Overview

Mae amrywiaeth sosioieithyddol yn golygu bod pobl yn defnyddio iaith mewn gwahanol ffyrdd, yn dibynnu ar eu cefndir cymdeithasol a’r sefyllfa maen nhw ynddi ar hyn o bryd.

Bydd y modiwl hwn yn ystyried y ffenomen hon gan ddefnyddio tri safbwynt cysylltiedig o astudio amrywiaeth:
• Newidynnau ieithyddol: pa agweddau o iaith sy’n gallu amrywio?
• Newidynnau cymdeithasol (a rhanbarthol): sut mae siaradwyr yn amrywio a pha agweddau cymdeithasol sy’n arwain at ddefnyddio iaith mewn ffyrdd gwahanol?
• Newidynnau cyd-destunol: Pryd mae siaradwyr yn defnyddio pa ffurfiau ar iaith?

Bydd y modiwl hefyd yn ystyried materion fel adfywio a chynnal ieithoedd lleiafrifol, symud a marwolaeth iaith, a’r deiaspora Cymraeg yn yr Ariannin.

Yn hyn o beth, bydd y terminoleg sylfaenol sy’n cael ei ddefnyddio yn y maes hwn yn cael ei gyflwyno a’i ddefnyddio ar gyfer trafod, a bydd y darganfyddiadau empirig a wnaed gan sosioieithyddion yn cael eu harchwilio yn feirniadol.

Sociolinguistic variability means that people use language in various different ways, depending on their social background and the current situation they are in.

This module will consider this phenomenon using three interrelated perspectives of studying variability:

• Linguistic variables: which aspects of language are variable?
• Social (and regional) variables: how do speakers differ & which social aspects lead to using a language in different ways?
• Situational variables: When do speakers use which variants of a language?

The module will also consider issues such as minority language revitalization and maintenance, language shift and death, and the Welsh diaspora in Argentina.

Along these lines, the basic terminology used in this field will be introduced and employed for discussion, and empirical insights gained by sociolinguists will be examined critically.

Assessment Strategy

-threshold -D: Gafael sylfaenol ar y materion sylfaenol sy’n ymwneud â sosioieithyddiaeth. Gallu digonol i ddeall sut mae data ieithyddol yn cael ei gasglu a’i gofnodi. Gallu cyfyngedig i ddadansoddi data ieithyddol ar lefel syml, gan dynnu ar beth gwybodaeth bersonol. Yn gwneud defnydd sylfaenol o arddull ysgrifennu academaidd ac yn arddangos gallu cyfyngedig i gyflwyno syniadau a chysyniadau perthnasol ar ffurfiau ysgrifenedig a llafar. Gallu sylfaenol i gymharu sosioieithyddiaeth chyd-destunau.Basic grasp of basic issues pertaining to the sociolinguistics. Adequate ability in understanding how linguistic data is collected and stored. Limited ability to analyse sociolinguistic data at the simple level, drawing on some personal experience. Makes basic use of academic writing style and shows limited ability in presenting relevant ideas and concepts in written and oral form. Basic ability in comparing sociolinguistics contexts.

-good -B: Gafael dda ar y materion sylfaenol sy’n ymwneud â sosioieithyddiaeth. Gallu uchel i ddeall sut mae data ieithyddol yn cael ei gasglu a’i gofnodi. Gallu dadansoddi data ieithyddol ar lefel syml, gan dynnu ar wybodaeth bersonol a pheth ymchwil yn y maes sy’n bodoli’n barod. Yn gwneud defnydd da o arddull ysgrifennu academaidd ac yn arddangos gallu mewn cyflwyno syniadau a chysyniadau perthnasol ar ffurfiau ysgrifenedig a llafar. Gallu i gymharu sosioieithyddiaeth chyd-destunau.Good grasp of basic issues pertaining to the sociolinguistics of Welsh. Ability in understanding how linguistic data is collected and stored. Ability to analyse sociolinguistic data at the simple level, drawing on personal experience and some existing research in the field. Makes good use of academic writing style and shows ability in presenting relevant ideas and concepts in written and oral form. Shows good knowledge of the differences between various dialects of Welsh. Ability in comparing sociolinguistics from the Welsh perspective with other sociolinguistic contexts.

-excellent -A: Gafael ardderchog ar y materion sylfaenol sy’n ymwneud â sosioieithyddiaeth. Gallu uchel i ddeall sut mae data ieithyddol yn cael ei gasglu a’i gofnodi. Gallu da i ddadansoddi data ieithyddol ar lefel syml, gan dynnu ar wybodaeth bersonol ac ymchwil yn y maes sy’n bodoli’n barod. Yn gwneud defnydd ardderchog o arddull ysgrifennu academaidd ac yn arddangos gallu uchel i gyflwyno syniadau a chysyniadau perthnasol ar ffurfiau ysgrifenedig a llafar. Gallu uchel i gymharu sosioieithyddiaeth chyd-destunau sosioieithyddol.Excellent grasp of basic issues pertaining to the sociolinguistics of Welsh. High ability in understanding how linguistic data is collected and stored. Good ability to analyse sociolinguistic data at the simple level, drawing on both personal experience and existing research in the field. Makes excellent use of academic writing style and shows high ability in presenting relevant ideas and concepts in written and oral form. High ability in comparing sociolinguistics contexts.

Learning Outcomes

• Bydd myfyrwyr yn arddangos dealltwriaeth ddatblygiadol o rôl iaith mewn cymdeithas, a rhoi sylw mewn modd dysgiedig ar ddulliau o astudio'r maes hwn. Students will show a developing understanding of the role of language in society, and comment in an informed manner on approaches to this subject.

• Bydd myfyrwyr yn arddangos dealltwriaeth ddatblygiadol o'r prif feysydd mewn sosioieithyddiaeth gyfoes. Students will show a developing understanding of the main areas of contemporary sociolinguistics.

• Bydd myfyrwyr yn gallu adrodd ar ddarganfyddiadau sosioieithyddol am amrywiaeth ieithyddol mewn Saesneg a/neu Gymraeg. Students will be able to give an account of sociolinguistic insights about linguistic variability in English and/or Welsh.

• Bydd myfyrwyr yn gallu dangos eu bod yn datblygu cynefindra gyda, a'r gallu i ddefnyddio mewn modd addas, terminoleg arbenigol sy'n gysylltiedig gyda sosioieithyddiaeth. Students will be able to demonstrate a developing familiarity with and an ability to use appropriately the specialist terminology associated with sociolinguistics.

• Bydd myfyrwyr yn gallu nodi newidynnau ieithyddol, cymdeithasol/rhanbarthol a chyd-destunol a gwahaniaethu'n glir rhyngddynt. Students will be able to specify linguistic, social/regional, and situational variables and differentiate clearly between them.