Cerddoriaeth Boblogaidd yng Nghymru

Mae ymchwil ym maes Cerddoriaeth Boblogaidd yng Nghymru wedi datblygu ochr yn ochr â sefydlu Canolfan Uwch Astudiaethau Cerddoriaeth Cymru (CUACC) yng nghanol y 1990au. Yn gyson, bu CUACC yn darparu llwyfan ar gyfer trafodaethau rhyngddisgyblaethol ac academaidd difrifol ynglŷn ag ystyron cymdeithasol, gwleidyddol, diwylliannol, testunol a cherddorol cerddoriaeth boblogaidd yng Nghymru’n gyffredinol, ac yng nghyswllt pop Cymraeg yn benodol. Mae cyfraniadau gan ysgolheigion blaenllaw yn y maes hwn wedi ymddangos ym mron pob rhifyn o gylchgrawn y Ganolfan, Hanes Cerddoriaeth Cymru, gan amrywio o ddadansoddiad testunol caneuon pop neu astudiaethau cymdeithasol a diwylliannol ar gymunedau pop, oddi mewn a’r tu hwnt i Gymru, hyd at ddatblygiad ac effaith mathau penodol ar ddiwylliant cyfoes, megis reggae, hip-hop a cherddoriaeth rap.

Pwyll ap Siôn

Mae Dr Pwyll ap Siôn wedi cyhoeddi’n helaeth ar y maes pwysig hwn ac wedi cyflwyno papurau mewn nifer o gynadleddau, sydd wedi’u rhestru isod:

Cyhoeddiadau:

  • ‘Cenedligrwydd a’r Cyfansoddwr Cymreig’ yn Hanes Cerddoriaeth Cymru, cyfrol 7, tt265-284
  • ‘Welsh music [4] contemporary’, yn Celtic Culture: a historical encyclopedia gol. John T. Koch (California: ABC Clio), tt. 1768-9
  • ‘Light Music’ yn The Academi Encyclopaedia of Wales, gol. Menna Baines a Nigel Jenkins (Caerdydd: Gwasg Prifysgol Cymru [ar y gweill]);
  • ‘Cerddoriaeth Ysgafn’ yn Gwyddoniadur Cymru Yr Academi Gymreig gol. Menna Baines a Nigel Jenkins (Caerdydd: Gwasg Prifysgol Cymru, 2007)
  • Rhagair i Hefin Wyn: Ble Rwy Ti [sic] Rhwng? Hanes Canu Poblogaidd Cymraeg 1980-2000 (Talybont: Lolfa, 2006), tt. 9-11
  • ‘Yn y Fro’: Mudiad Adfer a'r Canu Pop Cymraeg yn ystod y 1970au’, Hanes Cerddoriaeth Cymru, cyf 5, tt. 190-216
  • ‘Voices of Resistance: Geraint Jarman and the Roots of Reggae in Welsh Popular Music’, yn Music on Show: Issues of Performance (gol. Tarja Hautamäki a Helmi Järviluoma), y Ffindir: Prifysgol Tampere, Adran Traddodiad Gwerin, Cyh. 25, 1998, tt. 291-7; diwygiwyd a golygwyd fel ‘Gwrthleisiau: Geraint Jarman a Gwreiddiau Reggae mewn Cerddoriaeth Boblogaidd Gymreig’, yn Hanes Cerddoriaeth Cymru, cyf. 2, 1997, tt. 263-77
  • ‘ ... A Chlustiau Cymru Fach yn Clywed Reggae ar y Radio’ yn Tu Chwith, cyf. 4, 1996, tt. 20-32

Papurau

  • ‘Voices of Resistance: Geraint Jarman and the Roots of Welsh Reggae’ (Cynhadledd Gyntaf Canolfan Uwchastudiaethau Cerddoriaeth Cymru, Prifysgol Bangor, 16 Medi 1994)
  • ‘Voices of Resistance: Geraint Jarman and the Roots of Welsh Reggae’ (Wythfed Gynhadledd y Gymdeithas Ryngwladol dros Astudio Cerddoriaeth Boblogaidd, Prifysgol Ystrad Clud, Glasgow, Gorffennaf 1995)
  • ‘Yn y Fro: Dylanwad Mudiad Adfer ar Ganu Pop Cymraeg, 1974-81’ (Canolfan Uwchastudiaethau Cerddoriaeth Cymru, Prifysgol Bangor, 30 Gorffennaf-1 Awst 1999)
  • ‘Towards a Typology of Code Mixing in Recent Welsh-language Popular Music’ (Cymdeithas Gogledd America dros Astudio Diwylliant a Hanes Cymru, Prifysgol Abertawe,  13-5 Gorffennaf 2006)
  • ‘Tuag at Deipoleg o Gyfnewid Iaith Mewn Enghreifftiau Diweddar o Ganu Poblogaidd Cymraeg’ (9fed Gymhadledd CUACC, Prifysgol Bangor, 22 Mehefin 2007)
  • ‘Nationhood, the Welsh Composer and the Post-modern Period’, Darlith wadd Tŷ Cerdd – Canolfan Cerddoriaeth Cymru, Eisteddfod Genedlaethol 2005 (cyhoeddwyd y ddarlith yn ddwyieithog gan Tŷ Cerdd)
  • ‘Nationhood and the Welsh Composer’, cynhadledd Cenhedloedd cyn Cenedlaetholdeb, WISCA, Prifysgol Bangor, 29 Hydref 2005

Craig Owen Jones

Mae penodiad diweddar Dr Craig Owen Jones yn gymrawd cyfrwng-Cymraeg ôl-ddoethurol o fewn yr Ysgol Cerddoriaeth wedi gwneud llawer i wella a datblygu arbenigedd yn y maes hwn. Mae Craig wedi cyhoeddi yn y meysydd isod:

Cyhoeddiadau

  • ‘Beatbox Taffia’: Y Tueddiadau Amlycaf mewn Cerddoriaeth Hip-hop a Thanddaearol Cymraeg’ (Hanes Cerddoriaeth Cymru, Cyfrol 6, 2004), tt. 239-59
  • JONES, C.,. ‘Beatbox Taffia’: Welsh Underground Music in the 1990s (rhan 2)’ (Hanes Cerddoriaeth Cymru , Cyf. 7, 2007) [yn y wasg]
  • ‘Magnifique, n’est-ce pas?’: Representations of Wales and the World in Wythnos Yng Nghymru Fydd’ (Welsh Writing in English) [yn y wasg]

Papurau

  • ‘So Where are We Going?’: Articulations of National Identity in the music of the Manic Street Preachers’, (Cynhadledd Cymdeithas Gogledd America dros Astudio Diwylliant a Hanes Cymru, Prifysgol Abertawe, 13-5 Gorffennaf 2006)
  • ‘Situationism and the Manic Street Preachers’, (9fed gynhadledd CUACC, Prifysgol Bangor, 22 Mehefin 2007)