser sy'n cael ei wneud yn yr Ysgol Gwyddorau Meddygol wrth i wleidyddion blaenllaw o Blaid Cymru ymweld yn ddiweddar â Sefydliad Ymchwil Canser y Gogledd Orllewin.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Ionawr 2016

Gwneud defnydd llawn o blanhigion

Mae eiddew, sy’n tyfu’n helaeth yng Nghymru, yn un o nifer o blanhigion sy’n cael eu harchwilio am y cemegau mân ac echdynion a ffibrau gwerthfawr eraill maent yn eu cynnwys. Mae’r gwaith ymchwil yma’n  cael ei gynnal mewn bioburfa ar Ynys Môn a allai gynnig model ar gyfer creu gwaith yng nghefn gwlad yn y dyfodol. Bwriad yr ymchwil yw chwilio am ddeunyddiau amgen i gymryd lle cynnyrch a chynhwysion sy’n deillio o olew crai a  ddefnyddir yn y diwydiannau cynhyrchu ac adeiladu.

Canolfan Biogyfansoddion Prifysgol Bangor sy’n gyfrifol am y gwaith yma o ddatblygu ffynonellau newydd ar gyfer cemegau mân a deunyddiau eraill. Mae’r Ganolfan yn canolbwyntio ar ganfod defnyddiau newydd ar gyfer adnoddau naturiol gwerthfawr sydd ar hyn o bryd yn cael eu hanwybyddu.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Tachwedd 2013

Gwnewch bopeth – gan gynnwys nofio â siarcod ‘rhithwir’ – yn Gymraeg!

Mae’n debyg mai "Ocean Rift", un o raglenni Profiad Realiti Rhithwir (VR) mwyaf poblogaidd y byd, yw’r rhaglen gyntaf i fod ar gael yn y Gymraeg ar gyfer unrhyw benwisg Profiad Realiti Rhithwir (VR).

Ocean Rift, a grëwyd gan Dr Llŷr Ap Cenydd, Darlithydd yn yr Ysgol Cyfrifiadureg a Pheirianneg Electronig, oedd un o’r rhaglenni cyntaf i’w ryddhau a’i lansio ochr yn ochr â dyfais symudol Samsung Gear VR, ac mae wedi datblygu i fod yn un o’r rhai mwyaf poblogaidd, gydag oodeutu 2.5 miliwn o lawrlwythiadau ers 2013.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Tachwedd 2018

Gwobr arall i Lety Myfyrwyr Prifysgol Bangor

Mae Neuaddau Preswyl myfyrwyr Prifysgol Bangor wedi ennill ‘Best Student Halls’ gan ffynhonnell gwybodaeth o bwys i ddarpar fyfyrwyr.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Hydref 2018

Gwobrau am effaith ymchwil Prifysgol Bangor

Mae tri phroject sydd wedi cael effaith eithriadol mewn meysydd gwahanol iawn i'w gilydd wedi cael eu cydnabod yng Ngwobrau Effaith Ymchwil a Menter cyntaf Prifysgol Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Gorffennaf 2013

Gwobrau Rhagoriaeth Ymchwil Prifysgol Bangor 2016

Mae Prifysgol Bangor am ddathlu rhagoriaeth yr ymchwil a gynhyrchir gan y Brifysgol mewn noson Wobrwyo newydd i’w chynnal yn y Brifysgol fis Rhagfyr, a newydd gyhoeddi’r rhestr fer ar gyfer y Gwobrau.

Bydd y Gwobrau newydd yn rhoi sylw haeddiannol i ymchwilwyr unigol a thimau ymchwil neilltuol y Brifysgol.

Bydd yr enillwyr yn cael eu cyhoeddi yn ystod Noson Wobrwyo sydd i’w chynnal yn Pontio, nos Lun Rhagfyr 5 2016.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Hydref 2016

Gwobrau Ymchwil ac Effaith yr Is-ganghellor

Dyddiad cyhoeddi: 15 Rhagfyr 2015

Gwobr gyrfa cynnar o bwys yn cael ei ddyfarnu i fyfyrwraig PhD

Dyddiad cyhoeddi: 31 Ionawr 2019

Gwobr nodedig yr Academi Brydeinig i ddarlithydd Bangor

Mae'r darlithydd o Brifysgol Bangor, Dr Helena Miguélez-Carballeira, o'r Ysgol Ieithoedd a Diwylliannau Modern, wedi derbyn bron i £90,000 i gynnal project a fyddai'n cyflwyno achos dros astudio diwylliant a gwleidyddiaeth gyfoes Sbaen o safbwynt ôl-wladychol.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Mai 2015

Gwobr o’r Unol Daleithiau i arbenigwr mewn Heneiddio

Yr Athro Bob Woods o Brifysgol Bangor, arbenigwr a gydnabyddir yn rhyngwladol am ei waith ar heneiddio a dementia, yw'r person cyntaf y tu allan i America i dderbyn Gwobr Americanaidd ddydd Iau 13 Hydref 2011.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Hydref 2011

Gwobr Rhydychen i Athro o Fangor

Mae Tony Bushell, Athro Almaeneg yn yr Ysgol Ieithoedd Modern ym Mangor, wedi ennill ysgoloriaeth o fri ar gyfer ymwelydd, gan Goleg Sant Ioan, Rhydychen, i gwblhau astudiaeth yn ymwneud â rhethreg hunaniaeth Awstriaidd. 

Dyddiad cyhoeddi: 26 Ebrill 2012

Gwobrwyo Effaith a Menter ym Mhrifysgol Bangor

Mae Prifysgol Bangor wedi gwobrwyo ei hacademyddion gorau a mwyaf blaengar yn ail Noson Wobrwyo Effaith ac Arloesi flynyddol y Brifysgol.

Mae’r Gwobrau’n cydnabod gwaith ymchwil a mentergarwch o ragoriaeth ar draws y sefydliad cyfan, sydd wedi gwneud cyfraniad o bwys tuag at wella lles economaidd a chymdeithasol Cymru.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Gorffennaf 2014

Gwrthbrofi’r cysylltiad rhwng gwenwyn nadroedd ac ysglyfaeth

Mae'r hyn oedd yn datblygu i fod yn rhagdybiaeth gyffredin ymhlith herpetolegwyr, sef bod cyfansoddiad gwenwyn nadroedd fel rheol yn adlewyrchu amrywiaeth eu hysglyfaeth, wedi cael ei wrthbrofi mewn un rhywogaeth gyffredin o nadroedd rhuglo Gogledd America.

Roedd nifer o astudiaethau diweddar wedi nodi cysylltiadau rhwng y math o ysglyfaeth a'r math o wenwyn a oedd wedi esblygu mewn rhywogaethau o nadroedd gwenwynig ledled y byd. Credwyd bod hyn yn adlewyrchu dethol naturiol er mwyn cael y gwenwyn gorau i wahanol fathau o ysglyfaeth, ac weithiau'n 'ras-arfau' esblygiadol rhwng rhywogaethau o nadroedd ac ysglyfaeth.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Mawrth 2019

Gwybodaeth newydd am ymwrthedd i gyffuriau canser

Cyhoeddwyd ymchwil o labordy Dr Edgar Hartsuiker yn Sefydliad Ymchwil Canser y Gogledd Orllewin, yn Ysgol Gwyddorau Meddygol Bangor, yn rhifyn diweddaraf (29 Mai) y cyfnodolyn uchel ei barch Science Advances.

Mae llawer o gyffuriau canser yn lladd celloedd canser trwy rwystro dyblygiad eu deunydd genetig, sef y DNA. Un o'r cyffuriau hyn yw Gemcitabine, a ddefnyddir i drin canser y pancreas, y bledren a'r ysgyfaint, ymhlith eraill. Mae Gemcitabine yn dynwared un o flociau adeiladu DNA, diocsisytidin niwcleosid, ac yn cystadlu ag ef i integreiddio i DNA celloedd canser. Ar ôl iddo integreiddio, mae'n rhwystro'r DNA rhag dyblygu ac mae hynny'n rhwystro'r gell ganser rhag rhannu.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Mehefin 2020

Gwybodaeth newydd yn ei gwneud yn haws ‘meddwl yn fyd-eang a gweithredu’n lleol’ wrth gadw riffiau cwrel

Mae riffiau cwrel yn adnoddau hanfodol, yn fan bwydo i bysgod ac yn amddiffynfa naturiol i warchod arfordiroedd bregus. Ond, maent yn cyflawni sawl gwasanaeth ecosystem hanfodol arall yn ogystal.

Ond maent o dan fygythiad cynyddol oddi wrth ‘gannu’- lle mae’r algae symbiotig sydd yn byw o fewn y cwrel yn gadael oherwydd cynnydd yn nhymheredd y môr, gan amddifadu’r cwrel o ynni  ffotosynthetig a gwanhau hyfywdra'r holl rîff cwrel yn ei dro.

Dyddiad cyhoeddi: 6 Chwefror 2017

Gwyddonwyr Bangor yn cryfhau cysylltiadau â Rwsia i ymladd y newid yn yr hinsawdd

Bu gwyddonwyr o ogledd Cymru mewn seminar arloesol ar yr newid yn yr hinsawdd yn Siberia.

Gwahoddwyd dau wyddonydd o Brifysgol Bangor gan Gonswl Prydain yn Rwsia i draethu ynghylch eu hymchwil amgylcheddol.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Ionawr 2020

Gwyddonwyr Bangor yn cyfrannu at ymdrechion i leihau dinistr amgylcheddol a thlodi ym Madagascar

Mae Prifysgol Bangor yn arwain astudiaeth ymchwil ar sut mae tlodi'n cysylltu'n agos â chyflwr yr amgylchedd mewn gwledydd megis Madagascar. Nod y project ymchwil yw helpu i ddeall y cysylltiadau rhwng tlodi a dinistrio coedwigoedd glaw trofannol ac mae'n dod â gwyddonwyr o Madagascar, y Deyrnas Unedig, yr Unol Daleithiau a'r Iseldiroedd at ei gilydd.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Tachwedd 2013

Gwyddonwyr Carbon yn mynd dan ddaear i chwilio am atebion

Bydd labordy tanddaearol anarferol, sydd am fod yr unig un o’i fath ym Mhrydain, yn cychwyn gwaith ym Mhrifysgol Bangor nes ymlaen eleni, gan alluogi gwyddonwyr i ganfod mwy am garbon sydd yn y pridd.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Chwefror 2011

Gwyddonwyr o Brifysgol Bangor yn cymryd rhan mewn prawf iechyd ar gefnforoedd ledled y byd

Bydd gwyddonwyr ym Mhrifysgol Bangor yn ymuno â gwyddonwyr morol o bob cwr o'r byd ar 21 Mehefin i gymryd rhan mewn project ymchwil byd-eang uchelgeisiol - Diwrnod Samplo'r Cefnforoedd.

Ceir 80% o'r holl fywyd ar y ddaear yng Nghefnforoedd y Byd sy'n ymestyn ar draws mwy na 70% o arwynebedd y byd.  Micro-organebau morol sy'n gyfrifol am y ffaith bod cylchredau elfennau'r byd yn rhedeg yn llyfn, ond mae llai na 1% ohonynt yn hysbys.  Bydd yr Ysgol Gwyddorau Biolegol yn ymuno a 150 o gyrff ymchwil o Ynys yr Iâ i Antarctica ac o Moreea (Polynesia Ffrengig) i Dde Affrica i astudio a chynnal prawf iechyd ar gefnforoedd y byd.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Mehefin 2014

Gwyddonwyr o Fangor i Gryfhau Gwarchodfa Fôr Fwyaf y Byd

Mae arbenigedd o Ysgol Gwyddorau Eigion Prifysgol Bangor – Ysgol o fri rhyngwladol – yn mynd i gyfrannu at fonitro ac arolygu gwarchodfa fôr fwyaf y byd, sy’n amgylchynu rhes o ynysoedd bach iawn yn Nhiriogaeth Brydeinig Ynysfor Chagos yng Nghefnfor India.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Mawrth 2012

Gwyddonwyr o Fangor yn teithio i Periw i ymchwilio i fywyd yn yr awyr denau

Mae mynyddoedd yn mynd â'n hanadl i ffwrdd yn llythrennol, nid yn unig oherwydd y tirweddau dramatig a diwylliannau nodedig, ond oherwydd fod pob anadliad a gymerwn yn uchel i fyny yn cynnwys llai o ocsigen (a elwir yn hypocsia).  Mae hypocsia'n rhoi straen sylweddol ar yr ysgyfaint, y gwaed, y galon a'r pibelli gwaed wrth iddynt weithio gyda'i gilydd i ddiwallu angen y corff am ocsigen.  Mae gan ymchwilwyr o'r Ysgol Chwaraeon, Iechyd ac Ymarfer (Grŵp Ymchwil Eithafion) ym Mhrifysgol Bangor ddiddordeb arbennig mewn deall sut mae pobl yn ymaddasu i fywyd mewn awyr denau.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Mehefin 2018

Gwyddonwyr yn asesu potensial gwahanol ddiodydd o ran hydradu

Mae gwyddonwyr ym mhrifysgolion Stirling, Loughborough a Bangor yn galw am greu mynegai hydradiad i ddiodydd er mwyn helpu pobl i ddeall sut y gall gwahanol ddiodydd sicrhau bod gennych ddigon o hylif yn eich corff. 

Fe ddarganfu prawf ymchwil diweddar a brofodd effeithiau 13 o ddiodydd cyffredin ar gynhyrchu wrin a chydbwysedd hylifau, bod amryw o hylifau'n cael eu cadw yn yr corff am yr un amser â dŵr, os nad yn hirach na hynny.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Mehefin 2016

Gwyddonwyr yn galw am fwy o ymchwil i sut mae gweithgareddau dynol yn effeithio ar wely'r môr

Mae grŵp o wyddonwyr o'r Deyrnas Unedig, a gydlynir gan Brifysgol Southampton, wedi cyhoeddi ymchwil helaeth ar y ffordd mae diwydiant a newid amgylcheddol yn effeithio ar welyau ein moroedd. Fodd bynnag, dywedant bod angen gwneud mwy o waith i helpu i ddiogelu'r ecosystemau cymhleth hyn a'r manteision y maent yn eu rhoi i bobl at y dyfodol.

Dyddiad cyhoeddi: 25 Medi 2017

Gwyddonwyr yn galw am weithredu i fynd i'r afael â bygythiad rhywogaeth coed ymledol i fan pwysig mewn bioamrywiaeth byd-eang

n ôl ymchwil newydd ar y cyd rhwng Landcare Research yn Seland Newydd, Prifysgolion Caergrawnt a Denver, a Phrifysgol Bangor, mae coeden ymwthiol sy'n frodorol i Awstralia yn awr yn achosi bygythiad difrifol i fan pwysig mewn bioamrywiaeth byd-eang.

Plannwyd y rhywogaeth hon, Pittosporum undulatum, a elwir yn oren ffug yn lleol, mewn gardd fotaneg yn y Blue Mountains yn Jamaica yn niwedd y bedwaredd ganrif ar bymtheg.  Fel mae'r enw lleol yn ei awgrymu, mae gan y goeden hon, sy'n tyfu'n gyflym a chyda dail sgleiniog, ffrwyth oren llachar yn cynnwys llawer o hadau bychain wedi'u gorchuddio â haen ludiog siwgwraidd.  

Dyddiad cyhoeddi: 2 Ionawr 2018

Gwyddonydd o Fangor i helpu i warchod Bioamrywiaeth ym Môr y Caribî

Gan gydweithredu â Llywodraeth Ynysoedd y Cayman a’i phartner yn UDA, y Nature Conservancy, mae’r Ysgol Gwyddorau Eigion wedi lansio project gwerth £817,000 i warchod bioamrywiaeth môr Ynysoedd y Cayman, Tiriogaeth Dramor o eiddo’r DU yng nghanol y Caribî.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Hydref 2010

Gwyliwch y bwlch: Gwahaniaethau mewn agweddau at iechyd a gwella iechyd ar draws y gymdeithas yng Nghymru

Mae adroddiad newydd gan Iechyd Cyhoeddus Cymru a Phrifysgol Bangor yn amlygu gwahaniaethau amlwg o ran barn sy'n ymwneud ag iechyd rhwng pobl yng Nghymru yn dibynnu ar eu hoedran a'u cyflogaeth, a sut y maent yn byw eu bywydau.

Roedd pobl a ddywedodd eu bod yn teimlo'n iach yn fwy tebygol o gytuno (59 y cant) y dylai'r GIG wario llai ar drin salwch a mwy ar ei atal na'r rhai a ddywedodd eu bod yn teimlo'n llai iach (46 y cant) - a allai deimlo mwy o angen am driniaeth iechyd.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Mawrth 2019

Gŵyl R.S. Thomas, Aberdaron a Bangor

Mae gŵyl flynyddol sydd yn dathlu gwaith y bardd, R.S. Thomas a’i wraig, yr artist Mildred ‘Elsi’ Eldridge, i’w chynnal yn ei blwyf olaf, Aberdaron, ym mhen-draw penrhyn Llŷn, ar Fehefin 29 - 1 Gorffennaf.

Mae’r Athro Tony Brown, cyd-gyfarwyddwr Canolfan Ymchwil R.S. Thomas Prifysgol Bangor wedi bod yn ymwneud â’r ŵyl ers sawl blwyddyn.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Mehefin 2018

Gyrfaoedd cynaliadwy mewn gwyddoniaeth i Gymru ac Iwerddon- Rhaglen Cynaliadwyedd Swyddi

Mae project gwerth €2.6 miliwn i ddatblygu a chynnal swyddi yn y sector sydd yn pontio cemeg a gwyddorau bywyd newydd ei gyhoeddi. Mae’r project, sy’n cael ei ariannu dan raglen Iwerddon Cymru 2007-2013 IVA INTERREG, yn cael ei reoli yng Nghymru gan Ysgol Cemeg Prifysgol Bangor. Bydd y "Rhwydwaith Sgiliau Gwyddonol Iwerddon a Chymru " (WINSS) o fudd i gynorthwyo cwmnïau sy'n gweithio ar draws gwyddorau cemeg, gwyddorau bywyd a deunyddiau. Bydd y project yn darparu ystod o hyfforddiant mewn sgiliau arbenigol i ddatblygu'r arbenigedd sydd ei hangen ar y sector.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Rhagfyr 2011

Happy 100th birthday, Mr President: how JFK's image and legacy have endured

Dyma erthygl yn Saesneg gan Gregory Frame o’r Ysgol Astudiaethau Creadigol a'r Cyfryngau sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Mai 2017

Hediadau amrywiol gwyddau ymfudol yn rhoi golwg unigryw ar ffisioleg a biomecaneg adar ar uchderau mawr

Mae tîm rhyngwladol o wyddonwyr sy'n astudio bioleg ymfudol, wrth iddynt hedfan yn uchel iawn dros ucheldir Tibet a mynyddoedd yr Himalaya, wedi datgelu sut mae'r adar hyn yn ymdopi â hedfan mewn aer cymharol denau o ddwysedd isel dros y mynyddoedd.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Ionawr 2015

Helena Miguélez-Carballeira, ysgolhaig o Brifysgol Bangor, yn ennill grant i arwain rhwydwaith ymchwil ar gyfieithu yng Nghymru

Mae’r project ‘Translation in Non-State Cultures: Perspectives from Wales’ wedi ennill grant datblygu ymchwil gan yr AHRC. Mae Dr Helena Miguélez-Carballeira, darlithydd Sbaeneg a chyfarwyddwr y rhaglen astudiaethau cyfieithu ôl-radd yn Ysgol Ieithoedd Modern Prifysgol Bangor wedi ennill £12,000 gan Gyngor Ymchwil y Celfyddydau a’r Dyniaethau (AHRC) i arwain rhwydwaith ymchwil ar gyfieithu yng Nghymru.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Chwefror 2012

Help gan Blizzard

Gallai siacedi arbennig sydd wedi’u gwneud yng Nghymru helpu i gadw athletwyr Cymru’n gynnes pan fydd y gystadleuaeth yn poethi yn Glasgow.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Gorffennaf 2014

Helpu cwmni lleol sydd wedi datblygu ac ennill y farchnad ar gyfer cynnyrch awyr agored

Roedd  Rheolwr Cyfarwyddwr y cwmni ac entrepreneur a ddyfeisydd, Derek Ryden, o Gwmni Blizzard Protection Systems Cyf. yn ymwybodol fod ganddo gynnyrch da. Fodd bynnag, mae cydweithio efo arbenigwyr yn Ysgol Chwaraeon, Iechyd a Gwyddorau Ymarfer ym Mhrifysgol Bangor wedi ei alluogi i werthfawrogi’n union pa mor effeithlon ydy’r cynnyrch mewn gwirionedd. Mae’r wybodaeth wedi bod o fudd i’r cwmni marchnata’u cynnyrch yn fwy effeithiol.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Tachwedd 2011

Hen Blant Bach yn ennill Gwobr Arian mewn Gŵyl Ffilm a Theledu Ryngwladol

Mae rhaglen y bu cyfraniad y Brifysgol yn rhan annatod ohoni wedi derbyn clod rhyngwladol wrth ennill Gwobr Arian yng Ngŵyl Gwobrau Teledu a Ffilm Ryngwladol Efrog Newydd, a gynhaliwyd yn ddiweddar.

Enilllodd Hen Blant Bach, sy’n gynhyrchiad gan gwmni Darlun, y Wobr Arian yng nghategori rhaglen ddogfen Portreadau Cymunedol. Roedd y gyfres yn fformat ffeithiol newydd gan S4C a oedd yn olrhain arbrawf cymdeithasol unigryw. Yn y rhaglen, ddaeth pobl mewn oed ynghyd â phlant meithrin i rannu eu gofal dydd, gan ddangos yr effeithiau trawsnewidiol sy'n bosib o’u dod at ei gilydd.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Ebrill 2018

Hiliaeth gynhenid mewn systemau credyd banciau yn lleihau mynediad at gredyd i leiafrifoedd ethnig

Wrth i ni ddisgwyl cyhoeddi adroddiad gan y llywodraeth i hiliaeth yn nulliau banciau Prydain o fenthyca arian, mae ymchwil gan un arbenigwr blaenllaw ym myd bancio'n awgrymu bod hiliaeth yn amlwg iawn, ac yn ymddangos yn gynhenid, yn system fenthyca'r banciau. Honnir hefyd bod hynny wedi bodoli drwy gydol y blynyddoedd o gynnydd yn ogystal ag yn yr argyfyngau ariannol presennol a diweddar.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Gorffennaf 2013

Hitachi-GE, Imperial a Phrifysgol Bangor yn datblygu arbenigedd ym maes Adweithyddion Dŵr Berwedig (BWR) yn y Deyrnas Unedig a Chymru

Mae Hitachi-GE Nuclear Energy, Ltd. (Hitachi-GE) wedi llofnodi Memorandwm o Ddealltwriaeth gydag Imperial College a Phrifysgol Bangor sy'n cryfhau ei ymrwymiad i arbenigedd yng Nghymru a Phrydain.

Dyddiad cyhoeddi: 31 Hydref 2016

Hoffech chi rannu eich arbenigedd gyda darllenwyr ledled y byd?

Dyddiad cyhoeddi: 28 Mehefin 2019

How babies became the baked beans of the childcare world

Dyma erthygl yn Saesneg gan David Dallimore Ymchwilydd WISERD: Sefydliad Ymchwil, Data a Methodoleg yn yr Ysgol Gwyddorau Cymdeithas sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Mai 2018

How did the moon end up where it is?

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Mattias Green o’r Ysgol Gwyddorau Eigion a David Waltham o Brifysgol Royal Holloway sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 25 Ebrill 2019

How football’s richest clubs fail to pay staff a real living wage

Dyma erthygl yn Saesneg ganTony Dobbins o’r Ysgol Fusnes a Peter Prowse, Sheffield Hallam University, sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol

Dyddiad cyhoeddi: 30 Mawrth 2017

How forests recover rapidly on logging roads in the Congo Basin

Dyma erthygl yn Saesneg gan Yr Athro John Healy a myfyriwr PhD, Fritz  Kleinschroth o’r Ysgol  yr Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a Daearyddiaeth,  sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol

Dyddiad cyhoeddi: 6 Mehefin 2016

How jobs figures mask bogus self-employment in the shadow economy

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro Toby Dobbins, Ysgol Busnes, yr Athro Howard Davis ac Alexandra Plows, Ysgol Gwyddorau Cymdeithas sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Ebrill 2016

How King Arthur became one of the most pervasive legends of all time

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro Raluca Radulescu o’r Ysgol Llenyddiaeth Saesneg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol

Dyddiad cyhoeddi: 3 Chwefror 2017

How much protection is enough?

Protection of marine areas from fishing increases density and biomass of fish and invertebrates (such as lobster and scallops) finds a systematic review published in BioMed Central’s open access journal Environmental Evidence. The success of a protected area was also dependent on its size and on how it was managed, however even partial protection provides significant ecological  benefits.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Chwefror 2013

How operational deployment affects soldiers' children

Dyma erthygl yn Saesneg gan Leanne K Simpson myfyrwraig Doethuriaeth yn yr Ysgol Seicoleg a Sefydliad Perfformiad Elît sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 23 Mehefin 2017

How our unconscious visual biases change the way we perceive objects

Dyma erthygl yn Saesneg gan Beverley Pickard-Jones Ymchwilydd PhD yn yr Ysgol Seicoleg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversationar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Ionawr 2019

How Pokemon Go turned couch potatoes into fitness fanatics without them even realising it

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro John A Parkinson  o’r Ysgol Seicoleg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol

Dyddiad cyhoeddi: 11 Awst 2016

How the brain prepares for movement and actions

Dyma erthygl yn Saesneg gan Myrto Mantziara myfyriwr PhD o'r Ysgol Seicoleg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol

Dyddiad cyhoeddi: 12 Gorffennaf 2019

How the ‘Santa lie’ helps teach children to be good little consumers

Dyma erthygl yn Saesneg gan Anne-Marie Smith a Nia Young o’r Ysgol Addysg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Rhagfyr 2016

How to become a great impostor

Dyma erthygl yn Saesneg gan Tim Holmes o’r Ysgol Hanes, Athroniaeth a Gwyddorau Cymdeithasol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Awst 2019

How to Get Published: Traditional and Innovative Approaches to Publishing.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Mai 2018

How to help people with dementia retain the power of choice

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Rebecca Sharpe a Zoe Lucock, ymchwilydd PhD yn yr Ysgol Seicoleg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Tachwedd 2018

How to take the pressure off the cost of our water supply

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr John Gallagher, ymchwilydd ôl-ddoethurol o’r Ysgol Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a Daearyddiaeth sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol 

Dyddiad cyhoeddi: 25 Medi 2015

How trillions of tiny solar panels could power the internet of things

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Jeff Kettle o’r Ysgol Peirianneg Electronig sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Tachwedd 2015

How we're using ancient DNA to solve the mystery of the missing last great auk skins

Dyma erthygl yn Saesneg gan  myfyrwraig PhD, Jessica Emma Thomas  o’r Ysgol Gwyddorau Biolegol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Gorffennaf 2017

HPC Cymru ym Mangor

Mae Prifysgol Bangor yn bartner ym mhroject Cyfrifiadura Perfformiad Uchel Cymru (HPC Cymru), project Cymru gyfan gwerth £40M (a ariennir yn rhannol gan Raglenni Cydgyfeiriant ERDF ac ESF Llywodraeth Cymru ar gyfer Gorllewin Cymru a'r Cymoedd ac Adran Busnes, Arloesi a Sgiliau, Llywodraeth y DU). Project i greu rhwydwaith cyfrifiadura perfformiad uchel o’r radd flaenaf ym mhrifysgolion Cymru yw hwn, i ddarparu ymchwil arloesol, datblygu sgiliau ar lefel uchel a TGCh gweddnewidiol er budd economaidd eang.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Mai 2012

Huge ecosystems could collapse in less than 50 years – new study

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Simon Willcock o’r Ysgol Gwyddorau Naturiol ac eraill sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol neu ein stori newyddion yma.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Mawrth 2020

Hwb ariannol gwerth £5 miliwn gan yr UE i Brifysgol Bangor

Cyhoeddodd yr Ysgrifennydd Cabinet dros Ynni a Materion Gwledig, Lesley Griffiths, heddiw [18.01.18] y bydd cyfleuster gwyddonol heb ei ail yn cael ei ddatblygu ym Mhrifysgol Bangor yn sgil hwb ariannol gwerth £5 miliwn gan yr UE.

Bydd y cyllid yn helpu i greu'r Ganolfan Biotechnoleg Amgylcheddol, a fydd yn  golygu bod y Brifysgol ar flaen y gad ym maes ymchwil ynghylch sut y mae modd defnyddio deunyddiau naturiol o fewn cynhyrchion a phrosesau diwydiannol.

Bydd y buddsoddiad yn galluogi'r Brifysgol i weithio ar brosiectau ymchwil a datblygu ar raddfa fawr gyda busnesau byd eang mewn sectorau fel gwyddorau bywyd, fferylliaeth, ynni a gweithgynhyrchu.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Ionawr 2018

Hwb ariannol i Ganolfan Genedlaethol ar gyfer Ymchwil Iechyd a Lles y Boblogaeth

Mae Prifysgolion Bangor, Caerdydd ac Abertawe wedi derbyn cyllid gwerth £2,249,927 yn ddiweddar gan Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru (NISCHR gynt) i arwain y Ganolfan Genedlaethol ar gyfer Ymchwil Iechyd a Lles y Boblogaeth (NCPHWR), sef Canolfan Ymchwil  Cymru gyfan.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Mai 2015

Hwb ariannol i wyddorau morol Cymru

Heddiw (dydd Mercher, 8 Medi), cyhoeddodd Ieuan Wyn Jones, Dirprwy Brif Weinidog Cymru, fuddsoddiad sylweddol o £23.6m i ddatblygu sector morol Cymru sy’n tyfu trwy gynyddu nifer y prosiectau ymchwil y mae busnesau a phrifysgolion, rhyngddynt, yn gallu eu rhoi ar waith.

Mae prosiect SEACAMS (Ehangu Sectorau Arfordirol a Morol Cymwysedig mewn dull Cynaliadwy) Prifysgol Bangor wedi cael y golau gwyrdd yn dilyn hwb ariannol o £12.6m gan Gronfa Ddatblygu Rhanbarthol Ewrop trwy Lywodraeth Cynulliad Cymru.

Dyddiad cyhoeddi: 8 Medi 2010

Hwb i addysgu ac ymchwil gysylltiedig â meddygaeth ym Mangor

Mae’n bleser gan yr Ysgol Gwyddorau Meddygol gyhoeddi bod nifer o raglenni gradd Is-radd ac Ôl-radd, ynghyd â nifer o staff, wedi’u trosglwyddo’n ffurfiol o’r Ysgol Gwyddorau Biolegol a Sefydliad Cronfa Ymchwil Canser y Gogledd Orllewin.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Mehefin 2015

Hwb i’r diwylliant arloesi

Mae menter newydd i drosglwyddo mwy o ymchwil blaengar prifysgolion Cymru i fyd busnes er mwyn rhoi hwb i economi Cymru ac adeiladu 'diwylliant o arloesedd' wedi derbyn cefnogaeth ariannol gan Gyngor Cyllido Addysg Uwch Cymru (CCAUC).

Dyddiad cyhoeddi: 1 Chwefror 2013

Hwb o £1m o’r Undeb Ewropeaidd i Ganolfan Môr Cymru

Bangor University Vice-Chancellor John G Hughes has welcomed the news that the £23.6m SEACAMS project, which it leads, has been given a £1m EU boost.

SEACAMS is an EU scheme pioneering collaborative research projects in marine science between business and universities delivered by Bangor University in partnership with Aberystwyth and Swansea Universities. The project is helping to develop the coastal marine economy in Wales and has already worked with more than 60 companies on R&D projects ranging from developing new products to studying marine life to determining management strategies for rising sea levels.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Mehefin 2014

Hyfforddi i Addysgu - Seminar Wybodaeth

Dewch i ddysgu mwy am yrfa fel athro ysgol uwchradd yn ein seminar gwybodaeth. Bydd y tîm Hyfforddi Athrawon Uwchradd wrth law i ateb eich cwestiynau.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Chwefror 2015

ICC expands definition of war crimes to cover combatants in the same armed forces

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Yvonne McDermot  o Ysgol y Gyfraith sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 23 Ionawr 2017

Iechyd da i'r gwyliau

Mae gofyn i bobl beth maent yn ei yfed ar wyliau ac achlysuron arbennig eraill yn dangos bod oddeutu 12 miliwn yn fwy o boteli o win yr wythnos yn cael eu hyfed yn Lloegr nag y tybiwyd yn flaenorol. Nid yw'r arolygon blaenorol ar faint o alcohol a yfir wedi rhoi ystyriaeth i'r holl alcohol a werthir. Ymddengys bod ymchwil a ariannwyd gan Alcohol Research UK ac a gyhoeddwyd yn y cyfnodolyn mynediad agored BMC Medicine, wedi cael hyd i'r 'unedau coll' hyn. 

Hefyd, mae erthygl yn y Saesneg, "England's missing booze: 12 million more bottles drunk per week than previously thought" wedi ei gyhoeddi ar The Conversation heddiw gan Mark Bellis, Prifysgol Bangor a Christine Griffith, University of Bath. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Mai 2015

Ieithoedd Modern yn dathlu llwyddiant gyda’r AHRC

Mae’r Ysgol Ieithoedd Modern wedi derbyn dwy Gymrodoriaeth uchel eu bri i academyddion ar Ddechrau eu Gyrfa gan gyngor ymchwil yr AHRC ar gyfer 2011. Mae’r llwyddiant hwn yn arbennig o nodedig gan mai anaml y bydd un ysgol yn derbyn dwy gymrodoriaeth o’r fath yn yr un flwyddyn. Bydd y ddwy dderbynwraig lwyddiannus, sef Dr Helen Abbott a Dr Anna Saunders, yn dechrau ar eu cymrodoriaethau yn Ionawr 2011. Dywedodd Pennaeth yr Ysgol, yr Athro Carol Tully ‘Rydym yn hynod falch o’r gwaith sy’n cael ei wneud gan ein cydweithwyr, ac mae’r gwobrau hyn yn arwydd o ansawdd yr ymchwil y mae’r Ysgol yn gallu ymfalchïo ynddo.’

Dyddiad cyhoeddi: 24 Tachwedd 2010

Inaugural Duncan Tanner memorial lecture

Devolution in the aftermath of the Scottish referendum: some observations from Chinese scholars

Professor Zhanpeng Wang, Brifysgol Astudiaethau Tramor Beijing

 

Dyddiad cyhoeddi: 25 Chwefror 2015

Independence Day: what alien invasions tell us about current global politics

Dyma erthygl yn Saesneg gan Gregory Frame o'r Ysgol Astudiaethau Creadigol a'r Cyfryngau sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Mehefin 2016

Independent music labels are creating their own streaming services to give artists a fair deal

Dyma erthygl yn Saesneg gan Steffan THomas o’r Ysgol Astudiaethau Creadigol a'r Cyfryngau sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Awst 2017

Is fishing with electricity less destructive than digging up the seabed with beam trawlers?

Dyma erthygl yn Saesneg gan Yr Athro Michel Kaiser o’r Ysgol Gwyddorau Eigion sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 8 Ionawr 2018

Israddedig Cyfleoedd Interniaeth- Y profiad PhD

Dyddiad cyhoeddi: 2 Rhagfyr 2015

Is talking to yourself a sign of mental illness? An expert delivers her verdict

Dyma erthygl yn Saesneg gan Paloma Mari-Beffa  o’r Ysgol Seicoleg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Mai 2017

'Jack to a King' yn cael y carped coch ym Mangor

Bydd ffilm am ddyrchafiad rhyfeddol clwb pêl-droed Cymreig i uchelfannau'r Uwch Gynghrair yn cael ei dangos am y tro cyntaf yng Ngogledd Cymru'r wythnos yma ym Mangor.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Hydref 2014

KESS 2 yn cipio’r dwbl yng Ngwobrau Business Insider

Dyddiad cyhoeddi: 11 Tachwedd 2016

Knowledge Exchange – Working with Business (Business Engagement Workshop)

Dyddiad cyhoeddi: 2 Gorffennaf 2019

Lab-grown mini brains: we can't dismiss the possibility that they could one day outsmart us

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro Guillaume Thierry o’r Ysgol Seicoleg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol

Dyddiad cyhoeddi: 25 Hydref 2019

Lansio Arddangosfa, Map ac Ap am Hanes Iddewig Bangor

Mae Athro o Brifysgol Bangor yn Lansio Arddangosfa, Map ac Ap am Hanes Iddewig Bangor. Caiff yr arddangosfa, map ac ap sy'n olrhain hanes Iddewig Bangor ei lansio y mis yma.

Teitl yr arddangosfa a'r map yw Hanes Iddewig Bangor, ac mae'n dathlu hanes yr Iddewon ym Mangor o'r canoloesoedd hyd at yr Ail Ryfel Byd (a thu hwnt).

Dyddiad cyhoeddi: 6 Mawrth 2019

Lansio Canolfan Astudiaethau Arthuraidd Bangor

Bydd Prifysgol Bangor yn dechrau'r flwyddyn newydd gyda lansiad Canolfan Astudiaethau Arthuraidd newydd ddydd Gwener, 20 Ionawr, wrth i Gymru ddechrau dathlu Blwyddyn Chwedloniaeth. Trwy gydol 2017 cynhelir digwyddiadau mewn safleoedd hanesyddol ar hyd a lled Cymru i ddathlu diwylliant a threftadaeth gyfoethog y wlad. 

Dyddiad cyhoeddi: 11 Ionawr 2017

Lansio 'cyfeirlyfr unigryw ar gerddoriaeth Cymru'

Ar nos Iau, Medi 27ain, yn Neuadd Powis, Prifysgol Bangor, cynhaliwyd digwyddiad i nodi lansiad cyfrol newydd a hynod arwyddocaol ym maes cerddoriaeth yng Nghymru. Ffrwyth prosiect cydweithredol rhwng Ysgol Cerddoriaeth a’r Cyfryngau ym Mhrifysgol Bangor a’r Coleg Cymraeg Cenedlaethol yw’r Cydymaith i Gerddoriaeth Cymru, sef cyfeirlyfr awdurdodol sydd yn cwmpasu holl gyfoeth cerddoriaeth yng Nghymru o’r 6ed Ganrif hyd at y presennol.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Medi 2018

Lansio oes gyflymach yn M-SParc

Heddiw (23.1.20) bydd canolfan ymchwil 5G, a allai wneud Cymru yn arweinydd byd-eang yn y dechnoleg a newid sut mae'r rhyngrwyd yn gweithio, yn cael ei lansio'n swyddogol yn M-SParc, Parc Gwyddoniaeth Prifysgol Bangor.

Mae'r Ganolfan Prosesu Arwyddion Digidol (DSP) yn cael ei rhedeg gan academyddion o Brifysgol Bangor, sy'n gweithio ar gyflymu band eang, ac yn chwarae rhan hanfodol mewn galluogi 5G. Gyda phartneriaid gan gynnwys Huawei a BT, mae hwn yn waith byd-eang a allai newid y byd.

Dyddiad cyhoeddi: 23 Ionawr 2020

Lansio project arloesol i ddiogelu ein coed derw eiconig

Mae newid yn yr hinsawdd yn achosi cynnydd mewn afiechydon sy'n effeithio ar ein coed derw eiconig, ond bydd project arloesol yn ymchwilio i gyfraniad microbau buddiol at ymladd afiechydon sy'n effeithio ar ein coed derw brodorol.

Bydd y project FUTURE OAK, sy'n cynnwys gwyddonwyr ym Mhrifysgol Bangor, Prifysgol Aberystwyth, Forest Research a’r Sylva Foundation, yn astudio sut mae newid amgylcheddol ac afiechydon yn effeithio ar ficrobiomau coed derw.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Mawrth 2021

Lansio Rhwydwaith €1.8 miliwn i ddatblygu’r Sector Ynni Solar yn Iwerddon a Chymru

Mae menter €1.8 miliwn newydd i helpu i ddatblygu a chynnal swyddi yn y sector Ynni Solar (ffotofoltaig) newydd ei lansio gan gonsortiwm o Sefydliadau Addysg Uwch, o Gymru ac Iwerddon. Mae'r sector hwn yn un o bwys economaidd mawr. Mae ‘Rhwydwaith Cymru Iwerddon ar gyfer Technolegau Ffotofoltaig Arloesol’ (WIN-IPT) wedi ei gyllido’n rhannol gan Gronfa Datblygu Rhanbarthol Ewrop (ERDF) trwy Raglen Iwerddon Cymru 2007-13.

Dyddiad cyhoeddi: 25 Hydref 2012

Lansio Sefydliad Ymchwil Iechyd a Meddygol Bangor

Ddydd Iau, 25 Chwefror 2016, mae Prifysgol Bangor yn lansio'r Sefydliad Ymchwil Iechyd a Meddygol newydd.

Gan adeiladu ar sylfaen gadarn o ragoriaeth ymchwil bydd Sefydliad Ymchwil Iechyd a Meddygol Bangor (BIHMR) yn hwyluso ymchwil fwy rhyngddisgyblaethol sy'n pontio darganfyddiadau yn y labordy ymlaen i ymchwil sy'n datrys problemau iechyd cymhleth yn y byd go iawn.  Yn y ffordd hon bydd BIMHR yn cyfrannu at welliannau mewn iechyd a gofal iechyd lleol yn ogystal a chael effaith ar draws Cymru a'r Deyrnas Unedig, ac yn rhyngwladol

Dyddiad cyhoeddi: 22 Chwefror 2016

Lefelau goroesi canser isel yn y Deyrnas Gyfunol yn gysylltiedig ag oedi wrth gyfeirio cleifion am brofion

Mae ymchwilwyr yng Nghanolfan Ymchwil Gofal Sylfaenol Gogledd Cymru yn Wrecsam newydd gwblhau eu rhan mewn astudiaeth fanwl newydd ar ganser a allai ddangos ffyrdd o wella cyfraddau goroesi canser yng Nghymru.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Mehefin 2015

Lessons from the Beeching cuts in reviving Britain's railways

Dyddiad cyhoeddi: 7 Rhagfyr 2017

Life's purpose rests in our mind's spectacular drive to extract meaning from the world

Dyma erthygl yn Saesneg gan Yr Athro Guillaume Thierry, o’r Ysgol Seicoleg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Medi 2018

Ligue 1: France gets its first female top flight football referee, but the federation scores an own goal

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Jonathan Irvine, o'r  Ysgol Ieithoedd, Llenyddiaethau ac Ieithyddiaeth sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 25 Ebrill 2019

Lleisiau pêl-droedwyr: gamblo a dibyniaeth mewn pêl-droed

Yn ddiweddar mae adroddiadau ar y cyfryngau wedi rhoi sylw i broblemau gamblo ymysg lleiafrif o bêl-droedwyr proffesiynol.  Mae ymchwil newydd  a gohoeddir yn Addiction Research wedi dangos sut y gall rhai chwaraewyr fynd i drafferthion gyda'u gamblo a beth y gellir ei wneud i'w helpu i chwilio am driniaeth. 

Cafodd pêl-droedwyr o wahanol gefndiroedd proffesiynol, sydd wedi wynebu problemau gamblo, eu cyfweld fel rhan o ymchwil gan brifysgolion Bangor, Llundain a Rhydychen.  Clywodd yr ymchwilwyr yn uniongyrchol gan y chwaraewyr beth oedd eu profiadau o gamblo a sut a pham y daeth gamblo'n broblem iddynt. 

Dyddiad cyhoeddi: 19 Awst 2016

Llofruddiaeth Dydd Nadolig Caergybi - 1909

Ddydd San Steffan 1909 deffrodd trigolion Caergybi i newyddion dychrynllyd. Y noson flaenorol cafodd dynes 35 oed, Gwen Ellen Jones, ei llofruddio’n giaidd. Mewn un adroddiad papur newydd cignoeth dywedwyd bod ei phen bron iawn wedi'i hollti o'i chorff. Ildiodd ei llofrudd, William Murphy, 49 oed, ei hun i'r awdurdodau a chafodd ei draddodi i sefyll ei brawf ym Mrawdlys Biwmares ar 26 Ionawr 1910.

Mae enw William Murphy wedi ennill drwg-enwogrwydd am mai ef oedd y dyn olaf i gael ei grogi yng Ngharchar Caernarfon. Ond beth am y ddynes a laddodd? Mae ymchwil newydd a wnaed gan Ganolfan Stephen Colclough ar Hanes a Diwylliant y Llyfr, Prifysgol Bangor yn canolbwyntio ar dystiolaeth ysgrifenedig sy'n datgelu bywyd dioddefwr y drosedd dreisgar hon.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Rhagfyr 2019

Llongddrylliadau hanesyddol i gyfrannu at ddyfodol ynni adnewyddadwy morol Cymru

Bydd llongddrylliadau hanesyddol o amgylch arfordir Cymru, fel llongddrylliad y llong danfor Almaenig a suddodd 10 milltir oddi ar Ynys Enlli ar ddiwrnod Nadolig 1917, yn cyfrannu at dwf sector ynni adnewyddadwy morol Cymru.

Dros y ddwy flynedd nesaf, bydd gwyddonwyr morol o Brifysgol Bangor yn arolygu arfordir Cymru fel rhan o broject SEACAMS2 a gyllidir gan yr ERDF ac a arweinir gan y brifysgol mewn partneriaeth â Phrifysgol Abertawe. Bydd ymchwilwyr o Ysgol Gwyddorau'r Eigion a Chanolfan Gwyddorau Môr Cymhwysol Prifysgol Bangor yn cynnal ymchwil cydweithredol, yn cynnwys arolygon morol, i gefnogi twf cynaliadwy'r sector ynni adnewyddadwy morol yng Nghymru. 

Dyddiad cyhoeddi: 8 Hydref 2018

Llwybr rhan-amser at gymhwyster ôl-radd

Yn yr amseroedd anodd hyn, mae astudio am gymhwyster ôl-radd yn rhan amser, gan ddal ati i weithio, yn ddewis ym Mhrifysgol Bangor.

 

Cynhelir Ffair Cyrsiau Ôl-radd nesaf Prifysgol Bangor ddydd Gwener, 18 Chwefror 2011 rhwng 12.30 a 2.30. Mae croeso cynnes i unrhyw un sydd â diddordeb mewn astudio’n ôl-radd ym Mangor i ddod a manteisio ar y cyfle i gael gwybod mwy am  y nifer fawr o wahanol raglenni ôl-radd sydd ar gael ar hyn o bryd. Gellwch gofrestru ymlaen llaw ar-lein ar gyfer yr achlysur drwy wefan y Brifysgol yn: http://www.bangor.ac.uk/pgfair/contactus.php.cy

Dyddiad cyhoeddi: 16 Chwefror 2011

Llwyddiant yn yr Eisteddfod Genedlaethol i staff Ieithyddiaeth

Enillodd tri aelod o’n staff gwobrau cyntaf yn yr Eisteddfod Genedlaethol ym mis Awst.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Hydref 2015

Llwyddo wrth olchi: Sut mae’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol yn bwriadu atal ynni rhag mynd i lawr y draen.

Mae’r system a fydd yn cael ei gosod yng Nghastell Penrhyn yn deillio o gysylltiad yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol â phrosiect Dŵr Uisce, cydweithrediad rhwng Prifysgol Bangor a Choleg Trinity Dulyn.

Bydd y dŵr a gyflenwir i’r gegin yn cael ei gynhesu yn rhannol drwy adfer y gwres o’r dŵr gwastraff. Mae’r dechneg yn golygu defnyddio dŵr poeth y draeniau, sydd ar ei boethaf yn 50°C, i ragboethi’r dŵr prif lif cyn iddo fynd i mewn i system gynhesu (biomas) bresennol y castell. Diolch i’r broses ragboethi, ni fydd angen cymaint o ynni i gynhesu’r dŵr poeth, gan arbed ynni, arian a lleihau allyriadau nwyon tŷ gwydr.

Dyddiad cyhoeddi: 17 Ebrill 2018

Llwyfannau creigiog yn chwalu egni'r tonnau - dull newydd o amddiffyn arfordiroedd?

Mae cymunedau ar draws Cymru yn dod i delerau â'r peryg real iawn o lifogydd ar yr arfordiroedd wrth i Lywodraeth Cymru gyhoeddi bod cynifer â 48 o ardaloedd wedi eu nodi lle na fydd amddiffynfeydd arfordirol yn cael eu cynnal a'u cadw yn y tymor hir.

Gan gadw'r ffaith galed honno mewn cof, mae gwyddonwyr yng Nghymru yn cyfrannu eu harbenigedd i gael darlun cliriach o'r tonnau a'r moroedd uchel sy'n taro ein harfordiroedd, fel y gallant ddeall yn well yr egni yn y tonnau a sut y gellir ysigo grym y tonnau.

Dyddiad cyhoeddi: 25 Tachwedd 2014

Llwyfannau digidol newydd yn cynnig cyfleoedd i’r Gymraeg

Mae llwyfannau digidol yn cynnig cyfleoedd i'r iaith Gymraeg fod yn rhan ehangach o fywydau pobl Cymru bob dydd.

Mae  ymchwilwyr ym Mhrifysgol Bangor yn awyddus i glywed sut mae pobl yn defnyddio'r Gymraeg ar lwyfannau digidol, ac yn cynnal dau arolwg i'r cyhoedd.

Dyddiad cyhoeddi: 5 Hydref 2016

Llygredd golau arfordirol

Ydych chi erioed wedi meddwl sut y gall llygredd golau yn ein trefi arfordirol effeithio efallai ar greaduriaid y môr? 

Mae'r Ysgol Gwyddorau Eigion ym Mhrifysgol Bangor yn arwain project newydd pedair blynedd a gyllidir gan Gyngor Ymchwil yr Amgylchedd Naturiol, a fydd yn gwella ein dealltwriaeth o'r ffordd mae llygredd golau o drefi a dinasoedd arfordirol yn effeithio ar fywyd ar hyd ein glannau.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Rhagfyr 2018

Llygredd microblastig yn gyffredin mewn llynnoedd ac afonydd Prydain yn ôl astudiaeth newydd

Mae ymchwil newydd gan Brifysgol Bangor a Chyfeillion y Ddaear wedi canfod llygredd microblastig mewn rhai o'r afonydd a'r llynnoedd mwyaf eiconig a phellennig ym Mhrydain.

Credir mai'r astudiaeth hon yw'r cyntaf o'i math, ac edrychodd ar ddeg safle yn cynnwys llynnoedd yn Ardal y Llynnoedd, dyfrffyrdd ym Mharc Cenedlaethol Loch Lomond a Trossachs, gwlyptir a chronfa ddŵr yng Nghymru - a chanfuwyd microblastig ym mhob un ohonynt.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Mawrth 2019

Lynette Roberts: Welsh poet who fused touch and sight into sound

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Zoë Skoulding o'r Ysgol Ieithioedd Llenyddiaethau ac Ieithyddiaeth sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol .

Dyddiad cyhoeddi: 2 Ionawr 2019

Madagascar: fear and violence making rainforest conservation more challenging than ever

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro Julia Jones o’r Ysgol Gwyddorau Naturiol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 5 Rhagfyr 2018

Mae angen eich Cymraeg arnom!

Mae’r gwaith i gasglu’r geiriau a’r ymadroddion y mae siaradwyr Cymraeg yn eu defnyddio o ddydd i ddydd ar fin cychwyn wrth i ap arbennig gael ei lansio.

Bydd modd i siaradwyr Cymraeg o bob cefndir recordio eu sgyrsiau i fod yn rhan o brosiect Corpws Cenedlaethol Cymraeg Cyfoes...

Dyddiad cyhoeddi: 15 Chwefror 2017

Mae angen gweithredu ar frys er mwyn atal newidiadau genetig di-droi’n-ôl mewn stociau pysgod

Os ydym yn dymuno cynnal stociau pysgod fel ffynhonnell bwyd i’r byd i gyd, yna rhaid i bysgodfeydd a rheolwyr cadwraeth gymryd i ystyriaeth dystiolaeth newydd sy’n dangos sut mae gorbysgota'r pysgod mwy mewn poblogaeth yn newid y pwll genynnau o blaid pysgod llai, llai ffrwythlon.

Mae papur yn Frontiers in Ecology and the Environment (ar gael ar-lein 18.3.13) dan arweiniad genetegyddion ym Mhrifysgol Bangor, gyda chyfraniadau gan Brifysgol East Anglia, Prifysgol y West Indies a Sefydliad Bioleg Ddatblygol Max-Planck, wedi profi am y tro cyntaf bod newid yn y DNA tuag at bysgod llai yn digwydd, ac o fewn cyfnod amser cymharol fyr sef ychydig genedlaethau.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Mawrth 2013

Mae arlunwyr a phenseiri'n meddwl yn wahanol o'u cymharu â phobl eraill

Mae astudiaeth newydd gan ymchwilwyr o UCL a Phrifysgol Bangor wedi canfod bod penseiri, arlunwyr a cherflunwyr yn ystyried gofodau mewn ffyrdd gwahanol i bobl eraill.

Pan ofynnir iddynt siarad am ddelweddau lleoedd, mae arlunwyr yn fwy tebygol o ddisgrifio'r gofod dan sylw fel delwedd ddau-ddimensiwn, tra bod penseiri'n fwy tebygol o ganolbwyntio ar lwybrau a ffiniau'r gofod.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Mehefin 2017

Mae astudiaeth newydd wedi arwain at alw am ailedrych ar astudiaethau blaenorol o wahaniaethau rhwng ymennyddiau pobl ag ASD a'r boblogaeth yn gyffredinol.

Er mwyn deall yn well achosion sylfaenol anhwylderau sbectrwm awtistaidd (ASD), mae seicolegwyr wedi defnyddio dulliau sganio ymennydd i gymharu adeiledd ymenyddiau pobl ag ASD a'r boblogaeth yn gyffredinol....  

Mae'r ymchwil ddiweddaraf, dan arweiniad Dr Kami Koldewynwedi datgelu sut mae symud y pen yn ystod y broses sganio'n gallu effeithio ar y canlyniadau....

Dyddiad cyhoeddi: 28 Ionawr 2014

Mae awyr artiffisial y nos yn fygythiad mawr i rywogaethau'r arfordir

Mae ymchwil newydd yn awgrymu o bosib bod goleuadau artiffisial arfordiroedd y byd yn effeithio'n ddirfawr ar y rhywogaethau sy'n dibynnu ar y lleuad a'r sêr i chwilota am fwyd.

Mae creaduriaid fel y chwannen draeth (Talitrus saltator) yn defnyddio safle'r lleuad a disgleirdeb awyr naturiol y nos i lywio eu symudiadau yn y nos.

Dyddiad cyhoeddi: 23 Mehefin 2020

Mae bio-nwy gwastraff o leiaf ddeng gwaith yn fwy effeithiol na bio-nwy cnydau am leihau allyriannau nwyon tŷ gwydr

Mewn papur sydd newydd ei ryddhau yn y cyfnodolyn bio-ynni blaenllaw, Global Change Biology Bioenergy, mae ymchwilwyr o Brifysgol Bangor a'r Thünen Institute yn Yr Almaen, yn dod i'r casgliad bod bio-nwy cnydau a bio-danwyddau hylif yn ddewisiadau aneffeithlon ar y gorau i leihau nwyon tŷ gwydr (GHG), fesul hectar o dir a ddefnyddir, ac am bob £ o gymhorthdal cyhoeddus sydd ei angen.   Ar eu gwaethaf, gallai'r dewisiadau hyn arwain at allyriadau nwyon tŷ gwydr uwch yn fyd-eang oherwydd y newid anuniongyrchol yn nefnydd y tir drwy gael gwared ar gynhyrchu bwyd. Mewn cymhariaeth, mae bio-nwy gwastraff a pheledi gwresogi Miscanthws (gwair prennaidd) yn lleihau nwyon tŷ gwydr o leiaf ddeng gwaith yn fwy am bob tunnell o bio-màs deunydd sych ac am bob hectar o dir a ddefnyddir, gan arwain at leihau nwyon tŷ gwydr yn gost-effeithiol.

 

Dyddiad cyhoeddi: 26 Chwefror 2015

Mae bywyd allan yna: Manteision gweithgareddau awyr agored

The most recent figures from the Welsh Government show that outdoor activity tourism in Wales is worth £481 million. Outdoor activity providers such as Surf-Lines need to continue to attract visitors and locals.

The number of people regularly involved in outdoor activities has grown in the last thirty years, and researchers have reported increases in self-esteem and other positive outcomes as benefits of taking part. In other words, taking part in outdoor activities provides significant psychological and long-lasting benefits. Surprisingly, researchers still do not understand why and how these benefits occur.

Dyddiad cyhoeddi: 6 Tachwedd 2014

Mae caethwasiaeth yn drosedd- nid cyfrifoldeb prynwyr yw ei wrthwynebu

“Nid dewis y prynwr yw cefnogi caethwasiaeth. Mae ’n drosedd yn erbyn y ddynoliaeth.”  Dyna eiriau Dr Nicola Frith, Darlithydd mewn Ffrangeg ac arbenigwraig mewn Astudiaethau Ôl-drefedigaethol a Chaethwasiaeth Ffrengig yn Ysgol Ieithoedd Modern Prifysgol Bangor.

 

Dyddiad cyhoeddi: 4 Gorffennaf 2014

Mae CARIAD yn helpu ymchwilwyr o Ethiopia i wella sicrwydd cyflenwadau bwyd

Gan gydweithio â gwyddonwyr yng Nghanolfan Ymchwil Uwch Prifysgol Bangor dros Ddatblygiad Amaethyddol Rhyngwladol (CARIAD), mae ymchwilwyr o Ethiopia wedi cymryd cam mawr ymlaen o ran gwella sicrwydd cyflenwadau bwyd ffermwyr tlawd mewn ardaloedd yn Ethiopia sy’n tueddu i ddioddef sychder. Maent wedi canfod dau fath o wenith Indiaidd, wedi’u haddasu ar gyfer amodau Ethiopia, sy’n fwy cynhyrchiol pan fo glawiad yn brin.

 

Dyddiad cyhoeddi: 8 Mawrth 2011

Mae coedwigoedd eglwysig Ethiopia yn adnodd hanfodol sydd yn haeddu cydnabyddiaeth treftadaeth y byd

Nearly all of the natural forest cover has been lost in the highlands of Ethiopia, except for small areas of sacred forest surrounding the many individual churches of the Ethiopian Tewahedo Orthodox Church.

The first study to assess the conservation value of these forests has shown that the Ethiopian ‘church forests’, as they are known, play a crucial role in the protection of many species in this global biodiversity hotspot. Although these forests are managed individually, together they form an important network of habitats spread right over the vast area of the central and northern highlands of Ethiopia.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Mawrth 2016

Mae cofrestru nawr ar agor ar gyfer y digwyddiadau hyfforddi WISERD canlynol fydd yn cael eu cynnal ym Mangor yn ystod mis Mai

Dyddiad cyhoeddi: 22 Mawrth 2019

Mae cyfiawnder gweinyddol yn effeithio arnom i gyd - nawr yw'r amser i roi mwy o ystyriaeth iddo

Efallai nad ydych erioed wedi ystyried cyfiawnder gweinyddol, ond mae'n effeithio ar bob un ohonom - ac mae llawer ohono wedi'i ddatganoli yng Nghymru. Mae hyn yn golygu y gallwn fynd at gyrff penodol i geisio iawn os ydym yn anhapus gyda'r gwasanaeth a gawsom mewn ystod eang o sefyllfaoedd.

Mae Sarah Nason, Darlithydd yn y Gyfraith ym Mhrifysgol Bangor, newydd gyhoeddi adroddiad sy'n adolygu beth yw'r sefyllfa bresennol a'r camau nesaf i gyfiawnder gweinyddol yng Nghymru drwy dynnu ynghyd y penderfyniadau gweinyddol a ddatganolwyd i Gymru a gwneud argymhellion ar gyfer y dyfodol.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Rhagfyr 2018

Mae data cydraniad uchel yn cynnig y lluniau manylaf erioed o ôl troed pysgota treillio ledled y byd

Daw tua chwarter o fwyd môr y byd sy'n cael ei ddal yn y cefnfor o dreillio'r gwaelod, dull sy'n golygu tynnu rhwyd ​​ar hyd gwely'r môr ar silffoedd a llethrau cyfandirol i ddal berdys, penfras, pysgod creigiog, lledod chwithig a mathau eraill o bysgod a physgod cregyn sy'n byw ar waelod y môr. Mae'r dechneg yn effeithio ar ecosystemau gwely'r môr, mae'r rhwydi'n gallu lladd neu darfu ar fywyd a chynefinoedd morol eraill yn anfwriadol.

Mae dadansoddiad newydd sy'n defnyddio data cydraniad uchel ar gyfer 24 o ranbarthau'r môr yn Affrica, Ewrop, Gogledd a De America ac Awstralasia yn dangos mai dim ond 14 y cant o lawr cyffredinol y môr sy'n fasach na 1,000 metr (3,280 troedfedd) sy'n cael ei dreillio. 

Dyddiad cyhoeddi: 9 Hydref 2018

Mae datblygiadau diweddar mewn deall gallu cwrel i wrthsefyll tymheredd yn wyneb y môr yn elfen hanfodol o ymdrechion byd-eang i ddiogelu riffiau cwrel.

Mae adolygiad o’r llenyddiaeth yn pwyntio tuag at bwysigrwydd lleihau allyriadau carbon deuocsid byd-eang, yn ogystal â gwarchod neu gynyddu dulliau gwrthsefyll yn wyneb achosion cynyddol o effeithiau newid hinsawdd.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Ionawr 2018

Mae dwy ochr y Tŷ yn ceisio arbenigedd Bangor ym maes caffael cyhoeddus

Mae Plaid Geidwadol y DU wedi gwahodd yr Athro Dermot Cahill, Pennaeth Ysgol y Gyfraith, Prifysgol Bangor, i fod yn Aelod o Ymchwiliad Seneddol Tŷ’r Cyffredin i gaffael electronig, a hynny er mwyn cloriannu’r achos dros ddichonoldeb cyflwyno anfonebau electronig i’r DU fel arfer cyffredin gan y Llywodraeth ar gyfer prynu.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Ionawr 2014

Mae dysgu rhythmau iaith yn fodd i ddod yn siaradwyr rhugl

As Wales faces a decline in the number of Welsh speakers, it’s even more important that Welsh learners make the transition from second language learners to become fluent Welsh speakers.

One identified obstacle to ‘fluency’ is Welsh learner’s difficulty in replicating the sound of Welsh- not only the ‘ll’ ‘ch’ and other sounds unfamiliar to the English ear, but also the stress and rhythm of the language, which is different to that of English, and other languages.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Rhagfyr 2014

Mae ffermio 'cynnyrch uchel' yn gwneud llai o niwed i'r amgylchedd nag a dybid o'r blaen - a gallai helpu arbed cynefinoedd

Mae ymchwil newydd yn awgrymu o bosib mai amaethyddiaeth ddwys yw'r dewis "lleiaf drwg" lle mae bwydo'r byd yn y cwestiwn ac mi allai arbed rhywogaethau - mae systemau sy'n gwneud defnydd effeithlon o'r tir yn fodd i atal trawsnewid tir gwyllt yn dir ffermio.

 

Mae'n bosib bod amaethyddiaeth sy'n fwy eco-gyfeillgar yr olwg ond sy'n defnyddio mwy o dir yn peri mwy o niwed amgylcheddol fesul pob uned fwyd na ffermio "cynnyrch uchel" sy'n defnyddio llai o dir, yn ôl canfyddiadau astudiaeth newydd.

Mae tystiolaeth gynyddol yn dangos mai'r ffordd orau o ateb y galw cynyddol am fwyd a diogelu bioamrywiaeth yr un pryd yw sicrhau cymaint o fwyd ag sy'n bosib yn gynaliadwy o'r tir rydym yn ei ffermio ar hyn o bryd, ac "arbed y cynefinoedd naturiol rhag yr arad".  

Dyddiad cyhoeddi: 14 Medi 2018

Mae gan Awstriaid ddiddordeb mewn archaeoleg

Wrth i Awstria baratoi i newid y ffordd yr ymdrinnir ag archaeoleg, drwy gadarnhau'r Confensiwn Ewropeaidd ar Warchod Treftadaeth Archeolegol (diwygiedig), mae'r Athro Raimund Karl, sy'n arbenigwr blaenllaw ar gael y cyhoedd i ymddiddori mewn archaeoleg a chymryd rhan ynddo, wedi bod yn gweithio â llywodraeth Awstria i ymchwilio i agweddau Awstriaid tuag at archaeoleg.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Medi 2014

Mae gan y pysgodyn sebra a'r ddynolryw gyfaill biofeddygol newydd, y gar brych

Mae genom y gar brych, pysgodyn sy'n esblygu'n araf, mor debyg i'r pysgodyn sebra a'r ddynolryw y gellir ei ddefnyddio fel rhywogaeth bont a allasai arwain at ddatblygiadau pwysig mewn ymchwil fiofeddygol ym maes clefydau dynol.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Mawrth 2016

Mae gwerthoedd cysegredig yn allweddol i sicrhau cadwraeth coedwigoedd sydd ar ôl yn Ethiopia

Mae coedwigoedd sy'n gysegredig i bobl leol yn llai tebygol o ddioddef datgoedwigo yn ôl canlyniadau ymchwil gan Brifysgol Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Chwefror 2015

Mae gwledydd cyfoethog yn cyfrannu llai tuag at warchod bywyd gwyllt na gweddill y byd

Mae rhai gwledydd yn fwy ymrwymedig i gadwraeth nag eraill, yn ôl project ymchwil cydweithredol newydd gyda Phrifysgol Bangor

Mewn partneriaeth â Panthera, yr unig sefydliad sy'n ymroddedig i warchod cathod gwyllt, mae ymchwilwyr o Brifysgol Bangor wedi asesu pa mor fawr neu fach yw cyfraniad gwledydd unigol at warchod bywyd gwyllt y byd. O’i gymharu â'r byd datblygedig, mwy cefnog mae bioamrywiaeth yn flaenoriaeth uwch mewn rhanbarthau tlotach megis Affrica, ac mae eu gwledydd yn cyfrannu mwy at gadwraeth nag unrhyw ranbarth arall.

Dyddiad cyhoeddi: 5 Mai 2017

Mae gwres cefnforol yn drech na gwres yr atmosffêr o ran toddi rhew'r môr yn nwyrain Cefnfor yr Arctig

Mae ymchwil newydd yn dangos bod Cefnfor dwyrain yr Arctig wedi gweld lleihad deublyg a mwy yn nhwf rhew'r môr yn y gaeaf dros y degawd diwethaf a hynny oherwydd dylanwad cynyddol gwres o'r tu mewn i'r cefnfor.

Daeth hynny i'r amlwg mewn astudiaeth ryngwladol, o dan arweiniad Prifysgol Alaska Fairbanks a Sefydliad Meteorolegol y Ffindir ynghyd â Phrifysgol Bangor ac eraill, a ddefnyddiai ddata a gasglwyd gan angorfeydd cefnforol ym Masn Ewrasiaidd Cefnfor yr Arctig o 2003-2018.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Awst 2020

Mae gwybod sut a ble i edrych yn lleihau'r risgiau wrth yrru

Gallai hyfforddi gyrwyr ifanc a newydd i sylwi ar gyrion eu maes golwg leihau nifer y damweiniau ar y ffyrdd. Damweiniau traffig y ffordd yw un o'r prif bethau sy'n achosi marwolaethau yn fyd-eang a gyrwyr newydd, ifanc sydd fwyaf tebygol o fod mewn damweiniau o'r fath.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Chwefror 2018

Mae gwyddonwyr Bangor yn troi gwlyptiroedd a gafodd eu niweidio'n storfeydd carbon

Mae tîm o wyddonwyr wedi datblygu dull newydd i helpu corsydd mawn a brofodd niwed ddal mwy o garbon, a rhyddhau llai o'r nwyon tŷ gwydr i'r awyr.

Dywed y grŵp, sydd o dan arweiniad ymchwilwyr o Brifysgol Bangor yn y gogledd, y gallai eu gwaith arwain at ddatblygu arferion newydd lle mae adfer mawndiroedd yn y cwestiwn.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Mai 2020

Mae'n bosib bod helyntion priodasol Harri VIII wedi dylanwadu ar gyplau eraill, yn ôl dogfennau sydd newydd ddod i'r fei

Darganfuwyd dogfennau sy'n dangos o bosib bod helyntion priodasol enwog Harri VIII wedi peri i gyplau eraill ledled y wlad wahanu fel y gwnaeth yntau.

Mae stori ryfeddol hogyn yn ei arddegau a fu'n ymbalfalu rhwng dwy wraig mewn ffordd debyg - ac ar yr un pryd - i ymdrechion y brenin i geisio newid ei gymar yn awgrymu bod cyplau eraill yn gwylio a bod dylanwad achos y brenin yntau ar y gyfraith wedi dylanwadu arnynt.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Hydref 2019

Mae nyrsio ym Mhrifysgol Bangor yn mynd o nerth i nerth, ond bydd nifer cyfyngedig o leoedd ar gael yn ystod y broses glirio.

Mae'r Ysgol Gwyddorau Iechyd ym Mhrifysgol Bangor wedi bod yn llwyddiannus iawn mewn tablau cynghrair prifysgolion yn ddiweddar tra mae'r campws yn Wrecsam yn parhau i elwa o fuddsoddiad pellach. Roedd yr ysgol hefyd yn falch iawn o'r cynnydd sylweddol yn nifer y lleoedd i fyfyrwyr a ariennir gan Lywodraeth Cymru yn ddiweddar, sy'n golygu bod gan ei chyrsiau rhagorol, ar gampws Bangor a Wrecsam, leoedd ychwanegol ar gyfer mynediad ym mis Medi 2016 a mis Ebrill 2017.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Awst 2016

Mae peidio â chynhyrfu’n arf werthfawr wrth wynebu afiechyd

Mae pobl sy’n ymwroli ac yn ymddangos yn ddewr ar adegau o drallod yn fwy abl i ddod atynt eu hunain wedi salwch, yn ôl ymchwil a waned ym Mhrifysgol Bangor.

Gall agwedd bositif tuag at fywyd, sy’n meithrin ymdeimlad o wytnwch, fod yn fodd i oresgyn sialensiau salwch.

Yn yr ymchwil a fu’n archwilio’r modd yr oedd pobl yn ymateb i’r sialensiau amrywiol o heneiddio, cafwyd bod gwytnwch seicolegol yn allweddol o ran cynnal ffyniant meddyliol wrth ymdopi neu ymdrin â chyflyrau difrifol fel arthritis, clefyd siwgr a chyflyrau’r galon, wrth heneiddio.

Dyddiad cyhoeddi: 6 Ionawr 2011

Mae pobl Cymru am weld rhagor yn cael ei wneud i atal salwch a gwella eu hiechyd - hyd yn oed os yw'n golygu gwario llai ar ofal iechyd

Mae 53 y cant o bobl yng Nghymru yn cytuno y dylai mwy o arian gael ei wario ar atal salwch a llai ar ei drin. Dim ond 15 y cant a anghytunodd.

Canfu arolwg Cadw'n Iach yng Nghymru, a gynhaliwyd gan Iechyd Cyhoeddus Cymru a Phrifysgol Bangor, fod gan y cyhoedd yng Nghymru yn gryf o blaid rhagor o reoleiddio ac ymyrryd iechyd cyhoeddus.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Chwefror 2018

Mae pobl yn rhagweld gwên ddiffuant gan eraill, ond ddim gwên gwrtais

Gwenwch a bydd y byd yn gwenu gyda chi - ond mae ymchwil newydd yn awgrymu nad yw pob gwên yn gydradd. Dengys yr ymchwil fod pobl yn gallu rhagweld gwên ddiffuant ond nid felly gwên gwrtais. Mae’n bosibl fod hyn yn arwydd o werth unigryw cymdeithasol gwên ddiffuant.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Mehefin 2013

Mae profiadau niweidiol yn ystod plentyndod yn cynyddu'r risg o salwch meddwl, ond gall cymorth cymunedol gynnig diogelwch

Mae pobl sydd wedi dioddef cam-drin, esgeulustod a phrofiadau niweidiol eraill yn ystod plentyndod (ACEs) fel byw gyda thrais domestig yn ystod eu plentyndod yn wynebu risg uwch o lawer o salwch meddwl drwy gydol eu hoes.

Cafodd canfyddiadau o astudiaeth genedlaethol newydd ledled Cymru fod oedolion a oedd wedi dioddef pedwar neu fwy o fathau o ACE bron 10 gwaith yn fwy tebygol o fod wedi teimlo eu bod eisiau lladd eu hunain neu wedi hunan-niweidio o gymharu â'r rhai nad oedd wedi cael unrhyw brofiadau ACE.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Ionawr 2018

Mae "pwll bach Darwin" yn dangos sut y gall rhywogaethau newydd ymddangos heb wahanu daearyddol

Mae pysgod cichlid o grater folcanig wedi eu dal yn y weithred o ffurfio rhywogaeth newydd yn yr un ardal ddaearyddol

Ydy'n wir y gall rhywogaeth newydd esblygu os nad oes ffin ffisegol i ysgogi gwahanu genetig? Ymddengys bod tystiolaeth ffisegol a genomig o grater folcanig Llyn Massoko sy'n 700 medr ar draws wedi cofnodi'r broses wrth iddi ddigwydd. 

Dyddiad cyhoeddi: 18 Rhagfyr 2015

Mae’r Brifysgol yn lansio Project £3.2 miliwn i Hybu Twf Economaidd

Mae Ysgol y Gyfraith Prifysgol Bangor wedi cynnal lansiad swyddogol project £3.2 miliwn i hybu twf economaidd yng Nghymru ac Iwerddon.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Gorffennaf 2011

Mae’r Brifysgol yn lansio Project £3.2 miliwn i Hybu Twf Economaidd

Mae Ysgol y Gyfraith Prifysgol Bangor wedi cynnal lansiad swyddogol project £3.2 miliwn i hybu twf economaidd yng Nghymru ac Iwerddon.

Mae'r Project Ennill wrth Dendro wedi ei gyllido'n rhannol gan Raglen Drawsffiniol Iwerddon/Cymru'r Undeb Ewropeaidd a’i nod yw trawsnewid gallu cyflenwyr bach i ennill contractau a sicrhau bod sefydliadau lleol yn ennill mwy o siâr o fusnes y sector cyhoeddus.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Gorffennaf 2011

Mae rhai o bobl dlotaf y byd yn ysgwyddo costau gwarchod coedwigoedd trofannol

Nid ar draul tolodion y byd y mae cyrraedd targedau cadwraeth y byd. Mae honno'n egwyddor sy'n cael ei derbyn yn fyd-eang, ond mae'r astudiaeth gyntaf i gloriannu'r polisi sy'n ceisio digolledu pobl leol am gostau cadwraeth yn dangos, er y bwriadau da, mai'r tlodion sy'n colli allan.

Mae coedwigoedd trofannol yn bwysig i bawb sydd ar y blaned. Nid yn unig y mae coedwigoedd trofannol yn gartref i fioamrywiaeth hynod a phrin (fel lemyriaid Madagascar), maen nhw hefyd yn cadw swmp enfawr o garbon dan glo ac mae hynny'n helpu sefydlogi'r hinsawdd. Hefyd, mae coedwigoedd trofannol yn gartref i gannoedd o filoedd o bobl ac mae'r polisïau cadwraeth rhyngwladol yn gallu effeithio ar eu bywydau hwythau

Dyddiad cyhoeddi: 5 Gorffennaf 2018

Mae rheoleiddio ariannol gwell yn atal camymddygiad, yn ôl astudiaeth

Mae rheoleiddio gwell wedi atal llawer iawn o gamymddwyn ariannol yn y Deyrnas Unedig ers yr argyfwng ariannol byd-eang a fu, yn ôl ymchwil newydd a gyhoeddwyd heddiw gan Brifysgol East Anglia (UEA) ac eraill gan gynnwys ni ein hunain.

Ers argyfwng 2007, mae mwy o ymwybyddiaeth o'r risgiau sy'n gysylltiedig ag ymddygiad y sefydliadau ariannol a'u gweithwyr nhw. Ymchwiliwyd i fwy o achosion o gamymddwyn ariannol, ac mae'r rheoleiddwyr wedi rhoi dirwyon uwch ac yn mynnu bod yr elw'n cael ei ad-dalu.

Dyddiad cyhoeddi: 24 Mai 2018

Mae riffiau sy'n profi tymheredd amrywiol yn aml iawn yn fwy tebygol o wrthsefyll gwynnu cwrel

Wrth i wyddonwyr a chadwraethwyr frysio i weithio allan y ffordd orau i warchod riffiau cwrel y byd, mae astudiaeth newydd yn datgelu pam y mae'n ymddangos bod rhai riffiau yn gallu gwrthsefyll gwynnu i'r cwrel yn well yn ystod achosion o gynhesu'r môr, ac maent yn galw am gael casglu data cydraniad uchel.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Ebrill 2018

Mae'r llen iâ yn toddi ac yn cael effaith fyd-eang ar lanw'r môr

Caiff ei dderbyn yn eang fod lefel y môr yn codi oherwydd bod y llenni iâ enfawr sy'n gorchuddio'r Ynys Las ac Antarctica yn toddi, ond mae papur sydd newydd ei gyhoeddi yn The Journal of Geophysical Research: Oceans, (http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/2017JC013109/abstract), gan wyddonwyr ym Mhrifysgol Bangor ar y cyd â phrifysgolion Harvard ac Oregon State yn yr Unol Daleithiau, a phrifysgol McGill yng Nghanada, yn dangos y bydd hynny'n cael effaith lawer iawn mwy na dim ond achosi newid yn lefelau dŵr y môr. Gallai gael effaith bellgyrhaeddol ar hinsawdd y byd.

Mae'r canlyniadau newydd yn dangos nad yw lefel y môr yn codi i’r un graddau ym mhob man ar draws y ddaear wrth i'r llenni iâ doddi. Mewn gwirionedd, mae'r newid yn lefel y môr wrth i'r llenni iâ doddi yn amrywio yn ôl ardal, yn enwedig yn agos at y llenni iâ sy'n encilio. Mae'r canlyniadau newydd, a gafwyd yn defnyddio model rhifiadol o'r llanw yn fyd-eang, yn dangos y bydd y newidiadau i'r llanw oherwydd cwymp y llen iâ a'r newidiadau yn lefel y môr sy'n gysylltiedig â hynny yn amrywiol iawn ac yn effeithio ar nifer o wahanol brosesau pwysig. 

Dyddiad cyhoeddi: 8 Tachwedd 2017

Mae rôl gynyddol i gleifion ei chwarae yn eu diogelwch meddygol eu hunain

A hithau’n feddyg, cafodd Dr Saleyha Ahsan drafferth perswadio’r staff meddygol a oedd yn trin ei mam i gymryd ei phryderon o ddifrif, fel y bydd yn ei ddatgelu mewn Cynhadledd ar Ddiogelwch Meddygol a Chyfranogiad Cleifion a gynhelir ar-lein gyda nifer o siaradwyr o bedwar ban byd ar 21 Mai. 2021.

Dyddiad cyhoeddi: 8 Ebrill 2021

Mae rôl gynyddol i gleifion ei chwarae yn eu diogelwch meddygol eu hunain

A hithau’n feddyg, cafodd Dr Saleyha Ahsan drafferth perswadio’r staff meddygol a oedd yn trin ei mam i gymryd ei phryderon o ddifrif, fel y bydd yn ei ddatgelu mewn Cynhadledd ar Ddiogelwch Meddygol a Chyfranogiad Cleifion a gynhelir ar-lein gyda nifer o siaradwyr o bedwar ban byd ar 21 Mai. 2021.

Fis Hydref 2019, sylweddolodd Saleyha Ahsan fod iechyd ei mam yn gwaethygu ac amser yn prinhau i allu gweithredu i atal ei dirywiad, ond ni wrandawodd neb ar ei phryderon, yn wir, dywed iddi fynd i deimlo'n ddi-bwys ac yn amherthnasol. Gwelai fod angen adolygiad uwch ar ofal ei mam ac nad oedd cynllun gofal na chynllun i gynyddu’r gofal angenrheidiol. O ganlyniad, ni wnaed dim i leddfu cyflwr ei mam. Yn anffodus, bu farw ei mam mewn peth poen ac anghysur.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Ebrill 2021

Mae seicolegwyr wedi dadlennu sut y gall emosiwn atal prosesau ymenyddol lefel-uchel yn ddiarwybod inni

Mae Seicolegwyr ym Mhrifysgol Bangor yn credu eu bod wedi canfod, am y tro cyntaf, broses sy’n digwydd yn ddwfn o fewn ein hymennydd anymwybodol, lle mae adweithiau cysefin yn rhyngweithio â phrosesau meddyliol uwch. Gan ysgrifennu yn y  Journal of Neuroscience (9 Mai, 2012 • 32(19):6485– 6489 • 6485), maent yn nodi adwaith i fewnbynnau ieithyddol negyddol sy’n diffodd prosesu anymwybodol.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Mai 2012

Mae traean o bobl yng Nghymru yn defnyddio technoleg ddigidol i wneud hunan-ddiagnosis

Mae mwy na thraean o bobl yng Nghymru (34 y cant) yn defnyddio technoleg ddigidol i wneud hunan-ddiagnosis o gyflyrau iechyd, er mai dim ond 14 y cant sy'n gwneud apwyntiad gofal iechyd ar-lein.

Daw'r canfyddiadau hyn o arolwg newydd - Iechyd y Boblogaeth Mewn Oes Ddigidol - gan Iechyd Cyhoeddus Cymru a Phrifysgol Bangor, sy'n trafod sut y mae pobl yng Nghymru yn defnyddio technoleg ddigidol i gefnogi a monitro eu hiechyd.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Mai 2019

Mae treial brechlyn COVID-19 a astudiwyd yn Wrecsam yn dangos canlyniadau interim addawol

Cyhoeddwyd canlyniadau interim addawol iawn yn ddiweddar. Roeddynt ar gyfer treial byd-eang arall o frechlyn COVID-19, a oedd yn cynnwys cyfranogwyr o ogledd Cymru.  Roedd y canlyniadau wedi yn dangos effeithiolrwydd mwy nag 89% yn erbyn y feirws.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Chwefror 2021

Mae treillio’n gwneud lledod yn denau

Nid yn unig y mae treillio gwely’r môr yn codi rhai o’r pysgod sy’n byw yno; mae hefyd yn gwneud rhai o’r rheiny sy’n goroesi yn deneuach ac yn llai iach trwy eu gorfodi i ddefnyddio mwy o egni i gael hyd i fwyd llai maethlon.

Dyma gasgliad papur a gyhoeddwyd mewn papur newydd a gyhoeddwyd yn y Proceedings of the Royal Society of London B, ar sail gwaith a gyflawnwyd gan Dr Andrew Frederick Johnson tra oedd yn astudio ar gyfer ei PhD ym Mhrifysgol Bangor. “Roeddem eisoes yn gwybod bod rhai rhywogaethau o bysgod gwely’r môr yn deneuach mewn mannau a dreillir nag mewn mannau eraill, ar sail gwaith cynharach gan Dr Jan Geert Hiddink (2011, Journal of Applied Ecology), ond hyd yma, cymerwyd mai’r rheswm oedd eu bod yn methu â chael hyd i ddigon o fwyd ac yn newynu trwy hynny.”

Dyddiad cyhoeddi: 11 Rhagfyr 2014

Mae yfed diodydd meddal wedi eu melysu â siwgr yn arwain at fagu bloneg

Mae ymchwil newydd ym Mhrifysgol Bangor wedi dangos bod yfed diodydd meddal wedi eu melysu â siwgr yn rheolaidd yn gallu arwain at fagu bloneg, atal metabolaeth braster a chodi lefel y glwcos yn y gwaed.  Felly os ydych yn sychedig ac yn meddwl am estyn am ddiod feddal llawn siwgr - peidiwch - gall niweidio eich iechyd tymor hir.  Estynnwch am ddiod o ddŵr yn lle hynny.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Gorffennaf 2012

Mae Ysgol yr Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a Daearyddiaeth ym Mangor yn cyfrannu at adfer a thrawsnewid tir wedi ei ddiraddio yn Indonesia

Mewn partneriaeth rhwng prifysgolion a sefydliadau masnachol yn Indonesia a'r Deyrnas Unedig, mae Prifysgol Bangor wedi llwyddo i ennill grant o £10,000 gan y Cyngor Prydeinig yn Indonesia i gyllido projectau ymchwil newydd fydd yn helpu i droi hen byllau mwyngloddio yn ôl yn dir cynhyrchiol.

Dyddiad cyhoeddi: 24 Ebrill 2014

Magu plant mewn cymuned ddwyieithog

Mae oddeutu 70% o boblogaeth Gwynedd, cadarnle'r Gymraeg, yn dweud eu bod yn siarad Cymraeg. Mae llawer o rieni a oedd yn siarad Cymraeg wrth dyfu i fyny, a hefyd llawer a oedd yn siarad Saesneg yn unig wrth dyfu i fyny, yn magu eu plant yn ddwyieithog. Hefyd mae’r rhan fwyaf o blant yn dechrau ar eu haddysg yng Ngwynedd  drwy gyfrwng y Gymraeg.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Rhagfyr 2011

Magwrfeydd larfau pysgod yn llawn plastigau yr un maint â'u bwyd

Mae ymchwil newydd wedi dangos am y tro cyntaf, bod larfau pysgod o amryw o rywogaethau pysgod o wahanol gynefinoedd yn y môr yn cael eu hamgylchynu gan blastigau yn eu hoff gynefinoedd magu ac yn llyncu'r plastigau.

Mae llawer o bysgod môr y byd yn treulio eu dyddiau neu wythnosau cyntaf yn bwydo ac yn datblygu ar wyneb y môr, ond nid ydym yn gwybod llawer am brosesau'r môr sy'n effeithio ar oroesiad larfau pysgod. Larfau pysgod yw'r genhedlaeth nesaf o bysgod aeddfed a fydd yn cyflenwi protein a maetholion hanfodol i bobl ledled y byd. Cynhaliodd Canolfan Gwyddoniaeth Pysgodfeydd Ynysoedd y Môr Tawel NOAA a thîm rhyngwladol o wyddonwyr, gan gynnwys Prifysgol Bangor, un o'r astudiaethau mwyaf uchelgeisiol hyd yma, i daflu goleuni ar y bwlch hanfodol bwysig hwn yn ein gwybodaeth.

Cyhoeddwyd yr astudiaeth heddiw yn y cyfnodolyn Proceedings of the National Academy of Sciences. Roedd yr astudiaeth wedi cyfuno arolygon towio plancton yn y maes ac uwch dechnegau synhwyro o bell i nodi cynefin magwrfeydd larfau pysgod yn y môr ar arfordir Hawai'i.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Tachwedd 2019

Mannau gweithredu newydd a diogel i gynnal riffiau cwrel y byd

Mae arbenigwyr ym maes gwyddoniaeth riffiau cwrel yn galw am gytuno ar fannau gweithredu diogel newydd i sicrhau y bydd riffiau cwrel gwerthfawr yn goroesi i'r dyfodol.

Mewn erthygl adolygu a gyhoeddwyd yr wythnos hon yn Frontiers in Ecology and the Environment, (Guiding coral Reef Futures in the Anthropocene doi 10.1002/fee.1427 ), sy'n dod â'r holl wybodaeth ddiweddaraf am riffiau cwrel at ei gilydd, dadl y gwyddonwyr yw y dylem gytuno'n fyd-eang ar fannau gweithredu diogel neu barthau clustogi i sicrhau goroesiad riffiau cwrel. 

Dyddiad cyhoeddi: 3 Tachwedd 2016

Mannau nodedig am eu bioamrywiaeth o dan fygythiad wrth i goedwigoedd gael eu cwympo

Mae ardaloedd sy'n wynebu'r datgoedwigo mwyaf ar y blaned ar hyn o bryd wedi cael eu hadnabod fel mannau fu'n arbennig o bwysig yn hanes esblygol bioamrywiaeth hynod De ddwyrain Asia.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Awst 2014

Martial arts can improve your attention span and alertness long term – new study

Dyma erthygl yn Saesneg gan Ashleigh Johnstone, myfyrwraig PhD o’r Ysgol Seicoleg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Chwefror 2018

Math newydd o reis, Ashoka, yn dod â diogelwch bwyd i filiynau

Mae rhyw filiwn o dyddynwyr a’u teuluoedd yn nwyrain a gorllewin India yn mwynhau gwell sicrwydd bwyd, diolch i ymchwilwyr Prifysgol Bangor yng Nghymru.

Mae sicrwydd bwyd yn rhywbeth sy’n cael ei drafod yn aml. Y gwir yw y gall sicrwydd bwyd gael effaith sylweddol ar fywydau pobl, a gellir ei wireddu drwy wahanol ffyrdd.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Rhagfyr 2015

Mauritius oil spill: how coral reefs, mangroves and seagrass could be affected

Dyma erthygl yn Saesneg gan Sivajyodee Sannassy Pilly, ymgeisydd PhD gyda'r Athro John Turner a Dr Ronan Roche, i gyd o'r Ysgol Gwyddorau Eigion sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 25 Awst 2020

Meddygon teulu yn atgyfeirio wythdeg y cant o achosion posib o ganser ar ôl dau ymweliad

"Un o brif ganfyddiadau'r ymchwil hwn yw'r angen parhaus i ganolbwyntio ar wneud diagnosis cyflym ac effeithlon o ganser, sef un o amcanion allweddol Cynllun Cyflawni ar gyfer Canser Llywodraeth Cymru. Yn benodol, mae angen inni ganolbwyntio ar ganserau 'anodd eu hamau'. Er enghraifft, yn yr astudiaeth hon, y ddau ganser sy'n cael eu gweld amlaf gan feddygon teulu cyn cael eu cyfeirio at arbenigwr (a gyda'r cyfnodau hiraf rhwng gweld meddyg teulu a chael eu cyfeirio) yw myeloma ymledol a chanser yr ysgyfaint. Bydd ein hymchwil at y dyfodol yma yng ngogledd Cymru yn canolbwyntio ar y ddau ganser hyn."

Dyddiad cyhoeddi: 8 Chwefror 2013

Meddyliwch ddwywaith pwy ydych yn ei ddewis yn arweinydd: mae narsisiaid yn ddeniadol ar yr olwg gyntaf ond ychydig sy’n arweinwyr da yn y tymor hir

O ddigwyddiadau fel Cwpan Rygbi'r Byd i wleidyddiaeth bleidiol, mae hyfforddwyr, capteiniaid ac arweinwyr pleidiau'n cael eu pwyso a'u mesur drwy'r adeg. 

Mae arweinyddiaeth yn agwedd bwysig ar fywyd bob dydd hefyd, ac rydym i gyd yn dewis arweinwyr, neu fan leiaf yn gweithio gydag arweinwyr. Er enghraifft, rydym yn gwybod pwy ydi 'bos' yn y gwaith, pwy ydi'r 'capten' mewn gêm bêl-droed ar b'nawn Sul, a phwy 'sy'n rheoli' adref. 

Dyddiad cyhoeddi: 21 Hydref 2015

Meintioli cost amgylcheddol pysgota ar wely'r môr

Mae treillio yn cyfrannu 20% at y cyfanswm o bysgod a gânt eu dal yn y môr yn fyd-eang, felly mae'n ddull hanfodol o ddarparu bwyd i filiynau o bobl.

Defnyddir treillio gwely'r môr i ddal pysgod a physgod cregyn sy'n byw yng ngwely'r môr neu'n agos ato. Er gwaethaf ei bwysigrwydd, mae treillio gwely'r môr yn achosi newid ffisegol a biolegol amrywiol i gynefinoedd gwely'r môr a gall arwain at newidiadau strwythurol a gweithredol yng nghymunedau gwely'r môr. Mae deall y canlyniadau o dreillio yn bwysig er mwyn i ni allu lleihau effeithiau negyddol ar wely'r môr drwy fesurau rheoli priodol.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Gorffennaf 2017

Mesur effaith rhewlifau’n toddi ar gerrynt y môr

Mae tîm o wyddonwyr o Brifysgolion Bangor a Sheffield wedi defnyddio model hinsawdd cyfrifiadurol i astudio sut yr effeithiodd dŵr croyw, a ryddhawyd i’r cefnforoedd ar ddiwedd oes yr iâ 140,000 o flynyddoedd yn ôl, ar y rhannau o gerrynt y cefnforoedd sy’n rheoli hinsawdd. Dyma’r astudiaeth gyntaf o’i bath ar gyfer y cyfnod amser yma.

Mae papur wedi’i seilio ar yr ymchwil,  sydd wedi’i ysgrifennu ar y cyd gan Dr Mattias Green, Uwch Gymrawd Ymchwil yn Ysgol Gwyddorau Eigion y Brifysgol,  yn  cael sylw fel ‘Pigion y Golygydd’ mewn cylchgrawn Americanaidd blaenllaw yn y maes, sef Paleoceanography.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Mai 2011

Mesur llwyddiant adferiad gweundir

Mae Prifysgol Bangor yn cydweithio â’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol mewn project uchelgeisiol i adfer yr ail fawnog i’r mwyaf yng Nghymru sydd hefyd yn ardal cadwraeth arbennig a ddynodwyd gan Ewrop.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Chwefror 2011

Micro-geliau ym mhacrew'r Arctig a’r Antarctig

Ers 2006 mae’r Athro Graham Underwood a Dr Shazia Aslam o Brifysgol Essex a’r Athro David Thomas o Ysgol Gwyddorau Eigion Prifysgol Bangor wedi arwain nifer o brojectau (wedi eu cyllido gan Gyngor Ymchwil yr Amgylchedd Naturiol) i astudio cynhyrchiant micro-geliau, a'u pwysigrwydd eang i ardaloedd oeraf cefnforoedd y byd. Buont yn gweithio mewn tîm gyda chydweithwyr o Awstralia a Chanada i gasglu a dadansoddi creiddiau rhew o’r Arctig a’r Antarctig.  Saith mlynedd ar ôl hynny, ac ar ôl sawl taith rynllyd, maent yn cyhoeddi canfyddiad sydd yn dipyn o syndod. Maent hwy, a'u cydweithwyr wedi darganfod bod perthynas gref yn rhew’r Arctig a’r Antarctig – rhwng natur ffisegol y rhew,  faint o ficrobioleg sydd ynddo, a chrynodiadau’r geliau.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Medi 2013

Modd i atal gordewdra plant

Mae canfod ffyrdd o atal gordewdra plant wedi dod yn brif flaenoriaeth i iechyd y cyhoedd. Ond ceir newyddion da hefyd; mae tystiolaeth yn awgrymu y gall cynyddu’r swm o ffrwythau a llysiau a fwyteir gan blant fod yn gymorth i reoli’r cynnydd yn eu pwysau.

Mae Food Dudes Health, Menter Gymdeithasol sy’n gweithio mewn partneriaeth â Phrifysgol Bangor, wedi datblygu Rhaglen Bwyta’n Iach Food Dudes, ymyriad newid ymddygiad yn seiliedig ar dystiolaeth, sy’n creu cynnydd mawr a pharhaol yn y swm o ffrwythau a llysiau a fwyteir gan blant. 

Dyddiad cyhoeddi: 5 Tachwedd 2014

Monkey teeth fossils hint several extinct species crossed the Atlantic

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Isabelle Winder o'r Ysgol Gwyddorau Naturiol a Vivien Shaw o'r Ysgol Gwyddorau Meddygol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Ebrill 2020

More experiments may help explore what works in conservation

Dyma erthygl yn Saesneg gan  yr Athro Julia Jones, o'r Ysgol Gwyddorau Naturiol, sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 5 Tachwedd 2018

More in depth data is required to reveal the true global footprint of fishing

Dyma erthygl yn Saesneg gan Mike Kaiser, Athro er Anrhydedd yn yr Ysgol Gwyddorai Eigion sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 23 Hydref 2018

MSc newydd mewn Astudiaethau Dementia yn tynnu ar arbenigedd academaidd a chlinigol

Mae datblygu MSc newydd mewn Astudiaethau Dementia yn y flwyddyn academaidd hon yn cynnig cyfle cyffrous i staff clinigol sy'n ymwneud â gofal dementia, yn y gymuned ac mewn ysbytai ar draws Gogledd Cymru, y Deyrnas Unedig ac yn rhyngwladol. Fe'i datblygwyd drwy waith partneriaeth rhwng Prifysgol Bangor, BCUHB a'r Coleg Cymraeg Cenedlaethol. Mae'r MSc mewn Astudiaethau Dementia yn dechrau o safbwynt pobl sy'n byw gyda dementia ac yn archwilio meysydd arfer clinigol ac ymchwil o’r safbwynt hwn trwy gydol y cwrs, gan graffu ar faterion pwysig sy'n wynebu pobl sy'n byw gyda dementia a'r dulliau gorau o ddarparu gofal rhagorol.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Awst 2016

Mwd gludiog a gweddillion biolegol yn allwedd i ddarogan erydiad arfordirol

Mae gwyddonwyr wedi cymryd cam enfawr tuag at ddatblygu ffordd fwy dibynadwy o ddarogan sut y bydd newid hinsawdd yn effeithio ar amgylcheddau aberoedd ac arfordiroedd.

Gan weithio fel rhan o broject cydweithredol, a arweinir gan Ysgol Gwyddorau Eigion Prifysgol Bangor, i asesu sut mae deunyddiau mân fel mwd a thywod yn cael eu symud o amgylch ein harfordir gan geryntau dŵr, a sut y gall y symudiadau hyn newid o ganlyniad i newid hinsawdd, mae'r Athro Dan Parsons, o Brifysgol Hull, wedi nodi elfennau allweddol sydd ar goll ar hyn o bryd o'r modelau sy'n helpu gwyddonwyr a pheirianwyr benderfynu sut y bydd arfordiroedd ac aberoedd yn cael eu siapio yn y dyfodol.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Chwefror 2016

Mwyafrif o blaid marw â chymorth

Mae ymchwil rhyngwladol newydd yn dangos bod y rhan fwyaf o bobl a atebodd gwestiynau am hunanladdiad â chymorth o blaid hynny. Mae hyn i’r gwrthwyneb i’r adolygiad ymchwil diweddar sy’n awgrymu bod meddygon  y DU yn  gyson yn gwrthwynebu ewthanasia.

Casglwyd y canlyniadau o farn dros 62,000 o bobl a oedd yn ymateb i nifer fawr o bapurau ymchwil ar y pwnc o wahanol wledydd. Mae’r canlyniadau’n dangos am y tro cyntaf bod  gan bobl o wahanol gefndiroedd a phrofiadau safbwynt tebyg iawn am y pwnc.

Dyddiad cyhoeddi: 5 Tachwedd 2012

Mwy o ddefnydd o wasanaethau gofal iechyd yn ystod bywyd oedolyn yn gysylltiedig â phlentyndod trawmatig

Gall profi cam-drin corfforol, rhywiol neu emosiynol fel plentyn, neu straen arall fel byw mewn cartref a effeithir gan drais yn y cartref, cam-drin sylweddau neu salwch meddwl, arwain at ddefnydd uwch o'r gwasanaethau iechyd fel oedolyn.

Mae papur ymchwil yn y Journal of Health Service Research & Policy (doi) yn cynnig, am y tro cyntaf, dystiolaeth ystadegol sy'n dangos beth bynnag fo dosbarth cymdeithasol-economaidd neu ddemograffeg arall, mae pobl sydd wedi cael profiadau niweidiol yn ystod plentyndod yn defnyddio mwy o wasanaethau iechyd a meddygol yn ystod eu bywyd. 

Dyddiad cyhoeddi: 12 Gorffennaf 2017

Myfyriwr blwyddyn olaf mewn gwyddorau biofeddygol yn gwneud darganfyddiad pwysig ym maes canser

Mater sydd wedi peri penbleth ym maes bioleg canser ers cryn amser yw sut y gall y rheolydd Cdc2, sy'n rheoli twf celloedd, fod yn weithredol ac anweithredol yr un pryd. Mae celloedd dynol yn rhoi'r gorau i ymrannu pan ddigwydd difrod genetig drwy atal Cdc2 rhag gweithredu, ond mae arnynt angen Cdc2 gweithredol hefyd i gael gwared ar ddiffygion genomaidd.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Mehefin 2015

Myfyriwr PhD Seicoleg yn dawnsio ei PhD mewn cystadleuaeth ryngwladol

Dyddiad cyhoeddi: 31 Ionawr 2019

Myfyriwr PhD yn y Gwyddorau Meddygol yn cael Gwobr Rhagoriaeth Cyrhaeddiad gan Lysgennad Sawdi-Arabia

Roedd Othman Alzahrani, myfyriwr ar drydedd flwyddyn ei PhD mewn Bioleg Foleciwlaidd a Geneteg, yn un o ddim ond 78 (o blith 15000 o fyfyrwyr Sawdi-Arabia yn y Deyrnas Unedig) i dderbyn Gwobr Rhagoriaeth Cyrhaeddiad gan Deyrnas Sawdi-Arabia. Mewn cydnabyddiaeth o'r anrhydedd hon bydd enw Othman yn cael ei ysgythru ar restr anrhydeddau Llysgenhadaeth Sawdi-Arabia yn Llundain.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Hydref 2016

Myfyrwyr Gwaith Cymdeithasol yn mynychu cynhadledd ar dlodi plant

Cynhaliwyd cynhadledd ar y thema ‘Tlodi Plant’ ym mis Ionawr ym Mhrifysgol Caerdydd. Derbyniwyd cefnogaeth gan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol ac fe fynychwyd y gynhadledd gan 11 o fyfyrwyr a staff o Fangor (dyma adroddiad gan y myfyrwyr).

Dyddiad cyhoeddi: 11 Ebrill 2016

Myfyrwyr o bob rhan o’r byd yn cymryd rhan yn nhrydedd Ysgol Haf flynyddol Visceral Mind ym Mhrifysgol Bangor.

Fe wnaeth dros 140 o ymgeiswyr cymwys iawn wneud cais am y 40 lle a oedd ar gael yn Ysgol Haf Visceral Mind, a gynhaliwyd yn yr Ysgol Seicoleg ym Mangor.  Mae’r ysgol haf, sydd yn awr yn ei thrydedd flwyddyn, wedi bod yn boblogaidd ymysg ymchwilwyr ifanc uchelgeisiol sy’n awyddus i rannu arbenigedd fyd-enwog Seicoleg Bangor ym maes niwrowyddoniaeth wybyddol.  Nod bennaf y cwrs, a gefnogir gan y James S. McDonnell Foundation, yw gwneud iawn am y diffyg gwybodaeth niwro-anatomegol ymysg niwrowyddonwyr ifanc. Y prif reswm am y diffyg hwn yw nad oes llawer o feinwe ymennydd dynol ar gael y tu allan i’r Unol Daleithiau i roi’r hyfforddiant hwn i fyfyrwyr. 

Dyddiad cyhoeddi: 10 Medi 2012

Myfyrwyr PhD o Iraq yn cwblhau rhaglen unigryw o hyfforddiant helaethach

Mae Ysgol y Gyfraith Bangor wedi cael yr anrhydedd o groesawu carfan fawr o fyfyrwyr PhD o Iraq. Er mwyn cefnogi ein myfyrwyr yn fwy effeithiol, trefnodd yr Ysgol ddigwyddiad arbennig i fyfyrwyr PhD o Iraq fel y gallent gyflwyno eu gwaith o flaen cynulleidfa o gyd-fyfyrwyr o Iraq, staff academaidd ac arbenigwr gwadd, sef yr Athro Haider Ala Hamoudi, o Ysgol y Gyfraith ym Mhrifysgol Pittsburgh.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Gorffennaf 2012

Myfyrwyr PhD yr Ysgol Gwyddorau Chwaraeon, Iechyd ac Ymarfer yn helpu i drefnu'r gynhadledd ôl-radd Cymru gyfan gyntaf

Roedd y gynhadledd ôl-radd Cymru gyfan gyntaf mewn Gwyddorau Chwaraeon ac Ymarfer a gynhaliwyd ddydd Gwener, 21 Ebrill ym Mhrifysgol Abertawe yn y campws ar y bae yn llwyddiant ysgubol. 

Dyddiad cyhoeddi: 24 Ebrill 2017

Myfyrwyr yn cystadlu am Wobr Flynyddol KESS 2013

Mae Prosiect Ysgoloriaeth Sgiliau’r Economi Wybodaeth (KESS) a ariannwyd gan Gronfa Gymdeithasol Ewrop (ESF) wedi cynnal ei Noson Wobrwyo Flynyddol yn Techniquest ym Mae Caerdydd ar y 12fed o Fedi, gan wahodd myfyrwyr, academyddion a chwmnïau ledled Cymru i gymryd rhan mewn her cyflwyno ymchwil.

Mae’r prosiect KESS Cymru-gyfan yn rhoi cyfle i fyfyrwyr, academyddion a chwmnïau gydweithio ar brosiect ymchwil sydd wedi’i deilwra ar gyfer anghenion y cwmni.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Hydref 2013

Mynd i'r afael â gwaddol plastig amaethyddol

Er bod defnyddio plastigau mewn amaethyddiaeth wedi gwella cynhyrchu bwyd a diogelwch bwyd mewn sawl gwlad, mae wedi gadael gwaddol o lygredd plastig ar dir amaethyddol.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Tachwedd 2020

Mynd i’r afael â thlodi bwyd

Bu tri aelod o staff Prifysgol Bangor yng nghyfarfod cyntaf Cynghrair Tlodi Bwyd Gogledd Cymru (NWFPA) yng Nghanolfan OpTIC  Llanelwy yn ddiweddar.

Mae Cynghrair Tlodi Bwyd Gogledd yn ford gron a nifer o sectorau’n aelodau o dan gadeiryddiaeth Cyngor Sir Fflint. Nod y Gynghrair yw mynd i’r afael â’r heriau lu sydd o ran tlodi bwyd yn y gogledd.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Rhagfyr 2018

Mynediad at wasanaethau uwchgyfrifo HPC Cymru

Mae Prifysgol Bangor yn un o bartneriaid Cyfrifiadura Perfformiad Uchel (HPC) Cymru*, sef cydweithrediad arloesol sy’n rhoi mynediad i fusnesau ac ymchwilwyr at dechnoleg cyfrifiadura perfformiad uchel o safon ryngwladol sy’n ddiogel ac yn hawdd i’w ddefnyddio.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Gorffennaf 2012

Negeseuon y diwydiant alcohol am ‘yfed yn gyfrifol’ heb fynd at wreiddyn y mater

Nid yw ymgyrchoedd y diwydiant alcohol i hybu ‘yfed yn gyfrifol’ yn cael fawr ddim effaith, a gallant hyd yn oed annog mwy o yfed. Dyna un o brif gasgliadau adroddiad newydd gan Alcohol Concern a lawnsir Ddydd Mercher 12 Hydref, ac a ysgrifennwyd gan ymchwilwyr o Brifysgolion Glyndŵr a Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Hydref 2011

Newid cyflym mewn riffiau cwrel yn arwain at alwadau byd-eang am ailystyried y sefyllfa

Mae arbenigwyr ar riffiau cwrel o bedwar ban byd yn galw am ailystyried ein nodau hinsawdd rhag blaen yng ngoleuni tystiolaeth gynyddol fod yr ecosystemau bregus hyn yn newid a dirywio yn hynod gyflym.

Mae riffiau cwrel, sydd wedi gweithredu'n gymharol ddigyfnewid am oddeutu 24 miliwn o flynyddoedd, bellach yn mynd trwy newidiadau eithriadol o ran eu gwneuthuriad.

Dyddiad cyhoeddi: 6 Mehefin 2019

Newid Cymru - Canolfan ymchwil genedlaethol yn dathlu deng mlynedd

The Wales Institute of Social and Economic Research, Data and Methods (WISERD) is celebrating ten years of influencing policy and debate.

A collaboration of five Welsh universities (Aberystwyth, Bangor, Cardiff, South Wales and Swansea), WISERD has carried out a decade of pioneering research, providing important insights into the social and economic challenges facing Wales.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Hydref 2018

Newid Hinsawdd: Y Dystiolaeth

Yn trafod Climate Change and Wales - Yr Athro Bridget Emmett & Dr Clive Walmsle nos fwrth Tachwedd 15 fel rhan o gyfred darlithoedd ar newid hinsawdd, sy'n dod i ben ar 29 Tachwedd gyda dadl yn null Pawb a’i Farn.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Medi 2011

Newid yn yr hinsawdd yn effeithio ar ledaeniad rhywogaethau ymledol

Mae ymchwil gan dîm o arbenigwyr o Brifysgol Bangor, a'r Alfred Wegener Institute yn yr Almaen, yr Helmholtz Centre for Polar and Marine Research (AWI) a Zoological Institute and Museum Prifysgol Greifswald wedi datgelu sut gall newid yn yr hinsawdd gynorthwyo i ledaenu rhywogaethau ymledol.

Mae canlyniadau eu hastudiaeth, sydd newydd gael eu rhyddhau yn y cyfnodolyn “Ecography”, yn dangos cryn botensial i'r cranc glas Asiaidd ledu ymhellach i'r gogledd, ar hyd arfordiroedd gogledd Lloegr a Norwy.

Dyddiad cyhoeddi: 6 Awst 2020

New study calculates alcohol cancer risk in cigarette equivalents to help communicate risk

Mae’r Athro Mark Bellis o’r Coleg Gwyddorau Dynol wedi bod yn ymwneud ag ymchwil sydd yn cael llawer o sylw ar y cyfryngau heddiw.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Mawrth 2019

New study models the proposed reintroduction of the Eurasian lynx to Scotland

Datganiad i'r wasg gan Brifysgol Stirling.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Mawrth 2019

New styles of strikes and protest are emerging in the UK

Dyma erthygl yn Saesneg gan Emma Sara Hughes myfyrwraig PhD yn Ysgol Busnes Bangor a'r Athro Tony Dundon o Brifysgol Manceinion sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Ebrill 2018

New styles of strikes and protest are emerging in the UK

Dyma erthygl yn Saesneg gan Emma Sara Hughes myfyrwraig PhD yn Ysgol Busnes Bangor a'r Athro Tony Dundon o Brifysgol Manceinion sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Ebrill 2018

Ni all tyfu olew palmwydd ar gyfer biodanwyddau arbed ein hinsawdd

Dywed gwyddonwyr y gall tyfu olew palmwydd yn y trofannau i wneud biodanwyddau ‘gwyrdd’ gyflymu effeithiau newid hinsawdd.

Dyddiad cyhoeddi: 31 Ionawr 2013

Nid "am ei fod yno" yn unig y mae ei ddringo’n apelio

Efallai bod y mynyddwr enwog, George Mallory wedi rhoi’r ateb bachog, bod pobl yn dringo Everest 'oherwydd ei fod yno'.  Ond mae’r rhesymau dros beth sy’n ysgogi pobol i chwilio am chwaraeon eithafol megis mynydda tir uchel lawer mwy cymhleth. Mae seicolegwyr chwaraeon  Prifysgol Bangor yn cael eu cydnabod am fid yn flaenllaw am sefydlu'r cymhellion seicolegol dros gymryd rhan mewn chwaraeon eithafol.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Rhagfyr 2011

Ni ddylai newid hinsawdd effeithio ar ddileu malaria i bob pwrpas

Mae economegwyr iechyd wedi cael peth newyddion da wrth wynebu newid hinsawdd. Mae astudiaeth i economeg iechyd yn ymwneud â threchu malaria mewn gwledydd lle mae'r haint bron wedi'i ddileu yn dangos na fydd newid hinsawdd yn cael cymaint o effaith â hynny ar y broses ac na ddylai atal sefydliadau iechyd rhag parhau i gryfhau eu dulliau dileu presennol.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Chwefror 2015

Nid yw pympiau inswlin yn well - er eu bod yn ddrutach - na phigiadau i blant yn y flwyddyn gyntaf ar ôl cael diagnosis gyda Diabetes Math 1

Arweiniodd Dr Colin Ridyard a'r Athro Dyfrig Hughes o'r Ganolfan Economeg Iechyd a Gwerthuso Meddyginiaethau (CHEME) y dadansoddiad economaidd iechyd mewn astudiaeth a gyhoeddwyd yn ddiweddar oedd yn archwilio a yw inswlin a roddir trwy bwmp yn fwy effeithiol a chost-effeithiol na phigiadau i fabanod, plant a phobl ifanc a oedd newydd gael diagnosis gyda diabetes math 1.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Medi 2018

Niwrowyddoniaeth y Parthau Nwydus

Mae ein parthau nwydus ychydig yn od. Mae yna rannau penodol o’n cyrff, o’u cyffwrdd yn dyner, sy’n creu teimladau nwydus, er nad yw rhannau cyfagos o’r corff yn creu’r un teimladau. Er enghraifft, mae’n bosib y bydd merch yn mwynhau’r teimlad o gael ei mwytho ar ei gwddf neu’i chlust ond nid felly ar ei boch neu’i thalcen. Beth yw’r rheswm am hynny?

Dyddiad cyhoeddi: 10 Medi 2013

Nodweddion gwrywaidd yn cefnogi theori "ymennydd gwrywaidd eithafol" anhwylder sbectrwm awtistaidd

Mae ymchwil diweddar gan Brifysgol Bangor wedi datgelu agwedd newydd ar theori hirsefydlog ym maes anhwylder sbectrwm awtistaidd (ASA).

Mae'r theori "ymennydd gwrywaidd eithafol" a gynigiwyd gan Simon Baron-Cohen, yn damcaniaethu bod ASA yn ganlyniad i lefelau testosteron dyrchafedig cyn-geni. Mewn astudiaeth a gyhoeddwyd yn ddiweddar yn y cyfnodolyn Clinical Psychological Science, ymchwiliodd Naomi Scott a chydweithwyr yn Ysgol Seicoleg Prifysgol Bangor i oblygiadau posib hynny ar ymddangosiad corfforol a gysylltir ag ASA.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Rhagfyr 2014

Nofel gyntaf y darlithydd Alys Conran yn Ennill Llyfr y Flwyddyn 2017

Alys Conran oedd yr enillydd amlycaf yng ngwobrau Llyfr y Flwyddyn eleni, gan gipio tair gwobr yn y seremoni wobrwyo. Enillodd un o’r prif wobrau, sef gwobr Llyfr Saesneg y Flwyddyn, am ei nofel gyntaf, Pigeon, gan dderbyn tlws wedi ei gomisiynu yn arbennig gan yr artist Angharad Pearce Jones, a gwobr ariannol o £4000. Enillodd y nofel honno Wobr Ffuglen Saesneg Ymddiriedolaeth Rhys Davies a Gwobr Dewis y Bobl iddi hefyd.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Tachwedd 2017

Noisy humans make birds sleep with one eye open – but lockdown offered a reprieve

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Graeme Shannon o'r Ysgol Gwyddorau Naturiol  sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 25 Mehefin 2020

North West Cancer Research yn neilltuo gwerth miliynau o bunnoedd o gyllid ymchwil canser ym Mhrifysgol Bangor

Mae'r elusen sy'n ariannu ymchwil canser yng ngogledd Cymru wedi cyhoeddi y bydd yn cyfrannu £1.34 miliwn i hyrwyddo ymchwil i ganser ym Mhrifysgol Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Medi 2017

Obese people enjoy food less than people who are lean – new study

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Hans-Peter Kubis o'r Ysgol Gwyddorau Iechyd, Chwaraeon ac Ymarfer sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol a'r papur ymchwil.

Dyddiad cyhoeddi: 25 Mai 2018

O ble ddaeth y syniad o gymdeithas nad yw’n defnyddio arian parod?

Dyddiad cyhoeddi: 11 Ebrill 2012

O ble ddaeth y syniad o gymdeithas nad yw’n defnyddio arian parod?

Mae’r syniad o  "gymdeithas nad yw’n defnyddio arian parod" yn cael sylw cynyddol erbyn hyn wrth i wledydd fel Sweden geisio symud oddi wrth arian papur a darnau arian ond yn y DU methodd y banciau â chael gwared â sieciau papur. Mewn Papur Gwaith gan Ysgol Busnes Bangor, mae Bernardo Bátiz-Lazo, o’r Ysgol Busnes, ynghyd â Thomas Haigh o Brifysgol Wisconsin, Milwaukee; The Haigh Group a David Stearns, o Brifysgol Seattle Pacific yn cofnodi bod y syniad o beidio â defnyddio arian parod wedi dechrau’n wreiddiol ym myd busnes ac wedi symud yn ddiweddarach i fyd ffuglen. 

Dyddiad cyhoeddi: 2 Ebrill 2012

O ble y daw microbau sy’n ymwrthol i antibiotig?

Mae’r bygythiad cynyddol gan ficrobau sy’n ymwrthol i antibiotig mewn perygl o’n  dychwelyd i ‘oesoedd tywyll meddyginiaeth’. Dyna a ddywedodd y Prif Weinidog, David Cameron, wrth lansio ymchwiliad y llynedd.

Amcangyfrifir bod straeniau o facteria sy’n ymwrthol i gyffuriau yn gyfrifol am 5,000 o farwolaethau'r flwyddyn yn y DU a chymaint â 25,000 o farwolaethau yn Ewrop.

Mae un academydd o Brifysgol Bangor yn cyfrannu at y frwydr yn erbyn ymwrthedd antibiotig, ac yn ymchwilio ar sawl ‘ffrynt’, gan gynnwys ceisio datblygu prawf cyflym ac effeithiol a fyddai’n canfod  straeniau o facteria a oedd yn cario genynnau ymwrthol i  antibiotig.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Ionawr 2015

Ocean acidification will increase the iodine content of edible seaweeds and their consumers

Dyma erthygl gan Georgina Brennan, o'r Ysgol Gwyddorau Naturiol a'i chyd-ymchwilwyr, sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Rhagfyr 2018

Ocsid nitraidd o fannau troeth – ni ddylai neb chwerthin am hyn!

Adwaenir ocsid nitraidd (N2O) yn arferol fel ‘nwy chwerthin’ a defnyddir ef mewn anesthetigion a hefyd fel ‘cyffur penfeddwol cyfreithlon’, ac mae’n nwy tŷ gwydr pwerus a gynhyrchir yn y pridd gan ficro-organebau, yn enwedig ar dir a borir gan anifeiliaid.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Medi 2015

Ôl-ddoethur Ysgol Gwyddorau Chwaraeon, Iechyd ac Ymarfer yn rhoi prif anerchiad yng Nghymdeithas Ryngwladol Diogelwch Sgïo

Yn ddiweddar, cyflwynodd Dr Matt Barlow brif anerchiad yng Nghymdeithas Ryngwladol Diogelwch Sgïo, y 22ain Gyngres a gynhaliwyd rhwng 17 – 22 Ebrill yn Innsbruck, Awstria. Enw sgwrs Matt oedd "Motives for participation in high risk sport."

Dyddiad cyhoeddi: 28 Ebrill 2017

Olrhain COVID-19 a firysau eraill mewn dŵr gwastraff yn Nigeria a De Affrica

Mae arbenigwyr o'r Deyrnas Unedig yn gweithio gyda phartneriaid yn Nigeria a De Affrica i fonitro COVID-19 mewn cymunedau yn y ddwy wlad.

Bu Prifysgol Bangor yn chwarae rhan allweddol yn datblygu a chymhwyso dulliau monitro Covid-19 mewn dŵr gwastraff, ac mae hynny'n cynnig tystiolaeth mewn amser real o lefelau'r haint mewn cymunedau.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Rhagfyr 2020

On her first birthday, Princess Charlotte already knows much about language

Dyma erthygl gan Anouschka Foltz, Darlithydd mewn seicoieithyddiaeth yn yr Ysgol Ieithyddiaeth ac Iaith Saesneg, sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Mai 2016

Opportunity knocks for UK's Supreme Court to become more diverse

Dyma erthygl yn Saesneg ganStephen Clear o Ysgol Y Gyfraith sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Chwefror 2017

OPSWISE – Gwella gofal i bobl hŷn

Mae astudiaeth gan Brifysgol Bangor wedi rhoi golwg newydd ar sut mae gwasanaethau iechyd ar gyfer pobl hŷn yn cael eu cynnal.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Mawrth 2016

O’r Planhigyn i’r Cynnyrch – o’r Cysyniad i Fasnacheiddio

Seminar hanner diwrnod ar fasnacheiddio cynhyrchion a hawliau Eiddo Deallusol (ED)
Dydd Mawrth, 23 Ebrill 2013
Neuadd Reichel, Ffordd Ffriddoedd, Bangor. Gwynedd, LL57 2TR
08.30am – 1.00pm
Cinio bwffe a lluniaeth. Lleoedd parcio ar gael

Llwythwch i lawr manylion y seminar yma.

Dyddiad cyhoeddi: 8 Ebrill 2013

Our Planet is billed as an Attenborough documentary with a difference but it shies away from uncomfortable truths

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro Julia Jones o'r Ysgol Gwyddorau Naturiol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol

Dyddiad cyhoeddi: 5 Ebrill 2019

Pam ein bod ni'n cael y fath wyntoedd gwyllt a chynnes?

A oes gaeaf oer o'n blaenau?

Tra bo'r tywydd wedi cynhesu dros yr ychydig ddyddiau diwethaf oherwydd gwyntoedd gorllewinol mwyn o'r Iwerydd, ceir arwyddion ymhellach i ffwrdd sy'n awgrymu efallai y byddwn yn cael gaeaf oer yng Nghymru.

Mae gwyddonwyr sy'n monitro'r tywydd yn nhrofannau'r Cefnfor Tawel wedi sylwi bod wyneb y môr wedi cynhesu sy'n arwydd cryf bod digwyddiad hinsawdd byd-eang mawr, a elwir yn "El Niño", ar fin cychwyn.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Tachwedd 2018

Pam mae alcohol yn gwneud rhai pobl yn dreisgar

Astudiaeth genedlaethol yn trafod peryglon oedolion â phlentyndod trawmatig sy’n yfed yn drwm

Mae yfwyr trymach yn llawer mwy tebygol o fod yn rhan o drais os ydynt wedi dioddef lefelau uchel o Brofiadau Niweidiol yn Ystod Plentyndod (ACEsi), yn ôl astudiaeth newydd.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Rhagfyr 2018

Pan fydd gwres yn iachau canser

Yn ddiweddar cyhoeddwyd un o'r adolygiadau cynhwysfawr cyntaf o'r pwnc  o drin canser gan ddyfnyddio gwres yn Open Biology, cyfnodolyn cyflym mynediad agored y Gymdeithas Frenhinol. Yr awduron yw Thomas Turner, a raddiodd yn ddiweddar mewn Bioleg Canser ym Mhrifysgol Bangor, a Dr Thomas Caspari, ymchwilydd yn yr Ysgol Gwyddorau Biolegol ym Mhrifysgol Bangor

Dyddiad cyhoeddi: 18 Mawrth 2014

Papurau newydd busnes blaenllaw yn yr Almaen yn rhoi sylw i ymchwil gan academydd o Fangor

Mae’r erthygl “Does it pay to have friends? Social ties and executive appointments in banking”, a ysgrifennwyd ar y cyd gan Dr Klaus Schaeck o Ysgol Busnes Bangor a’i gydweithwyr Allen Berger (Prifysgol South Carolina), Thomas Kick (Deutsche Bundesbank), a Michael Koetter (Prifysgol Groningen), wedi cael sylw mawr yn y cyfryngau gan ddau bapur newydd busnes blaenllaw yn yr Almaen, Handelsblatt a Wirtschaftswoche.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Mawrth 2012

Papur 'Cyntun yn y prynhawn yn gwella dygnwch perfformiad rhedwyr' yn 4ydd yng Ngwobrau Papurau Gorau EJSS

Mae ymchwilwyr yn yr Ysgol Gwyddorau Chwaraeon, Iechyd ac Ymarfer ym Mhrifysgol Bangor wedi cynnig y dystiolaeth arbrofol gyntaf i ddangos y gall cyntun byr fod o fudd i berfformiad athletwyr dygnwch. 

Dyddiad cyhoeddi: 11 Mehefin 2019

Paratoi athrawon yfory ar gyfer addysgu ar ôl COVID-19

Gyda’r rhaglen frechlu yn ei hanterth ac ysgolion bellach yn ailagor, mae ymchwilwyr ym Mhrifysgol Bangor wedi bod yn ymchwilio i effeithiau cau ysgolion oherwydd COVID-19 ar ddysgwyr, athrawon a theuluoedd.

Dyddiad cyhoeddi: 23 Mawrth 2021

Paratoi i Lansio Project £3.2m yn Ymwneud â Thendro

Bydd busnesau bach ac elusennau yng Nghymru ac yn yr Iwerddon yn gallu cystadlu yn well am gontractau'r sector cyhoeddus, diolch i brosiect gwerth £3.2 miliwn a arweinwyd gan Brifysgol Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Mehefin 2011

Parciau Cenedlaethol - oes yna 'eliffant yn yr ystafell'?

Mae Parciau Cenedlaethol a Chronfeydd Natur wedi bodoli mewn rhyw ffurf ers y 19eg ganrif a bellach maent yn ymestyn dros ryw 13% o diriogaeth y byd, ond nid ydym yn deall yn llawn effaith neilltuo cymaint o dir i gadwraeth bywyd gwyllt ar boblogaethau dynol. 

Dyddiad cyhoeddi: 28 Hydref 2013

Paris climate agreement enters into force: international experts respond

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro Julia Jones o’r Ysgol Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a Daearyddiaeth, ac eraill, sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Tachwedd 2016

Partneriaeth Hyfforddi Ddoethurol Envision a gyllidir gan NERC

Mae Prifysgol Bangor yn aelod o Bartneriaeth Hyfforddi Ddoethurol Envision a gyllidir gan NERC (http://www.envision-dtp.org/), ynghyd â Phrifysgolion Lancaster a Nottingham, a'r Ganolfan Ecoleg a Hydroleg, Arolwg Daearegol Prydain a Rothamsted Research.  

 

Dyddiad cyhoeddi: 15 Rhagfyr 2015

Partneriaeth y Brifysgol yn dwyn buddion yn y tymor hir i gwmni arloesol

Gall un o gwmnïau arloesol Cymru sy’n ymwneud â chyflenwadau meddygol briodoli cyfnod o dwf hynod o gyflym, pryd y cafwyd cynnydd o 400% yn nhrosiant y cwmni, ynghyd â chynnydd yn nifer y gweithwyr, o 5 i 65, i bartneriaeth bwysig â Phrifysgol Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Mawrth 2014

Pecynnu ein bwydydd heb blastig

Mae pobl ledled y byd yn poeni fwyfwy am faint o blastig untro a ddefnyddir i becynnu'r pethau rydym yn eu prynu, yn enwedig bwyd.

Er bod deunydd lapio o'r fath yn ymddangos yn ddiangen, byddai llawer o gynhyrchwyr ffrwythau a llysiau yn dadlau bod pecynnu nwyddau darfodus yn sicrhau bod defnyddwyr yn gallu cario eu bwyd yn hawdd. Hefyd, mae mwy o fwyd yn cyrraedd y farchnad heb ei ddifrodi, gan gynyddu'r cyflenwad bwyd a lleihau gwastraff bwyd.

Yr ateb yw datblygu dulliau eraill cynaliadwy o becynnu bwyd.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Tachwedd 2019

Peidiwch â gwneud camgymeriad!

Bydd athletwyr yn y Gemau Olympaidd yn ceisio perfformio i’w llawn botensial o dan lawer o bwysau yr haf yma. Bydd pob un yn ceisio ennill medal aur ac yn canolbwyntio ar beidio â gwneud camgymeriadau. Ond mae ymchwilwyr yn Sefydliad Seicoleg Perfformiad Elît ym Mhrifysgol Bangor wedi dangos y bydd rhai perfformwyr yn debygol o wneud y camgymeriad maent yn ei ofni fwyaf. 

Dyddiad cyhoeddi: 2 Mai 2012

Peidiwch â tharfu ar y piod y môr wrth eu cwsg!

Mae sŵolegwyr o Brifysgol Bangor wedi dangos sut all gweithgareddau dynol fod yn tarfu ar biod môr,  aderyn Prydeinig sydd yn agos i fod at fygythiad.

Bu’r ymchwil sydd wedi ei gyhoeddi yn y Journal of Zoology yn astudio i ba raddau y mae cwsg yr adar yn cael ei aflonyddu gan gerddwyr a phobol yn cerdded eu cŵn, a gan gychod ar y môr yn y pellter, a pha effaith gall y rhain gael ar eu hangen am gwsg a’u bywiogrwydd i unrhyw fygythiad.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Mehefin 2020

Peirianneg ym Mangor yn ennill £500k i gynnal project CLARET

Mae cyfleuster newydd unigryw wedi agor ym Mhrifysgol Bangor.   Bydd y Ganolfan, y cyntaf o'i bath yng Nghymru, yn galluogi busnesau i brofi ystod eang o offer electronig plastig, offer yn ymwneud â gofod a chelloedd solar.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Ionawr 2014

Peiriannydd amlwg yn lansio Arloesi Pontio

Bu un o beirianwyr amlycaf y DU, yr Athro Syr John O'Reilly, ym Mhrifysgol Bangor yn ddiweddar (Ionawr 28) yn lansio Arloesi Pontio.

Yn fwyaf diweddar, bu Syr John O’Reilly yn Gyfarwyddwr Cyffredinol Gwybodaeth ac Arloesi i Lywodraeth y DU rhwng 2013 a 2015. Mae’n gyn-Bennaeth yr Ysgol Peirianneg Electronig a Chyfrifiadureg ym Mhrifysgol Bangor ac aeth ymlaen wedyn i fod yn Brif Weithredwr y Cyngor Ymchwil Peirianneg a Gwyddorau Ffisegol ac yn Is-ganghellor Prifysgol Cranfield.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Ionawr 2016

Pennaeth Ysgol y Gyfraith yn arwain trafodaeth yng nghynhadledd y Sefydliad Materion Cymreig ar wella caffael cyhoeddus yng Nghymru, ynghyd â'r Gweinidog Cyllid ac Arweinydd y Tŷ, Jane Hutt AC, Llywodraeth Cymru, Caerdydd, 5 Tachwedd 2012.

Trafododd yr Athro Cahill adroddiad John McClelland ar wneud y defnydd gorau posib o arian ym maes caffael cyhoeddus yng Nghymru yn y Sefydliad Materion Cymreig ar 5 Tachwedd 2012.  Prif gasgliadau adroddiad rhagorol John McClelland yw nad yw polisïau caffael Llywodraeth Cymru yn cael eu derbyn na'u gweithredu'n llawn gan nifer sylweddol o sefydliadau yn y sector cyhoeddus yng Nghymru, er gwaethaf y ffaith bod Llywodraeth Cymru wedi datblygu polisïau ardderchog ym maes caffael cyhoeddus.

 

Dyddiad cyhoeddi: 21 Rhagfyr 2012

Penodi Athro mewn Gwasanaethau Iechyd ac Ymchwil Weithredu yn Gyfarwyddwr newydd Rhaglen Gwasanaethau Iechyd a Chyflawni Ymchwil yr NIHR

Penodwyd Yr Athro Jo Rycroft-Malone, o Brifysgol Bangor yn gyfarwyddwr Rhaglen Ymchwil Gwasanaethau a Chyflawni Iechyd y Ganolfan Genedlaethol Ymchwil i Iechyd.  Y Sefydliad Cenedlaethol er Ymchwil Iechyd (NIHR) yw'r corff cyllido mwyaf ar gyfer ymchwil gymhwysol i iechyd yn y Deyrnas Unedig. Bydd yr Athro Rycroft Malone yn dilyn yr Athro Ray Fitzpatrick pan fydd yntau'n camu i lawr o'i swydd yn arwain y rhaglen HS&DR ddiwedd mis Hydref 2015.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Tachwedd 2014

Penodi Athro o Fangor yn aelod o Fwrdd Gwyddoniaeth un o Gynghorau Ymchwil Prydain

Professor David Thomas, Head of the School of Ocean Sciences at Bangor University, has been appointed to the Science Board of the Natural Environment Research Council (NERC), the UK's largest funder of independent environmental science, training and innovation, delivered through universities and research centres.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Hydref 2016

Penodi Dr Hayley Roberts yn Gomisiynydd Brenhinol

Pleser o'r mwyaf gan Ysgol y Gyfraith Bangor yw cyhoeddi bod Dr Hayley Roberts wedi'i phenodi'n Gomisiynydd Brenhinol i Gomisiwn Brenhinol Henebion Cymru. Penodir comisiynwyr gan Y Frenhines, ar gyngor Llywodraeth Cymru ac Ysgrifennydd Gwladol Cymru, o dan Warant Frenhinol.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Ebrill 2019

Penodi’r Athro Peter Huxley i Fwrdd Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru

Mae Peter Huxley, Athro Ymchwil Iechyd Meddwl yn y Ganolfan Iechyd Meddwl a Chymdeithas, wedi cael ei benodi’n aelod o fwrdd Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru.

Bydd yr Athro Huxley yn cynrychioli’r Grŵp Uwch Arweinwyr Ymchwil, gan gyfrannu llawer o flynyddoedd o brofiad ac arbenigedd ym maes gofal cymdeithasol ac iechyd meddwl. 

Dyddiad cyhoeddi: 20 Hydref 2015

Penodi'r Athro Peter Huxley i Grŵp Uwch Arweinwyr Ymchwil yn Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru

Llongyfarchiadau i'r Athro Peter Huxley, sydd wedi ei benodi i Grŵp Uwch Arweinwyr Ymchwil yn Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru.

Dyddiad cyhoeddi: 5 Ebrill 2016

People with dementia gain from learning self-management skills

Nid yw'r Datganiad i'r wasg gan Brifysgol  Exeter  ar gael yn y Gymraeg

Dyddiad cyhoeddi: 25 Ionawr 2016

Perfformiadau agraffiadau gan ymchwiliwr yn y Weriniaeth Tsiec

Roedd gweithiau prin gan Jacobus de Kerle (1531/2-1591), i’w clywed mewn cyngherddau yn Brno (St Leopold, 4 Ebrill) ac ym Mynachdy Rajhrad (6 Ebrill), a’r cyngherddau hynny wedi’u neilltuo i weithiau gan gyfansoddwyr o’r Capel Imperial. Dan arweiniad arbenigol Vladimír Maňas (Prifysgol Masaryk, Brno), bu Ensemble Versus (gyda’r gwesteion Martina Komínková (ffliwt), Richard Šeda (cornetto a ffliwtiau) a Tomáš Lajtkep (tenor a thrombôn bas) yn perfformio motetau Kerle, sef Media vita ac Adoramus te Christe, a’r ddau wedi'u golygu gan Christian Leitmeir, y prif awdurdod ar y cyfansoddwr Ffleminaidd.

Dyddiad cyhoeddi: 24 Mehefin 2014

Perfformiad rhyfeddol lled-ddargludydd yn chwyldroi maes electroneg hyblyg gyflym iawn

Mae deunyddiau electroneg hyblyg ar gyfer rhyngrwyd pethau ar gael erbyn hyn o ganlyniad i dechnoleg newydd a gafodd ei chreu gan gwmni o Ogledd Cymru, SmartKem Ltd, gyda chymorth gwyddonwyr o Brifysgol Bangor

Mae gwyddonwyr yn yr Ysgol Peirianneg Electronig wedi bod yn profi deunydd lled-ddargludydd SmartKem, truFLEX^®, ac wedi dangos sut mae gweithredu mewn ffurf electronig ar yr amleddau sydd eu hangen i wireddu gwneud deunyddiau electroneg hyblyg cyflym iawn. Mae hyn yn agor y drws i ystod eang o bosibiliadau yn y maes hwn.

Dyddiad cyhoeddi: 6 Mai 2016

Peter Huxley i barhau fel Cymrawd Ymchwil ar Ymweliad yn LEWI

Mae'r Athro Peter Huxley o'r Ganolfan ar gyfer Iechyd Meddwl a Chymdeithas wedi cael statws cymrawd ymchwil ar ymweliad gan y David C Lam* Institute for East-West Studies (LEWI) am ddwy flynedd arall.

Dyddiad cyhoeddi: 23 Mehefin 2017

PGR Training skills sessions offered by CAHB

Dyddiad cyhoeddi: 20 Mawrth 2019

PhD Gwyddor Chwaraeon a ariannwyd gan Fwrdd Criced Cymru a Lloegr yn ennill gwobr gan Gymdeithas Seicolegol Prydain am y PhD orau yn y DU

Mae project PhD gan Leonie Webster wedi cael y wobr am y Traethawd PhD Gorau yn 2019 gan Gymdeithas Seicolegol Prydain. Hefyd, mae ei hymchwil arloesol eisoes wedi cael dylanwad uniongyrchol ar hyfforddi hyfforddwyr proffesiynol yn y DU a'i wella.

Mae'r Ysgol Gwyddorau Chwaraeon, Iechyd ac Ymarfer wedi meithrin perthynas effeithiol iawn gyda Bwrdd Criced Cymru a Lloegr ers dros ddegawd. Mae'r Bwrdd Criced wedi'i leoli yn Loughborough ond pan fyddant eisiau cymorth gyda datblygu talent a materion yn ymwneud â seicoleg, maent yn gofyn i Brifysgol Bangor am gymorth.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Chwefror 2020

PhD mewn Dwyieithrwydd a gyllidir gan yr ESRC

Gwahoddir ceisiadau am efrydiaeth PhD dair blynedd wedi ei chyllido'n llawn yn dechrau ym mis Hydref 2016.

Bydd y myfyriwr llwyddiannus wedi’i (l)leoli yn Ysgol Addysg, Ysgol Ieithyddiaeth ac Iaith Saesneg neu Ysgol Seicoleg Prifysgol Bangor. Cyllidir yr efrydiaeth drwy gyfuniad o DTC Cyngor Ymchwil Economaidd a Chymdeithasol (ESRC) Cymru a chyllid mewnol.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Mai 2016

Phosphorus is vital for life on Earth – and we're running low

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Vera Thoss  o’r Ysgol Gemeg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol

Dyddiad cyhoeddi: 15 Mawrth 2017

Planet Earth's adventure into cities cements its position as a pioneer of environmental film

Dyma erthygl yn Saesneg gan Michela Cortese, Darlithydd Cysylltol gyda'r Ysgol Astudiaethau Creadigol a'r Cyfryngau sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Rhagfyr 2016

Plant a phobl ifanc yn rheoli epilepsi yn y cartref: Astudiaeth CHYME

Cafodd project ymchwil sy’n anelu at alluogi plant a phobl ifanc ag epilepsi i fedru rheoli’r cyflwr yn well eu hunain yn cael ei lansio yn ddiweddar (Gwener 20 Ionawr 2012)  gan Mary Burrows, Prif Weithredwr BIPBC.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Ionawr 2012

Plant Cymru’n cyflwyno’r adroddiad cyntaf gan blant i’r Cenhedloedd Unedig

Gwahoddwyd disgyblion o dair ysgol leol (Ysgol Gynradd Biwmares, Ysgol Gynradd Sowthdown, Bwcle ac Ysgol Hiraddug, Dyserth) i ddigwyddiad a drefnwyd gan Ysgol y Gyfraith Prifysgol Bangor (17 Tachwedd) er mwyn lansio’n ffurfiol adroddiad “Lleisiau Bach Yn Galw Allan/Little Voices Shouting Out”. Dyma’r tro cyntaf erioed i Bwyllgor y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau’r Plentyn dderbyn adroddiad a luniwyd gan blant 7-11 yn seiliedig ar eu hymchwil eu hunain. 

Dyddiad cyhoeddi: 17 Tachwedd 2015

Plygu golau

Mae Dr Liyang Yue o'r Ysgol Peirianneg Electronig yn brif awdur papur a gyhoeddwyd yn ddiweddar yn y cyfnodolyn gwyddonol Optics Letters. Mae'r papur hwn yn ymdrin â ffordd newydd i gynhyrchu pelydryn golau crwm ac mae nifer o wyddonwyr wedi dangos diddordeb ynddo ers iddo gael ei gyhoeddi.   

Dyddiad cyhoeddi: 21 Mawrth 2018

Pobl ddwyieithog yn cymryd mwy o risg os rhoddir adborth iddynt yn eu mamiaith

Mae ymchwil diweddar ym Mhrifysgol Bangor yn dangos bod pobl ddwyieithog Tsieinëeg-Saesneg yn cymryd mwy o risg wrth gamblo os rhoddir adborth iddynt mewn Tsieinëeg yn hytrach na Saesneg.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Ebrill 2015

Pobl hŷn yn helpu tyfu economi Cymru

Mae mwy a mwy o bobl dros eu 65 oed yn byw ac yn gweithio yng Nghymru heddiw, ac mae eu cyfraniad at economi Cymru’n tyfu.

Dyna mae economegwyr iechyd Canolfan Economeg Iechyd a Gwerthuso Meddyginiaethau (CHEME) Prifysgol Bangor yn ei ddweud yn eu hadroddiad Byw yn iach yn hirach: y ddadl economaidd dros fuddsoddi ym maes iechyd a lles pobl hŷn yng Nghymru heddiw (30 Gorffennaf 2018).

Dyddiad cyhoeddi: 30 Gorffennaf 2018

Poblogaeth Morlo Eliffant ddiflanedig yn datgelu "peiriant amser" esblygiadol.

Gall amrywiaeth enynnol o fewn poblogaethau sydd ar wahân ddatblygu'n eithaf cyflym mewn cyd-destun esblygiadol, yn ôl canfyddiadau papur a gyhoeddwyd yn nhrafodion y Gymdeithas Frenhinol B (sydd ar gael ar-lein 29.1.14).

 

Dyddiad cyhoeddi: 29 Ionawr 2014

Pobl sydd â dementia yn elwa o therapi cysylltiedig â nod

Mae naw deg o bobl sy'n byw gyda dementia a'u gofalwyr o bob cwr o ogledd Cymru, wedi cyfrannu at ganfyddiadau ymchwil newydd sydd wedi dangos bod therapi adferiad gwybyddol personol yn gallu helpu pobl â dementia cynnar i wella'n sylweddol eu gallu i gymryd rhan mewn gweithgareddau a thasgau bob dydd pwysig.

Roedd y treial ar raddfa fawr, a gyflwynwyd yng Nghynhadledd Ryngwladol Cymdeithas Alzheimer (AAIC) 2017 ddydd Mawrth, 18 Gorffennaf, wedi canfod bod adferiad gwybyddol yn arwain at bobl yn gweld cynnydd boddhaol mewn meysydd fel y gallant barhau i weithredu a chadw eu hannibyniaeth.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Gorffennaf 2017

Policy action called for to prevent gambling harm

Nid yw'r Datganiad i'r wasg yma sy'n trafod gwaith yr Athro Robert Rogers, Ysgol Seicoleg ac eraill, ar gael yn y Gymraeg.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Mai 2019

Pontio yn galw ar wyddonwyr ac artistiaid

Dyddiad cyhoeddi: 14 Rhagfyr 2015

Poorer children priced out of learning instruments but school music programmes benefit the wider community

Dyma erthygl yn Saesneg gan Eira Winrow, Myfyrwraig PhD a Swyddog Cefnogi Ymchwil  a Rhiannon Tudor Edwards, Athro Economeg Iechyd yng Nghalonfal Economeg Iechyd a Gwerthuso Meddyginiaethau sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Tachwedd 2018

Porthiant gwartheg neu fionwy? Astudiaeth Prifysgol Bangor yn dangos manteision ac anfanteision amgylcheddol o gynhyrchu bionwy ar ffermydd llaeth

Mae diddordeb cynyddol mewn prosesau treuliant anaerobig (TA) ar ffermydd yn y DU er mwyn rheoli tail anifeiliaid a gwastraff bwyd, a chynhyrchu trydan a gwres adnewyddadwy trwy losgi bionwy.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Awst 2014

Positive psychology helps brain injury survivors recover with a better outlook on life

In the UK alone, nearly 350,000 people are admitted to hospital each year with an acquired brain injury, caused by anything from road traffic accidents, falls, and assaults, to vascular disorders such as strokes. And this number is growing.

This article by was Leanne Rowlands, PhD researcher in Neuropsychology, at the School of Psychology was originally published on The Conversation. Read the original article.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Chwefror 2018

Potential 'hot-spots' for sea ice melting identified in the Arctic Ocean

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro o’r Ysgol Gwyddorau Eigion sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Hydref 2016

Prehistoric communities off the coast of Britain embraced rising seas- what this means for today's island nations

Dyma erthygl yn Saesneg gan Sophie Ward, o'r Ysgol Gwyddorau Eigion  a Robert Barnett o Brifysgol Exeter sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 5 Tachwedd 2020

Preventable trauma in childhood costs North America and Europe $1.3 trillion a year

Datganiad rhyngwladol uniaith Saesneg gan Iechyd Cyhoeddus Cymru. Nid oes cyfieithiad ar gael.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Medi 2019

Prif gadwyn coffi yn dangos diddordeb mewn caead cwpan wedi ei ailgylchu

Gyda 2.5 biliwn o gwpanau coffi ‘cymryd-allan’ yn cael eu defnyddio’n flynyddol ym Mhrydain, mae bron cynifer o gaeadau plastig yn cael eu taflu allan.

Mae gwyddonwyr yn gweithio gyda diwydiant i ddatblygu plastig newydd y bydd yn bosib ei gompostio, ac a fydd yn gwrthsefyll hylifau poeth ac y gellir ei fowldio i greu’r caeadau cwpanau coffi.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Ebrill 2018

Prifysgol Bangor a Siemens Healthcare Diagnostics yn llofnodi memorandwm i gydweithio yn y dyfodol

Mae Prifysgol Bangor a Siemens Healthcare Diagnostics wedi llofnodi Memorandwm o Ddealltwriaeth ffurfiol a fydd yn galluogi'r ddau sefydliad i gydweithio'n agosach yn y blynyddoedd i ddod.  

Dyddiad cyhoeddi: 14 Mai 2015

Prifysgol Bangor a Waitrose yn ymestyn allan i becynnu gwyrdd

Roedd project cydweithredol a arweiniwyd gan y Ganolfan Biogyfansoddion ym Mhrifysgol Bangor, mewn partneriaeth gyda Phrifysgol Aberystwyth a Waitrose, yn cael ei arddangos yn Waitrose Porthaethwy yn ddiweddar.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Tachwedd 2014

Prifysgol Bangor i arwain Archwiliad Gwyddoniaeth ac Arloesi

Mae Llywodraeth y Deyrnas Unedig wedi dewis Prifysgol Bangor i arwain Archwiliad Gwyddoniaeth ac Arloesi y North West Nuclear Arc Consortium, ac i gymryd rhan fel partneriaid mewn dau archwiliad arall.

Bydd deuddeg Archwiliad Gwyddoniaeth ac Arloesi yn mapio cryfderau ymchwil, arloesi ac isadeiledd lleol.  Bydd Prifysgol Bangor yn arwain archwiliad i'r North West Nuclear Arc Consortium, gyda chefnogaeth gan Lywodraeth Cymru, North West England LEPs, Dalton Institute Prifysgol Manceinion, a'r National Nuclear Laboratory. 

Dyddiad cyhoeddi: 20 Hydref 2017

Prifysgol Bangor i arwain project £1.2 miliwn ar Ddementia a'r Celfyddydau Gweledol

Bydd Prifysgol Bangor yn arwain un o nifer o brojectau a fydd yn gweld  ymchwilwyr y brifysgol, grwpiau cymunedol ac elusennau ac ymddiriedolaethau cenedlaethol yn cydweithio i ymchwilio i iechyd a lles cymunedau, ymwneud â’r gymuned a’i chael i weithredu. Mae’r Brifysgol wedi derbyn Grant Mawr yn y thema Diwylliannau, Iechyd a Lles, un o bum thema'r Rhaglen Cymunedau Cysylltiedig sy'n rhannu cyllid o fwy na £7 miliwn.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Mawrth 2013

Prifysgol Bangor i arwain project gwerth miliynau o bunnoedd yn Ewrop i astudio hanes ein moroedd

Hanes amgylchedd morol Ewrop dros y mil o flynyddoedd diwethaf yw targed project €3.1 miliwn (£2.6 miliwn), a ariannir gan yr Undeb Ewropeaidd ac a arweinir gan wyddonwyr o Ysgol Gwyddorau Eigion, Prifysgol Bangor.  Mae’r project hefyd yn cynnwys ymchwilwyr o Norwy, yr Almaen, Ffrainc, Croatia, Gwlad Pwyl a'r Iseldiroedd a bydd yn defnyddio cregyn  molysgiaid hirhoedlog iawn fel cofnod o newid amgylcheddol dros y mil o flynyddoedd diwethaf. Mae'n adeiladu ar ymchwil a ddatblygwyd yn wreiddiol ym Mangor gan yr Athro James Scourse a'r Athro Chris Richardson a arweiniodd yn 2007 at ddarganfod yr anifail mwyaf hirhoedlog sy'n adnabyddus i wyddonwyr, sef cragen fylchog o Wlad yr Ia a oedd wedi byw am 507 o flynyddoedd.

 

Dyddiad cyhoeddi: 24 Medi 2013

Prifysgol Bangor i gynorthwyo i hyfforddi gwyddonwyr pridd y dyfodol

Mae Prifysgol Bangor i chwarae rhan allweddol mewn hyfforddi gwyddonwyr y dyfodol a fydd yn gwella'r ffordd rydym yn deall priddoedd. Mae'r rhain yn allweddol i ddatrys llawer o'r sialensiau byd-eang cyfoes, yn cynnwys diogelwch bwyd, dŵr ac ynni.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Hydref 2014

Prifysgol Bangor i weithio gydag academyddion clinigol yn Neheudir India i atal marwolaethau drwy hunanladdiad

Mae seiciatrydd cymdeithasol o Ysgol Gwyddorau Cymdeithas y Brifysgol i arwain tîm o seiciatryddion a gwyddonwyr cymdeithas o Brifysgol Bangor a chydweithwyr yn Neheudir India er mwyn atal marwolaethau drwy hunanladdiad.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Awst 2015

Prifysgol Bangor i wobrwyo effaith eithriadol sy’n deillio o weithgareddau ymchwil a menter

Mae deuddeg project o Brifysgol Bangor wedi eu gosod ar y rhestr fer i ennill gwobr yn nhrydedd Noson flynyddol Gwobrau Effaith ac Arloesedd Prifysgol Bangor, a noddir gan  Santander Universities.

Mae’r gwobrau pwysig hyn yn cydnabod ac yn dathlu effaith ymchwil, arloesedd a mentergarwch y Brifysgol ar y gymuned a’r economi gyfan. Eleni, mae’r Brifysgol yn cyflwyno categori gwobr newydd, sef, Cyfraniad Eithriadol i Gymru, i gydnabod gweithgareddau sydd wedi cael effaith sylweddol yn genedlaethol yng Nghymru.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Tachwedd 2015

Prifysgol Bangor wedi cyrraedd y rhestr fer yng Ngwobrau WhatUni Student Choice

Mae Prifysgol Bangor wedi cyrraedd y rhestr fer ar gyfer 6 allan o 9 categori yng Ngwobrau WhatUni Student Choice gan gynnwys categori Prifysgol y Flwyddyn.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Mawrth 2015

Prifysgol Bangor yn agor canolfan ymchwil biotechnoleg newydd

Ym mhresenoldeb gwyddonwyr ymchwil o bob rhan o Ewrop, cynrychiolwyr y diwydiant a swyddogion o Lywodraeth Cymru, agorwyd canolfan ymchwil newydd ym Mhrifysgol Bangor yn ddiweddar. Bydd y ganolfan yn darganfod ensymau newydd sydd â'r potensial i drawsnewid effeithlonrwydd diwydiannau sy’n ymwneud â biotechnoleg.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Hydref 2018

Prifysgol Bangor yn agor y sefydliad ymchwil niwclear cyntaf yng Nghymru

Mae'r sefydliad ymchwil niwclear cyntaf yng Nghymru wedi cael ei agor ym Mhrifysgol Bangor. Sefydlwyd y Sefydliad Dyfodol Niwclear gan ddefnyddio cyllid gan y Brifysgol, tra bo cyllid gan  yr Undeb Ewropeaidd a Llywodraeth Cymru yn cefnogi’r fenter trwy raglen Sêr Cymru, sy'n helpu i ddenu ymchwilwyr o'r radd flaenaf i Gymru..

Dyddiad cyhoeddi: 16 Tachwedd 2017

Prifysgol Bangor yn cael ei chydnabod am ei hymchwil sydd gyda'r orau yn y byd

Mae ymchwil Prifysgol Bangor yn cael effaith o bwys ledled y byd yn ôl asesiad cenedlaethol o ansawdd ymchwil (REF) a gyhoeddwyd heddiw.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Rhagfyr 2014

Prifysgol Bangor yn cael ei gwobrwyo am ei chydweithio â busnes ac am ymgyrch gynaliadwyedd

Mae Prifysgol Bangor wedi derbyn gwobr Prifysgol y Flwyddyn a dwy wobr arall yng Ngwobrau Business Insider yng Nghaerdydd neithiwr (3 Tachwedd), a hynny am ei gwaith â’r sector busnes. Yr un noson, derbyniodd y Brifysgol wobr am ei hymgyrch gynaliadwyedd gan gorff y Chartered Institution of Wastes Management (CIWM) mewn digwyddiad yn Llundain.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Tachwedd 2016

Prifysgol Bangor yn cael grant i ddatgelu cynnwys llythyrau Mostyn o'r 17 ganrif

Bydd tair mil o lythyrau prin sydd wedi goroesi o'r ail ganrif ar bymtheg  a'r ddeunawfed ganrif ar gael i ysgolheigion rhyngwladol yn dilyn grant ymchwil newydd gan Gronfa Marc Fitch.

Mae Sefydliad Ymchwil Ystadau Cymru, Prifysgol Bangor wedi cael grant o £40,000 i ddigido ac ymchwilio i gasgliad eithriadol o lythyrau a gedwir yn llyfrgell Plas Mostyn yn Sir y Fflint.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Gorffennaf 2018

Prifysgol Bangor yn croesawu Llysgennad Iwerddon

Croesawodd Prifysgol Bangor Lysgennad Iwerddon i'r Deyrnas Unedig yn ddiweddar gan ddangos iddo beth o'r gwaith ymchwil y mae Bangor yn cydweithio arno gyda sefydliadau partner yn Iwerddon.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Gorffennaf 2017

Prifysgol Bangor yn croesawu project newydd gwerth £17m i ddatblygu ymchwil gwyddonol yng Nghymru

Heddiw (dydd Mercher, 9 Medi) cyhoeddodd Gweinidog yr Economi a Gwyddoniaeth, Edwina Hart, ei bod wedi sicrhau dros £17m ar gyfer denu 90 cymrawd ymchwil newydd o bob cwr o Ewrop i ddatblygu ymchwil gwyddonol o safon fyd-eang yng Nghymru.

Ar ôl curo cystadleuwyr o bob rhan o Ewrop mae Llywodraeth Cymru wedi cael £7m drwy gynllun COFUND Marie Skłodowska-Curie Actions, sy’n rhan o raglen Horizon 2020 yr UE. Bydd Llywodraeth Cymru a phrifysgolion Cymru’n darparu £10m o gyllid cyfatebol. Bydd y cymrodorion ymchwil yn gweithio gydag ymchwilwyr gorau Cymru ym mhrifysgolion Caerdydd, Abertawe, Aberystwyth a Bangor ac ym Mhrifysgol De Cymru.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Medi 2015

Prifysgol Bangor yn croesawu’r Achrediad diweddaraf i Bysgodfa Gynaliadwy

Mae Ysgol Gwyddorau Eigion Prifysgol Bangor wedi croesawu’r newydd fod y bysgodfa sy’n cynhyrchu Cregyn y Frenhines (Queenies) o Ynys Manaw, wedi ennill tystysgrif gynaladwyedd o dan Raglen y Cyngor Stiwardiaeth Forol. 

Mae arbenigwyr ym maes pysgodfeydd cynaliadwy yn yr Ysgol wrthi’n gweithio er 2006 gydag Adran Llywodraeth Ynys Manaw dros yr Amgylchedd, Bwyd ac Amaeth, er mwyn ei chynghori ar sut i reoli’r bysgodfa mewn modd cynaliadwy.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Mai 2011

Prifysgol Bangor yn cryfhau ei chysylltiadau ymchwil â Brasil

Ar ôl llofnodi cytundeb cydweithio ar ymchwil gyda Sefydliad Ymchwil São Paulo (FAPESP) ym Mehefin 2012, fel mai Bangor oedd y Brifysgol gyntaf yng Nghymru i sefydlu partneriaeth ymchwil â FAPESP, mae’n bleser gan Brifysgol Bangor gyhoeddi’r projectau ymchwil cyntaf sydd i’w cyllido o dan y rhaglen gydweithio.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Awst 2013

Prifysgol Bangor yn cydweithio â'r Ellen MacArthur Foundation

Mae Prifysgol Bangor, drwy law ei Chanolfan BioGyfansoddion, wedi cael ei derbyn yn ‘brifysgol rhwydwaith’ gan yr Ellen MacArthur Foundation, elusen sy’n hyrwyddo cysyniad yr ‘economi gylchog’.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Gorffennaf 2016

Prifysgol Bangor yn cyfrannu at dechnoleg ‘Adeiladau fel Pwerdai’

Mae Ysgol Cemeg Prifysgol Bangor yn cyfrannu at broject ymchwil a allai sicrhau bod Cymru’n rhoi arweiniad byd-eang ym maes technoleg ynni adnewyddadwy. 

 

Dyddiad cyhoeddi: 12 Tachwedd 2012

Prifysgol Bangor yn cyfrannu at Ganolfan newydd Cymru ar gyfer Ymchwil Gofal Sylfaenol a Gofal Brys (Canolfan PRIME Cymru)

Mae Prifysgol Bangor, ochr yn ochr â'i phrifysgolion partner, Caerdydd, Abertawe a De Cymru, wedi derbyn £3.6M ar gyfer 'Canolfan PRIME Cymru ar gyfer Ymchwil Gofal Sylfaenol a Gofal Brys'.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Mehefin 2015

Prifysgol Bangor yn cyfrannu at Ganolfan newydd Cymru ar gyfer Ymchwil Gofal Sylfaenol a Gofal Brys (Canolfan PRIME Cymru)

Mae Prifysgol Bangor, ochr yn ochr â'i phrifysgolion partner, Caerdydd, Abertawe a De Cymru, wedi derbyn £3.6M ar gyfer 'Canolfan PRIME Cymru ar gyfer Ymchwil Gofal Sylfaenol a Gofal Brys'.

Bydd y cyllid gan Ymchwil a Gofal Iechyd Cymru yn cefnogi Canolfan PRIME Cymru i wella iechyd a lles pobl yng Nghymru a’r tu hwnt, drwy gynnal ymchwil o ansawdd uchel i bynciau sydd â blaenoriaeth polisi cenedlaethol mewn gofal sylfaenol, brys a heb ei drefnu.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Mehefin 2015

Prifysgol Bangor yn cyfrannu at ymchwil fyd-eang i COVID-19

Mae gwyddonwyr ym Mhrifysgol Bangor wedi ymuno â'r frwydr fyd-eang yn erbyn y pandemig COVID-19.  
 
Bydd grŵp o academyddion blaenllaw yn rhannu eu harbenigedd i ddatblygu ffyrdd newydd o fonitro'n dorfol lefelau SARS-Cov-2, y firws sy'n achosi'r afiechyd a elwir yn COVID-19.  

Dyddiad cyhoeddi: 3 Ebrill 2020

Prifysgol Bangor yn cyhoeddi 70 Ysgoloriaeth Ymchwil Ôl-radd ychwanegol

Mae Prifysgol Bangor  yn cynnig ysgoloriaeth ymchwil newydd am y drydedd flwyddyn yn olynnol. Mae’r lleoedd yn ran  o raglen bum mlynedd o ehangu ôl-radd y Brifysgol. Fe’u crëwyd hefyd fel rhan o ddathliadau 125 mlwyddiant y Brifysgol yn 2009.

"Mae cymuned ôl-radd gref yn elfen hanfodol bwysig mewn unrhyw brifysgol ryngwladol sy'n rhoi pwyslais ar ymchwil. Yn ogystal â chyfrannu at dwf pellach yn ein cymuned myfyrwyr ôl-raddedig, bydd dros hanner y myfyrwyr yn cynorthwyo busnesau sy’n gweithio ym meysydd allweddol i’r economi Gymreig. Bydd hyn yn eu galluogi i gael mynediad at yr arbenigedd sy’n bodoli o fewn y Brifysgol er mwyn datblygu’u busnes," meddai'r Athro John G. Hughes, Is-Ganghellor y Brifysgol.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Mawrth 2011

Prifysgol Bangor yn cynnal y symposiwm pegynol gyntaf

Mae Symposiwm Pegynol' yw'r cyntaf o'i fath i'w gynnal ym Mhrifysgol Bangor yn cael ei chynnal y penwythnos hwn (Sadwrn 8 Rhagfyr).

Trefnwyd 'Symposiwm Pegynol Bangor’  a gynhelir yn yr Ysgol Gwyddorau Eigion, ar y cyd gan Rwydwaith Pegynol y DU a Chymdeithas Endeavour, cymdeithas myfyrwyr y Brifysgol ar gyfer gwyddorau môr.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Rhagfyr 2012

Prifysgol Bangor yn dangos y gall gwybodaeth deithio o blant i oedolion

A new study by Bangor scientists shows that environmental education can positively influence the knowledge and attitudes of children.  The paper, published in the journal Animal Conservation, also shows that knowledge gained by children about lemur conservation can be transferred to their parents

Dyddiad cyhoeddi: 14 Awst 2014

Prifysgol Bangor yn datblygu'n arweinydd byd-eang mewn dyfodol ynni niwclear

Bydd Prifysgol Bangor yn dod yn safle ymchwil niwclear o safon fyd-eang ar ôl buddsoddiad gwerth £3 miliwn gan Lywodraeth Cymru mewn 15 o swyddi gwyddoniaeth newydd.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Hydref 2020

Prifysgol Bangor yn Dathlu Diwrnod Ewrop 2019

Ar 9 Mai bydd y Brifysgol, ynghyd â llawer iawn o sefydliadau eraill ar draws y DU ac Ewrop, yn nodi Diwrnod Ewrop gyda nifer o ddigwyddiadau a gweithgareddau. Mae’r Undeb Ewropeaidd yn dathlu’r diwrnod hwn i nodi cyhoeddi Datganiad Schumann a wnaed yn 1950, sy’n cael ei ystyried fel un o’r camau cyntaf swyddogol yng nghreadigaeth yr Undeb fel y mae hi heddiw.

Dyddiad cyhoeddi: 8 Mai 2019

Prifysgol Bangor yn dechrau ymchwil mewn Rhith Ganolfannau ar y Cyd â Brasil a Tsiena i wella defnydd nitrogen mewn amaethyddiaeth

Mae amaethyddiaeth yn wynebu problem sylweddol: yr angen i sicrhau cyflenwad digonol o fwyd i boblogaeth gynyddol gan ddiogelu'r amgylchedd yr un pryd. Tra bo defnyddio gwrtaith nitrogen wedi helpu i gynyddu cynhyrchu bwyd, mae hyn wedi bod ar draul yr amgylchedd, yn arbennig mewn gwledydd fel Tsiena a Brasil sy'n datblygu'n gyflym.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Mehefin 2016

Prifysgol Bangor yn derbyn cyllid i adeiladu seilwaith ymchwil iechyd a gofal cymdeithasol 2018-2020

Mae Grwpiau Ymchwil yn Sefydliad Ymchwil Iechyd a Meddygol Bangor (BIHMR) wedi derbyn symiau sylweddol o gyllid ychwanegol gan Lywodraeth Cymru.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Rhagfyr 2017

Prifysgol Bangor yn dod â chyllid ymchwil Ewropeaidd sylweddol i ogledd Cymru

Codwyd cyllid ymchwil gwerth bron i £10 miliwn gan ymchwilwyr Prifysgol Bangor o raglen cyllid ymchwil yr Undeb Ewropeaidd gan Brifysgol Bangor, ac mae'r brifysgol yn disgwyl gwella'r canlyniadau hyn yn rhaglen ymchwil ac arloesi newydd Ewrop.

Llwyddwyd i ariannu pedwar deg dau o brif brojectau ymchwil Ewrop-gyfan dan arweiniad academyddion Prifysgol Bangor, yn wyneb cystadleuaeth gref yn FP7, sef  seithfed Raglen Fframwaith Ymchwil y Comisiwn Ewropeaidd a gynhaliwyd o 2007 tan 2013.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Rhagfyr 2014

Prifysgol Bangor yn gwobrwyo effaith eithriadol ei gweithgareddau ymchwil a menter

Dyfarnwyd gwobrau i brojectau ymchwil ym Mhrifysgol Bangor sydd wedi rhoi budd i  gymunedau yn lleol ac yn fyd-eang, wrth i Brifysgol Bangor gynnal ei thrydedd Noson Wobrwyo Effaith ac Arloesi ar 3 Rhagfyr.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Rhagfyr 2015

Prifysgol Bangor yn gwobrwyo staff am Ragoriaeth Ymchwil

Am y tro cyntaf mae digwyddiad wedi cael ei gynnal i ddathlu a gwobrwyo rhagoriaeth yr ymchwil a gynhyrchir gan Brifysgol Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 6 Rhagfyr 2016

Prifysgol Bangor yn helpu llywodraeth Madagascar i ddatblygu strategaeth i fynd i’r afael â hela anifeiliaid gwylltion

Mae hela anifeiliaid gwylltion fel bwyd yn un o'r prif faterion cadwraeth sy'n cael sylw ar draws llawer o'r trofannau.  Fodd bynnag, tan yn weddol ddiweddar, nid oedd llawer yn sylweddoli bygythiad yr hela hwn i fywyd gwyllt Madagascar, yn cynnwys ei lemyriaid enwog.  Ond, yn dilyn tair blynedd o ymchwil gan Brifysgol Bangor gyda’r Malagasy NGO Madagasikara Voakajy (a gyllidir gan Darwin Initiative llywodraeth Prydain), mae yna lawer mwy o wybodaeth yn awr ar faint y broblem hon a sut y gellir mynd i’r afael â hi.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Mai 2012

Prifysgol Bangor yn helpu llywodraeth Madagascar i ddatblygu strategaeth i fynd i’r afael â hela anifeiliaid gwylltion

Dyddiad cyhoeddi: 30 Mai 2012

Prifysgol Bangor yn rhan o gynllun cydweithredol gwerth £200m i greu cenhedlaeth newydd o arweinwyr Deallusrwydd Artiffisial

Mae Prifysgol Bangor i gymryd rhan mewn ymgyrch newydd gyffrous i greu mil o ymchwilwyr ac arweinwyr busnes newydd. Cynlluniwyd y project i sicrhau bod y Deyrnas Unedig yn arwain y chwyldro byd-eang mewn Deallusrwydd Artiffisial (DA). 

Bydd cenhedlaeth newydd o fyfyrwyr PhD yn defnyddio technoleg DA i wella gofal iechyd, mynd i'r afael â newid yn yr hinsawdd a chreu cyfleoedd masnachol newydd, diolch i fuddsoddiad o £100m gan UK Research and Innovation a gyhoeddwyd yn ddiweddar.  

Dyddiad cyhoeddi: 1 Mawrth 2019

Prifysgol Bangor yn sicrhau £9 miliwn o gyllid gan yr UE i ehangu cynllun ymchwil

Mae'r Cwnsler Cyffredinol a Gweinidog Brexit, Jeremy Miles, wedi cyhoeddi y bydd prosiect ymchwil ac arloesi mawr sy'n dod â myfyrwyr ôl-raddedig a busnesau yng Nghymru at ei gilydd yn ehangu, ar ôl derbyn dros £9 miliwn o gyllid ychwanegol gan Ewrop.

O dan arweiniad Prifysgol Bangor, mae'r Cynllun Ysgoloriaethau Sgiliau'r Economi Wybodaeth (KESS II) wedi bod yn gweithredu yng Ngogledd Cymru, Gorllewin Cymru a Chymoedd De Cymru dros y tair blynedd diwethaf, ac mae'n cysylltu partneriaid busnes â myfyrwyr ymchwil ôl-raddedig i ddatblygu ymchwil arloesol sydd â'r nod o ysgogi twf busnes.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Mawrth 2019

Prifysgol Bangor yn sicrhau £9 miliwn o gyllid gan yr UE i ehangu cynllun ymchwil

Dyddiad cyhoeddi: 21 Mawrth 2019

Prifysgol Bangor yn sicrhau mwy o gyllid yr UE ar gyfer canolfan ymchwil newydd

Bydd Prifysgol Bangor yn manteisio ar £2.8m arall o gyllid yr UE ar gyfer canolfan wyddoniaeth ac arloesi newydd i roi hwb i ddiwydiant pysgod cregyn Cymru, cyhoeddodd yr Ysgrifennydd Cyllid, Mark Drakeford heddiw [dydd Llun 13 Awst].

Dyddiad cyhoeddi: 13 Awst 2018

Prifysgol Bangor yn Taflu Goleuni ar Ferched mewn Cerddoriaeth

Eleni bydd Ysgol Cerddoriaeth a'r Cyfryngau, Prifysgol Bangor yn cynnal Ail Gynhadledd Ryngwladol ar Waith Merched mewn Cerddoriaeth. Cynhelir y Gynhadledd ar 4 - 6 Medi, a bydd y Brifysgol yn croesawu siaradwyr a cherddorion blaenllaw, gan gynnwys ysgolheigion, ymarferwyr, cyllidwyr, darlledwyr, newyddiadurwyr a bobl broffesiynol o'r maes cerddorol o bob cwr o'r byd.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Awst 2019

Prifysgol Bangor yn y 7fed safle yn y DU am ymchwil Amaethyddol-dechnolegol

Gosodwyd Prifysgol Bangor yn 7^fed yn y DU, ac yn 1^af yng Nghymru, am yr effaith a gafodd ei chyhoeddiadau ar ei hymchwil amaethyddol-dechnolegol yn yr arolwg pwysig a gynhaliwyd yn ddiweddar ar gyfer Llywodraeth y DU, “Encouraging a British Invention Revolution: Sir Andrew Witty’s Review of Universities and Growth”.

 

Dyddiad cyhoeddi: 5 Chwefror 2014

Prifysgol i atal y dirywiad yn nifer athrawon Addysg Grefyddol

Mae Prifysgol Bangor yn cyfrannu at gynyddu’r nifer o athrawon sydd ar gael i ddysgu Addysg Grefyddol ac at wella’r adnoddau dysgu sydd ar gael i athrawon a disgyblion.

Mae’r pwnc wedi bod yn wynebu argyfwng yn y blynyddoedd diweddar, gydag athrawon yn teimlo nad ydynt yn gymwys i ddysgu cwricwla TGAU a Lefel A, gan iddo wynebu sawl newid yn ddiweddar. Ar yr un pryd, nid yw’r niferoedd sydd yn cael eu recriwtio o blith graddedigion newydd yn cwrdd â’r galw am athrawon newydd i ddysgu’r pwnc.

Bydd project newydd tair blynedd o hyd yn Ysgol Hanes, Athroniaeth a Gwyddorau Cymdeithas y Brifysgol yn casglu ynghyd adnoddau dysgu a’u dosbarthu at ddefnydd athrawon a disgyblion, ac yn cynhyrchu rhai o’r newydd yn ogystal. Bydd hefyd yn annog myfyrwyr presennol i ystyried gyrfa fel athrawon Addysg Grefyddol.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Tachwedd 2018

Prifysgolion Cymru yn cyhoeddi cyfleuster ymchwil cenedlaethol newydd ar gyfer uwch-gyfrifiadura

Bydd Uwch-gyfrifiadura Cymru yn galluogi ymchwil wyddonol o'r radd flaenaf ledled y wlad

Mae prifysgolion yng Nghymru wedi cyhoeddi rhaglen uwch-gyfrifiadura newydd gwerth £15m.

Ariennir y rhaglen yn rhannol gan Gronfa Datblygu Rhanbarthol Ewrop drwy Lywodraeth Cymru. Bydd 'Uwch-gyfrifiadura Cymru' yn galluogi'r wlad i gystadlu'n fyd-eang am waith ymchwil ac arloesedd sy'n gofyn am gyfleusterau cyfrifiadura o'r radd flaenaf er mwyn efelychu a datrys problemau gwyddonol cymhleth

Dyddiad cyhoeddi: 28 Ebrill 2017

Pristine Antarctic fjords contain similar levels of microplastics to open oceans near big civilisations

Dyma erthygl yn Saesneg gan Katrien Van Landeghem o’r Ysgol Gwyddorau Eigion ac eraill, sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Gorffennaf 2018

Professor unveils the hidden story of Kubrick’s erotic final film

Mae arbenigwr ar Stanley Kubrick ym Mhrifysgol Bangor wedi cyhoeddi llyfr newydd sy'n datgelu stori gudd ffilm olaf ddadleuol y cyfarwyddwr, Eyes Wide Shut.

Y llyfr hwn Eyes Wide Shut: Stanley Kubrick and the Making of His Final Film, yw'r cyntaf i ymdrin yn fanwl â ffilm olaf Stanley Kubrick, a fu'n bur ddadleuol gyda'i golygfeydd rhywiol cynhyrfus.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Gorffennaf 2019

Profi dull newydd o ddiogelu stociau pysgod y byd

Mae Nature Communications (DOI 10.1038/ncomms1845 22/05/12) yn adrodd ar offer genetig newydd pwerus a hyblyg a fydd yn gymorth i ddiogelu stociau pysgod yn Ewrop a hefyd ddefnyddwyr o Ewrop. Mae’r papur yn adrodd ar y system gyntaf y profwyd ei bod yn gallu adnabod poblogaethau rhywogaethau pysgod i safon fforensig o ddilysu.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Mai 2012

Profi’r dŵr ... Fferyllwyr yn gwirio lefelau metel mewn dŵr yfed

Bu timau o gemegwyr ifainc o ysgolion yng Ngogledd a Chanolbarth Cymru a’r gororau yn chwarae rôl cemegwyr fforensig yn gwirio’r cynnwys metel mewn samplau o ddŵr wrth iddynt gystadlu yn rownd derfynol ranbarthol Cystadleuaeth y Gymdeithas Gemeg Frenhinol ar gyfer Dadansoddwyr o Ysgolion a gynhaliwyd ym Mhrifysgol Bangor. 

Dyddiad cyhoeddi: 1 Gorffennaf 2014

Profi rhaglen wrth-fwlio effeithiol i Gymru

Mae canolfan ymchwil ym Mhrifysgol Bangor, sydd wedi chwarae rhan allweddol mewn ymchwilio  i wasanaethau newydd ac arloesol i blant a'u teuluoedd a'u sefydlu ar hyd a lled Cymru, yn awr yn troi ei sylw at broblem bwlio mewn ysgolion. 

Dyddiad cyhoeddi: 23 Hydref 2013

Profwch Addoliad Canoloesol yn Eglwys Sant Teilo

Camwch mewn i Eglwys Sant Teilo yr wythnos nesaf (Mawrth 13 ac Iau 15 11.30 a 4.00) a byddwch yn profi, mor gywir â phosib, y golygfeydd a’r synau a fyddai wedi’u profi gan bobl ganoloesol wrth eu gweddi. Mae’r gwasanaethau hynod anarferol hyn i’w cynnal lle yn eglwys addurnedig ganoloesol Sant Teilo, sydd wedi’i  symud a’i hail-godi yn Amgueddfa Werin Cymru, Sain Ffagan.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Medi 2011

Project arloesol i sganio ymennydd siopwyr

Bydd ymateb siopwyr i’r math o hyrwyddiadau a chynigion arbennig a geir mewn archfarchnadoedd yn cael ei archwilio mewn sganiwr yr ymennydd mewn project arloesol mawr gan un o arbenigwyr ymddygiad siopa mwyaf blaenllaw Ewrop, ynghyd ag arbenigwyr ym Mhrifysgol Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Tachwedd 2013

Project celfyddydau enfawr yn newid canfyddiadau mewn cartrefi gofal yng Nghymru

Mae project celf cyfranogol sy'n cynnwys 122 o gartrefi gofal ar draws Cymru (bron 20% o'r cyfanswm) wedi dod â newidiadau sylfaenol iawn i'r ffordd mae staff yn edrych ar rai o'u preswylwyr mwyaf bregus. Dyna oedd un o ddarganfyddiadau allweddol gwerthusiad o broject cARTrefu Age Cymru a gyflwynwyd i weinidogion ac Aelodau Cynulliad mewn dathliad arbennig yn y Senedd heddiw (dydd Mawrth 10 Hydref 2017).

Dyddiad cyhoeddi: 10 Hydref 2017

Project cerddoriaeth Codi’r To yn dod â harmoni i’r cartref a gwerth cymdeithasol i ysgolion a chymunedau

Mae arfarniad economeg o werth Sistema Cymru - Codi’r To, menter gerddorol mewn dwy ysgol yng Ngwynedd, yn datgelu bod gwerth y project  yn ymestyn ymhell tu hwnt chwarae offeryn cerddorol, ac wedi  arwain at well harmoni i nifer o’r cartrefi  a fu’n  cymryd rhan.

Rhoddodd y dadansoddiad Adenillion Cymdeithasol ar Fuddsoddiadau (SROI)  a gynhaliwyd gan Ganolfan Economeg Iechyd a Gwerthuso Meddyginiaethau Prifysgol Bangor (CHEME),  gwerthoedd ariannol yn erbyn pob agwedd ar fuddiannau gweithgareddau Codi’r To gyda disgyblion mewn dwy Ysgol yng Ngwynedd a chanfod bod bob £1  a wariwyd yn creu gwerth cymdeithasol cyfwerth a £6.69.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Gorffennaf 2018

Project gan Brifysgol Bangor yn anelu at wella gwasanaethau’r GIG

Mae project newydd, gwerth £300,000, yn ymgais i sicrhau y bydd adborth mwy manwl gan gleifion yn dylanwadu ar benderfyniadau gan y GIG ynglŷn â gwasanaethau sy’n canolbwyntio ar y claf.

Bydd y project dwy flynedd yn gwella’r modd y mae ymchwilwyr yn defnyddio ymchwil ansoddol bresennol i wasanaethau iechyd, fel y bydd yn fwy tebygol o gael ei ddefnyddio gan y rheiny sy’n cymryd penderfyniadau o fewn y GIG.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Medi 2015

Project gwyddoniaeth Bangor yn ennill gwobr yr UE

Mae BREAD4PLA, project gwyddoniaeth a thechnoleg gwyrdd y mae ymchwil Prifysgol Bangor wedi bod yn rhan allweddol ohono, wedi ennill un o ddwy “wobr werdd” fel un o’r projectau Amgylchedd LIFE gorau a gyflwynwyd yn ystod y 25 mlynedd ddiwethaf.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Mehefin 2017

Project myfyriwr yn dangos ei bod yn ddiogel bwyta mwyar duon ar ochrau ffyrdd

Mae’n adeg o’r flwyddyn pan fydd llawer o bobl yn hel ffrwythau, fel mwyar duon, ar ochrau ffyrdd.  Fodd bynnag, mae rhai'n pryderu y gall ffrwythau meddal sy'n tyfu ar ochrau ffyrdd gynnwys lefelau uchel o fetelau trwm o ganlyniad o ollyngiadau o gerbydau. 

Nod astudiaeth wyddonol a wnaed gan James Slack, myfyriwr o Sir Durham, fel rhan o'i radd BSc mewn Cadwraeth ac Ecosystemau Coedwig ym Mhrifysgol Bangor, oedd gweld a oedd hyn yn wir ai peidio.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Medi 2013

Project ymchwil ac arloesi bioburo gwerth £12m gyda chefnogaeth yr UE yn cael y golau ‘gwyrdd’

Mae buddsoddiad newydd gwerth £12 miliwn ar gyfer economi 'gwyrdd' Cymru wedi ei gyhoeddi gan Jane Hutt, y Gweinidog Cyllid a Busnes y Llywodraeth.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Rhagfyr 2015

Project ymchwil i archwilio effeithiau ystadau ar gymunedau Dyffryn Ogwen

Mae Sefydliad Ymchwil Ystadau Cymru ym Mhrifysgol Bangor wedi derbyn grant o £10,000 gan Gronfa Treftadaeth y Loteri i weithio gyda chymunedau yn Nyffryn Ogwen yng Ngwynedd i edrych ar fywydau a phrofiadau'r cenedlaethau hynny o bobl a fu'n byw a gweithio ar ystâd y Penrhyn yn ystod y bedwaredd ganrif ar bymtheg a'r ugeinfed ganrif.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Ionawr 2018

Project ymchwil newydd yn rhoi sylw i flaenoriaethau cenedlaethol wrth ymladd bygythiad clefydau coed

Mae clefydau newydd yn risg arwyddocaol i iechyd coed a bioddiogelwch planhigion. Mae Cynghorau Ymchwil Llywodraeth y DU, DEFRA, y Comisiwn Coedwigaeth a Llywodraeth yr Alban wrthi’n buddsoddi £7M ar y cyd i gyllido saith project newydd mewn ymgais i ymdrin â’r bygythiadau a ddaw i goedwigoedd, coedlannau a choed yn y DU.

Mae Prifysgol Bangor yn bartner yn un o’r projectau hyn, gan gydweithredu â Phrifysgolion Stirling a Chaergrawnt a’r Asiantaeth Ymchwil Coedwigaeth. Bydd y project, sy’n dwyn y teitl “Modelling economic impact and strategies to increase resilience against tree disease outbreaks”, yn rhoi sylw i “the protection and enhancement of public benefits, including biodiversity and ecosystem services (…) building resilience in woodlands, and wider landscapes”, sef y prif argymhellion sydd newydd gael eu cyflwyno’n benodol gan Bwyllgor Tŷ’r Cyffredin ar yr Amgylchedd, Bwyd a Materion Gwledig.  Bydd hefyd yn cyfrannu’n sylweddol at alwad y Pwyllgor am waith ymchwil a datblygu tymor hir sy’n canolbwyntio ar baratoi ar gyfer bygythiadau yn y dyfodol i iechyd planhigion, er mwyn sicrhau ymateb effeithiol yn y DU.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Mawrth 2014

Project ymchwil Prifysgol Bangor yn syniad da i’r dyfodol

Yn adroddiad “Big Ideas for the Future” a gyhoeddwyd heddiw (16 Mehefin), mae gwaith arloesol gan Brifysgol Bangor wedi ei ddewis yn un o’r projectau ymchwil pwysicaf ym mhrifysgolion Prydain.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Mehefin 2011

Prosiect gwyddoniaeth Bangor ar restr fer ar gyfer gwobr UE

Mae BREAD4PLA, project gwyddoniaeth a thechnoleg gwyrdd y chwaraeodd ymchwil Prifysgol Bangor ran allweddol ynddo, wedi ei roi ar restr fer o'r 25 project Amgylchedd LIFE gorau a gyflwynwyd yn 2015.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Mai 2016

Prosiect i roi llais i siaradwyr Cymraeg sy'n dioddef o ganser y llwnc

Mae prosiect sy'n cael ei gefnogi gan Lywodraeth Cymru i helpu siaradwyr Cymraeg sydd mewn perygl o golli eu llais i barhau i gyfathrebu drwy eu mamiaith wedi derbyn ymweliad gan Weinidog y Gymraeg, Eluned Morgan.

Dyddiad cyhoeddi: 31 Ionawr 2018

Prosiect newydd yr Undeb Ewropeaidd i helpu i gynyddu maint y diwydiant pysgodfeydd yng Nghymru ac Iwerddon

More than €1m of EU funds will be invested in a new project to support the growth of the shellfish industry in Wales and Ireland.

The Irish Sea Portal Pilot will investigate patterns of movement of shellfish in the Irish Sea to help reduce the costs of locating shellfish seed and help increase the volume of mussels and shellfish available to the industry.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Chwefror 2017

Prosiect sy’n cael cefnogaeth yr Undeb Ewropeaidd yn rhoi hwb i botensial busnesau Cymru yn yr economi werdd

Heddiw (15 Mai), bu Edwina Hart, Gweinidog yr Economi, yn lansio cam nesaf prosiect sydd â’r nod o helpu busnesau yng Ngorllewin Cymru a’r Cymoedd i fod yn fwy cynaliadwy a chefnogi’r economi carbon isel.

Mae Rhwydwaith WISE yn brosiect ar y cyd rhwng Prifysgolion Aberystwyth, Bangor ac Abertawe, ac mae’n galluogi busnesau ymhob rhan o’r rhanbarth i gymryd mantais lawn o’r twf yn yr economi werdd

Dyddiad cyhoeddi: 15 Mai 2013

Pryd daeth pobl Cymru'n Gymry?

Mae Cwpan Rygbi'r Byd ymlaen, a gwelwn ddarlledu hunaniaeth Gymreig ar y sgrin fawr ledled y byd. Ond, yng nghanol miri canu’r anthem, y dreigiau a’r cennin Pedr, a ydych chi erioed wedi pendroni pryd y dechreuodd pobl eu hystyried eu hunain yn Gymry, ac mai Cymru oedd eu gwlad?

Mae'r rhan fwyaf o haneswyr yn cytuno bod ymdeimlad o hunaniaeth Gymreig yn bodoli erbyn y ddeuddegfed ganrif, ond nid ydym yn gwybod eto pryd yn union y datblygodd hynny a pham. Mae'r hanesydd canoloesol Dr Rebecca Thomas o'r farn bod modd dirnad awgrymiadau o hunaniaeth Gymreig mor gynnar â'r nawfed ganrif.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Hydref 2019

Pryf a ddefnyddir fel ‘model’ gwyddonol yn cael enwau safonol ar gyfer rhannau'r corff

Er mawr syndod mewn organeb enghreifftiol a ddefnyddir at ddibenion ymchwil ac sydd wedi arwain at chwe Gwobr Nobel am ffisioleg a meddygaeth, nid oes gan y pryf ffrwythau annwyl ac nid anenwog system gyflawn o enwau anatomegol.

Câi'r pryf ffrwythau ei ddefnyddio'n helaeth fel organeb enghreifftiol i astudio geneteg, niwrowyddoniaeth, ffisioleg, datblygiad ac imiwnedd ers degawd cyntaf yr 20fed ganrif (1910) oherwydd bod ei eneteg yn gymharol syml a'i gylch bywyd yn chwim.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Medi 2020

Pwy sy'n rholio'r dis gyda diogelwch bwyd?

Mae astudiaeth a gynhaliwyd gan dîm o ymchwilwyr yn y Deyrnas Unedig o Brifysgol Manceinion, Prifysgol Bangor a Phrifysgol Lerpwl, dan enw Project ENIGMA, wedi datgelu'r lefel o ymddygiad gwael mewn ceginau yn y Deyrnas Unedig sy'n cynyddu risg y cyhoedd o gael gwenwyn bwyd.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Mehefin 2017

Pynciau Prifysgol Bangor ymhlith y gorau yn y byd

Mae dadansoddiad sydd newydd ei gyhoeddi o dablau cynghrair diweddaraf QS World University Rankings bellach yn darparu gwybodaeth am safleoedd gwahanol bynciau ym mhrifysgolion gorau’r byd. Mae Prifysgol Bangor wedi llamu 60 safle yn uwch i safle 411 yn fyd-eang yn y tablau dylanwadol hyn.

Mae chwe phwnc ac un maes pynciol ym Mhrifysgol Bangor i’w gweld ymhlith prifysgolion gorau’r byd yn nhabl cynghrair yn ôl pynciau QS World University Rankings. Mae Amaethyddiaeth a Choedwigaeth i’w gweld ymhlith y 100 sefydliad gorau ledled y byd sy’n dysgu’r pwnc gan godi o fod ymhlith y 200 gorau'r llynedd.

Dyddiad cyhoeddi: 8 Mawrth 2017

Pynciau ym Mhrifysgol Bangor yn cyrraedd tabl byd-eang

Mae dadansoddiad sydd newydd ei gyhoeddi o dablau cynghrair ddylanwadol QS World University Rankings 2016, lle llamodd Prifysgol Bangor i fyny 60 safle i safle 411 yn fyd-eang, yn darparu gwybodaeth bellach am safleoedd gwahanol bynciau ymhlith prifysgolion gorau’r byd.

Dyddiad cyhoeddi: 23 Mawrth 2016

Ragoriaeth Ymchwil Gwobrwyo Digwyddiad 2016

Dyddiad cyhoeddi: 7 Rhagfyr 2016

Rare woodland wildlife at risk because of 50-year-old tree felling rules

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Craig Shuttleworth o’r Ysgol Gwyddorau Naturiol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Tachwedd 2018

Replanting oil palm may be driving a second wave of biodiversity loss

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Simon Willcock o’r Ysgol Gwyddorau Naturiol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversationar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Mai 2019

Researchers invent device that generates light from the cold night sky – here's what it means for millions living off grid

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Jeff Kettle o’r Ysgol Cyfrifiaduref a Pheirianneg Electronig sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Hydref 2019

Research for Business and the Business of Research. Darlith gyhoeddus na ddylid ei cholli!

Research for Business and the Business of Research

George Buckley Prif Economegydd Prydain, Deutsche Bank.
Ystafell Stephenson, Adeilad y George, Safle’r Normal.  6pm i ddechrau am 6:15

Darlith gyhoeddus na ddylid ei cholli!

Dyddiad cyhoeddi: 24 Ebrill 2012

Rhaglen annibynnol o ymchwil i werthuso’r Strategaeth Addysg Cyfrwng Cymraeg

Mae tri darlithydd o'r Ysgol Addysg yn rhan o dîm sydd wedi ennill tendr o £275,000 oddi wrth Lywodraeth Cymru i werthuso datblygiad cychwynnol Strategaeth Addysg Cyfrwng Cymraeg a lansiwyd fis Ebrill 2010.

Dyddiad cyhoeddi: 17 Rhagfyr 2012

Rhaglen beilot i fesur lefelau coronafeirws mewn gwaith trin dŵr gwastraff

Mae’r Gweinidog Iechyd Vaughan Gething wedi cadarnhau bod bron i hanner miliwn o bunnau wedi’i roi i raglen beilot a fydd yn tynnu sylw at arwyddion cynnar o’r coronafeirws yng Nghymunedau Cymru drwy fonitro’r systemau carthffosiaeth.

Gall monitro lefelau coronafeirws yn rheolaidd mewn gwaith trin dŵr gwastraff roi awgrym o’r gyfradd heintio yn y gymuned a rhoi arwydd cynnar bod coronafeirws yn bresennol.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Mehefin 2020

Rhaglen iPad rhith-ddysgu yn helpu i hyfforddi niwrolawfeddygon y dyfodol

Bydd rhaglen symudol newydd, y gellir ei lawr lwytho yn rhad ac am ddim, yn helpu i hyfforddi niwrolawfeddygon y dyfodol. Mae’n un o nifer o raglenni sy’n cael eu datblygu, yn addasu cyfrifiadura gweledol a gwirionedd tri dimensiwn i ddarparu rhith-ddysgu cost effeithiol ar gyfer nifer o wahanol driniaethau meddygol.

Dyddiad cyhoeddi: 8 Ionawr 2013

Rhaglen LEAD Cymru'n cefnogi twf busnesau Cymru

Yn ôl ymchwil a gyhoeddwyd heddiw (dydd Mawrth, 30 Hydref), mae LEAD Cymru, Project a leolir yn rhannol yn Ysgol Busnes Prifygsol Bangor mewn sefyllfa dda i chwarae rôl arweiniol wrth gefnogi twf busnesau Cymru.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Hydref 2012

Rheolwr Project Ennill Wrth Dendro yn cael Cyfweliad ar Wales at Work BBC Radio Wales

Ar 8 Tachwedd 2012, cafodd Rheolwr Project Ennill wrth Dendro, Gary Clifford, wahoddiad gan raglen Wales at Work ar BBC Radio Wales i drafod y ffigurau diweddaraf ynglŷn â gwariant cyhoeddus yng Nghymru.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Tachwedd 2012

Rhestr Fer Gwyl Cyfryngau Celtaidd

Cafodd ffilm ddogfen gan ddarlithydd o Brifysgol Bangor ei dewis ar restr fer yr Wyl Gyfryngau Geltaidd. Darlledwyd 'Dic Jones, yn ei eiriau ei hun' ar S4C yn dilyn marwolaeth y prifardd ac Archdderwydd, Dic Jones. Cafodd ei chyfarwyddo gan Dr Llion Iwan o Ysgol Astudiaethau Creadigol a'r Cyfryngau.

 

Dyddiad cyhoeddi: 14 Mawrth 2011

Rhinos should be conserved in Africa, not moved to Australia

Dyma erthygl yn Saesneg gan Matt Hayward o’r Ysgol Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a Daearyddiaeth sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Ebrill 2017

Rhoi cyfle i’r gymuned glywed am yr ymchwil ddiweddaraf i Reoli Cyflyrau Tymor Hir

Mae darlith yn canolbwyntio ar Reoli Cyflyrau Tymor Hir i’w chynnal yn Venue Cymru  am 6pm ar 17 Ionawr. Mae’r gyfres o ddarlithoedd yn rhad ac am ddim, ar agor i’r cyhoedd, ac yn cynnwys lluniaeth, cyfleoedd i rwydweithio, a thystysgrif bresenoldeb. 

Dyddiad cyhoeddi: 11 Ionawr 2012

Rhoi dyddiad geni i Môn Man Cymru a phryd y ffurfiwyd y Fenai

Mae ymchwil wedi dangos pryd y daeth Ynys Môn yn ynys barhaol drwy i’r Fenai gael ei ffurfio.

Fe wnaeth Mike Roberts, myfyriwr hŷn o Amlwch, gynnal ymchwil fel rhan o’i PhD yn Ysgol Gwyddorau Eigion Prifysgol Bangor, wedi’i gefnogi gan Ymddiriedolaeth Cemlyn Jones a Chyngor Cefn Gwlad Cymru.

Mae ei ymchwil, sydd newydd gael ei chyhoeddi mewn cyfnodolyn academaidd, yn datgelu y bu i’r Fenai ddod yn nodwedd barhaol rhwng 5,800 a 4,600 o flynyddoedd yn ôl, o gwmpas yr adeg y cymerodd y ffermwyr cyntaf le’r helwyr-gasglwyr yng ngogledd Cymru.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Mawrth 2011

Rhoi tlodi o dan y chwyddwydr

Mae Ysgol Gwyddorau Cymdeithas Prifysgol Bangor yn cyfuno trafodaethau a drama er mwyn rhoi sylw i dlodi mewn digwyddiad cyhoeddus ddydd Mercher 8 Tachwedd.

Bydd ‘Poverty: Local, National and International’ yn rhoi sylw i waith arloesol gan academyddion a myfyrwyr yn yr Ysgol, sydd yn dangos sut  mae tlodi yn effeithio ar hunaniaeth pobol ac yn llywio eu bywydau. Mae’r digwyddiad yn rhan o wythnos o weithgareddau Gŵyl Gwyddorau Cymdeithas sy’n digwydd ar draws Prydain dan nawdd Cyngor Ymchwil Economaidd a Chymdeithasol (ESRC) y Deyrnas Unedig.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Hydref 2017

Rhwydd hynt i ynni morol adnewyddadwy?

Gallai ffermydd “melinau gwynt tanddwr” effeithio’r ffordd mae tywod yn symud o amgylch y môr ar hyd ein harfordir, gan effeithio ar draethau, traethellau ac, yn y pen draw, chynyddu’r perygl o lifogydd, yn ôl Dr Simon Neill, eigionegwr ym Mhrifysgol Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Medi 2011

Rhwydwaith Academaidd ar Gyd-addoli mewn Ysgolion

Mae ysgol y Gyfraith Bangor yn arwain project rhyngddisgyblaethol ar draws Prydain i edrych ar fater cyd-addoli mewn ysgolion.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Hydref 2014

Rhwydwaith gwybodaeth newydd i gefnogi datblygiad ynni adnewyddadwy o’r môr

Rydym i gyd yn ymhyfrydu yn y golygfeydd godidog a’r cyfleoedd chwaraeon awyr agored  sydd ar gael ar hyd arfordir ysblennydd Cymru. Ond  mae’r arfordir sy’n ein hamgylchynu ar dair ochr hefyd yn cynnig cyfleoedd eraill. Yn bwysig iawn gellir ei ddefnyddio i greu ynni adnewyddadwy a chyfleoedd cyflogaeth o ganlyniad i hynny.

Mae SEACAMS 2, project £17M  tair blynedd ym Mhrifysgolion Bangor ac Abertawe, a ariennir yn rhannol drwy Gronfa Datblygiad Rhanbarthol Ewropeaidd, yn fuddsoddiad ym mhotensial economi’r môr ac ynni adnewyddadwy. Trwy SEACAMS, gall cwmnïau sydd eisiau defnyddio pŵer y môr i greu diwydiant ynni cynaliadwy yng Nghymru gael gafael ar y gefnogaeth ymchwil hanfodol y byddant eu hangen i’w galluogi i symud ymlaen â’u datblygiadau a fydd yn costio rhai miliynau o bunnau.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Medi 2016

Rhwydwaith Ymchwil Genedlaethol Sêr Cymru ar gyfer Carbon isel, Ynni a’r Amgylchedd

Penodi Cyfarwyddwr Rhwydwaith Ymchwil Genedlaethol Sêr Cymru ar gyfer Carbon Isel, Ynni a'r Amgylchedd dan ofal Llywodraeth Cymru

Dyddiad cyhoeddi: 24 Chwefror 2014

Rhwystrau i ofal iechyd i gymunedau byddar yng Nghymru

Mae pobl fyddar yng Nghymru yn wynebu heriau difrifol wrth gael y wybodaeth a’r gwasanaethau gofal iechyd sydd eu hangen arnyn nhw, yn ôl adroddiad a gyhoeddwyd yn ddiweddar. (Iechyd a Lles Cymunedau Byddar yng Nghymru: Cwmpasu ar gyfer Arolwg ledled Cymru).

Dyddiad cyhoeddi: 13 Ionawr 2020

R.S. Thomas – Llawysgrifau Newydd: Ychwanegiad at Gasgliad y Brifysgol

R.S. Thomas – Llawysgrifau Newydd: Ychwanegiad at Gasgliad y Brifysgol.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Medi 2011

Rwy'n siŵr na hoffech i'r stori hon fod amdanoch chi: twyllo mewn chwaraeon

Beth sy'n gyrru chwaraewyr a mabolgampwyr proffesiynol i dorri rheolau eu camp gan obeithio na chânt eu dal - ac yn y gobaith y daw â gogoniant iddyn nhw ac i'w tîm?

Math o gymeriad yw craidd y mater, yn ôl ymchwilwyr yn Sefydliad Seicoleg Perfformiad Elit (IPEP) Prifysgol Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Hydref 2016

Sacred sites have a biodiversity advantage that could help world conservation

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro John Healey  o’r Ysgol yr Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a Daearyddiaeth sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 17 Mai 2018

‘Safety=Design’: Achub miloedd o fywydau ac arbed miliynau o bunnoedd

Mae gobaith y bydd prosiect a lansiwyd mewn cydweithrediad â Phrifysgol Bangor yn achub miloedd o fywydau drwy symleiddio sut mae staff gofal iechyd a chleifion yn adnabod symptomau.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Mawrth 2016

Safleoedd tirlenwi : llawer mwy na llwyth o sbwriel

Mae safleoedd tirlenwi'n llawer mwy na llwyth o sbwriel - oherwydd dylid eu hystyried yn un o'r prif adnoddau wrth chwilio am ensymau newydd i fiotechnoleg. Yn wir, gallant arwain at gynhyrchu biodanwydd mwy effeithlon.

Mewn papur ymchwil newydd yn mSphere ( DOI:  10.1128/mSphere.00300-17) mae biolegwyr o brifysgolion Bangor a Lerpwl wedi adnabod am y tro cyntaf yr ensymau sy'n diraddio deunyddiau naturiol megis papur a dillad mewn safleoedd tirlenwi. 

Dyddiad cyhoeddi: 22 Awst 2017

Safle Ymchwil yn cynnig y Cyfleusterau Diweddaraf i helpu’r diwydiant 'Gwyrdd’.

Mae safle diwydiannol £1M, dan ofal y Ganolfan Biogyfansoddion (Prifysgol Bangor) ar Ystâd Ddiwydiannol Llangefni ym Mona, wedi bod yn helpu cwmnïau lleol i brofi dewisiadau ecogyfeillgar eraill yn lle cynhyrchion presennol.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Mehefin 2012

Sain a delweddau’n mynegi profiad o ddyslecsia

Mae darn o farddoniaeth gan fachgen 12 oed, sy’n disgrifio’i deimladau a’i rwystredigaethau wrth ymdopi â dyslecsia, wedi ysbrydoli gwaith cerdd a fideo newydd gan gyfansoddwr electroacwstig, yr Athro Andrew Lewis o Ysgol Cerddoriaeth Prifysgol Bangor.

Ysgrifennwyd y darn gan Tom Barbor-Might pan oedd yn blentyn, wrth dderbyn cefnogaeth gan Ganolfan Dyslecsia Miles, ym Mhrifysgol Bangor. Roedd barddoniaeth Tom wedi ei osod ar hysbysfwrdd yn y Ganolfan am sawl blwyddyn.

Mae Tom bellach yn gynhyrchydd rhaglenni dogfen teledu. Nid yw Tom wedi clywed y darn sy’n seiliedig ar ei eiriau eto. Bydd yn mynychu ail berfformiad y darn, Lexicon, yn BEAST at 30 yn Birmingham nos Sadwrn, 1 Rhagfyr.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Tachwedd 2012

Santander yn cefnogi ymchwil iaith

Diolch i un o Ysgoloriaethau Santander bu Robat Trefor, un o fyfyrwyr ymchwil PhD Ysgol y Gymraeg, ar ymweliad â Gwlad y Basg yn ddiweddar, ac roedd yr Athro Peredur Lynch, ei gyfarwyddwr ymchwil a Phennaeth yr Ysgol, yntau’n rhan o’r ddirprwyaeth.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Mawrth 2012

Saving our scallops: Arran reserve reveals marine protection works

Dyma erthygl yn Saesneg ganLeigh Howart o’r Ysgol Gwyddorau Eigion a Bryce Stewart o Brifysgol Efrog sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

 

Dyddiad cyhoeddi: 15 Ebrill 2015

SCAC yn cynorthwyo’r Undeb Ewropeaidd i weithredu y Ddeddf Busnesau Bach yn dilyn llwyddiant grant enfawr

Mae Sefydliad Cystadleuaeth ac Astudiaethau Caffael (SCAC) Ysgol y Gyfraith Bangor wedi cael gwybod yn ddiweddar ei bod wedi llwyddo i gael grant enfawr dan gronfa COSME yr Undeb Ewropeaidd.  Cronfa yw hon i godi’r awydd i gystadlu ymysg mentrau busnes bach a chanolig yn yr Undeb Ewropeaidd, ac i gynorthwyo’r UE i weithredu anghenion y Ddeddf Busnesau Bach (mae hwn yn fframwaith ar gyfer polisi’r UE i fusnesau bach a chanolig).

Dyddiad cyhoeddi: 27 Ionawr 2017

Scientists at work: tackling India's snakebite problem

Dyma erthygl yn Saesneg gan Anita Malhotra o’r Ysgol Gwyddorau Biolegol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol. 

Dyddiad cyhoeddi: 27 Gorffennaf 2015

Scientists complete largest global assessment of ocean warming impacts

Datganiad i'r wasg gan y Scottish Association for Marine Science. Nid yw ar gael yn y Gymraeg.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Tachwedd 2019

Sefydliad Astudiaethau Cystadlu a Chaffael Ysgol y Gyfraith Bangor wedi ei henwebu am ddwy wobr effaith glodwiw

Unwaith eto, mae Sefydliad Astudiaethau Cystadlu a Chaffael Ysgol y Gyfraith Bangor wedi cyrraedd y rhestr fer o'r rownd derfynol ar gyfer Gwobrau Effaith ac Arloesi pwysig Prifysgol Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 25 Gorffennaf 2014

Sefydliad Ymchwil BIHMR yn cael ei harddangos yn y seremoni wobrwyo gyntaf dan arweiniad ymchwilwyr ECR

Ddydd Iau 3 Hydref 2019 cyflwynodd rhwydwaith Ymchwilwyr ar Ddechrau eu Gyrfa ac Ymchwilwyr Profiadol (ECR) Sefydliad Ymchwil Iechyd a Meddygol Bangor (BIHMR) eu seremoni wobrwyo gyntaf dan arweiniad ymchwilwyr am gefnogaeth ymchwil, a hynny yng nghynhadledd ECR y Sefydliad, a gynhaliwyd gan yr Ysgol Gwyddorau Iechyd. 

Dyddiad cyhoeddi: 14 Hydref 2019

Sefydliad Ymchwil Ystadau Cymru ar led

Dyddiad cyhoeddi: 18 Mai 2015

Seicoleg gadarnhaol: Dull Newydd o Hyrwyddo Ymddygiad Iach

Rydym yn gwybod ers peth amser bod  anweithgarwch corfforol, diet gwael, problem wrth ddefnyddio alcohol ac ysmygu yn achosi goblygiadau iechyd hirdymor sylweddol. Ond mae gwrthdroi tueddiadau ffordd o fyw sydd yn y pen draw yn arwain at gyflyrau fel gordewdra a chlefyd y galon, yn anodd awn.

Mae'r problemau iechyd hyn yn lleihau ansawdd a hyd bywyd yn sylweddol i bobl ledled y byd. Gyda hyn mewn golwg, mae'n bwysig datblygu strategaethau newydd a all fynd i'r afael ag un o faterion iechyd cyhoeddus pwysicaf ein hoes.

Mae ffordd newydd a chyffrous o ymdrin â'r mater hwn wedi dod i ychydig o gasgliadau diddorol. Fel rhan o gydweithrediad rhwng Tîm Iechyd Cyhoeddus Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr a'r Ysgol Seicoleg ym Mhrifysgol Bangor, daeth  project ymchwil PhD i'r casgliad bod seicoleg gadarnhaol - astudio cryfderau a rhinweddau sy'n helpu pobl i deimlo'n dda yn feddyliol - yn gallu hyrwyddo ymddygiad iach hefyd.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Ionawr 2020

Seminar am ddim: Cydgynhyrchu a Gofal Cymdeithasol – Rhoi’r Agenda Les ar Waith

Digwyddiad seminar am ddim wedi’i drefnu gan Fenter Gydweithredol Academaidd Cymru ar gyfer Ymchwil Gofal Cymdeithasol (ASCC) a Chyngor Gweithredu Gwirfoddol Cymru (WCVA)

Dyddiad cyhoeddi: 30 Ebrill 2014

Sensoriaeth dan unbennaeth Franco yn parhau i daflu cysgod dros lenyddiaeth yn Sbaen

Bydd Skyfall,  trydedd ffilm ar hugain James Bond, yn cael ei rhyddhau ar 26 Hydref, i gyd-fynd â hanner canmlwyddiant rhyddhau’r ffilm James Bond gyntaf, Dr No yn 1962. Ond  bydd ffans brwd yr asiant cudd yn synnu  o ddeall  bod  cyfieithiad  Sbaeneg presennol Dr No, un o nofelau mwyaf poblogaidd Ian Fleming, yn dal i gynnwys toriadau a wnaed gan sensoriaid dan Unbennaeth Franco (1939-1975).

Bydd darllenwyr yn Sbaen hwythau’n synnu wrth ddarganfod bod y llyfr hwn, a nifer o gyfieithiadau o glasuron llenyddiaeth Saesneg ac Americanaidd  sydd yn dal ar gael ar hyn o bryd, yn parhau i gynnwys golygiadau a gymeradwywyd gan sensoriaid yr Unben - a hyd nes yn ddiweddar iawn, fod nifer o nofelau eraill dal ddim ar gael yn Sbaen yn sgil sensoriaeth cyfnod Franco.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Hydref 2012

Sganio ac Anfon

Dyddiad cyhoeddi: 30 Tachwedd 2020

Sgwrs bwysig am yr Holocost

Nos Iau, 1 Chwefror 2018, cyflwynodd Dr David Tollerton o Brifysgol Exeter drafodaeth am ‘Gof yr Holocost a thirwedd wleidyddol grefyddol-seciwlar gyfoes Prydain’ fel rhan o gyfres seminarau Ysgol Hanes ac Archeoleg mewn cydweithrediad ag Ysgol Athroniaeth a Chrefydd. 

Dyddiad cyhoeddi: 9 Chwefror 2018

Sidan pryf cop: Uwchlens Natur Wyllt

Mae gwyddonwyr ym mhrifysgolion Bangor a Rhydychen wedi llwyddo i gyflawni camp nas gwelwyd o'r blaen: defnyddio sidan pryf cop fel uwchlens i gynyddu potensial microsgop.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Awst 2016

Six common misconceptions about meditation

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dusana Dorjee, Darlithydd er Anrhydedd  ym Mhrifysgol Bangor yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Mawrth 2018

Snake venom can vary in a single species — and it’s not just about adaptation to their prey

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Wolfgang Wüster o'r Ysgol Gwyddorau Naturiol a Giulia Zancolli, bellach yn Université de Lausanne sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol. Mae fersiwn Cymraeg o#n datganiad i'r wasg ar gael yma: https://www.bangor.ac.uk/news/ymchwil/gwrthbrofi-r-cysylltiad-rhwng-gwenwyn-nadroedd-ac-ysglyfaeth-40110

Dyddiad cyhoeddi: 21 Mawrth 2019

Some lizards have green blood that should kill them – and scientists can't work out why

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Anita Malhotra o’r Ysgol Gwyddorau Biolegol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 17 Mai 2018

Staff a myfyrwyr yn cael ras Dreigiau i godi arian i Hosbis Dewi Sant!

Cafodd yr Ysgol Gwyddorau Gofal Iechyd ddiwrnod gwych pan gynhaliwyd yr Her Cychod Draig Hosbis Dewi Sant ar Lyn Padarn yn Llanberis. Roedd 22 o dimau yn cystadlu yn yr her a oedd yn cynnwys dau dîm o'r Ysgol Gwyddorau Gofal Iechyd, sef un tîm staff ac un tîm myfyrwyr. 

Dyddiad cyhoeddi: 6 Gorffennaf 2017

Staff Gwyddorau Cymdeithas ar ymweliad cyfnewid gwybodaeth yn India

Yn gynharach eleni, aeth staff o’r Ysgol Gwyddorau Cymdeithas â grŵp o Fwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr ar ymweliad cyfnewid gwybodaeth ag India.

Dyddiad cyhoeddi: 6 Mawrth 2013

Starfish can see in the dark (among other amazing abilities)

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Coleen Suckling o’r Ysgol Gwyddorau Eigion sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Chwefror 2018

Sut cafodd y neidr ei gwenwyn

Mae gwenwyn nadredd heddiw yn gymysgedd o ddwsinau o wahanol broteinau ac mae'n enghraifft o newid esblygol - nodwedd newydd sydd wedi ymddangos mewn grŵp penodol o anifeiliaid ac sydd wedi cyfrannu at eu llwyddiant. Mae'n hanfodol bwysig ein bod yn deall sut y daeth y nodweddion newydd hyn i fod er mwyn deall patrymau esblygu mwy ymhlith anifeiliaid a gall daflu goleuni pwysig ar sylfaen enetig gwahaniaethau rhwng rhywogaethau, gyda goblygiadau amlwg ar gyfer effeithiolrwydd triniaethau i bobl sydd wedi cael eu brathu gan nadredd gwenwynig, lle mae cyfansoddiad y gwenwyn yn amrywio o fewn a rhwng rhywogaethau.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Awst 2014

Sut ddylai’r athletwyr gorau baratoi i ymdopi â gwres?

Er mwyn cystadlu ar eu gorau mewn hinsawdd gwlad boeth, mae’n ofynnol i athletwyr o’r safon ddod i’r arfer â’r hinsawdd yno.

Er mwyn gwneud hyn, mae athletwyr fel rheol yn ymarfer mewn gwres am 10-14 diwrnod er mwyn i’w cyrff gynefino â’r gwres un ai drwy symud i wlad boeth i ymarfer neu, i’r ychydig ffodus, ymarfer yn ddyddiol mewn siambr amgylcheddol sy’n efelychu hinsawdd gwlad boeth. 

Mae hyn yn galluogi eu cyrff i berfformio i’r eithaf, ond nid yw’r dewisiadau hyn  ar gael i bawb.

Mewn ymchwil a gyhoeddwyd yn ddiweddar, dangosodd yr Athro Walsh a’i dîm yn Ysgol Gwyddorau Chwaraeon, Iechyd ac Ymarfer Prifysgol Bangor, bod cael bath poeth wedi ymarfer mewn amgylchiadau mwyn am chwe diwrnod ar ôl ei gilydd yn sbarduno newidiadau yn y corff sy’n dynwared  sut y mae’r corff yn cynefino â thywydd poeth.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Awst 2016

Sut fydd ymwneud â robotiaid yn effeithio arnom ni?

Yn y dyfodol agos bydd robotiaid ac afatarau'n dod yn gynyddol fwy cyffredin - byddwn yn ymwneud â hwy mewn mannau gwaith, mannau cyhoeddus ac yn ein cartrefi, yn ogystal ag ym meysydd addysg, iechyd a gofal.  Mae technolegwyr wedi bod yn gweithio'n galed i ddatblygu peiriannau defnyddiol i gyflawni tasgau cymhleth megis codi cleifion o welyau mewn ysbytai, bod yn gwmni i bobl gydag iselder neu ddementia, neu hyd yn oed ddysgu algebra i blant.  Ond a ydym ni'n gwybod a all ymwneud dros gyfnod hir â robotiaid fel hyn gael unrhyw effaith arnom ni?

Dyddiad cyhoeddi: 17 Mawrth 2016

Sut gall Awdurdodau Lleol annog dinasyddion i gymryd rhan mewn trawsnewid ynni

Mae pecyn newydd Ynni Glân i bobl Ewrop yr Undeb Ewropeaidd yn arwain y ffordd i ddinasyddion Ewrop fod yn gyd-gynllunwyr ac arweinwyr ar brojectau cynhyrchu ynni, trafnidiaeth a datblygiadau cymdeithasol sy’n adnewyddadwy a chynaliadwy, yn hytrach na bod dan orfodaeth i dderbyn projectau o'r fath.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Mai 2020

Sut gall eich dewis chi o ddiod bach yn y pnawn helpu i achub coedwigoedd law

Dyma'r adeg o'r flwyddyn i gael 'gin a tonic' oer gyda rhew yn y prynhawn. Efallai ein bod yn cwestiynu effaith gormod ohonynt ar ein hiechyd, ond beth yw ôl-troed amgylcheddol yr aperitif blasus a chlasurol hwn? Ymunodd tîm rhyngwladol o ymchwilwyr gyda rheolwr distyllfa arloesol i ateb y cwestiwn hwn mewn astudiaeth a gyhoeddwyd yn y cylchgrawn gwyddonol Environment International.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Gorffennaf 2019

Sut mae dysgu peirianyddol yn gwella cricedwyr Lloegr

Mae'n debyg na fyddai unrhyw un yn meddwl am gysylltu dysgu peirianyddol arloesol gyda chriced o'r safon uchaf. Fodd bynnag, datblygiad dysgu peirianyddol a alluogodd arbenigwyr ym Mhrifysgol Bangor i ddatgelu i Fwrdd Criced Lloegr a Chymru (ECB) y ffactorau hynny a all arwain at ddatblygu cricedwyr o'r radd flaenaf i chwarae ar lefel siroedd neu'n rhyngwladol.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Medi 2019

Sut mae pengwiniaid yn defnyddio swigod i nofio at wyneb y môr

Mae awgrym gan yr Athro Roger Hughes o’r Ysgol Gwyddorau Biolegol, Prifysgol Bangor am  lwybr swigod pengwiniaid wedi ei gyhoeddi yn  rhifyn Tachwedd 2012 o’r cylchgrawn National Geographic. Mae’n awgrymu bod y llwybr swigod a welir mewn lluniau tanddwr o bengwiniaid ymerodrol yn nofio at wyneb y môr yn cael ei gynhyrchu i leihau llusgiad.

 

Dyddiad cyhoeddi: 22 Hydref 2012

Sut mae personoliaeth yn effeithio ar gyrhaeddiad athletaidd?

Wrth berfformio ar y lefel uchaf mewn chwaraeon, mae’n bosib fod a wnelo’r  gwahaniaeth rhwng ennill a cholli’n fwy â phersonoliaeth na gallu athletaidd.

Er mwyn ennill 'Aur',  mae’n rhaid i athletwyr fedru perfformio ar lefel uchel  o dan bwysau aruthrol. Mae llwyddiant felly’n ddibynnol ar gyfuniad o'r lefel uchaf o berfformiad athletaidd a'r gallu i berfformio tra bod rhywun hefyd o dan straen personol mawr. Er bod rhai unigolion yn ffynnu o dan bwysau, mae eraill yn 'tagu' ac yn methu â pherfformio cystal ag wrth hyfforddi - pan fo’r straen yn llai.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Mai 2012

Sut mae pobl/plant yn datblygu sgiliau cymdeithasol: € 1.5M o nawdd ERC i archwilio'r Niwrowyddoniaeth Wybyddol y tu ôl i ddatblygiad “Ymennydd Cymdeithasol”

Mae pobl yn eu hanfod yn ​​greaduriaid cymdeithasol ac mae ein dealltwriaeth o'r byd yn cael ei ffurfio o'r cychwyn cyntaf gan y rhyngweithio cymdeithasol yr ydym yn arsylwi arno ac yn cymryd rhan ynddo. O ganlyniad, rydym yn rhagori mewn tynnu gwybodaeth o olygfeydd cymdeithasol. Gallwn ganfod yn gyflym os yw dau unigolyn yn cydweithio neu'n cystadlu, yn fflyrtio neu’n cwffio, ac yn helpu neu’n rhwystro ei gilydd. Yn bwysicaf oll, rydym yn dysgu llawer, a hynny’n gyflym, am bobl o arsylwi ar eu rhyngweithio ag eraill – mae hyd yn oed ryngweithio byr yn rhoi cliwiau pwysig i ni am eu personoliaeth, eu galluoedd cymdeithasol a'u hwyliau ar y pryd. Sut mae’r sgìl hynod hwn yn datblygu? Lle mae wedi ei leoli yn yr ymennydd? Sut mae’r math hwn o "canfyddiad rhyngweithio cymdeithasol" yn gysylltiedig â gallu cymdeithasol yn y byd go iawn a dysgu cymdeithasol ar draws datblygiad?

Dyddiad cyhoeddi: 15 Tachwedd 2016

Sut mae'r cyfyngiadau symud wedi effeithio ar ein defnydd o lecynnau gwyrdd?

Rydym yn gwybod bod cael mynediad at  lecynnau gwyrdd a natur yn effeithio ar ein hwyliau a hyd yn oed ar ein hiechyd meddwl a’n lles.  Mae'r cyfyngiadau symud wedi newid ein mynediad at y llecynnau hyn. Pa effaith caiff hyn ar ein lles? A beth all hyn ddweud wrthym am bwysigrwydd mannau o'r fath a phrofiadau gwahanol grwpiau economaidd yn ein cymdeithas? 

Mae Ysgol Gwyddorau Naturiol Prifysgol Bangor wedi ennill grant gan Gyngor Ymchwil Economaidd a Chymdeithasol y DU i ateb rhai o’r cwestiynau hyn.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Mehefin 2020

Sut mae sicrhau'r canlyniadau gorau mewn addysg ddwyieithog

Bellach mae'r profion Llythrennedd a Rhifedd Cenedlaethol a gynhaliwyd ar draws Cymru eleni i blant ysgol rhwng 6-14 oed bron â dod i ben a bydd arbenigwyr yn trafod y ffordd orau o addysgu plant mewn sefyllfa ddwyieithog mewn cynhadledd ryngwladol o bwys ar Ddwyieithrwydd mewn Addysg. Byddant yn cyflwyno argymhellion ynghylch sut i sicrhau bod plant yn cyrraedd y safonau uchaf ym mhob un o'u hieithoedd.  

Bydd Prifysgol Bangor yn cynnal y Gynhadledd Ryngwladol ar Ddwyieithrwydd mewn Addysg rhwng 10 a 12 Mehefin 2016. Noddir y digwyddiad hwn gan yColeg Cymraeg Cenedlaethol a bydd ymchwilwyr ac ymarferwyr o amryw o wledydd yn dod ynghyd i drafod datblygiadau ac ymarfer gorau ym maes dwyieithrwydd mewn addysg. 

Dyddiad cyhoeddi: 31 Mai 2016

Sut mae sicrhau'r canlyniadau gorau mewn addysg ddwyieithog

With this years’ National Literacy and Numeracy tests for primary school children aged 6-14 across Wales just about complete, experts will be discussing the best way to educate children in a bilingual setting at a major international conference on Bilingualism in Education and will be making recommendations on how to ensure that the highest standards are achieved by children in all of their languages.

Bangor University is hosting the International Conference on Bilingualism in Education June 10th – 12th 2016.  This event, sponsored by the Coleg Cymraeg Cenedlaethol, draws together researchers and practitioners from a range of countries to discuss developments and best practice in bilingualism in education. 

Dyddiad cyhoeddi: 6 Mehefin 2016

Sut mae ymchwil gwyddor chwaraeon yn dylanwadu ar ofal meddygol

Mae tair erthygl gan ymchwilwyr o Ysgol Gwyddorau Chwaraeon, Iechyd ac Ymarfer Prifysgol Bangor yn ymddangos yn y rhifyn cyfredol Arthritis Care and Research, cyfnodolyn rhyngwladol a gyhoeddir gan yr American College of Rheumatology.    Mae'r rhifyn diweddaraf yn rhifyn arbennig yn cynnwys 18 erthygl sy'n canolbwyntio ar yr ymchwil arloesol ddiweddaraf ar y cyhyrau a'r esgyrn mewn clefydau gwynegol.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Ionawr 2012

Sut ydyn ni'n paratoi cricedwyr ar gyfer pwysau perfformio ar y cae?

Ym mis Gorffennaf 2019 enillodd tîm criced dynion Lloegr Gwpan y Byd, a dydd Sul 25 Awst 2019 arweiniodd Ben Stokes y tîm i sicrhau buddugoliaeth yn erbyn Awstralia yn 3edd Gêm Prawf y Lludw.

Mae rhaglenni hyfforddi unigol arloesol yn helpu Bwrdd Criced Cymru a Lloegr (ECB) i baratoi eu chwaraewyr i wynebu'r pwysau o berfformio ar y cae, ac roeddent yn ffactor allweddol yn llwyddiant diweddar cwpan y byd tîm dynion Lloegr.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Awst 2019

Sut y mae prifysgolion Cymru'n datblygu'r byd o'n cwmpas?

Mae heddiw'n nodi lansiad porth newydd – www.researchwales.ac.uk – a fydd yn tynnu sylw at rai o'r enghreifftiau gwych o sut y mae prifysgolion Cymru'n datblygu'r byd o'n cwmpas. Ymhlith yr ymchwil sy'n cael ei arddangos mae enghreifftiau gwych o waith ymchwil gan academyddion Prifysgol Bangor. Mae'r rhain yn cynnwys yr enghreifftiau canlynol.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Rhagfyr 2014

Sylw brenhinol i waith ymchwil Ephraim

Dangosodd Meghan, Duges Sussex, diddordeb neilltuol yng ngwaith myfyriwr Meistr o Brifysgol Bangor, Dr Ephraim Kisangala, sydd yn fyfyriwr Ysgoloriaeth y Gymanwlad o Uganda, pan gyfarfu’r ddau mewn derbyniad yn Llundain yn ddiweddar.

Ac yntau’n feddyg teulu yn Uganda, derbyniodd Ephraim, sy’n astudio Iechyd Cyhoeddus a Hybu Iechyd yn Ysgol Gwyddorau Iechyd Prifysgol Bangor, wahoddiad i gyfarfod â’r Ddugess ar achlysur cyhoeddi Ddugess yn noddwr Brenhinol yr Association of Commonwealth Universities.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Chwefror 2019

Symposiwm Ymchwil Meddyginiaethau Gogledd Cymru 2014

Mae Canolfan Economeg Iechyd a Gwerthuso Meddyginiaethau, Y Gymdeithas Fferyllol Frenhinol a Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr ar y cyd yn cynnal Symposiwm Ymchwil Meddyginiaethau Gogledd Cymru 2014 yng Ngwesty Kinmel Manor, Abergele ar y 4ydd o Fedi (bwffe o 6.30yh).

Dyddiad cyhoeddi: 5 Awst 2014

Symud o wasanaethau gofal lliniarol i blant i rai i oedolion: mae'r bwlch yn dal yn rhy fawr i bobl ifanc gyda chyflyrau byrhau bywyd i ymdopi ag ef

Yn ôl ymchwil a wnaed gan Brifysgol Bangor mae'r gwahaniaethau rhwng gwasanaethau gofal lliniarol i blant ac i oedolion yn rhy fawr i bobl ifanc gyda chyflyrau byrhau bywyd ymdopi â hwy.  Wrth sôn am y darganfyddiadau mae'r ymchwilwyr yn galw ar wasanaethau gofal lliniarol i oedolion i ymestyn eu sgôp er mwyn darparu'n well at anghenion pobl ifanc gyda chyflyrau byrhau bywyd a'u teuluoedd.

Fe wnaeth y tîm ymchwil ddod â phobl ifanc gyda chyflyrau byrhau bywyd, rhieni a gweithwyr proffesiynol o wasanaethau gofal lliniarol i blant ac oedolion at ei gilydd i rannu eu profiadau o'r newid o wasanaethau plant i rai oedolion.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Hydref 2014

Symud o wasanaethau gofal lliniarol i blant i rai i oedolion: mae'r bwlch yn dal yn rhy fawr i bobl ifanc gyda chyflyrau byrhau bywyd i ymdopi ag ef

Yn ôl ymchwil a wnaed gan Brifysgol Bangor mae'r gwahaniaethau rhwng gwasanaethau gofal lliniarol i blant ac i oedolion yn rhy fawr i bobl ifanc gyda chyflyrau byrhau bywyd ymdopi â hwy. Wrth sôn am y darganfyddiadau mae'r ymchwilwyr yn galw ar wasanaethau gofal lliniarol i oedolion i ymestyn eu sgôp er mwyn darparu'n well at anghenion pobl ifanc gyda chyflyrau byrhau bywyd a'u teuluoedd.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Hydref 2014

SYMUD - Rhoi Ymchwil ar Waith

Bellach gall cleifion hemodialysis wneud mwy o ymarfer corff wrth dderbyn triniaeth i achub bywyd, diolch i wefan newydd a ddatblygwyd gan arbenigwyr ymarfer corff.

Mae'r Ffisiolegwyr Ymarfer, Dr Jennifer Cooney a Dr Jamie Macdonald o Ganolfan PAWB Prifysgol Bangor yn yr Ysgol Gwyddorau Chwaraeon, Iechyd ac Ymarfer yn rhoi eu hymchwil ar waith drwy greu SYMUD, gwefan ac adnoddau sy'n helpu pobl sydd â chlefyd yr arennau deimlo'n well trwy symud mwy, er eu bod yn gorfod treulio llawer iawn o amser ar eu heistedd tra maent yn derbyn triniaeth hanfodol i achub bywyd. 

Dyddiad cyhoeddi: 9 Ebrill 2019

Taboo: working for the East India Company could make you rich ... or dead

Dyma erthygl yn Saesneg gan Lowri Ann Rees  o’r Ysgol Hanes ac Archeoleg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol

Dyddiad cyhoeddi: 10 Chwefror 2017

Taflu deis i ddangos nifer y moch daear a laddir yn anghyfreithlon

Yn ôl ymchwil newydd, gall dull anghyffredin o amcangyfrif faint o bobl sy'n cymryd rhan mewn gweithgareddau sensitif neu anghyfreithlon roi gwybodaeth bwysig i lunwyr polisi amgylcheddol yn Lloegr sy'n gysylltiedig â'r cynllun difa moch daear arfaethedig yn y DU. Mae papur a ysgrifennwyd gan dîm ymchwil o Brifysgol Bangor, Prifysgol Kent a Phrifysgol Kingston (Innovative Techniques for estimating illegal activities in a human-wildlife-management conflict) wedi dangos yr amcangyfrif cyntaf erioed o nifer y moch daear a gânt eu lladd yn anghyfreithlon. 

Dyddiad cyhoeddi: 17 Ionawr 2013

Tair Grant Ymchwil i Eigionegwyr Ffisegol Bangor yn dod â Miliwn o Bunnau i’r Brifysgol

Yn ddiweddar enillodd Eigionegwyr Ffisegol o Ysgol Gwyddorau Eigion Prifysgol Bangor dair grant ymchwil gan Gyngor Ymchwil yr Amgylchedd Naturiol, un o’r cyrff sy’n cyllido ymchwil yn y DU. Mae’r rhain, gyda’i gilydd, yn dod ag ymchwil newydd gwerth miliwn o bunnau i’r Brifysgol.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Gorffennaf 2011

Taith wyddonol 'Urgency' i asesu marwolaeth riffiau cwrel a achoswyd gan yr hinsawdd

Mae tîm o wyddonwyr dan arweiniad athro ym Mhrifysgol Bangor newydd ddychwelyd o daith wyddonol i Chagos, yr archipelago anghysbell lle nad oes fawr neb yn byw, yn Nhiriogaeth Brydeinig Cefnfor India.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Mai 2017

Taith ymchwil ‘unwaith mewn bywyd’ i’r fforestydd glaw

Chwe diwrnod ar ôl iddo briodi, roedd y darlithydd Simon Willcock yn pacio’i fagiau ac yn gadael ei wraig am daith ‘unwaith mewn bywyd’ i ‘fyd coll’, sef fforest law ddiarffordd ar ben allfrigiad o 
greigiau folcanig ym Mozambique.

Ag yntau bellach yn ddarlithydd Daearyddiaeth Amgylcheddol ym Mhrifysgol Bangor, ers cyfnod ei Ddoethuriaeth mae Simon wedi gweithio gyda rhwydwaith o wyddonwyr blaenllaw sydd yn ymddiddori mewn, ymysg pethau eraill, fforestydd glaw pellennig di-ymyrryd

Dyddiad cyhoeddi: 19 Mehefin 2018

Tansanïa i fabwysiadu polisïau newydd i ddiogelu stociau pysgod

Mae Gweinyddiaeth Da Byw a Physgodfeydd Tansanïa yn bwriadu mabwysiadu argymhellion ar gyfer cadw'r amrywiaeth genetig unigryw o tilapia ar gyfer diogelwch bwyd.

Mae'r argymhellion yn seiliedig ar ganfyddiadau ymchwil dan arweiniad yr Athro George Turner o Ysgol Gwyddorau Naturiol Prifysgol Bangor, mewn cydweithrediad â chydweithwyr ym Mhrifysgol Bryste, Sefydliad Earlham yn Norwich ac yn Tanzania Fisheries Research Institute (Tafiri), a ariennir gan y Gymdeithas Frenhinol, yr Ymddiriedolaeth Leverhulme, y Cyngor Ymchwil Biotechnoleg a Gwyddorau Biolegol (BBSRC) a'r Cyngor Ymchwil Amgylchedd Naturiol (NERC).

Dyddiad cyhoeddi: 8 Hydref 2018

Teaching students to survive a zombie apocalypse with psychology

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro John Parkinson a Rebecca Sharp o’r Ysgol Seicoleg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Mai 2017

Tech firms want to detect your emotions and expressions, but people don't like it

Dyma erthygl yn Saesneg gan Andrew Mc Stay, Darllenydd yn yr Ysgol Astudiaethau Creadigol a'r Cyfryngau sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Mehefin 2017

Technoleg newydd yn obaith newydd i’r economi werdd

Mae Prifysgol Bangor yn bartner mewn rhaglen gwerth £20 miliwn fydd yn rhoi hwb i’r economi werdd trwy helpu busnesau yn y Gorllewin a’r Cymoedd i ddatblygu technolegau newydd i droi cnydau lleol yn gynnyrch masnachol. Cyhoeddwyd y newyddion heddiw yn y Senedd (Dydd Mawrth, 15 Chwefror),  gan y Dirprwy Brif Weinidog, Ieuan Wyn Jones AC.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Mawrth 2011

Tens of thousands of dead fish just washed up on a Cornish beach – here's why

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro Michel Kaiser o’r Ysgol Gwyddorau Eigion sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Rhagfyr 2016

Testun Tsieineaidd hynafol wedi ei ddadlennu i fod yn atlas anatomegol o'r corff dynol

Gellir olrhain hanes safonol anatomeg yn ôl i'r hen Roeg, ond mae dadansoddiad newydd o destun Tsieineaidd a ddarganfuwyd yn ddiweddar yn dadlau bod y Tsieineaid hefyd ymhlith yr anatomegwyr cynharaf.

Yn The Anatomical Record, mae Vivien Shaw ac Isabelle Winder o Brifysgol Bangor a Rui Diogo o Brifysgol Howard, UDA, yn dehongli'r llawysgrifau meddygol Mawangdui  a ddarganfuwyd mewn beddrod Tsieineaidd ar ddechrau'r 1970au, fel y disgrifiad anatomegol cynharaf sydd wedi goroesi o'r corff dynol.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Medi 2020

The African lion: what faster decline of apex predator means for ecosystems

Dyma erthygl yn Saesneg ganMatt Hayward o Goleg Gwyddorau Naturiol y Brifysgol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversationar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol ac erthyglau eraill ganddo.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Hydref 2015

The ATM at 50: how a hole in the wall changed the world

Dyma erthygl yn Saesneg gan Yr Athro Bernardo Batiz-Lazo o’r Ysgol Busnes sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Mehefin 2017

The end June 2020 edition of the ESRC Wales DTP newsletter

Dyddiad cyhoeddi: 29 Mehefin 2020

The English language is the world's Achilles heel

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro Guillaumne Thierry o’r Ysgol Seicoleg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Ebrill 2018

The future of nuclear: power stations could make hydrogen, heat homes and decarbonise industry

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro Bill Lee, a Michael Rushton, sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol. 

Dyddiad cyhoeddi: 4 Tachwedd 2020

The men who impersonate military personnel for stolen glory

Dyma erthygl yn Saesneg gan Leanne K Simpson Sydd yn astudio ar gyfer Doethuriaeth gyda'r Ysgol Seicoleg a Sefydliad Seicoleg Perfformiad Elît sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Tachwedd 2016

The Moon and stars are a compass for nocturnal animals – but light pollution is leading them astray

Dyma erthygl yn Saesneg gan Yr Athro Stuart Jenkins o'r Ysgol Gwyddorau Eigion ac eraill, sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Awst 2020

Theori Cerddoriaeth Ganoloesol mewn Cyd-destun, Gorffennaf 2012

Yr Ail Weithdy ar Theori Cerddoriaeth Ganoloesol i’w gynnal ym Mhrifysgol Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 5 Medi 2012

The power of language: we translate our thoughts into words, but words also affect the way we think

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro Guillaume Thierry o’r Ysgol Seicoleg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Chwefror 2019

The quiet battle to save multilingualism in Europe

Dyma erthygl yn Saesneg gan Marco Tamburelli o’r Ysgol Ieithyddiaeth ac Iaith Saesneg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Mai 2016

Therapïau canser dynol yn trin crwbanod môr llawn tiwmorau yn llwyddiannus

Mae astudiaeth newydd yn dangos y gellir defnyddio therapïau a ddefnyddir i drin canserau mewn pobl yn llwyddiannus hefyd i drin tiwmorau sy'n debyg o ran eu geneteg mewn crwbanod môr.  Mewn gwirionedd, gall crwbanod ddod dros eu tiwmorau eu hunain a helpu gwyddonwyr i ddeall canserau dynol yn well.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Mehefin 2018

There are no two ways about it, grey squirrels are bad for the British countryside

Dyma erthygl yn Saesneg gan Craig Shuttleworth Cymrawd Ymchwil Arhydeddus o’r Ysgol yr Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a Daearyddiaeth sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol

Dyddiad cyhoeddi: 6 Ebrill 2017

Theresa May was right to reimpose collective ministerial responsibility – it's the only way to govern

Dyma erthygl yn Saesneg gan Stephen Clear o Ysgol y Gyfraith sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Gorffennaf 2018

The Toddlers who took on Dementia

Rhaglen ddogfen gan BBC Cymru yw “The Toddlers who Took on Dementia”. Mae'n dilyn tri diwrnod o weithgareddau a drefnwyd i geisio archwilio'r hyn sy'n digwydd pan fydd plant meithrin a phobl sy'n byw gyda Dementia'n dod ynghyd.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Mai 2018

The truth about the links between military service and crime

Dyma erthygl yn Saesneg gan Leanne K Simpson, myfyrwraig doethuriaeth yn yr Ysgol Seicoleg a'r Ysgol Gwyddorau, Chwaraeon, Iechyd ac Ymarfer sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Ebrill 2016

This ancient Chinese anatomical atlas changes what we know about acupuncture and medical history

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Isabelle Winder o'r Ysgol Gwyddorau Naturiol a Vivien Shaw a Gwyndaf Roberts o'r Ysgol Gwyddorau Meddygol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Medi 2020

Tîm Bangor yn gwneud adolygiad o barciau morol yn y Caribî

Mae tîm o Ysgol Gwyddorau Eigion Prifysgol Bangor wedi bod yn brysur yn Ynysoedd y Cayman ym Môr y Caribî, yn ymgynghori â’r cyhoedd ynglŷn â’r gwaith o warchod y môr er mwyn helpu i gynllunio parciau morol y dyfodol.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Medi 2011

Tîm o Ysgol Busnes Bangor yn cael eu penodi i archwilio trethi datganoledig Cymru

Yn dilyn proses dendro gystadleuol, mae tîm o Ysgol Busnes Prifysgol Bangor wedi cael eu penodi gan Lywodraeth Cymru i archwilio rhagolygon refeniw trethi datganoledig a fydd yn cael eu cynnwys yng nghyllideb 2018-19.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Mawrth 2017

Tory attack on Working Time Directive signals a post-Brexit race to the bottom

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro Tony Dobbins o’r Ysgol Fusnes sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Rhagfyr 2017

Trafod cydweithio rhwng Prifysgol a’r diwydiannau creadigol

Bydd unigolion sydd yn gweithio yn y diwydiannau creadigol ledled Gogledd Cymru yn dod ynghyd ag arbenigwyr o Ysgol Astudiaethau Creadigol a’r Cyfryngau Prifysgol Bangor ddydd Gwener 19 Ionawr ar gyfer Tu Hwnt i’r Ffiniau, sy’n weithdy newydd ar gyfer y ddwy garfan.

Bydd y digwyddiad rhwydweithio cyntaf hwn rhwng y darlithwyr, yr ymchwilwyr ac aelodau Gogledd Creadigol, yn gyfle i’r Ysgol gydweithio’n agosach gyda chwmnïau ac ymarferwyr yn y meysydd creadigol, ac i drafod cyfleoedd i gyd-weithio yn y dyfodol.

Dyddiad cyhoeddi: 17 Ionawr 2018

TransForm - Adrodd hanesion newydd am ddelwedd y corff

Bibliotherapi yw'r syniad y gallwn ddefnyddio hanesion am bobl eraill i'n helpu i feddwl yn wahanol ac yn fwy cadarnhaol am ein pryderon ein hunain. Mae'r project yn dod â bibliotherapi i'r unfed ganrif ar hugain ac yn edrych ar sut y gallwn ddefnyddio gemau straeon ar-lein, neu ffuglen ddigidol, i gefnogi merched ifanc i ddatblygu dulliau o feddwl mwy cadarnhaol am ddelwedd eu cyrff.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Mehefin 2013

Trefnu bod Data ar Gael ar gyfer Ymchwil

SAIL a NWORTH yn Cytuno ar Gydweithrediad Strategol

Mae SAIL (Cyswllt Diogel Gwybodaeth Ddienw) a NWORTH (Uned Dreialon Cinigol Bangor sydd yn ran o’r Ysgol Gwyddorau Iechyd) wedi cytuno i gydweithio mewn partneriaeth. Mae SAIL yn adnodd byd-eang yn canolbwyntio ar wella iechyd, lles a gwasanaethau.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Tachwedd 2015

Treial i ateb penbleth trin epilepsi plant

Mae un o'r treialon clinigol mwyaf erioed mewn plant ag epilepsi, sydd newydd gael ei lansio, yn ceisio darganfod pa driniaeth sy'n gweithio orau i blant a'u teuluoedd. Arweinir y treial CASTLE cenedlaethol gan yr Athro Deb Pal o King's College Llundain a'r Athro Paul Gringras o Ysbyty Plant Evelina Llundain, mewn cydweithrediad â'r Athro Dyfrig Hughes o Brifysgol Bangor. Dyma'r unig dreial i gymharu cyffuriau gwrth-epileptig gyda monitro gweithredol heb unrhyw feddyginiaeth.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Mawrth 2019

Trin gwenwyn clorocwin

Mae ymchwil gan yr Athro Dyfrig Hughes o Brifysgol Bangor wedi darparu tystiolaeth bwysig ynglŷn â diogelwch triniaethau sy'n cael eu profi i'w defnyddio gyda COVID-19. 

Dyddiad cyhoeddi: 28 Mai 2020

Tri phroject o Fangor ymysg yr 20 uchaf sy’n cyfrannu at ddatblygiad

Mae dim llai na 3 phroject o Brifysgol Bangor wedi‘u dewis o blith bron i 7,000 o gyflwyniadau i’w ddefnyddio fel enghreifftiau o’r 20 project ymchwil orau sy’n cyfrannu at ddatblygiad rhyngwladol. 

Dyddiad cyhoeddi: 9 Hydref 2015

Troi caeau gwartheg yn goedwigoedd

Yn ôl papur sydd newydd ei gyhoeddi yn y cyfnodolyn, Nature Climate Change, mae troi caeau gwartheg yn goedwigoedd yn ffordd rad o fynd i'r afael â newid hinsawdd ac arbed rhywogaethau sy'n wynebu difodiant.

Fe wnaeth ymchwilwyr wneud arolwg o stociau carbon, bioamrywiaeth a gwerthoedd economaidd o un o'r ecosystemau sydd dan fwyaf o fygythiad yn y byd, sef gorllewin yr Andes yn Colombia.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Ebrill 2014

Troi sbwriel yn arian parod: lladd dau aderyn ag un ergyd ym Mangladesh

Gellir defnyddio gwastraff trefol i ddarparu ffynhonnell werthfawr o faetholion ar gyfer priddoedd ffermio'n ddwys ym Mangladesh, gyda'r effaith o wella amaethyddiaeth a chynyddu cnydau, a chael gwared ar ddeunyddiau gwastraff budr o strydoedd y ddinas.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Mawrth 2012

Tropical forests’ carbon sink is already rapidly weakening

Mae Dr Simon Willcock, Uwch Ddarlithydd mewn Daearyddiaeth Amgylcheddol yn Ysgol Gwyddorau Naturiol Prifysgol Bangor yn arbenigwr mewn tirweddau trofannol a’r buddion y mae pobl yn eu cael ohonynt. Cyfrannodd at ddarn mawr o ymchwil, a gyhoeddwyd heddiw. Bu’n casglu a darparu data o fforestydd glaw Tanzania, ynghyd â chydweithio â pharatoi’r papur.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Mawrth 2020

Trosi economeg iechyd cyhoeddus yn bolisi ac yn rhan o ymarfer

Wrth ymateb i ymgynghoriad Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg y Cynulliad ar ‘Y 1,000 Diwrnod Cyntaf’ mae un sy’n arbenigo mewn economeg iechyd cyhoeddus wedi tynnu sylw at ymchwil sy’n awgrymu y gallai buddsoddi yn y blynyddoedd cynnar arbed miliynau o bunnoedd ar draws y sector cyhoeddus yng Nghymru.

Dyddiad cyhoeddi: 6 Chwefror 2017

Trump's victory shows that people don't always vote for what is best for their wallet

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro Shanti P Chakravarty  o’r Ysgol Busnes sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Tachwedd 2016

Trwy ddulliau chwyldro…? Cynhadledd yn cloriannu pum degawd o ymgyrchu iaith.

Ar ddydd Gwener a dydd Sadwrn yr wythnos hon (16-17 Tachwedd) bydd cynhadledd academaidd bwysig yn cael ei chynnal ym Mangor. Bwriad y gynhadledd 'Trwy ddulliau chwyldro...?' fydd taro golwg feirniadol ar ddylanwad yr ymgyrchu a welwyd mewn perthynas â’r iaith Gymraeg dros yr hanner canrif diwethaf ar fywyd gwleidyddol a diwylliannol Cymru. Fe'i trefnir ar y cyd rhwng Ysgol y Gymraeg, Prifysgol Bangor a Sefydliad Gwleidyddiaeth Cymru, Prifysgol Aberystwyth ac fe’i cefnogir yn ariannol gan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Tachwedd 2012

Tyfu tomatos blasus iawn yn yr awyr agored yng Nghymru a'r DU

Mae un sefydliad dielw, ymddiriedolaeth ymchwil Sárvári, yn gweithio gydag arbenigwyr ym Mhrifysgol Bangor i ddatblygu cnydau newydd o domatos i arddwriaethwyr yn y DU. Yr amcan yw datblygu math newydd o domatos gwydn masnachol ac a fyddai'n gwrthsefyll malltod hwyr, y clefyd neu organeb sydd gan amlaf yn dinistrio unrhyw gnwd o domatos a dyfir yn yr awyr agored.  Yr un organeb a achosodd y malltod tatws a arweiniodd at y newyn tatws yn Iwerddon. 

Dyddiad cyhoeddi: 10 Medi 2013

Tyfu tomatos blasus iawn yn yr awyr agored yng Nghymru a'r DU

O’r flwyddyn nesaf ymlaen bydd garddwyr Prydain yn medru tyfu tomatos sy’n medru gwrthsefyll malltod, yn dilyn gwaith ar y cyd gyda Prifysgol Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Rhagfyr 2014

Tynnu sylw at brojectau partneriaeth ymchwil ym Mhrifysgol Bangor

Rhoddir sylw i brojectau cyffrous a wneir mewn partneriaeth rhwng academyddion Prifysgol Bangor a chymunedau, elusennau, cyrff llywodraethol a busnesau, yn lleol ac yn rhyngwladol, ym Mhrifysgol Bangor ddydd Gwener (8 Rhagfyr).

Canolbwyntir ar 17 allan o 52 project yn y digwyddiad, gyda phob un ohonynt wedi eu hariannu drwy Gyfrif Cyflymu Effaith y Cyngor Ymchwil Economaidd a Chymdeithasol (ESRC) ym Mhrifysgol Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Rhagfyr 2017

Tynnu sylw at ymchwil Canser ym Mhrifysgol Bangor

Bydd digwyddiad ym Mhrifysgol Bangor ar 4 Chwefror 2020 er mwyn nodi Diwrnod Canser y Byd.

Cynhelir y digwyddiad, sydd yn rhad ac am ddim, yn Ystafell Ddarlithio 2 yn Pontio, rhwng 6.00pm ac 8.15pm. Bydd yn tynnu sylw at yr ymchwil canser sy'n cael ei gynnal ym Mhrifysgol Bangor, gan nodi 20 mlynedd ers sefydlu Diwrnod Canser y Byd. Bydd nifer o sgyrsiau byr gan oncolegwyr ac ymchwilwyr prifysgol ac yna sesiwn holi ac ateb.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Ionawr 2020

Tystiolaeth newydd o newid hinsawdd yng ngogledd ddwyrain Affrica yn cefnogi dyddiad cynnar ymwasgariad cyntaf bodau dynol allan o’r cyfandir

Mae tarddiad gwreiddiol bodau dynol, homo sapiens, a'i ymfudiadau dilynol, yn ffynhonnell gyson o drafod ymysg ymchwilwyr y maes.

Y consensws a sefydlwyd eisoes yw ein bod wedi tarddu o gyfandir Affrica, nepell o Ddyffryn Hollt Dwyrain Affrica, ac yna wedi ymfudo o’r cyfandir o ddeutu 70,000 o flynyddoedd yn ôl. 

Ond mae llu o ymchwilwyr yn cynnig yn wahanol; gydag ambell i dystiolaeth enetigol yn cynnig dyddiad llawer yn gynharach – sef tua 120,000 i 130,000 o flynyddoedd yn ôl.

Ond o fewn y maes, nid oes fawr o dystiolaeth uniongyrchol o’r hinsawdd yn y rhan yma o’r byd dros y cyfnodau hyn; ond mae cydnabyddiaeth eang fod hinsawdd yn effeithio ar batrymau ymfudo bodau dynol.

Mae ymchwil newydd wedi cael ei gyhoeddi yn Scientific Reports sydd a’i nod o ddatrys y diffyg gwybodaeth hinsoddol yma.

Dyddiad cyhoeddi: 24 Ionawr 2018

Tywydd poeth am gyfnod hir yn lladd mwy na dwy ran o dair o'r cwrel

Astudiaeth yn dangos y collwyd riffiau cwrel helaeth yng nghefnfor India rhwng 2015 a 2017  

Drwy gymharu riffiau cyn ac ar ôl dau gyfnod o dywydd poeth eithafol dim ond 12 mis ar wahân, darganfu tîm cydweithredol o ymchwilwyr, gan gynnwys gwyddonwyr o Ysgol Gwyddorau Eigion Bangor bod cwrelau caled byw yng Nghefnfor yr India wedi lleihau 70%. Er gwaethaf hyn, mae eu canlyniadau'n awgrymu bod rhai rhywogaethau cwrel yn fwy gwydn i dymheredd sy'n codi, sy'n cynnig gobaith i'r cynefinoedd hanfodol hyn.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Gorffennaf 2019

Tywysog Cymru yn tynnu sylw at enghraifft wych o'r arfer gorau mewn rheoli cynaliadwy yn y gwaith o ehangu ardaloedd morol gwarchodedig Ynysoedd y Cayman

Mae Prifysgol Bangor mewn cydweithrediad â'r Nature Conservancy wedi cynorthwyo Adran yr Amgylchedd i ehangu system parciau morol Ynysoedd y Cayman, sef Tiriogaeth Dramor Brydeinig yn y Caribî, drwy brojectau a ariennir gan Fenter Dawrin, DEFRA*. 

Cafodd y gwaith o ehangu parciau morol presennol Ynysoedd y Cayman ei gymeradwyo gan y Cabinet a'i gyhoeddi yn ystod ymweliad Tywysog Cymru ar 28 Mawrth.  Nododd Gweinidog yr Amgylchedd y byddai'r "Ehangu hwn yn diogelu ein stociau morol lleol, yn ogystal â’r rhwydwaith hollbwysig y riffiau cwrel sy'n amgylchynu ein hynysoedd, a hynny am genedlaethau."

Dyddiad cyhoeddi: 4 Ebrill 2019

Uganda’n cael trafferth i lenwi’i phot mêl

Er bod potensial mawr i gynhyrchu mêl yn Uganda, nid yw nifer o  bobl sy’n cadw  gwenyn yno’n llwyddo i gynhyrchu a gwerthu digon o fêl i wneud bywoliaeth ohono.

Mae ymchwilwyr a fu’n cymharu economïau cartref ffermwyr ymylol yn Uganda wedi canfod bod mêl yn cyfrannu at incwm y cartref yn achos llawer sy’n cadw gwenyn, ond mae’r effaith yn gyfyngedig.  Rhoddwyd cychod gwenyn i gartrefi tlawd o fewn cymunedau, er mwyn iddynt wella eu bywoliaeth, o ystyried y diffyg gweithgareddau eraill  sydd ar gael iddynt greu incwm, ac effeithiau andwyol newid hinsawdd ar eu cynnyrch amaethu traddodiadol.

Dyddiad cyhoeddi: 7 Mawrth 2017

UK and Germany combine forces to fund crucial Arctic science

Datganiad Saesneg a gyhoeddwyd gan Gyngor Ymchwil yr Amgylchedd Naturiol

 Mae manylion ein project yn Ysgol Gwyddorau Eigion i'w gael yma:

Dyddiad cyhoeddi: 3 Gorffennaf 2018

UK criminal justice is at breaking point after years of unstable leadership

Dyma erthygl yn Saesneg gan Stephen Clear  o Ysgol y Gyfraith sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Chwefror 2018

UK Human Rights Act is at risk of repeal – here's why it should be protected

Dyma erthygl yn Saesneg gan Stephen Clear o Ysgol y Gyfraith sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Chwefror 2019

Un cam yn nes at yr archfarchnad ar gyfer project i droi glaswellt yn ddeunydd pacio bwyd

Mae treialon prototeip yn mynd rhagddo ar gyfer project sy’n cael ei harwain gan brifysgol a diwydiant i droi rhygwellt Cymreig yn ddeunydd pacio bwyd cynaliadwy.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Tachwedd 2013

Understanding the conditions that foster coral reefs' caretaker fishes

Dyma erthygl yn Saesneg gan Gareth J WEilliams, Ysgol Gwyddorau Eigion Prifysgol Bangor ynghŷd ag eraill, sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol

Dyddiad cyhoeddi: 30 Tachwedd 2016

Universities must look at local employment markets when building their graduates' skills

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Teresa Crew o’r YsgolHanes, Athroniaeth a gwyddorau Cymdeithasol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Hydref 2018

Un llaw a dau hemisffer: Sut mae dwy ochr yr ymennydd yn ymaddasu ar ôl colli rhan o'r corff

Mae seicolegwyr wedi dangos, am y tro cyntaf erioed, sut mae plastigrwydd a gallu'r ymennydd i addasu, yn ymestyn dros ddwy ochr yr ymennydd.

Mae'n hysbys ers tro os collir rhan o'r corff neu ryw swyddogaeth o'r corff, y gall rhan gyfagos o'r ymennydd, sy'n rheoli swyddogaeth arall, ymestyn  i'r rhan o'r ymennydd sy'n gyfrifol am y swyddogaeth goll a dod yn gyfrifol dros ei reoli.

Bellach mae sganiau MRI swyddogaethol wedi dangos mewn pobl sydd wedi colli llaw, bod y swyddogaethau sy'n rheoli'r llaw arall yn ymestyn dros ddau hemisffer yr ymennydd.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Tachwedd 2019

Un o ddeg project yn y DU sydd wedi derbyn grant

Mae academydd yn Ysgol Cemeg Prifysgol Bangor yn un o ddeg academydd o Brydain yn cymryd rhan mewn projectau ymchwil rhwng Prydain ac Israel sydd wedi derbyn grant gan y Britain Israel Research and Academic Exchange Partnership, BIRAX.  Mewn digwyddiad diweddar a drefnwyd gan Matthew Gould, llysgennad Prydain yn Israel, i ddathlu cydweithio ym maes gwyddoniaeth rhwng y DU ac Israel, cyhoeddodd William Hague, Ysgrifennydd Tramor Prydain, enwau projectau sy’n mynd i’r afael â heriau byd-eang ym maes ynni a’r amgylchedd sydd wedi llwyddo i ennill grant gan y bartneriaeth.  Cyfeiriodd at wyddoniaeth fel “un o gonglfeini’r berthynas rhwng Prydain ac Israel" gan ychwanegu bod “y ddwy wlad wedi datblygu eu heconomi a’u hunaniaeth trwy fod yn arweinwyr ym maes gwyddoniaeth a thechnoleg”.

Dyddiad cyhoeddi: 6 Rhagfyr 2010

Un o ddeg project yn y DU sydd wedi derbyn grant

Mae academydd yn Ysgol Cemeg Prifysgol Bangor yn un o ddeg academydd o Brydain yn cymryd rhan mewn projectau ymchwil rhwng Prydain ac Israel sydd wedi derbyn grant gan y Britain Israel Research and Academic Exchange Partnership, BIRAX.  Mewn digwyddiad diweddar a drefnwyd gan Matthew Gould, llysgennad Prydain yn Israel, i ddathlu cydweithio ym maes gwyddoniaeth rhwng y DU ac Israel, cyhoeddodd William Hague, Ysgrifennydd Tramor Prydain, enwau projectau sy’n mynd i’r afael â heriau byd-eang ym maes ynni a’r amgylchedd sydd wedi llwyddo i ennill grant gan y bartneriaeth.  Cyfeiriodd at wyddoniaeth fel “un o gonglfeini’r berthynas rhwng Prydain ac Israel" gan ychwanegu bod “y ddwy wlad wedi datblygu eu heconomi a’u hunaniaeth trwy fod yn arweinwyr ym maes gwyddoniaeth a thechnoleg”.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Tachwedd 2010

Unused £321m trapped on dormant Oyster cards – and time may be running out to get it back

Dyma erthygl yn Saesneg gan Yr Athro Bernardo Batiz-Lazo a myfyriwr PhD Prachandra Shakya o’r Ysgol Fusnes sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 17 Gorffennaf 2018

Uwchgynhadledd Marchnad Lafur Cymru yn annog ailystyried polisïau yn radical i hybu swyddi yng ngogledd Cymru

Trefnwyd Uwchgynhadledd Marchnad Lafur Cymru ar Sgiliau a Chyflogaeth ym Mhrifysgol Bangor ddydd Gwener, Medi 18 gan Dr Tony Dobbins (Ysgol Busnes Bangor) a Dr Alexandra Plows (Ysgol Gwyddorau Cymdeithas). 

Roedd yr Uwchgynhadledd yn gyfle i wahanol fudd-ddeiliaid y farchnad lafur ddod ynghyd i drafod ymyriadau polisi sydd eu hangen i wella'r ffordd y defnyddir sgiliau ac i hybu nifer y swyddi o ansawdd da yng Nghymru. Mae'n amlwg bod cytundeb cyffredinol yn datblygu ymhlith gwahanol fudd-ddeiliaid nad yw'r polisïau marchnad lafur presennol ar gyfer Cymru yn gweithio a bod angen ailystyried polisïau i raddau helaeth.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Medi 2015

Wales's tourism problem is down to a disconnect with its own people

Dyma erthygl yn Saesneg gan Euryn Rhys Roberts o’r Ysgol  Hanes Athroniaeth a Gwyddorau Cymdeithasol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Awst 2018

Wales's tourism problem is down to a disconnect with its own people

Dyma erthygl yn Saesneg gan Euryn Rhys Roberts o’r Ysgol  Hanes Athroniaeth a Gwyddorau Cymdeithasol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Awst 2018

Want to become self-compassionate? Run a marathon

Dyma erthygl yn Saesneg gan Rhi Willmot, myfyrwraig PhD yn ys Ysgol Seicoleg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Tachwedd 2017

Want to develop 'grit'? Take up surfing

Dyma erthygl yn Saesneg gan Rhi Willmot, myfyrwraig PhD yn yr Ysgol Seicoleg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Gorffennaf 2017

We discovered a new species, but war means it may now remain hidden forever

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Alec Moore o'r Ysgol Gwyddorau Eigion sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 23 Gorffennaf 2020

Welsh schools teach pupils to be bilingual, not restrict their education

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Peredur Webb-Davies Uwch-Ddarlithydd mewn Ieithyddiaeth Cymraeg yn yr Ysgol Ieithyddiaeth sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 23 Mehefin 2017

We opened up all our data on coral reefs – more scientists should do the same to protect habitats

Dyma erthygl yn Saesneg gan Adele Heenan o’r Ysgol Gwyddorau Eigion  ac Ivor D Williams o'r National Oceanographic and Atmospheric Administration yr UDA sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Ionawr 2018

We're mapping wartime shipwrecks to explore the past – and help develop green energy projects

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Michael Roberts o’r Ysgol Gwyddorau Eigion sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Mawrth 2018

We're working on a more accurate pollen forecasting system using plant DNA

Dyma erthygl yn Saesneg gan Athro Simon Creer a Georgina Brennan o’r Ysgol Gwyddorau Biolegol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Mehefin 2018

We tracked coral feeding habits from space to find out which reefs could be more resilient

 

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Gareth Williams o’r Ysgol Gwyddorau Eigion ac eraill sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Hydref 2018

We've located the part of the brain which understands social interactions

Dyma erthygl yn Saesneg gan Myfyriwr PhD Jon Walbrin  o’r Ysgol Seicoleg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Mawrth 2018

What 500-year-old clams can tell us about climate change

Dyma erthygl yn Saesneg gan Yr Athro James Scourse  o’r Ysgol Gwyddorau Eigion ac eraill sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol

Dyddiad cyhoeddi: 7 Rhagfyr 2016

What causes mass whale strandings?

Dyma erthygl yn Saesneg gan Peter Evans, Uwch Ddarlithydd er Anrhydedd o’r Ysgol Gwyddorau Eigion sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Chwefror 2017

What happens to biopsy tissue after it's tested? Your donated cells could be helping important cancer research

Dyma erthygl yn Saesneg gan Helena Robinson o’r Ysgol Gwyddorau Meddygol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Awst 2019

What language tells us about changing attitudes to extremism

Dyma erthygl yn Saesneg gan Josie Ryan, myfyrwraig PhD gyda'r Ysgol Ieithyddiaith ac Iaith Saesneg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Medi 2017

What planet Earth might look like when the next supercontinent forms – four scenarios

Dyma erthygl yn Saesneg gan Mattias Green,  Darllenydd yn yr Ysgol Gwyddorai Eigion, Prifysgol Bangor; Hannah Sophia Davies, Universidade de Lisboa a Joao C. Duarte, Universidade de Lisboa sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Tachwedd 2018

What Theresa May could learn from Ted Heath about how to respond to a humanitarian crisis

Dyma erthygl yn Saesneg gan Peter Shapely, Darllenyd a Pennaeth Ysgol a Mark David Collinson, myfyriwr doethuriaeth  o’r Ysgol  Hanes, hanes Cymru ac Archeoleg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Hydref 2016

When languages die, we lose a part of who we are

This article by Anouschka Foltz, Lecturer in Psycholinguistics, at the School of Lingusitics & English Language was originally published on The Conversation. Read the original article.

The 2015 Paris Climate Conference (COP21) is in full gear and climate change is again on everyone’s mind. It conjures up images of melting glaciers, rising sea levels, droughts, flooding, threatened habitats, endangered species, and displaced people. We know it threatens biodiversity, but what about linguistic diversity?

Dyddiad cyhoeddi: 9 Rhagfyr 2015

Why does the growth of food banks matter?

This article by Dave Beck, PhD Researcher at the School of Social Sciences was originally published on The Conversation. Read the original article.

In the last 50 years, we have observed a number of subtle, yet substantial revolutions in the way we approach our choices over food. One of the earliest revolutions saw us shift from shopping little and often with local producers – and investing in the local economy – to being swayed by the “stack ‘em high, sell 'em cheap” rhetoric, sold by supermarkets and the international economy.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Ebrill 2016

Why EU rules risk making Italy's banking crisis a whole lot worse

Dyma erthygl yn Saesneg ganYr Athro Phil Molyneux o'r Ysgol Fusnes sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol

Dyddiad cyhoeddi: 15 Rhagfyr 2016

Why foraging for free is food for the soul

Dyma erthygl yn Saesneg gan Elisabeth S. Morris-Webb  Ymgeisydd PhD yn yr Ysgol Gwyddorau Eigion sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Ionawr 2019

Why Holocaust jokes can only be told by a Jewish comedian

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro Nathan Abrams  o’r Ysgol Astudiaethau Creadigol a'r Cyfryngau sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Tachwedd 2017

Why Paris is the perfect city to introduce break dancing to the Olympics

Dyma erthygl yn Saesneg gan Jonathan Ervine, o'r Ysgol Ieithoedd, Llenyddiaethau ac Ieithyddiaeth sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Chwefror 2019

Why scrapping the €500 note may not help counter terrorism

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro Bernardo Batiz-Lazo, o'r Ysgol Fusnes a Marybeth Rouse, myfyrwraig yn yr Ysgol Fusnes, sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol

Dyddiad cyhoeddi: 1 Mawrth 2016

Why some scientists want to rewrite the history of how we learned to walk

Dyma erthygl yn Saesneg gan Vivien Shaw o Ysgol Gwyddorau Meddygol a Dr Isabelle Catherine Winder o'r Ysgol Gwyddorau Naturiol sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 5 Rhagfyr 2019

Why the International Criminal Court is right to focus on the environment

Dyma erthygl yn Saesneg gan Tara Smith o Ysgol y Gyfraith sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 23 Medi 2016

Why the pine marten is not every red squirrel's best friend

Dyma erthygl yn Saesneg gan Craig Shuttleworth Cymrawd Ymchwil Arhydeddus o’r Ysgol Gwyddorau Naturiol a Matt Hayward o Brifysgol Newcastle, Awstralia, cyn aelod o staff yn yr un ysgol. Mae'n cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Chwefror 2019

Why Wales was right to say yes to the UK's Brexit Bill

Dyma erthygl yn Saesneg gan Stephen Clear o Ysgol y Gyfraith sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Mai 2018

Why we explored an undisturbed rainforest hidden on top of an African mountain

Dyma erthygl yn Saesneg gan Simon Willcock, Darlithydd mewn Daearyddiaeth Amgylcheddol yn yr Ysgol Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a Daearyddiaeth a Phil Platts, o Brifysgol Efrog sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Mehefin 2018

Why we should give prejudiced students a voice in the classroom

Dyma erthygl yn Saesneg gan Corinna Patterson o'r Ysgol Hanes, Athroniaeth a Gwyddorau Cymdeithas  sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Hydref 2018

Why we taught psychology students how to run a marathon

Dyddiad cyhoeddi: 14 Medi 2017

Wonky veg and ugly fruit are making a comeback – here's why

Dyma erthygl yn Saesneg gan Rhi Willmot,  ymchwilydd doethuriaethol mewn Seicoleg Ymddigiaeth a Phositif o’r Ysgol Seicoleg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Chwefror 2016

Wrth i rew y môr gilio, a fydd gwynt yn creu gwres yn nyfroedd yr Iwerydd yn y cefnfor Arctig?

Mae rhanbarth yr Arctig yn cynhesu ddwywaith mor gyflym â gweddill y blaned, a’r arwydd mwyaf amlwg o hyn yw bod y rhew môr sy’n gorchuddio Cefnfor yr Arctig yn cilio.

Straeon perthnasol
Y llanw'n corddi'r gwres Atlantig dwfn yng Nghefnfor yr Arctig

Dyddiad cyhoeddi: 19 Medi 2016

Wynebu'r dyfodol - Prifysgol Bangor yn derbyn grant sylweddol i ymchwilio i Ddeallusrwydd Artiffisial (AI) Emosiynol yn ein dinasoedd

Wrth i Ddeallusrwydd Artiffisial Emosiynol (AI) ddechrau cael ei gyflwyno mewn dinasoedd clyfar, mae tîm o Brifysgol Bangor wedi ennill grant sylweddol i astudio ffyrdd y gall dinasyddion fyw'n gytûn â thechnolegau sy'n synhwyro, dysgu a rhyngweithio â'u hemosiynau, eu hwyliau a'u  bwriadau.

Mae 'Emotional AI in Cities: Cross Cultural Lessons from UK and Japan on Designing for An Ethical Life' yn broject 3 blynedd a gyllidir ar y cyd gan gynghorau ymchwil o Brydain a Japan ac fe'i harweinir gan Andrew McStay, Athro Bywyd Digidol ym Mhrifysgol Bangor.  

Dyddiad cyhoeddi: 23 Ionawr 2020

Wystrys yw eu byd- ac maent esio i chwi eu bwyta

Mae arbenigwyr mewn dyframaethu ym Mhrifysgol Bangor yn gobeithio gwneud newid sylfaenol yn y ffordd mae wystrys yn cael eu hystyried a’u bwyta, yn dilyn Symposiwm rhyngwladol ar Wystrys a gynhelir yn y brifysgol (11-14 Medi). Maent yn gobeithio y bydd y digwyddiad yn annog cynnydd cyflym, ond cynaliadwy, mewn cynhyrchu wystrys, ac i fwy ohonom eu mwynhau gartref ac mewn barrau wystrys yng Nghymru a mannau eraill.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Awst 2017

Y Brenin Arthur yn dychwelyd i Gymru- ac mae'r diolch i Guy Ritchie

Dyma erthygl yn Saesneg gan Dr Raluca Radulescu o’r Ysgol Llenyddiaeth saesneg sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Ebrill 2015

Y Celtiaid ar eu ffordd! Prifysgol Bangor yn paratoi i groesawu Cyngres Ryngwladol

Rhwng 22 – 26 Gorffennaf, bydd Prifysgol Bangor yn croesawu’r XVIeg Gyngres Astudiaethau Celtaidd Ryngwladol, gyda siaradwyr gwadd o bob cwr o'r byd yn cyfrannu at raglen yn llawn trafodaethau, seminarau a theithiau maes.

Mae'r Gyngres, a gynhelir unwaith bob pedair blynedd, yn brif fforwm rhyngwladol ar gyfer arbenigwyr ym maes Astudiaethau Celtaidd a bydd ymweliad cyntaf y Gyngres â Bangor yn ddigwyddiad nodedig i'r sefydliad. Hyd yn hyn, mae cynrychiolwyr o ddim llai na 25 o wledydd, yn cynrychioli dros 100 o gyrff a sefydliadau academaidd, wedi cofrestru i fynychu'r Gyngres ym Mangor. Mae’r Gyngres ym Mangor wedi derbyn nawdd gan Gymdeithas Ddysgedig Cymru a’r Coleg Cymraeg Cenedlaethol.

Dyddiad cyhoeddi: 8 Gorffennaf 2019

Y cyfle olaf i fioamrywiaeth Madagascar

Mae gwyddonwyr o bedwar ban byd wedi dod ynghyd i nodi'r camau pwysicaf sydd eu hangen ar lywodraeth newydd Madagascar rhag colli rhywogaethau a chynefinoedd unwaith ac am byth.

Ym mis Ionawr, dechreuodd Andag Rajoelina, arlywydd newydd Madagascar, ei gyfnod o bum mlynedd yn y swydd. Mae grŵp o wyddonwyr o Fadagascar, y Deyrnas Unedig, Awstralia, Unol Daleithiau America a'r Ffindir wedi cyhoeddi papur sy'n tynnu sylw at y camau gweithredu y mae angen i'r llywodraeth newydd eu cymryd i wrthdroi dirywiad dybryd bioamrywiaeth a helpu rhoi Madagascar ar drywydd datblygu cynaliadwy.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Ebrill 2019

Y deyrnas unedig ar drothwy cynnydd sylweddol mewn lefelau clefyd yr ysgyfaint ymysg oedolion ifanc - oherwydd ysmygu spliff trwm?

Mae’r DU angen bod yn barod am gynnydd sylweddol yn y nifer o oedolion ifanc sy’n cael eu heffeithio gan ffurf ddifrifol o glefyd yr ysgyfaint oherwydd eu defnydd rheolaidd o ganabis a thybaco – dyma fydd arbenigwyr yr ysgyfaint yn ei ddweud wrth Gyfarfod y Gaeaf y Gymdeithas Thorasig Brydeinig dydd Mercher 3 Rhagfyr.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Rhagfyr 2014

Ydi’r duedd i ddefnyddio iau pinc cywion ieir yn ein gwneud yn sâl?

Mae pobl yn cael eu rhybuddio i gymryd y duedd i ddefnyddio iau cyw iâr 'pinc' mewn ryseitiau gyda phinsiad o halen. Darganfu ymchwil o Brifysgolion Bangor, Manceinion a Lerpwl  bod o duedd bresennol o ddarparu iau cyw iâr sydd prin wedi’i goginio yn achosi risg o wenwyn bwyd campylobacter i’r cyhoedd.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Awst 2016

Ydi’r duedd i ddefnyddio iau pinc cywion ieir yn ein gwneud yn sâl?

Mae pobl yn cael eu rhybuddio i gymryd y duedd i ddefnyddio iau cyw iâr 'pinc' mewn ryseitiau gyda phinsiad o halen. Darganfu ymchwil o Brifysgolion Bangor, Manceinion a Lerpwl  bod o duedd bresennol o ddarparu iau cyw iâr sydd prin wedi’i goginio yn achosi risg o wenwyn bwyd campylobacter i’r cyhoedd.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Awst 2016

Ydych chi eisiau aros yn iach yn feddyliol pan fyddwch yn hŷn? Ysgogwch eich ymennydd pan fyddwch yn fengach

Yn ôl ymchwil newydd mae ysgogi'r ymennydd drwy gyflawni swyddogaethau arwain yn y gwaith, neu aros ymlaen mewn addysg, yn helpu pobl i aros yn iach yn feddyliol yn ddiweddarach mewn bywyd. 

Arweiniwyd yr ymchwiliad sylweddol gan Yr Athro Linda Clare o Brifysgol Exeter, ac a fu'n aelod o Ysgol Seicoleg Prifysgol Bangor hyd yn ddiweddar, a chyhoeddwyd y canlyniadau yn y cyfnodolyn PLOS Medicine. Defnyddiwyd data a gasglwyd o dros 2,000 o bobl dros 65 oed a oedd yn ffit yn feddyliol, gan archwilio'r ddamcaniaeth bod profiadau sy'n rhoi her i'r ymennydd mewn ieuenctid a chanol oed yn gwneud pobl yn fwy gwydn i ddelio â newidiadau'n deillio o henaint neu salwch - mae ganddynt 'gryfder gwybyddol' uwch.   

Dyddiad cyhoeddi: 24 Ebrill 2017

Ydych chi'n defnyddio 'hunan-siarad' yn rhan o'ch hyfforddiant chwaraeon dygnwch? Dyma'r hyn y mae angen i chi ei wybod

Mae ymchwil newydd yn awgrymu sut y gallwch chi ennill y blaen ar y rhai sy’n cystadlu yn eich erbyn mewn chwaraeon dygnwch

 

Mae'n debyg eich bod wedi dal eich hun rywdro yn rhoi anogaeth i chi eich hun o dan eich gwynt, wrth wynebu her gorfforol arbennig o anodd efallai, neu pan oeddech chi dan ryw fath o straen; “Ty'd 'laen, fedri di 'neud hyn!” neu “Dwi'n gw'bod y medra i 'neud hyn!”

Mae seicolegwyr chwaraeon wedi darganfod bod siarad â chi eich hun yn yr ail berson: “Ti angen gwneud coblyn o ymdrech rŵan!”, mewn gwirionedd yn fwy effeithiol na siarad â chi eich hun yn y person cyntaf, “Dwi angen gwneud coblyn o ymdrech rŵan!”

Dyddiad cyhoeddi: 9 Gorffennaf 2019

Ydych chi'n gwybod beth sydd yn eich bodiau pysgod? Mae yn y genynnau

Mae offer datgelu DNA yn chwyldroi'r ffordd y caiff stociau pysgod byd-eang eu diogelu a'u hadnabod. Mae’n awr yn bosibl adnabod rhywogaeth pysgodyn ar unrhyw adeg o'r rhwyd at gynnyrch briwsion bara yn y rhewgell, ac mae'r offer yma'n ddigon grymus i ddatgelu lle y daliwyd y pysgodyn, neu i ba grŵp o bysgod yr oedd yn perthyn.

Dyddiad cyhoeddi: 18 Gorffennaf 2016

Ydy ymchwilwyr ym Mhrifysgol Bangor wedi helpu datrys yr argyfwng siocled?

Mae carwyr siocled o gwmpas y byd yn ymwybodol ers ychydig o flynyddoedd bod eu hoff ddanteithfwyd melys o dan fygythiad. Mae’n bosib bod ymchwilwyr ym Mhrifysgol Bangor wedi dod o hyd i ateb gallai helpu ddatrys y’r argyfwng siocled drwy ddefnyddio mango gwyllt fel dewis newydd yn lle menyn coco.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Medi 2016

Y Ganolfan ar gyfer Iechyd Meddwl a Chymdeithas yn ennill grant y Cyngor Prydeinig

Mae'r Ysgol Gwyddorau Cymdeithas yn datblygu perthynas bwysig gydag ymchwilwyr yn yr India.

Llwyddodd yr Athro Rob Poole a'r Athro Catherine Robinson o'r Ganolfan ar gyfer Iechyd Meddwl a Chymdeithas i ennill grant Partneriaeth Economi Gwybodaeth gan raglen fframwaith Rhyngwladoli Addysg Uwch y Cyngor Prydeinig. Yr Athro Raveesh BN o Goleg Meddygol Mysore, Karnataka sy'n arwain y tîm o'r India.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Mai 2014

Y ganolfan ymchwil cymdeithas sifil flaenllaw yn mwynhau agoriad swyddogol

Bydd Sefydliad Ymchwil Gymdeithasol ac Economaidd, Data a Dulliau Cymru (WISERD) yn dathlu lansiad ei Ganolfan Ymchwil Cymdeithas Sifil WISERD flaenllaw ar ddydd Iau 5^ed Chwefror, 2015. Mae WISERD wedi derbyn dros £10 miliwn mewn cyllid i sefydlu canolfan ymchwil genedlaethol a fydd yn ymgymryd â rhaglen bum mlynedd sy’n arloesol ac yn bellgyrhaeddol o ymchwil sy’n berthnasol i bolisïau yn cyfeirio at y Gymdeithas Sifil yng Nghymru, y DU ac yn Rhyngwladol. Mae’r cyllid hwn yn cynnwys £7 miliwn o’r Cyngor Ymchwil Economaidd a Chymdeithasol (ESRC) ynghyd â £3m arall gan Brifysgolion Aberystwyth, Bangor, Caerdydd, De Cymru ac Abertawe. Mae Cymdeithas Sifil WISERD yn fenter gydweithredol, sy’n ymwneud ag ymchwilwyr o ar draws deuddeg o Brifysgolion y DU ynghyd ag ystod o bartneriaid rhyngwladol.                                        

Dyddiad cyhoeddi: 4 Chwefror 2015

Y Grŵp Ymchwil Eithafion i fynd i Fynyddoedd Himalaia yn 2013?

Mae Dr Jamie Macdonald a Dr Sam Oliver wrthi’n trafod ag arweinyddion Taith nesaf Medic Journey i Mera Peak, Himalaia, yn 2013. 

Dyddiad cyhoeddi: 12 Medi 2012

Y gwaith yn dechrau ar system y Deyrnas Unedig o amcangyfrif achosion COVID-19 mewn dŵr gwastraff

Bydd y gwyddonwyr yn datblygu system safonol i'r Deyrnas Unedig gyfan ar gyfer canfod coronafirws mewn dŵr gwastraff, er mwyn rhoi rhybudd cynnar o achosion yn y dyfodol a lleihau'r ddibyniaeth ar wneud profion costus ar boblogaethau mawr.

Credir bod y rhan fwyaf o bobl sydd wedi'u heintio â SARS-CoV-2 - y firws sy'n achosi'r clefyd COVID-19 - yn pasio'r firws yn eu carthion, hyd yn oed os nad oes symptomau ganddynt, ac felly credir bod craffu ar garthion yn ffordd addawol o adnabod mannau problemus yr haint at y dyfodol.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Gorffennaf 2020

Y gwelliannau mwyaf yng nghyfnodau diagnosio canserau’r coluddion, yr oesoffagws a’r pancreas

Mae ymchwil newydd yn dangos gwelliant mawr wrth ymdrin â chanser y coluddion, yr oesoffagws a’r pancreas. Gwelwyd gostyngiad sylweddol yn yr amser y mae’n ei gymryd o’r adeg y mae cleifion yn mynd i weld eu meddyg teulu gyntaf gyda'r symptomau i’r adeg pan maent yn cael diagnosis o'r afiechyd.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Tachwedd 2011

Y Gymraeg a Gwirfoddoli

Mae ymchwil gan Ysgol Gwyddorau Cymdeithas, Prifysgol Bangor, a Cyngor Gweithredu Gwirfoddol Cymru wedi tanlinellu pa mor bwysig ydyw cael sector gwirfoddol iach sydd yn medru diwallu anghenion Cymru ddwyieithog.  Mae’r ymchwil a wnaed ar ran Comisiynydd y Gymraeg yn tynnu sylw at bwysigrwydd denu gwirfoddolwyr dwyieithog i gynnig gweithgareddau a darparu gwasanaethau i’r cyhoedd yng Nghymru.  Mae’r gwaith hefyd wedi tynnu sylw at  fannau lle gellid gwella ar y ddarpariaeth a’r cyfleoedd cyfredol.

 

Dyddiad cyhoeddi: 23 Gorffennaf 2014

Y Gynhadledd Aspiring Researchers (ARC) 2020 (Online) - Call for Submissions Open Now!

Dyddiad cyhoeddi: 29 Mehefin 2020

Y llanw'n corddi'r gwres Atlantig dwfn yng Nghefnfor yr Arctig

Mae ymchwilwyr wedi canfod sut mae dŵr cynnes yr Atlantig sy'n llifo'n ddwfn i mewn i Gefnfor yr Arctig yn cymysgu gyda dyfroedd oerach uwchben a chyfrannu at doddi’r rhew môr yn yr Arctig. Mae'r canlyniadau, a gyhoeddwyd yn y cyfnodolyn Nature Geoscience yr wythnos hon (dyddiad), yn dangos bod llif y llanw yn yr Arctig yn gwneud i ddŵr cynnes, dwfn (sy'n deillio o Lif y Gwlff) gymysgu gyda dŵr oer, ffres sy'n gorwedd uwchben. Mae hyn yn ei dro yn cyfrannu at doddi’r rhew môr sy'n arnofio. 

Dyddiad cyhoeddi: 16 Chwefror 2015

Ymarfer ynddo’i hun ddim yn ddigon i ferched golli pwysau

Mae ymchwil newydd o Brifysgol Bangor wedi dangos nad yw ymarfer corff ynddo’i hun yn  arwain at i  ferched golli pwysau.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Tachwedd 2017

Ymateb i adroddiad Reid ar ymchwil ac arloesi

Yn dilyn cyhoeddi adroddiad yr Athro Graeme Reid i’r gweithgareddau ymchwil ac arloesi a ariennir gan Lywodraeth Cymru, dywedodd Dirprwy Is-Ganghellor Prifysgol Bangor, yr Athro Jo Rycroft-Malone: “Mae gan Gymru nifer o gryfderau ym meysydd ymchwil ac arloesi ac mae’n bwysig ein bod yn parhau i gefnogi meysydd o ragoriaeth, yn ogystal â datblygu meysydd newydd o arbenigedd.

Dyddiad cyhoeddi: 6 Mehefin 2018

Ymateb i brofiadau niweidiol yn ystod plentyndod – Adolygu tystiolaeth

Mae cyfarwyddiaeth Polisi, Ymchwil a Datblygu Rhyngwladol, ar y cyd ag Uned Gydweithredu Iechyd y Cyhoedd ym Mhrifysgol Bangor, wedi creu adroddiad newydd ‘Ymateb i Brofiadau Niweidiol yn Ystod Plentyndod’.

Mae’r adroddiad newydd, a ddatblygwyd gan Dr Lisa Di Lemma, yn archwilio tystiolaeth ar draws amrywiaeth o raglenni sy’n ymateb i brofiadau niweidiol yn ystod plentyndod (ACE).  Edrychodd yr adroddiad ar raglenni ac ymyriadau ar gyfer 11 math unigol o ACE, ac ACE fel term cyffredinol, i nodi ymagweddau cyffredin ar draws rhaglenni.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Mai 2019

Ymchwil amlganolfan yn dod i'r casgliad y gallai prawf cost isel rhagweld ailwaelu mewn Canser y fron

Cynhaliodd tîm o wyddonwyr Biofeddygol, gan gynnwys darlithydd Prifysgol Bangor Bethan Davies-Jones, ymchwiliadau labordy I ddarganfod a llwyfannu’r afiechydon.

Dyddiad cyhoeddi: 24 Tachwedd 2020

Ymchwil archeolegol Bangor ar y cyfnod cynnar yng Ngwlad yr Iâ yn denu sylw rhyngwladol

Mae darganfyddiadau archaeolegol a phalaeoecolegol yn dangos bod pobl wedi bod yn byw yng Ngwlad yr Iâ er y flwyddyn O.C. 800 - mae hynny 70 mlynedd yn gynharach na’r dyddiad traddodiadol ar gyfer nodi dyfodiad y Llychlynwyr i’r wlad. Mae’n ymddangos bod cysylltiad rhwng y bobl
gynnar hyn yng Ngwlad yr Iâ a chymunedau mynachaidd o’r traddodiad Gwyddelig oedd wedi’u lleoli yng ngorllewin yr Alban.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Ionawr 2011

Ymchwil ar ddefnydd y Gymraeg yn cael ei gyflwyno yng Nghynhadledd Ryngwladol ar Ddwyieithrwydd yn Addysg

Yr wythnos diwethaf, bu Dr Rhian Siân Hodges a Sioned Wyn Williams, myfyriwr PhD, yn cyflwyno canlyniadau eu hymchwil diweddar ar ddefnydd y Gymraeg yn y gymuned yng Nghynhadledd Ryngwladol gyntaf Prifysgol Bangor ar Ddwyieithrwydd yn Addysg.

Bu’r ddwy – sy’n cael eu cynorthwyo gan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol – yn cyflawni’r prosiect ymchwil (‘Defnyddio’r Gymraeg yn y Gymuned’) ar ran Llywodraeth Cymru.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Mehefin 2016

Ymchwil arloesol Canolfan yn helpu i lunio strategaeth y dyfodol ar gyfer heneiddio yng Nghymru

Bydd canolfan ymchwil arloesol - y Ganolfan ar gyfer Ymchwil Heneiddio a Dementia (CADR) a arweinir gan Brifysgol Abertawe ar y cyd gyda Phrifysgolion Bangor a Chaerdydd, yn chwarae rôl allweddol wrth lunio dyfodol gofal pobl hŷn yng Nghymru.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Mai 2019

Ymchwil arloesol i fuddion gemau cyfrifiadurol i drin Clefyd Parkinson

 

Mae niwrowyddonwyr yng ngogledd Cymru yn ymchwilio i fuddion posibl gemau cyfrifiadurol sy'n ysgogi'r ymennydd i drin Clefyd Parkinson.

Arweinir yr astudiaeth gan ymchwilwyr yn Ysgol Seicoleg, Prifysgol Bangor, gyda Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr (BIPBC) ac arbenigwyr niwrolegol yng Nghanolfan Walton, Lerpwl.

Maen nhw'n astudio effeithiau sgrin gyffwrdd gyda gemau rhesymu gofodol ar ran o'r ymennydd a ddefnyddir i reoli symudiadau mewn cleifion Parkinson.

Dyddiad cyhoeddi: 25 Ebrill 2017

Ymchwil ar Ymwybyddiaeth Ofalgar yn cyrraedd cyfnod canlyniadau

Mae ymchwilwyr ym Mhrifysgolion Bangor a Rhydychen yn dwyn ynghyd canlyniadau astudiaeth pum mlynedd fawr, sydd i'w ddatgelu yn hwyrach eleni, i ba mor effeithiol y gall rhaglen Therapi Gwybyddol sy'n seiliedig ar Ymwybyddiaeth Ofalgar fod wrth leihau nifer yr achosion o iselder a thuedd at hunanladdiad ar gyfer pobl sy'n dioddef o iselder hunanladdol rheolaidd.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Ionawr 2012

Ymchwil Canser yng Nghymru yn elwa o £200,000 o flaen Diwrnod Canser y Byd

Mae project ymchwil sydd yn edrych ar sut y mae celloedd canser yn tyfu ac yn rhannu wedi derbyn £200,000, diolch i elusen North West Cancer Research.

Bydd yr arian yn cyllido project ymchwil tair blynedd sydd wedi ei leoli yn Sefydliad Ymchwil Canser y Gogledd Orllewin (North West Cancer Research Institute) ym Mhrifysgol Bangor

Dyddiad cyhoeddi: 3 Chwefror 2017

Ymchwil Cymhwysol mewn Troseddeg: ennill interniaeth myfyriwr israddedig am y bedwaredd flwyddyn

Bydd myfyriwr troseddeg Catherine Suddaby yn cefnogi grŵp ymchwil dan arweiniad yr Athro Stefan Machura yn astudio canfyddiadau o drosedd ymhlith myfyrwyr a swyddogion yr heddlu, ar ôl sicrhau interniaeth â thâl drwy Brifysgol Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 6 Chwefror 2017

Ymchwil Food Dudes Prifysgol Bangor i gael mwy o blant i gymryd prydau ysgol iach

Mae rhaglen arloesol i newid ymddygiad, a ddatblygwyd ym Mhrifysgol Bangor, i ddod yn rhan o gynllun mawr gan Adran Addysg y DU i gael mwy o blant ysgolion cynradd i gymryd prydau ysgol iach.  

Dyddiad cyhoeddi: 11 Mawrth 2014

Ymchwil gan Brifysgol Bangor i fynediad i feddyginiaethau at glefydau prin

Yn ôl ymchwil newydd gan Brifysgol Bangor, mae cleifion â chlefydau prin yn aml yn cael profiadau llawn her, sy’n creu anawsterau i’r Gwasanaeth Iechyd Gwladol. Cafodd ymchwilwyr yn yGanolfan Economeg Iechyd a Gwerthuso Meddyginiaethau fod cleifion yn aml yn wynebu anawsterau o ran cael diagnosis i’w cyflwr, mynediad at ofal arbenigol, a bod triniaeth effeithiol ar gael.

Er y cynnydd ers 10 mlynedd yn nifer y meddyginiaethau sydd ar gael i drin clefydau prin, mae mynediad at driniaeth yn broblemus, yn bennaf oherwydd eu costau uchel. 

Dyddiad cyhoeddi: 12 Tachwedd 2015

Ymchwil Gwyddor Cymdeithas yn gwella ansawdd bywyd a gofal i bobl sydd â dementia

Mae ymchwil gan Brifysgol Bangor, a gynhaliwyd mewn sawl cartref gofal yng ngogledd Cymru, yn cael sylw mewn llyfryn sydd i’w lansio yn Nhŷ’r Cyffredin ddydd Mawrth 15 Mawrth.

Mae llyfryn briffio diweddaraf y Campaign for Social Science’s ‘Making the Case for the Social Sciences’ yn rhoi sylw i nifer o  brojectau ymchwil ar ddementia mewn prifysgolion yn y DU.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Mawrth 2016

Ymchwil i ailgyflwyno'r Lyncs yn ennill gwobr myfyriwr y Deyrnas Unedig

Dyfarnwyd Gwobr Myfyriwr Meistr y Flwyddyn gyntaf y Deyrnas Unedig i fyfyriwr y mae ei ymchwil wedi gwneud newyddion cenedlaethol a rhyngwladol gan wefan FindAPhD.

Cynhaliodd Thomas Ovenden, sydd ar hyn o bryd yn fyfyriwr PhD ym Mhrifysgol Stirling, ei MSc mewn Coedwigaeth Amgylcheddol ym Mhrifysgol Bangor. Roedd ei broject ymchwil meistr ar botensial ailgyflwyno'r lyncs Ewrasiaidd, rhywogaeth sydd wedi diflannu ym Mhrydain ers dros 1,000 o flynyddoedd.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Gorffennaf 2019

Ymchwil i Gredyd-Raddio yn Ysgol Busnes Bangor

Ar 5 Rhagfyr 2011, bu’r asiantaeth gredyd-raddio Standard a Poor (S a P) ym mhenawdau’r newyddion wrth iddi osod statws credyd 15 o wledydd yr ewro-barth dan arolygiad o ran eu hisraddio. Gan ddefnyddio cyfres ddata 15-mlynedd, canfu ymchwilwyr yn Ysgol Busnes Bangor fod S a P wedi tueddu i weithredu’n gynt nag asiantaethau eraill wrth osod cyfraddau llywodraethau sofran dan arolygiad o ran eu hisraddio

Dyddiad cyhoeddi: 8 Rhagfyr 2011

Ymchwil i gynyddu gwytnwch a chynaliadwyedd system fwyd y Deyrnas Unedig ymhellach

Mae Prifysgol Bangor i dderbyn a rheoli cyfran o raglen Diogelwch Bwyd Byd-eang y Deyrnas Unedig - cyllid o £4.9 miliwn at ymchwil ryngddisgyblaethol i gynyddu gwytnwch a chynaliadwyedd system fwyd y DU. 

Dyfarnwyd dros £1.5 miliwn i Ysgol yr Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a Daearyddiaeth Prifysgol Bangor.  Dan arweiniad Yr Athro Paul Withers, bydd tîm rhyngddisgyblaethol blaenllaw o wyddonwyr bioffisegol ac economaidd-gymdeithasol, ynghyd ag ystod eang o fudd-ddeiliaid o'r DU, yn ymchwilio sut i wneud y defnydd cynaliadwy gorau o ffosfforws yn system fwyd y DU. 

Dyddiad cyhoeddi: 25 Hydref 2017

Ymchwilio i faterion allweddol ar gyfer dyfodol y Gymraeg

Cychwynnodd prosiect ymchwil newydd a fydd yn ceisio canfod paham y mae plant sy’n mynychu ysgolion cyfrwng Cymraeg yn gallu bod yn amharod defnyddio’r iaith y tu allan i’r ysgol. Yr ymchwilydd fydd y Dr Siôn Aled Owen o Brifysgol Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Mai 2014

Ymchwilio i Loegr Oes Elisabeth o safbwynt Ewropeaidd

Mae athro llenyddiaeth yn Ysgol Llenyddiaeth Saesneg y Brifysgol wedi ennill Cymrodoriaeth a roddir fel arfer i'r gwyddorau. Mae Cymrodoriaethau Marie Curie ymhlith gwobrau mwyaf cystadleuol a nodedig Ewrop a'u bwriad yw meithrin ymchwil rhyngddisgyblaethol, hyfforddiant academaidd arloesol a chydweithio rhyngwladol. 

Mae'r Athro Andrew Hiscock, sy'n arbenigo mewn llenyddiaeth Oes Elisabeth a'i lle o fewn cyd-destun Ewropeaidd ehangach, wedi ennill y Gymrodoriaeth a fydd yn golygu y bydd yn ymuno â'r tîm amlddisgyblaethol o ymchwilwyr i'r dadeni yn Université Paul Valéry ym Montpellier am ddwy flynedd.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Mai 2016

Ymchwilio i newidiadau i Gefnfor yr Arctig

Mae Ysgol Gwyddorau Eigion Prifysgol Bangor yn arwain un o 12 project ymchwil pwysig a wnaeth gais llwyddiannus i gyflawni ymchwil allweddol bwysig yn un o ardaloedd mwyaf gerwin y blaned - sef yr Arctig.

Caiff y gwaith a wneir gan y Brifysgol ei gyllido ar y cyd gan Gyngor Ymchwil yr Amgylchedd Naturiol (NERC) yn y Deyrnas Unedig, a Gweinyddiaeth Addysg ac Ymchwil Ffederal yr Almaen (BMBF). Enw'r project yw The Changing Arctic Ocean.

Arweinir y project ymchwil tair blynedd gan Dr Yueng-Djern Lenn, Uwch Ddarlithydd mewn Eigioneg Ffisegol yn yr Ysgol Gwyddorau Eigion, a bydd partneriaid a sefydliadau eraill yn cydweithio â Bangor.  Nod yr ymchwil yw cynyddu dealltwriaeth o'r modd y gall newidiadau yn ein cefnforoedd effeithio ar swm ffytoplancton a gynhyrchir yng Nghefnfor yr Arctig.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Gorffennaf 2018

Ymchwilio i siâp hydrodynameg eiconig glas y dorlan

Mae siâp pigfain eiconig glas y dorlan, sy'n enwog am eu gallu i ddeifio heb wneud sŵn, wedi ysbrydoli dyluniad trenau bwled cyflym. Mae gwyddonwyr wedi bod yn profi siâp pigfain rhai o'r 114 o rywogaethau glas y dorlan a welir ledled y byd, i asesu pa siâp yw'r mwyaf hydrodynameg.

Bu'r biolegydd adar, Dr Kristen Crandell a'r myfyriwr  trydedd flwyddyn, Rowan Howe, ym Mhrifysgol Bangor, yn creu  modelau printiedig 3D o siapiau pig nifer o rywogaethau glas y dorlan sy'n deifio, yng Nghanolfan Arloesi Pontio y brifysgol.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Mai 2019

Ymchwil israddedig wedi'i gyhoeddi mewn cyfnodolyn gwyddonol

Mae James Edwards wedi gweld ei waith traethawd hir blwyddyn olaf ym Mhrifysgol Bangor yn cael ei gyhoeddi yn Acupuncture in Medicine.

Fe wnaeth James, sydd bellach yn 23 ac yn astudio deintyddiaeth, ymchwilio i effeithiolrwydd aciwbigo ar gyfer poen nerfol yn y wyneb. Cymharodd ganlyniadau triniaeth ar gyfer aciwbigo gyda therapi cyffuriau a llawfeddygaeth. 

Dyddiad cyhoeddi: 10 Mehefin 2020

Ymchwil i Ynni Carbon Isel a'r Amgylchedd yn cychwyn cyfnod newydd

Penodwyd yr Athro Julia Jones o Brifysgol Bangor yn Gyfarwyddwr newydd Rhwydwaith Ymchwil Cenedlaethol i Ynni Carbon Isel a'r Amgylchedd Sêr Cymru Llywodraeth Cymru (NRN-LCEE). Bydd yr Athro Jones yn parhau i adeiladu ar yr ymchwil o ansawdd uchel yng ngwyddorau'r amgylchedd a'r gwyddorau naturiol yng Nghymru wrth iddi gymryd yr awenau y mis hwn.

Bydd yr Athro Jones yn cymryd rôl yr Athro David N. Thomas, hefyd o Brifysgol Bangor, a arweiniodd y rhwydwaith cenedlaethol yn ystod ei gyfnod hynod lwyddiannus cyntaf rhwng 2013-19.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Awst 2020

Ymchwil myfyrwyr ar ficroblastigau mewn dŵr croyw yn y newyddion

Mae ymchwil a gyflawnwyd gan fyfyrwyr ymchwil ym Mhrifysgol Bangor, ar y cyd â Chyfeillion y Ddaear (Friends of the Earth) wedi ennill sylw’r cyfryngau rhyngwladol.

Comisiynwyd Prifysgol Bangor gan y mudiad amgylcheddol i fesur faint o blastig a microblastig sydd yn afonydd a llynnoedd Prydain, a chafodd eu canfyddiadau eu hadrodd yn y cyfryngau print a darlledu ledled Prydain a thu hwnt.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Ebrill 2019

Ymchwil newydd i seibiannau byr ystyrlon i ofalwyr

Yn ddiweddar cafodd Ysgol Gwyddorau Iechyd Prifysgol Bangor ei chomisiynu gan Shared Care Scotland i gynnal Adolygiad Rhychwantu er mwyn deall yn well y dystiolaeth ymchwil am seibiannau byr i ofalwyr (a elwir weithiau yn ofal seibiant) a'r hyn y mae'r ymchwil yn ei ddweud wrthym am effaith seibiannau byr ar ofalwyr.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Chwefror 2019

Ymchwil newydd ym Mhrifysgol Bangor yn helpu i daflu goleuni ar y posibilrwydd o fywyd ar y blaned Gwener yn y gorffennol

Er bod y blaned Gwener heddiw yn lle anial a digroeso iawn, gyda thymheredd yr arwyneb yn ddigon poeth i doddi plwm, mae tystiolaeth ddaearegol, a gefnogir gan efelychiadau model cyfrifiadurol, yn dangos y gallai fod wedi bod llawer oerach biliynau o flynyddoedd yn ôl a bod ganddi gefnfor, ac felly'n debyg iawn i'r Ddaear.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Mai 2019

Ymchwil Newydd yn Anelu at Weddnewid Dulliau o Ragweld Lefelau Paill

Mae tîm o ymchwilwyr wrthi'n datblygu cenhedlaeth newydd o ddulliau o fonitro paill ac maent yn gobeithio y byddant yn arwain at ddulliau mwy dibynadwy o ragweld lefelau paill i filoedd o boblogaeth yn y DU sy'n dioddef o alergeddau haf.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Hydref 2015

Ymchwil newydd yn dangos sut y gall rheoli maetholion wella proffidioldeb ffermydd ac effeithiau amaethyddiaeth ar yr amgylchedd

Mae cynnydd mawr ym mhris gwrteithiau a phwysau ar y diwydiant amaeth i leihau ei gyfraniad i lygredd dŵr yn golygu nad yw gwneud y defnydd gorau o faetholion erioed wedi bod yn bwysicach.  Ar hyn y canolbwyntiodd ymchwil a wnaed ar ffermydd ar draws Conwy gan wyddonwyr o Ysgol yr Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a Daearyddiaeth ym Mhrifysgol Bangor.  Mae'r darganfyddiadau newydd gael eu cyhoeddi mewn cyfnodolyn academaidd blaenllaw, "Agriculture, Ecosystems & Environment".

Dyddiad cyhoeddi: 18 Mawrth 2014

Ymchwil newydd yn dweud fod gwir gost gamblo'n cael ei danbrisio

Yn ôl gwaith ymchwil newydd a gyhoeddwyd heddiw nid yw'r ffocws presennol ar unigolion sy'n 'gamblwyr problemus' yn ystyried holl gostau gamblo ar iechyd a'r gymdeithas ac mae hynny'n diystyru'r effaith ehangach ar deuluoedd, ffrindiau a chymunedau.

Gwaith a wnaed ar y cyd yw hwn gan Brifysgol Bangor, Iechyd Cyhoeddus Cymru, Heather Wardle Research a Phrifysgol Abertawe. Mae'r gwaith hefyd yn dangos bod cyfraddau gamblo problemus ar eu gwaethaf yng nghymunedau mwyaf difreintiedig Cymru.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Ionawr 2019

Ymchwil Prifysgol Bangor yn llywio polisi cenedlaethol ac yn rhoi sylfaen dystiolaeth i Gynllun Gweithredu Addysg Wledig cyntaf Cymru

Mae Ysgrifennydd y Cabinet dros Addysg, Kirsty Williams (heddiw) wedi lansio Cynllun Gweithredu Addysg Wledig newydd Llywodraeth Cymru sy’n cyflwyno nifer o fentrau a mesurau ar gyfer gwella addysg a phrofiadau yn ysgolion gwledig Cymru.

Mae’r cynllun gweithredu’n rhan greiddiol o’r diwygiadau gweddnewidiol sydd wedi eu hamlinellu yn Addysg yng Nghymru: Cenhadaeth ein Cenedl, sy’n nodi beth yw strategaeth Llywodraeth Cymru ar gyfer gwella’r gyfundrefn ysgolion erbyn 2021. Mae’r ddogfen yn rhoi manylion am weithgareddau a fydd yn troi polisïau’n ymarfer yn ein hysgolion. Mae’r cynllun gweithredu’n defnyddio tystiolaeth ac argymhellion o adroddiad ymchwil dan arweiniad Gwilym Siôn ap Gruffudd o Ysgol Addysg a Datblygiad Dynol Prifysgol Bangor. Comisiynwyd yr adroddiad: Rethinking Educational Attainment and Poverty- in Rural Wales (REAP) gan Gonsortia Addysg Rhanbarthol ERW a GwE trwy broses dendro gystadleuol.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Hydref 2018

Ymchwil Rhagorol yn Ysgol y Gwyddorau Chwaraeon, Iechyd ac Ymarfer

Mae ymchwil gan Dr Stuart Beattie et al wedi cael ei amlygu fel enghraifft ragorol o ymchwil gan olygydd y cyfnodolyn "Sport, Exercise and Performance Psychology (SEPP)".

Dyddiad cyhoeddi: 6 Mawrth 2017

Ymchwil rhyngwladol yn datgelu her canser y coluddyn

Mae Canolfan Ymchwil Gofal Sylfaenol Gogledd Cymru Prifysgol Bangor wedi bod yn rhan o adolygiad mawr, rhyngwladol o amseroedd triniaeth i bobl â chanser y coluddyn.

Cydweithrediad rhwng gwledydd â systemau gofal iechyd tebyg sy'n meddu ar ddata o ansawdd uchel yw'r Bartneriaeth Meincnodi Canser Rhyngwladol (ICBP) a aeth ati i olrhain pob cam yr aeth pobl â chanser y coluddyn trwyddo cyn cael triniaeth. Cydlynwyd yr astudiaeth yn y Deyrnas Unedig gan Cancer Research UK, ac ariannwyd elfen Cymru o'r astudiaeth gan Ymchwil Canser Cymru. Adroddwyd am yr astudiaeth yn BMJ Open. Archwiliwyd holiaduron gan 2,866 o gleifion a'u meddygon yn rhyngwladol, yn ogystal â chofnodion meddygol cleifion a gafodd ddiagnosis rhwng 2013 a 2015.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Rhagfyr 2018

Ymchwil synhwyro ffrwydron ar waith ym Mangor

Ysgol Gemeg Bangor yw’r sefydliad ymchwil arweiniol yn natblygiad y sensor ffrwydron a fydd yn cael ei ddefnyddio yn yr uned ddarganfod. Mae gwyddonwyr ym Mangor hefyd yn creu’r arwynebau catalytig a gaiff eu defnyddio i ddiheintio'r  awyr. Y syniad yw integreiddio’r system gyda mesurau diogelwch presennol mewn meysydd awyr.

Dyddiad cyhoeddi: 8 Tachwedd 2010

Ymchwil U-boats y Brifysgol yn cael sylw ar raglen Drain the Oceans

Bydd ymchwil gan Brifysgol Bangor yn cael sylw mewn rhaglen sy’n rhan o gyfres Drain the Oceans ar sianel y National Geographic nos Lun 7 Hydref rhwng 8 a 9pm.

Bydd rhaglen nos Lun yn sôn am ddatblygiad llongau tanfor yn yr Almaen, a sut y bu i hynny newid rhyfela ar y môr am byth. Cafodd y Cynghreiriaid eu gorfodi i newid eu tactegau.

Mae gwaith y Prince Madog, llong ymchwil Ysgol Gwyddorau’r Eigion, Prifysgol Bangor yn cael sylw ar y rhaglen. Mae’r llong wedi bod yn mapio nifer o longddrylliadau o amgylch Môr Iwerddon fel rhan o broject ymchwil ar y cyd â Chomisiwn Brenhinol Henebion Cymru. Noddir y project gan Gronfa Treftadaeth y Loteri a’i fwriad yw coffau’r rhyfel yn erbyn llongau tanfor yr Almaen ar hyd arfordir Cymru rhwng 1914 ac 1918.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Hydref 2019

Ymchwil Uned Technolegau Iaith Canolfan Bedwyr yn dylanwadu ar yr agenda Ewropeaidd

Mae ymchwil ac adnoddau arbenigol Uned Technolegau Iaith Canolfan Bedwyr wedi derbyn sylw yn Senedd Ewrop yn ddiweddar, wrth i Aelod Seneddol Ewropeaidd Plaid Cymru, Jill Evans, gyfeirio mewn araith at waith yr Uned fel bod ar flaen y gad ym maes technolegau ieithoedd lleiafrifol. Roedd yr ASE yn cyflwyno canfyddiadau ar argymhellion y Digital Language Diversity Project (DLDP) yn eu hadroddiad ar sicrhau cyfartaledd ieithyddol mewn technoleg ddigidol. Yn dilyn yr araith gan Jill Evans ASE, gwahoddwyd pennaeth yr Uned Technolegau Iaith, Delyth Prys, a Phrif Beiriannydd Meddalwedd yr Uned, Dewi Bryn Jones, i siarad mewn cynhadledd ar dechnolegau iaith a chydraddoldeb digidol oddi fewn i Ewrop amlieithog.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Hydref 2018

Ymchwilwyr a myfyrwyr Prifysgol Bangor yn cynllunio sut i ddatrys dirgelwch datblygiad rhywogaethau newydd o bysgod mewn llyn crater yn Tanzania

'Dirgelwch y dirgelion' oedd disgrifiad Charles Darwin ohono: sut mae rhywogaethau newydd yn codi? Rydym yn deall llawer mwy erbyn hyn nag yn amser Darwin, wrth gwrs. Ond dim ond ers i wyddonwyr allu creu dilyniant DNA ar raddfa fawr yn rhad y gallwn obeithio deall sut mae'r broses yn gweithio ar y lefel fwyaf sylfaenol. 

Dyfarnwyd grant gwerth £250K gan Ymddiriedolaeth Leverhulme i'r Athro George Turner o Ysgol Gwyddorau Biolegol Prifysgol Bangor i astudio pysgod o lyn bach a ffurfiwyd mewn crater folcanig yn Tanzania.

Dyddiad cyhoeddi: 23 Hydref 2014

Ymchwilwyr Geiriau/Cerddoriaeth o Brifysgol Bangor yn rhan o ddau ddigwyddiad yng nghanol Llundain

Bu’r Darlithydd mewn Ffrangeg, Dr Helen Abbott a’r Cymrawd Ymchwil Er Anrhydedd mewn Ffrangeg, Sholto Kynoch yn cyd-gyflwyno sesiwn ar eu cywaith ymchwil sy’n edrych ar berfformio’r gân Ffrangeg yn ddiweddar.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Mai 2011

Ymchwilwyr i dreillio 'ddeunydd tywyll microbaidd' ar gyfer adnoddau biotechnoleg newydd

Yn y wobr gyntaf i Brifysgol Bangor gan ffynhonnell cyllido ymchwil o bwys yr Undeb Ewropeaidd, Horizon 2020 Program, bydd Yr Athro Peter Golyshin yn arwain consortiwm rhyngwladol o fwy na 20 o bartneriaid o'r byd academaidd a diwydiant o 12 o wledydd. Mae'r rhain yn cynnwys partneriaid diwydiannol rhyngwladol blaenllaw, a byddant yn gweithio ar broject cydweithredol pedair blynedd gwerth 6 miliwn Ewro. Bydd y project yn cloddio am, ac yn defnyddio, ensymau a metabolion sydd newydd eu darganfod, yn arbennig er mwyn cynhyrchu cemegau,  technolegau glanhau'r amgylchedd a chyffuriau gwrth-ganser.

 

Dyddiad cyhoeddi: 20 Ebrill 2015

Ymchwilwyr o’r Brifysgol yn ceisio adborth gan ofalwyr hŷn am bobl gyda dementia

Gall pobl 65 oed a hŷn sydd â phrofiad o edrych ar ôl rhywun â dementia gyfrannu at ymchwil sy’n cael ei gwneud ar hyn o bryd gan academyddion ym Mhrifysgol Bangor.   Mae economegwyr iechyd yno’n ymchwilio i ofynion economaidd gofalu am bobl â dementia.  Bydd canlyniadau eu hymchwil yn cyfrannu at siapio polisïau iechyd a gofal cymdeithasol ar draws  gwledydd Prydain.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Rhagfyr 2011

Ymchwilwyr yn cyfarfod yn Iwerddon i drafod effaith newid yn yr hinsawdd ar bysgodfeydd pysgod cregyn

Yn ddiweddar cyfarfu ymchwilwyr SUSFISH o Gymru ac Iwerddon yng Ngholeg y Brifysgol Cork i drafod effeithiau newid yn yr hinsawdd ar gynnyrch pysgodfeydd pysgod cregyn masnachol ym Môr Iwerddon.   Mae Prifysgol Bangor yn arwain y project cydweithredol hwn, dan nawdd Cronfa Datblygu Rhanbarthol Ewrop sy'n cynnull ynghyd arbenigwyr o Brifysgolion Bangor, Aberystwyth ac Abertawe a Choleg y Brifysgol Cork yn Iwerddon.    

Dyddiad cyhoeddi: 11 Mai 2012

Ymchwilwyr yn datgelu bod siarcod yn defnyddio’u cynffonau i ddyrnu wrth hela

Mae gwyddonwyr wedi dangos bod llwynogod môr (siarcod 'thresher'), yn hela heigiau o bysgod trwy chwipio eu cynffonau mor galed fel eu bod yn anafu ac yn lladd llawer o bysgod ar yr un pryd. Dyna a ddywed ymchwil a gyhoeddwyd yn y cyfnodolyn mynediad agored PLOS ONE gan Dr Simon Oliver, Dr John Turner a Tim D’Urban Jackson o Ysgol Gwyddorau Eigion Prifysgol Bangor, a Klemens Gann a Medel Silvosa o broject ymchwil a chadwraeth llwynogod môr yn y Philippines.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Gorffennaf 2013

Ymchwilwyr yn datgelu bod siarcod yn lanwaith

Mae gwyddonwyr ym Mhrifysgol Bangor wedi dangos am y tro cyntaf, bod siarcod yn ymweld â riffiau trofannol neu ‘forfynyddoedd’, i gael budd o wasanaethau glanhau a chael gwared ar barasitiaid llesteiriol oddi arnynt eu hunain.  Fodd bynnag, mae’r strategaeth yn beryglus, oherwydd drwy fod yno, maent yn agored i ymyrraeth gan weithgarwch dynol.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Mawrth 2011

Ymchwilydd o Fangor yn gyd-enillydd gwobr NewsHACK y BBC

Roedd Dewi Bryn Jones o Uned Technolegau Iaith Canolfan Bedwyr yn un o enillwyr gwobr Wynebu’r Gynulleidfa yn #newsHack: Languge Technology y BBC ar y cyd gyda BBC Cymru Fyw, BBC Connected Studio, a BBC Digital yn Llundain ar 15 ac 16 Mawrth 2016. Yr her yn y digwyddiad a drefnwyd gan y BBC News Labs oedd sut i helpu gwella newyddiaduraeth mewn amgylchedd amlieithog er mwyn manteisio ar newyddion a gwybodaeth mewn ieithoedd eraill, a darllen cynnwys mewn nifer o ieithoedd gwahanol.

Dyddiad cyhoeddi: 22 Mawrth 2016

Ymchwilydd rhyngwladol nodedig a chynghorwr iechyd cyhoeddus yn derbyn Cadair er Anrhydedd

Mae Prifysgol Bangor wedi rhoi Cadair er Anrhydedd i'r Athro Mark Bellis, ymchwilydd rhyngwladol adnabyddus a chynghorwr ym maes iechyd cyhoeddus. Rhoddwyd y gadair i gydnabod ei gyraeddiadau mewn sawl maes o iechyd cyhoeddus, yn cynnwys atal trais, alcohol, cyffuriau ac iechyd rhywiol.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Hydref 2014

Ymchwil ym Mhrifysgol Bangor yn ymddangos ar HORIZON

Bydd project ymchwil sy’n cael ei gynnal ym Mhrifysgol Bangor, gyda chyfraniad hanfodol aelodau cymunedau ar draws gogledd Cymru, yn derbyn sylw rhifyn nesaf prif gyfres ddogfen y BBC, Horizon (11 Mai 2016 BBC 2 8.00).

Dyddiad cyhoeddi: 5 Mai 2016

Ymchwil yn canfod ein bod yn 'drych-ddelweddu' cyffwrdd yn ystod cysylltiadau rhywiol ac yn trin corff ein partner fel ein corff ein hunain

Mae astudiaeth newydd ar swyddogaeth cyffwrdd a syllu wrth gael pleser rhywiol, a gynhaliwyd gan Brifysgol Bangor a Royal Holloway, Prifysgol Llundain, wedi dangos ein bod yn ysgogi drych-symudiad yn ystod cysylltiadau rhywiol trwy gyffwrdd â'n partneriaid yn y mannau lle rydym ni eisiau cael ein cyffwrdd.

Dyddiad cyhoeddi: 13 Awst 2020

Ymchwil yn chwilio am ofalwyr 'anweledig'

Credir bod dros 70,000 o bobl gydag anabledd dysgu yn byw yng Nghymru heddiw ond nid yw’r gwasanaethau cymdeithasol yn gwybod am fyw nag oddeutu 12,000 ohonynt. Felly mae hyn yn awgrymu bod degau o filoedd o bobl gydag anabledd dysgu yn byw gyda gofalwyr sy'n aelodau o'r teulu. 

Dyddiad cyhoeddi: 13 Mawrth 2013

Ymchwil yn cynnwys Prifysgol Bangor sy'n berthnasol i adferiad llawn cleifion Covid-19 wedi ei ddyfynnu gan Senedd Ewrop

Cyhoeddwyd ymchwil gan yr Athro Dyfrig Hughes o'r Ganolfan Economeg Iechyd a Gwerthuso Meddyginiaethau yn Ysgol y Gwyddorau Iechyd ar effaith economaidd syndrom blinder cronig (CFS)  - a adwaenir hefyd fel enseffalomyelitis myalgig (ME) - yn y cyfnodolyn Healthcare yn ddiweddar. 

Dyddiad cyhoeddi: 7 Mai 2020

Ymchwil yn helpu i sicrhau £90 miliwn i ysgolion

Mae ymchwil o Brifysgol Bangor, sy'n dangos effeithiolrwydd cyllid ychwanegol i ysgolion, wedi galluogi Llywodraeth Cymru i gynyddu lefelau cyllido i ysgolion er mwyn mynd i'r afael â thlodi yng Nghymru.

Fe wnaeth yr ymchwil gydweithredol, a gomisiynwyd gan GWE ac ERW (dau ddarparwr gwasanaethau gwella ysgolion), roi tystiolaeth i Lywodraeth Cymru a oedd yn sail i'w phenderfyniad i gynyddu cyllid i ysgolion o £90 miliwn pellach yn 2018-19 dan y Grant Datblygu Disgyblion.    Fe wnaeth addysgwyr, seicolegwyr, gwyddonwyr cymdeithasol ac arbenigwyr yn y gyfraith - sydd wedi casglu ynghyd brofiad enfawr o weithio gydag ysgolion, disgyblion a phlant - ddod at ei gilydd i wneud arolwg cynhwysfawr o'r modd y gall tlodi fod yn effeithio ar gyrhaeddiad addysgol yng Nghymru.

Dyddiad cyhoeddi: 30 Ebrill 2018

Ymchwil ynni môr Bangor yn cael ei enwi mewn gwybodaeth Seneddol y DU

Cyfeiriwyd at ymchwil diweddar gan Brifysgol Bangor ar swyddogaeth ynni môr i sicrhau dyfodol carbon isel, gwydn a chynaliadwy mewn eitem ar Ynni Adnewyddadwy Môr yn yr UK Parliament POST.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Mehefin 2020

Ymchwil yn Ysbrydoli

Deilliodd sawl cerdd yng nghyfrol newydd Siôn Aled, Meirioli, o’i brofiadau wrth gyflawni gwaith ymchwil gydag Ysgol Addysg Prifysgol Bangor i ffactorau’n effeithio ar ddefnydd disgyblion ysgol o’r Gymraeg yn gymdeithasol.

Dyddiad cyhoeddi: 3 Awst 2018

Ymddangosiad naturiol yn llawer pwysicach na cholur wrth bwyso a mesur dengarwch

Mae’r syniad bod colur yn eich gwneud yn fwy deniadol i’w weld ym mhob man  o’n cwmpas. Ar y rhyngrwyd ceir miloedd o diwtorialau ar sut i roi colur, mae cylchgronau ffasiwn yn llawn erthyglau ar hoff goluron enwogion, ac mae llawer o ferched yn teimlo na allant fynd allan o’r tŷ hebddo. Mae’r ymddygiad beunyddiol yma wedi bod yn bwnc ymchwiliadau gwyddonol hefyd, gyda llawer o astudiaethau’n darganfod bod merched nid yn unig yn cael eu hystyried yn fwy deniadol gyda cholur, ond eu bod hefyd yn iachach, yn fwy medrus ac yn fwy hoffus.

Dyddiad cyhoeddi: 28 Ionawr 2015

Ymestyn y Food Dudes yn ninas Wolverhampton

 

Mae Ymddiriedolaeth Gofal Sylfaenol GIG Dinas Wolverhampton, sydd wedi arloesi ym Mhrydain drwy fabwysiadu defnydd cynllun Food Dudes i annog plant ysgol i fwyta rhagor o ffrwythau a llysiau, wedi penderfynu ymestyn y cynllun am ddwy flynedd arall.

Wedi’i ddatblygu gan Uned Ymchwil Bwyd a Gweithgaredd Ysgol Seicoleg Prifysgol Bangor, cafodd y cynllun ei gyflwyno yn Ionawr 2009. Roedd wedi’i gynllunio i redeg tan Ragfyr 2011, gan fod o fudd i 20,000 o ddisgyblion Ysgolion cynradd ac arbennig – ar gost o £500,000.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Rhagfyr 2010

Ymgynghorwyr Ernst & Young yn cynnal gweithdy gyda myfyrwyr Ysgol Busnes Bangor

Yn ddiweddar, dychwelodd Peter Bellamy, alumni Prifysgol Bangor, sydd bellach yn gweithio i gynghorwyr blaenllaw ledled y byd, Ernst & Young, Efrog Newydd, i Ysgol Fusnes Bangor i gyflwyno gweithdy i fyfyrwyr busnes.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Tachwedd 2017

Ymuno i gael ynni rhatach o lanw'r môr

Mae eigionegwyr yn Ysgol Gwyddorau'r Eigion Prifysgol Bangor yn lansio project mawr i astudio cynnwrf y llanw yn y Fenai. Sut gall y project hwn helpu i leihau costau datblygu, gan arwain at ynni rhatach o'r llanw?

Mae egni'r môr yn cynrychioli adnodd ynni helaeth a heb ei ddefnyddio gan fwyaf. Amcangyfrifwyd bod y farchnad fyd-eang am ynni morol werth tua £76 biliwn rhwng 2016 ac 2050, yn ôl y ffigurau a ryddhawyd gan yr Ymddiriedolaeth Garbon.

Er mwyn cael mynediad i'r ffynhonnell hon o ynni, mae eigionegwyr yn Ysgol Gwyddorau'r Eigion Prifysgol Bangor wedi ennill dau grant mawr gwerth £230k i astudio'r cynnwrf yn y cefnfor. Yr amcan yw helpu i wella dyluniad a gweithrediad dyfeisiau i ddal ynni'r llanw.

Dyddiad cyhoeddi: 25 Ebrill 2017

Ymweliad ag UDA i ymchwilio i Kubrick – un o gyfarwyddwyr ffilmiau gorau America ar ôl y Rhyfel

Mae Dr Nathan Abrams, Uwch Ddarlithydd Astudiaethau Ffilm yn Ysgol Astudiaethau Creadigol a'r Cyfryngau Prifysgol Bangor, wedi ennill Cymrodoriaeth Sefydliad Dorot yng Nghanolfan Ymchwil Dyniaethau Harry Ransom ym Mhrifysgol Texas, Austin – cymrodoriaeth bwysig ac enwog yn rhyngwladol, y mae cystadleuaeth ffyrnig amdani.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Mehefin 2013

Ymweliad yr Athro Vera Trappmann â’r Ysgol Gwyddorau Cymdeithas ar Gyfnewid Dysgu Erasmus

Bydd yr Athro Vera Trappmann o Brifysgol Otto-von-Guericke, Magdeburg, yr Almaen, yn ymweld â’r Ysgol ar Gyfnewid Dysgu Erasmus yn ystod yr wythnos sy’n dechrau ar 18 Mawrth.  Mae hi’n Athro Cymdeithaseg a Chymdeithasau Ewropeaidd, ac mae ei hymchwil gymharol yn ymwneud â chydberthnasoedd llafur, lles a chyfrifoldeb corfforaethol yng Ngorllewin, Canolbarth a Dwyrain Ewrop.

Dyddiad cyhoeddi: 14 Mawrth 2013

Ymwybyddiaeth ofalgar ar frig yr agenda wrth i Weinidog yr Wrthblaid ar gyfer Iechyd Meddwl ymweld â Phrifysgol Bangor

Bu i Luciana Berger, Gweinidog Cabinet yr Wrthblaid ar gyfer Iechyd Meddwl, dreulio'r prynhawn yng Nghanolfan Ymchwil ac Ymarfer Ymwybyddiaeth Ofalgar Prifysgol Bangor i gwrdd â'u tîm a thrafod ymwybyddiaeth ofalgar mewn cymdeithas. Wedyn, cyflwynodd Ms Berger ddarlith gyhoeddus y Dirprwy Is-ganghellor Yr Athro Oliver Turnbull ar Niwrowyddoniaeth i Seicotherapyddion.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Ionawr 2016

Ymwybyddiaeth Ofalgar mewn Cymdeithas: cyflwynwyd gan Ganolfan Ymchwil ac Ymarfer Ymwybyddiaeth Ofalgar Prifysgol Bangor

Fe wnaeth y Ganolfan Ymchwil ac Ymarfer Ymwybyddiaeth Ofalgar, rhan o’r Ysgol Seicoleg, gynnal cynhadledd wyddonol ym mis Mawrth 2013 yng Nghaer, o’r enw ‘Ymwybyddiaeth Ofalgar mewn Cymdeithas’. Roedd yn gynhadledd tridiau gyda  582 o bobl yn dod yno, yn cynnwys cynadleddwyr o nifer o wledydd Ewropeaidd, a rhai o Awstralia ac America.

Dyddiad cyhoeddi: 17 Ebrill 2013

Yn hyblyg ac ymhobman- ac eto gall fod y babŵn wrth risg

Er ei fod mor gyffredin i rai ardaloedd yn Affrica Is-Sahara fel eu bod yn cael ei ystyried yn boendod i rai cymunedau, mae ymchwil newydd yn dangos y gall hanner y chwe rhywogaeth o fabŵn sydd yn bresennol yn y rhanbarth fod mewn peryg o beidio ag oroesi erbyn canol y ganrif.

Er bod y rhan fwyaf o rywogaethau o fabŵn yng nghategori ‘o Bryder Lleiaf’ n ôl Rhestr Goch yr IUCN o Rywogaethau wrth Risg, mae papur diweddar yn y Journal of Biogeography yn datgelu y gallent brofi ymdrech i fodoli o dan amodau hinsawdd y dyfodol.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Mai 2019

Yn ôl adroddiad, gellid creu ffrydiau incwm newydd wrth dyfu'n fasnachol blanhigion gwyllt sydd dan fygythiad o’u gor-gasglu

Efallai bod dail palmwydd egsotig o goedwigoedd yn Belize, Canolbarth America,   sydd yn eich tusw Sul y Mamau eleni. Mae eu hallforio ar gyfer y diwydiant trefnu blodau yn bygwth parhad un planhigyn yn ei gynefin gwyllt ac mae'n enghraifft o un o lawer o fygythiadau o'r fath i glystyrau o blanhigion gwyllt.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Mawrth 2012

Yn ôl tîm o wyddonwyr, cafodd heidiau o anifeiliaid ffyrnig effaith ar ecosystem y cyfnod Pleistosen

Roedd Dr Matt Hayward, Uwch Ddarlithydd mewn Cadwraeth yn y Coleg Gwyddorau Naturiol, Prifysgol Bangor yn rhan o dîm sydd wedi nodi’r rôl hollbwysig a chwaraewyd gan ysglyfaethwyr mawrion wrth reoli niferoedd llysysyddion (herbivores) mewn ecosystemau.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Hydref 2015

Yoga in the workplace can reduce back pain and sickness absence

Dyma erthygl yn Saesneg gan yr Athro Rhiannon Tudor Edwards a ned Hartfiel o'r Ganolfan Economeg Iechyd a Gwerthuso Meddyginiaethau sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 8 Rhagfyr 2017

You are more likely to deny the truth in your second language

Dyma erthygl yn Saesneg gan Manon Jones O'r Ysgol Seicoleg a Ceri Ellis o Brifysgol Manceinion sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Ionawr 2018

Yr anifeiliaid mwyaf hirhoedlog yn datgelu cyfrinachau newid hinsawdd

Mae ymchwilwyr ym Mhrifysgol Bangor wedi defnyddio rhai o’r anifeiliaid mwyaf hirhoedlog yn y byd i edrych ar sut mae Gogledd Môr yr Iwerydd wedi effeithio ar ein hinsawdd dros y 1,000 o flynyddoedd diwethaf. 

Dyddiad cyhoeddi: 12 Mehefin 2012

Yr astudiaeth fwyaf erioed ar effaith pysgota'n dod â gobaith i bysgotwyr cregyn bylchog Bae Ceredigion

Mae gwyddonwyr o Brifysgol Bangor, a fu'n cydweithio â Chymdeithas Pysgotwyr Cymru, Llywodraeth Cymru ac Adnoddau Naturiol Cymru, wedi cyhoeddi eu darganfyddiadau o'r astudiaeth fwyaf erioed ar effaith pysgota, a gyllidwyd yn rhannol gan y Gronfa Pysgodfeydd Ewropeaidd. 

Dyddiad cyhoeddi: 13 Awst 2015

Yr Athro Angharad Price yn ennill categori'r Dramodydd Gorau

Llongyfarchiadau mawr i'r Athro Angharad Price o Ysgol y Gymraeg Prifysgol Bangorar ennill categori'r Dramodydd Gorau yn yr Iaith Gymraeg yng Ngwobrau Theatr Cymru 2017 a gynhaliwyd nos sadwrn yng Nghanolfan Celfyddydau Taliesin yn Abertawe (25 Chwefror 2017).

Dyddiad cyhoeddi: 27 Chwefror 2017

Yr Athro David Crystal yn gwobrwyo’r myfyriwr blwyddyn cyntaf gorau Ieithyddiaeth ac Iaith Saesneg

Bu i Gemma Hutchinson, enillydd Gwobr David Crystal am y myfyriwr blwyddyn cyntaf gorau 2013/14, dderbyn ei gwobr ar ddiwrnod David Crystal yr Ysgol Ieithyddiaeth ac Iaith Saesneg ar 4 Chwefror 2015.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Chwefror 2015

Yr Athro Dean Williams yn dylanwadu ar Ganllawiau NICE

Mae clefyd diabetig y traed yn broblem gynyddol ac yn faich sylweddol ar ddarpariaeth gofal iechyd ledled y byd. Mae briwiau traed yn gallu arwain at gymhlethdodau difrifol, yn cynnwys colli coesau a thraed, sydd â goblygiadau personol ac economaidd-gymdeithasol difrifol. Amcangyfrifwyd bod y gost o ofal dros glefyd diabetig y traed yn Lloegr yn 2010–2011 yn £580m.

 

Dyddiad cyhoeddi: 8 Rhagfyr 2015

Yr Athro Dermot Cahill yn siarad am Wythnos Caffael gyda BBC Radio Cymru

Cyfwelwyd yr Athro Dermot Cahill, Pennaeth Ysgol y Gyfraith, gan BBC Radio Cymru Dydd Iau diwethaf, 22ain Mawrth 2012. Trafododd Wythnos Caffael Sefydliad Astudiaethau Cystadleuaeth a Chaffael – y cyntaf erioed – sydd yn cymryd lle ym Mhrifysgol Bangor yr wythnos hon (27-30 Mawrth).

Dyddiad cyhoeddi: 27 Mawrth 2012

Yr Athro Emily Cross a Dathliadau 10 Mlynedd y Cyngor Ymchwil Ewropeaidd

Gwahoddwyd Yr Athro Emily Cross o Ysgol Seicoleg Prifysgol Bangor i siarad yn Nghynhadledd Dathliadau 10 Mlynedd y Cyngor Ymchwil Ewropeaidd yn ddiweddar, lle bu’n rhannu llwyfan gyda rhai o ymchwilwyr mwyaf blaenllaw Ewrop.

Dyddiad cyhoeddi: 24 Mawrth 2017

Yr Athro John Turner, Deon Newydd Ymchwil Ôl-radd

Mae'r Athro Turner wedi'i benodi i swydd newydd ym Mhrifysgol Bangor, sef Deon Ymchwil Ôl-radd. 

Bydd yr Athro Turner yn arwain yr Ysgol Ddoethurol yn y swydd allweddol hon i gefnogi a datblygu cymuned ymchwil ôl-radd y brifysgol, sydd eisoes yn fywiog a blaengar.  Amcanion yr Ysgol Ddoethurol yw rhoi hyfforddiant a chefnogaeth o safon uchel, sicrhau bod ôl-raddedigion ymchwil yn cael profiad rhagorol, denu cynlluniau cyllido newydd, a chynyddu nifer myfyrwyr ôl-radd ym Mhrifysgol Bangor. 

Dyddiad cyhoeddi: 20 Hydref 2016

Yr Athro Peter Huxley yn cyflwyno canfyddiadau o ymchwil i gynhwysiad cymdeithasol i ddarparwyr gwasanaeth iechyd meddwl yn Hong Kong

Mae Peter Huxley, Athro Ymchwil Iechyd Meddwl yn y Ganolfan Iechyd Meddwl a Chymdeithas, wedi rhannu ei ganfyddiadau o’i broject, a gyllidwyd gan y Cyngor Ymchwil Economaidd a Chymdeithasol mewn gweithdy yn Hong Kong.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Hydref 2015

Yr Athro Ray Karl yn llwyddo i ddenu dros £575,000 mewn grant cydweithredol

Mae'r Athro Ray Karl, sy'n Athro Archaeoleg a Threftadaeth ym Mhrifysgol Bangor, yn gyd-arweinydd y project 'Cyd-gynhyrchu safbwyntiau amgen am dreftadaeth goll' sydd wedi ennill grant gwerth oddeutu £575,000 o dan geisiadau 'Cymunedau Cysylltiedig' Cyngor Ymchwil y Celfyddydau a’r Dyniaethau.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Medi 2013

Yr Athro Vyv Evans i gymryd rhan mewn dadl yn yr International Science Festival, Caeredin.

Bydd yr Athro Vyv Evans yn cymryd rhan mewn dadl 90 munud yn yr Edinburgh International Science Festival eleni, ar 15 Ebrill 2015 am 8pm.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Chwefror 2015

Yr Athro Vyv Evans yn trafod a oes modd dehongli emojis fel iaith

Ar gyfer papur newydd The Guardian wythnos yma, mae’r Athro Vyv Evans yn trafod a oes modd dehongli emojis fel iaith.

Dyddiad cyhoeddi: 16 Chwefror 2015

Y rhesymau dros gymryd rhan mewn gweithgareddau risg uchel yn cael eu datgelu am y tro cyntaf

Ers dros 50 mlynedd, meddyliwyd mai "chwilio am gyffro" oedd cymhelliad pobl dros gymryd rhan mewn gweithgareddau risg uchel. Mae gwaith ymchwil newydd yn herio'r farn simplistig honno'n llwyr.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Gorffennaf 2013

Yr hyn y gall adar môr ei ddweud wrthym am y llanw

When the UK's Royal Society for the Protection of Birds (RSPB) set out to tag razorbills, their aim was to track their behaviour and movements along the coast of North Wales. The tag data revealed that, at night, these seabirds spent a lot of their time idle on the sea surface. "We saw this as an opportunity to re-use the data and test if the birds might be drifting with the tidal current," says Matt Cooper, a Master of Oceanography graduate from Bangor University in Wales. It turns out they were, according to a new study led by Cooper that shows the potential of using seabirds to measure ocean currents. The results are published today in the European Geosciences Union journal Ocean Science.

Dyddiad cyhoeddi: 29 Tachwedd 2018

Yr hyn y gall ein carthffosiaeth ei ddatgelu am gyfraddau heintiad Covid-19 yn y gymuned

Yr hyn y gall ein carthffosiaeth ei ddatgelu am gyfraddau heintiad Covid-19 yn y gymuned

Mae gwyddonwyr Prifysgol Bangor yn gweithio gyda Dŵr Cymru ac United Utilities i fonitro lefelau cefndirol y coronafeirws mewn gwahanol ardaloedd.

Mae'r gwyddonwyr wedi dangos, o olrhain y feirws marw sy'n cael ei ollwng o'r corff yn  naturiol, cawn rybudd cynnar ynghylch pryd y gallai rhai ardaloedd fod yn agosáu at anterth nesaf Covid-19, oherwydd gall symptomau gymryd hyd at bythefnos i ddod i'r amlwg, a does dim symptomau ar oddeutu 20% o'r boblogaeth neu fwy.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Mai 2020

Ysbrydolwyd gan 2001 - Cystadleuaeth i Fyfyrwyr Prifysgol Bangor

Dyddiad cyhoeddi: 16 Ebrill 2018

Y "Scallop Association” yn ariannu project cydweithredol i ddiffinio pysgodfa cregyn bylchog y Sianel

Mae project ymchwil PhD wedi ei ariannu gan ddiwydiant wedi dechrau ym Mhrifysgol Bangor i wella dealltwriaeth pobl am bysgodfa cregyn bylchog yn y Sianel.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Rhagfyr 2011

Y Sefydliad Dyfodol Niwclear wedi'i enwi fel rhan o broject Dichonoldeb a Datblygu Adweithydd Modiwlaidd Uwch (AMR)

Mae Adran Busnes, Ynni a Strategaeth Ddiwydiannol Llywodraeth y DU wedi cyhoeddi’n ddiweddar y bydd Sefydliad Dyfodol Niwclear Prifysgol Bangor yn rhan o broject Dichonoldeb a Datblygu Adweithydd Modiwlaidd Uwch (AMR) gwerth £10M dan arweiniad Westinghouse.

Wrth i'r wlad ymdrechu i gynhyrchu Sero CO2, mae ynni niwclear yn cael ei ddefnyddio fel un o'r adnoddau mwyaf blaenllaw sy'n darparu trydan cyson dibynadwy, cynaliadwy, CO2 isel.

Dyddiad cyhoeddi: 20 Awst 2020

Ysgol Busnes Bangor i gynnal cynhadledd o bwys ar Economïau Mwslimaidd

Sut y gellir hyrwyddo datblygiad ariannol yn y byd Mwslimaidd? Dyma’r cwestiwn a ofynnir ac sydd i’w trafod mewn cynhadledd ym Mhrifysgol Bangor ym Medi, mewn cydweithrediad â’r Banc Datblygu Islamaidd (IDB).

Dyddiad cyhoeddi: 1 Medi 2014

Ysgol Busnes Bangor yn un o’r 15 uchaf yn y byd am ymchwil i fancio

Mae Ysgol Busnes Bangor nawr ymhlith y 15 sefydliad gorau yn y byd am ymchwil ym maes Bancio (Hydref 2013).

Dyddiad cyhoeddi: 7 Tachwedd 2013

Ysgol Busnes Bangor yn un o’r 20 uchaf yn y byd am ymchwil i fancio

Mae Ysgol Busnes Bangor nawr ymhlith y 20 sefydliad gorau yn y byd am ymchwil ym maes Bancio (Ebrill 2013).

Dyddiad cyhoeddi: 24 Mai 2013

Ysgol Busnes Bangor yw’r gorau ym Mhrydain am ymchwil Bancio

Ysgol Busnes Bangor yw’r sefydliad gorau ym Mhrydain – ac un o 30 goreuon y byd – am ymchwil Bancio, yn ôl arolwg diweddar.

Dyddiad cyhoeddi: 11 Medi 2012

Ysgolhaig yn dychwelyd i’w mamwlad i drafod Chwedlau Arthuraidd

Mae academydd a syrthiodd mewn cariad â llenyddiaeth Arthuraidd tra’n fyfyriwr israddedig yn Rwmania yn dychwelyd i'w mamwlad i gyflwyno ei hymchwil diweddaraf mewn cynhadledd ryngwladol lle bydd arbenigwyr Arthuraidd o bob cwr o'r byd.

Mae Cyngres y Gymdeithas Arthuraidd Ryngwladol yn cael ei gynnal gan y Ganolfan Astudiaethau Canoloesol ym Mhrifysgol Bucharest, Romania, ym mis Gorffennaf (20-27 Gorffennaf 2014).

Dyddiad cyhoeddi: 10 Gorffennaf 2014

Ysgolhaig Ysgol Busnes Bangor yn cyflwyno mewn Seminar Cyfnewid Syniadau

Mae aelod o Ysgol Busnes Bangor wedi cyfrannu at seminar ddylanwadol ym maes llunio polisi yn ddiweddar.

Derbyniodd Dr Edward Jones, darlithydd y Coleg Cymraeg Cenedlaethol mewn Economeg, wahoddiad i draddodi mewn Seminar Cyfnewid Syniadau yng Nghaerdydd, a oedd yn cael ei chynnal gan Wasanaeth Ymchwil Cynulliad Cenedlaethol Cymru a Chymdeithas Ddysgedig Cymru. 

Dyddiad cyhoeddi: 10 Mawrth 2017

Ysgol Ieithoedd Modern Prifysgol Bangor yn cynnal cynhadledd The GDR Today III

Mae Prifysgol Bangor yn falch o gael cynnal y drydedd mewn cyfres o gynadleddau ôl-raddedig sy’n dwyn y teitl The GDR Today ar 6-7 Ebrill 2017.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Mawrth 2017

Ysgoloriaethau Astudio Dramor

Dyddiad cau ar gyfer ceisiadau ydy Gorffennaf 12fed.  Cliciwch yma am fwy o wybodaeth.

Dyddiad cyhoeddi: 27 Mehefin 2012

Ysgoloriaethau Ymchwil 2021/22

Dyddiad cyhoeddi: 1 Rhagfyr 2020

Ysgoloriaeth Ôl-radd Cyfrwng Cymraeg: Polisi Cymdeithasol

Mae Ysgol Gwyddorau Cymdeithas Prifysgol Bangor yn cynnig ysgoloriaeth ôl-radd cyfrwng Cymraeg ym maes Polisi Cymdeithasol i ddechrau 1 Hydref 2011. Cyllidir yr ysgoloriaeth hon gan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol.  Mae cyllid ar gael am hyd at bum mlynedd, yn cynnwys tair/pedair blynedd fel myfyriwr ymchwil am ddoethuriaeth a blwyddyn ychwanegol fel cymrawd dysgu.  Bydd yr ysgoloriaeth ôl-radd yn cynnwys costau hyfforddi’r brifysgol (y gyfradd gyfredol i fyfyrwyr cartref/UE  yw £3,466) a hefyd grant gynnal (y gyfradd gyfredol yw £13,590 y flwyddyn). Gwahoddir ceisiadau gan ddarpar ymchwilwyr gyda chefndir ym maes gwyddorau cymdeithas ac sydd â diddordeb mewn polisi iechyd yng Nghymru ers datganoli.  Bydd angen i’r ymgeisydd llwyddiannus hefyd wneud peth gwaith dysgu cyfrwng Cymraeg yn yr Ysgol Gwyddorau Cymdeithas fel un o amodau'r ysgoloriaeth.  Ystyrir blwyddyn olaf yr ysgoloriaeth yn flwyddyn gymrodoriaeth pryd y bydd yr ymrwymiadau dysgu’n cynyddu.

Dyddiad cyhoeddi: 31 Awst 2011

Ysgoloriaeth PhD

Mae Ysgol y Gymraeg Prifysgol Bangor yn rhan o gonsortiwm Astudiaethau Celtaidd gyda deuddeg adran academaidd arall mewn prifysgolion ledled Prydain.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Rhagfyr 2017

Ysgoloriaeth Santander i Ymchwilwyr ar ddechrau eu gyrfa

Gall ymchwilwyr ar ddechrau eu gyrfa a gyflogir ar hyn o bryd ym Mhrifysgol Bangor fod yn gymwys i wneud cais am ysgoloriaeth 12 mis o £5,000. Mwy o fanylion yma.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Ionawr 2012

Ysgoloriaeth ymchwil gyntaf dathlu canmlwyddiant a chwarter Prifysgol Bangor yn cael ei chwblhau.

Yn ddiweddar fe wnaeth Marco Giudici, 29, o Filan, gwblhau ei ysgoloriaeth ymchwil mewn Hanes.   Marco, sy'n awr yn byw yn Hitchin, Swydd Hertford, yw'r cyntaf i gwblhau un o'r ysgoloriaethau ymchwil a roddwyd ar achlysur dathlu canmlwyddiant a chwarter Prifysgol Bangor.

Mae'r ysgoloriaethau arbennig hyn yn rhan o raglen y Brifysgol i ehangu ei darpariaeth ôl-radd. Eu nod yw denu myfyrwyr neilltuol o dda sy’n dymuno astudio yn y Brifysgol rymus hon sydd â phwyslais ar ymchwil.

Dyddiad cyhoeddi: 26 Chwefror 2013

Ysgol Seicoleg Bangor i chwarae rhan flaenllaw mewn ymchwil £1.1.M MRC yn ymwneud â dibyniaeth a mania

Bydd Ysgol Seicoleg, Prifysgol Bangor yn gwneud ymchwil i driniaeth ffarmacolegol newydd ar gyfer afiechydon seiciatrig.  Mae ymchwilwyr ym Mhrifysgol Bangor a Phrifysgol Rhydychen, a Phrifysgol British Columbia, wedi cael nawdd gan y Cyngor Ymchwil Feddygol i werthuso gallu cyffur newydd i leihau ymddygiadau byrbwyll a gysylltir â dibyniaeth ar alcohol a chyffuriau yn ogystal â mania.

 

Dyddiad cyhoeddi: 6 Mawrth 2014

Ysgol y Gyfraith Bangor yn croesawu ysgolheigion nodedig fel darlithwyr gwadd

Bydd Ysgol y Gyfraith Bangor yn croesawu dau  ddarlithydd gwadd nodedig i Fangor ym mis Tachwedd 2011.

Bydd yr Athro Jason Chuah, Pennaeth Cyfraith Academaidd yn Ysgol y Gyfraith Prifysgol y Ddinas Llundain, yn cyflwyno seminar ar "Letters of Credit -  Reconciling legal rules with commercial realities” ar ddydd Llun, 14 Tachwedd. Bydd yr Athro Z Wang o Brifysgol Astudiaethau Tramor  Beijing hefyd yn cyflwyno seminar ar 14 Tachwedd. Bydd yn rhoi seminar o’r enw  "The Evolving Nature of EU Power and Sino-EU Relations in the 21st century".

Dyddiad cyhoeddi: 14 Tachwedd 2011

Ysgol y Gyfraith Bangor yn ymuno â'r Ysgol Peirianneg Electronig i gydweithio gyda 5 gwlad Ewropeaidd arall mewn rhaglen ymchwil Ewropeaidd drawswladol fawr

Bydd Ysgol y Gyfraith Prifysgol Bangor yn ymuno â grŵp elitaidd o brifysgolion a sefydliadau ar raglen ymchwil gydweithredol draws wladol drwy Ewrop i gefnogi cwmnïau gwybodaeth ddwys â’r potensial o dwf uchel. 

Bydd Prifysgol Bangor, yr unig bartner o’r Deyrnas Unedig a wahoddwyd i ymuno â’r consortiwm, yn gweithio ar y cyd gyda Phrifysgol Tilburg, yr Iseldiroedd, i ymchwilio i sut gall busnesau newydd â’r potensial o dwf uchel gael budd o gymryd rhan mewn caffael cyhoeddus, a’r heriau maent yn eu hwynebu wrth wneud hynny.   

Dyddiad cyhoeddi: 14 Mai 2012

Ysgrifennydd y Cabinet yn ymweld â Chanolfan BioGyfansoddion Prifysgol Bangor

Ymwelodd Ysgrifennydd Economi a Thrafnidiaeth Cabinet Llywodraeth Cymru â Chanolfan BioGyfansoddion Prifysgol Bangor yn ddiweddar, i weld enghreifftiau o waith ymchwil cydweithredol y ganolfan.

Dyddiad cyhoeddi: 1 Awst 2018

Ystlumod yn defnyddio'r machlud i fudo

Gallai ystlumod sy'n pwyso dim mwy na 6 gram, sy'n mudo dros fil o filltiroedd o'r Baltig i Brydain, fod yn allweddol i ddatgelu sut mae mamaliaid sy'n mudo yn dod o hyd i'w ffordd.

Rydym yn gwybod mwy am sut mae adar ac ymlusgiaid a physgod yn dod o hyd i'w ffordd nag ydym am famaliaid fel morfilod neu gnwod, ond caiff un rhan o'r cwestiwn ei ateb yn rhifyn diweddaraf Current Biology.

Dyddiad cyhoeddi: 12 Ebrill 2019

Y tu ôl i Eyes Wide Shut

Bydd symposiwm, yr unig un o'i fath i'w gynnal yn y Deyrnas Unedig, yn edrych ar waddol Eyes Wide Shut, ffilm olaf y cyfarwyddwr ffilm, Stanley Kubrick.

Mae'r digwyddiad yn gydweithrediad rhwng yr UAL Archives and Special Collections Centre a Phrifysgol Bangor.

Dyddiad cyhoeddi: 10 Rhagfyr 2019

Zimbabwe ditches its dollar in the end of an economic era

Dyma erthygl yn Saesneg gan Yr Athro Bernardo Batiz-Lazo  o’r Ysgol Fusnes sydd yn cael ei hail gyhoeddi o'r gwreiddiol ar dudalen The Conversation ar ein tudalen Saesneg o dan drwydded Creative Commons. Mae The Conversation yn safle sy’n galluogi academyddion i ysgrifennu’n uniongyrchol er mwyn rhannu eu harbenigedd gyda’r cyhoedd. Darllenwch yr erthygl wreiddiol.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Mehefin 2015