Mae'r thema Rheoliadau a Llywodraethu yn cynnwys y nifer fwyaf o ymchwilwyr yn BBS (20 aelod), gyda gwyddor gymdeithasol ac ymchwil economaidd ar draws sbectrwm eang o ddisgyblaethau yn cynnwys cyfrifeg, bancio, cyfathrebu, economeg, cyllid, marchnata, gwleidyddiaeth, gweinyddiaeth gyhoeddus, a seicoleg. Mae’r mwyafrif helaeth o’r ymchwil yn y maes eang hwn yn ymwneud â gwerthuso rheoliadau neu bolisïau a osodir gan reoleiddwyr neu gyrff llywodraethu a llywodraethau (e.e. gwerthu byr, cyfreithiau gwarantau, statws credyd, mecanweithiau dyfynbrisiau, cyfundrefnau targedu chwyddiant, a threth). Mae ymchwilwyr yn y grŵp hwn yn gweithio gyda llywodraethau, rheoleiddwyr, llunwyr polisi, a chyrff gwarchod gan gynnwys: Banc Canolog Ewrop (Altunbaş, Carbo-Valverde, Reghezza); Banc ar gyfer Setliadau Rhyngwladol (Altunbaş); Awdurdod Cyllid Cymru (Closs-Davies); Llywodraeth Cymru (R ap Gwilym, Rogers), yr Awdurdod Cystadleuaeth a Marchnadoedd (Ashton) a'r Awdurdod Ymddygiad Ariannol (Ashton). Mae rhywfaint o’r ymchwil hefyd yn ymwneud â ffurfio rheoliadau megis y posibilrwydd o gyflwyno labeli rhybuddion iechyd ar gynhyrchion alcohol ac mae'n bwydo i mewn i ddogfennau polisi gan gyrff fel Sefydliad Iechyd y Byd (Hassan, Shiu).
O fewn y thema hon, mae cyfres o waith ymchwil rhyngddisgyblaethol yn archwilio materion gwleidyddol a chymdeithasol sy'n gysylltiedig â rheoliadau a llywodraethu, megis nawdd gwleidyddol a chysylltiadau â strwythur cwmni (J Williams); sut mae polisïau arloesi yn ysgogi newid cymdeithasol (Vasilakis);effaith amrywiaeth mannau geni a thwf economaidd (Vasilakis); cysylltiad rhwng cyllid cyhoeddus ar gyfer cymorth iechyd meddwl ac incwm personol (Mantovan). Mae'r thema hon yn cynnwys dau glwstwr ymchwil bywiog.
Staff Thema Ymchwil:
Yr Athro Yener Altunbaş, Dr Rasha Alsakka, Yr Athro John Ashton, Yr Athro Santiago Carbo-Valverde, Dr Sara Closs-Davies, Yr Athro Owain ap Gwilym, Dr Rhys ap Gwilym, Yr Athro Louise Hassan, Dr Danial Hemmings, Yr Athro Lynn Hodgkinson, Yr Athro Aziz Jaafar, Dr Noemi Mantovan, Yr Athro Kostas Nikolopoulos, Dr Ayan Orujov, Alessio Reghezza, Dr Helen Rogers, Yr Athro Edward Shiu, Yr Athro Jonathan Williams, Dr Gwion Williams, Dr Chrysovalantis Vasilakis
Clystyrau Ymchwil Arbenigol
- Credyd ac Ansicrwydd.
- Gwasanaethau Ariannol: Cystadleuaeth, Ymddygiad a Diogelu Defnyddwyr
Straeon Effaith
1: Ffioedd cyfnewid a marchnadoedd dwy ochr: achos cardiau talu
Roedd ymchwil Carbo-Valverde yn cefnogi newid yn y ffordd y rheoleiddiwyd ffioedd cyfnewid a masnachwyr yn yr Undeb Ewropeaidd. Roedd angen newid ar awdurdodau megis Banc Canolog Ewrop a'r Comisiwn Ewropeaidd ond nid oedd y seiliau damcaniaethol oedd yn bodoli yn dangos beth oedd y lefel ffioedd optimaidd a sut y byddai lleihau ffioedd yn dosbarthu buddion lles ymhlith cyfranogwyr. Darparodd ymchwil Carbo-Valverde offer methodolegol ac enghreifftiau ar sut y gall newidiadau mewn ffioedd cyfnewid effeithio ar y prif gyfranogwyr mewn marchnad ddwy ochr. Mae marchnad yn ddwy ochr pan fydd y strwythur pris, neu'r gyfran y mae pob math o ddefnyddiwr terfynol yn ei thalu i'r platfform, yn effeithio ar gyfanswm y trafodion. Mae damcaniaeth economaidd yn rhagweld, trwy ostwng y ffioedd cyfnewid gorau posibl, y gallai rhai masnachwyr nad ydynt yn derbyn taliadau cerdyn ar hyn o bryd ddechrau eu derbyn.
Fodd bynnag, gallai gostwng ffioedd cyfnewid gynyddu ffioedd deiliaid cardiau ac, o ganlyniad, efallai y bydd rhai ohonynt yn cefnu ar eu cardiau talu neu'n eu defnyddio'n llai aml. Yn ogystal, gall newidiadau mewn ffactorau allanol fel mwy o ymwybyddiaeth o fanteision cardiau talu neu ostyngiadau mewn costau prosesu a chyfryngu credyd arwain at fwy o ddefnyddwyr yn eu dewis a’u defnyddio hyd yn oed pan fydd ffioedd defnyddwyr yn cynyddu o ganlyniad i ostwng ffioedd cyfnewid. Dechreuodd y broses ar gyfer newid yn 2013-2014 ac fe’i cwblhawyd yn 2016. Effeithiodd ar 100% o fanciau Ewropeaidd, 100% o fasnachwyr sy'n defnyddio taliadau electronig a 100% o ddeiliaid cardiau ledled Ewrop.
2: Asesiad o Fodelau Busnes a pholisïau Macro-ddarbodus ar gyfer lliniaru cymryd risgiau gan sefydliadau ariannol
Arweiniodd cymryd risgiau gormodol a rheoleiddio a goruchwyliaeth annigonol o fanciau gan awdurdodau ariannol at yr argyfwng ariannol byd-eang diweddar. Er mwyn lleihau risg ariannol a'i orlifiad i'r sector anariannol, mae angen i reoleiddwyr gael dealltwriaeth gynhwysfawr o fodelau busnes banc a pholisïau macro-ddarbodus. Dylanwadodd ymchwil Altunbaş, mewn cydweithrediad â'r Banc ar gyfer Setliad Rhyngwladol (BIS) a Banc Canolog Ewrop (ECB), yn sylweddol ar benderfyniadau polisi ar oruchwyliaeth banc trwy: i) modelau busnes banc a ii) polisïau macro-ddarbodus. Mae canlyniadau Altunbaş yn dangos bod polisi macro-ddarbodus yn lliniaru risg systemig ac yn sefydlogi cylchoedd credyd trwy fodelau busnes banc. Ar ben hynny, mae model busnes banc yn berthnasol ar gyfer codi lefelau cyfalaf sefydliadau. Tystiolaeth o effaith ymchwil Altunbaş yw bod banciau canolog wedi ymgorffori'r canfyddiadau uchod yn eu trafodaethau polisi.
3: Syrthni defnyddwyr a chymhlethdod cynnyrch mewn marchnadoedd gwasanaethau ariannol manwerthu
Mae ymchwil a ddarparwyd gan Ashton wedi llywio polisi sy'n symleiddio telerau ac amodau cyfrifon cyfredol personol (a elwir hefyd yn gyfrifon talu) gydag amcangyfrif o fuddion 10 mlynedd i gwsmeriaid ledled yr UE yn amrywio rhwng €2352.21m a €4582.90m. Dylai polisïau eraill sy'n cael eu llywio gan yr ymchwil hwn ac sy'n cael ei arwain gan waith Ashton gyda llunwyr polisi ddwyn budd blynyddol amcangyfrifedig o £300m i gwsmeriaid marchnad arbedion arian parod y DU. Mae'r ymchwil yn archwilio cymhlethdod cynnyrch a syrthni cwsmeriaid yn y marchnadoedd cyfrifon cyfredol personol a chyfrifon cynilo arian parod. Defnyddir y marchnadoedd hyn gan 97% a 94% o boblogaeth y DU. Dan arweiniad Ashton o Brifysgol Bangor a chyda chydweithwyr o brifysgolion eraill y DU, roedd yr ymchwil greiddiol yn archwilio pennu cyfraddau llog a ffioedd ym marchnadoedd cynilion arian parod a chyfrifon cyfredol personol y DU. Mae ymchwil Ashton yn wahanol i waith blaenorol trwy wneud defnydd o set ddata unigryw, nad yw'n cael ei defnyddio'n ddigonol ac sydd wedi'i dadgyfuno'n fawr o wasanaethau a phrisiau ariannol unigol gan Moneyfacts PLC. Drwy ddefnyddio'r data hwn, mae gwaith Ashton yn darparu tystiolaeth bod prisio yn cael ei ddylanwadu gan gymhlethdod y cynnyrch a gynigir a diffyg egni cwsmeriaid wrth wneud penderfyniadau; maes a anwybyddir yn aml mewn ymchwil academaidd a pholisi.