Rhaglen ARFer

Beth ydy ARFer?

Methodoleg newid ymddygiad ydy’r rhaglen ARFer. Mae wedi’i hysbrydoli gan broject gan gwmni Soziolinguistika Klusterra yng Ngwlad y Basg. Bwriad ARFer yw newid arferion iaith i alluogi cydweithwyr sydd yn gallu siarad Cymraeg (ond sydd wedi sefydlu arferiad o ddefnyddio Saesneg) i ddefnyddio mwy o Gymraeg yn y gwaith. Gwneir hyn drwy gymhwyso dwy egwyddor sydd yn deillio o’r gwyddorau ymddygiad:

• Ymrwymo i ymddwyn mewn ffordd benodol;
• Manteisio ar y dylanwad sylweddol mae rhagosodiadau yn gallu ei gael ar ymddygiad pobl.

Tystiolaeth o effaith ARFer

Rydym wedi gweithredu ARFer mewn amrywiaeth o weithleoedd. Cyn rhoi’r rhaglen ARFer ar waith mewn gweithle, rydym wedi sicrhau ein bod yn sefydlu mesuriadau gwaelodlin o ddefnydd iaith – hynny ydy, mesur faint o Gymraeg sydd yn cael ei defnyddio fel arfer yn y gweithle. Rydym wedyn yn casglu data ar ddefnydd iaith y staff pan fo ARFer ar waith. Mae hyn yn cynnig y cyfle inni gymharu ymddygiad iaith rhwng y cyfnodau er mwyn asesu effaith potensial y rhaglen ar y defnydd o’r Gymraeg.

Mae’r graff isod yn rhoi cipolwg o’n canlyniadau cychwynnol ac yn amlygu effaith y rhaglen ar ddefnydd iaith staff.

Ar y gweill:

Rydym ar hyn o bryd yn gweithio ar lunio ‘Pecyn ARFer’ ar sail tystiolaeth fydd yn galluogi sefydliadau eraill i weithredu’r rhaglen yn eu sefydliadau hwy.

Effaith COVID-19 ar ddefnydd o’r Gymraeg yn y gwaith

Yn sgil effaith pellgyrhaeddol y pandemig ar ein gweithleoedd, rydym yn awyddus i ddeall effaith y newid i weithio o bell ar y defnydd o’r Gymraeg yn y gwaith. Ein bwriad yw datblygu’r rhaglen ARFer mewn ffordd a fydd yn cefnogi gweithleoedd i gynnal y Gymraeg yn y cyd-destun newydd hwn.

Er mwyn rhoi hyn ar waith, rydym wedi llunio holiadur ar y Gymraeg yng nghyd-destun gweithio o bell. Byddem yn ddiolchgar pe baech yn llenwi’r holiadur ac yn ein cynorthwyo i’w rannu’n eang. Gallwch ddilyn y dolenni isod neu lenwi'r holiadur yn y ffrâm:

Fersiwn Gymraeg
Fersiwn Saesneg

Am ragor o wybodaeth:

Os oes gennych unrhyw ymholiadau ynglŷn â rhaglen ARFer, cysylltwch â:

Dr Lowri Angharad Hughes, (Cyfarwyddwr Prosiect)
Arwel Tomos Williams, (Ymchwilydd)

Aelodau eraill y tîm ymchwil

Yr Athro Carl Hughes, (Pennaeth yr Ysgol Addysg)
Dr Emily Roberts-Tyler, (Darlithydd yn yr Ysgol Addysg)
David Stephen Parry, (Myfyriwr PhD yn yr Ysgol Seicoleg)