Skip to main content
Home

Information for:

  • Alumni
  • Applicants
  • Current Students
  • Staff
  • Parents
  • Job Vacancies
  • Covid-19
  • Cymraeg
My country:

Main Menu

    • Study Options
      • Study Home
      • Why Study at Bangor?
      • Undergraduate Study
      • Postgraduate Taught Study
      • Postgraduate Research
      • Part-time Courses
      • January Start Courses
      • Degree Apprenticeships
      • Study Abroad
      • Work Experience
    • Study Advice
      • Apply
      • Already Applied?
      • Fees and Finances
      • Scholarships and Bursaries
      • Get Ready for University
    • Explore Bangor
      • Open Days and Visits
      • Virtual Student Experience

    Find a Course

    Order a Prospectus

    • Student Life
      • Student Life Home
      • Bangor and the Area
      • Social Life and Entertainment
      • Accommodation
      • Clubs and Societies
      • Sport
      • Virtual Student Experience
    • Your Experience at Bangor
      • Student Support
      • Skills and Employability
      • Study or Work Abroad
      • Fees and Finances

    Student Profiles

    Student Videos and Vlogs

    • Choose Bangor
      • International Home
      • Why Bangor?
      • Location
      • Accommodation
      • Student Support
      • Contact Us
    • Apply
      • Entry Requirements
      • Tuition Fees and Scholarships
      • How to Apply
      • Already Applied
      • Study Abroad
      • Exchanges

    Country Specific Information

    Join us on a Virtual Open Day

    Bangor University International College

    Covid-19 Information

    • Research
      • Research Home
      • About Our Research
      • Research in our Academic Schools
      • Research Institutes and Centres
      • Research Portal
      • Research, Innovation and Impact Office (RIIO)
      • Energy
      • Research News
    • Postgraduate Research Opportunities
      • Postgraduate Research
      • Doctoral School
    • Events and Training Opportunities
      • Researcher Development
    • The University
      • About Us
      • Our Mission
      • Strategy 2030
      • Annual Review
      • Our Location
      • Academic Schools and Colleges
      • Services and Facilities
      • University Management and Governance
      • Vice Chancellor’s Office
      • Working with Business
      • Working with the Community
      • Sustainability
      • Contact Us
    • Working for Us
      • Job Vacancies
    • University Management and Governance
      • Policies and Procedures
      • Slavery and Human Trafficking Statement
    • University and the Community
      • Pontio
      • Sports Facilities
      • Conference Facilities
      • Places to Eat and Drink
      • Public Events
      • Widening Access
      • Services to Schools
    • Business Services
      • Business Services Home
    • Collaboration Hub
      • Collaboration Hub
      • Funding for Collaborative Research and Development (R&D) & Innovation
      • Business Facilities and Networks
      • Consultancy, Specialist Expertise and Knowledge
      • Commercialisation and Intellectual Property (IP)
      • Student Placements and Internships in Business & Enterprise
      • Training and Continuing Professional Development
      • Degree Apprenticeships
    • Conferencing and Business Dining
      • Conferencing Facilities
      • Business Dining
    • Contacts
      • Research, Innovation and Impact Office (RIIO)
      • Get In Touch
    • News
      • Current News
      • Research News
      • Student News
    • Events
      • Events

    • Study Options
      • Study Home
      • Why Study at Bangor?
      • Undergraduate Study
      • Postgraduate Taught Study
      • Postgraduate Research
      • Part-time Courses
      • January Start Courses
      • Degree Apprenticeships
      • Study Abroad
      • Work Experience
    • Study Advice
      • Apply
      • Already Applied?
      • Fees and Finances
      • Scholarships and Bursaries
      • Get Ready for University
    • Explore Bangor
      • Virtual Open Days and Visits
      • Virtual Student Experience

    Find a Course

    Order a Prospectus

    • Student Life
      • Student Life Home
      • Bangor and the Area
      • Social Life and Entertainment
      • Accommodation
      • Clubs and Societies
      • Sport
      • Virtual Student Experience
    • Your Experience at Bangor
      • Student Support
      • Skills and Employability
      • Study or Work Abroad
      • Fees and Finances

    Student Profiles

    Student Videos and Vlogs

    • Choose Bangor
      • International Home
      • Why Bangor?
      • Location
      • Student Support
      • Contact Us
    • Apply
      • Entry Requirements
      • Tuition Fees and Scholarships
      • How to Apply
      • Already Applied
      • Study Abroad
      • Exchanges

    Country Specific Information

    Join us on a Virtual Open Day

    Bangor University International College

    Covid-19 Information

    • Research
      • Research Home
      • About Our Research
      • Research in our Academic Schools
      • Research Institutes and Centres
      • Research Portal
      • Research, Innovation and Impact Office (RIIO)
      • Energy
      • Research News
    • Postgraduate Research Opportunities
      • Postgraduate Research
      • Doctoral School
    • Events and Training Opportunities
      • Researcher Development
    • The University
      • About Us
      • Our Mission
      • Strategy 2030
      • Annual Review
      • Our Location
      • Academic Schools and Colleges
      • Services and Facilities
      • University Management and Governance
      • Vice Chancellor’s Office
      • Working with Business
      • Working with the Community
      • Sustainability
      • Contact Us
    • Working for Us
      • Job Vacancies
    • University Management and Governance
      • Policies and Procedures
      • Slavery and Human Trafficking Statement
    • University and the Community
      • Pontio
      • Sports Facilities
      • Conference Facilities
      • Places to Eat and Drink
      • Public Events
      • Widening Access
      • Services to Schools
    • Business Services
      • Business Services Home
    • Collaboration Hub
      • Collaboration Hub
      • Funding for Collaborative Research and Development (R&D) & Innovation
      • Business Facilities and Networks
      • Consultancy, Specialist Expertise and Knowledge
      • Commercialisation and Intellectual Property (IP)
      • Student Placements and Internships in Business & Enterprise
      • Training and Continuing Professional Development
      • Degree Apprenticeships
    • Conferencing and Business Dining
      • Conferencing Facilities
      • Business Dining
    • Contacts
      • Research, Innovation and Impact Office (RIIO)
      • Get In Touch
    • News
      • Current News
      • Research News
      • Student News
    • Events
      • Events

Information for:

  • Alumni
  • Applicants
  • Current Students
  • Staff
  • Parents
  • Job Vacancies
  • Covid-19
My country:

Search

Close

Breadcrumb

Share this page:
  • Twitter
  • Facebook
  • LinkedIn
  • Cymraeg

Share this page:
  • Twitter
  • Facebook
  • LinkedIn

Join us on a Virtual Open Day

Book Now

Order a Prospectus

Order Now

Chat to our staff and students

Connect through Unibuddy

Module CXC-3202:
Athroniaeth a Llenyddiaeth

Module Facts

Run by School of Arts, Culture and Language

20.000 Credits or 10.000 ECTS Credits

Semester 2

Organiser: Dr Aled Llion Jones

Overall aims and purpose

Bu athronwyr yn ymddiddori mewn llenyddiaeth ers y cyfnodau cynharaf, a buont hefyd yn milwro’n chwyrn yn ei herbyn. Gwelir yn aml, felly, baradocs diddorol. Ar yr un ochr dywed rhai mai celwydd yw pob llenyddiaeth, ond ym marn eraill, y mae gwirioneddau celfyddydol yn bwysicach na dim oll arall. Awgrymir yn aml fod gwaith nifer o’r athronwyr mawr yn ‘llenyddiaeth’ yn bennaf, a’r ‘athroniaeth’ ynddynt yn eilbeth.

Y mae nifer o lenorion mawr y traddodiad Cymraeg yn ymwneud yn echblyg â chwestiynau y gellir eu galw’n ‘athronyddol’ (boed yn foesol, yn ddirfodol neu’n esthetig), ac mae athronwyr pwysig Cymraeg megis Dewi Z. Philips a J.R. Jones yn rhoi sylw amlwg i iaith a llên.

Beth, felly, yw’r berthynas rhwng llenyddiaeth ac athroniaeth, ac ymhle y mae’r ffin rhyngddynt (os ffin o gwbl)? Beth sydd gan athroniaeth i’w ddweud wrthym am rym a hudoliaeth llên, ac a yw’n bosibl mai drwy lenyddiaeth y gellir orau archwilio rhai o brif broblemau athroniaeth? Ym mha ffordd y mae’r Mabinogi, neu waith Dafydd ap Gwilym, R.S. Thomas neu Islwyn Ffowc Elis, yn ‘athronyddol’?

Mae’r cwrs yn cyflwyno syniadau sy’n allweddol i athroniaeth llenyddiaeth, gan ofyn cwestiynau sylfaenol a chyffrous: Beth yw ysgrifennu? A yw ffuglen yn gallu bod yn wir? (A yw’n bosibl ‘dweud y gwir’ o gwbl?) A yw’r awdur – cystal â Duw – ‘wedi marw’? A yw cymeriadau mewn nofelau yn bodoli ‘go iawn’? Beth yw natur iaith lenyddol? Sut mae celfyddyd yn ‘creu byd’? A fedrir byw heb fyw ‘mewn stori’?

Yn y bôn, felly: beth yw llenyddiaeth?

Course content

Mae’r modiwl yn dechrau drwy gyflwyno’r anghydfod sy’n codi rhwng Plato ac Aristoteles ynghylch a yw’n bosibl cynrychioli’r gwir: y mae’r ddadl hon yn ganolog i’r holl ystyriaethau diweddarach o berthynas Athroniaeth a llenyddiaeth. Trafodir y shifft hanesyddol o lafaredd i lythrennedd, a goblygiadau cysyniadol y newid hwnnw yn ‘nhechnoleg y gair’ (hynny yw, y cwestiwn a yw ysgrifennu yn caniatáu – neu yn gorfodi – newidiadau yn y meddwl ac ym mherthynas yr unigolyn a’r byd). Wedyn, ystyrir yn fanwl gyfres o gysyniadau canolog Athroniaeth Llenyddiaeth: e.e., natur ‘ffuglen’; y ‘gwir’ mewn llenyddiaeth; yr ymateb emosiynol i ffuglen; iaith drosiadol; llenyddiaeth a chelfyddyd. Yn ogystal â darllen gweithiau athronyddol a damcaniaethol, byddwn yn darllen a thrafod nifer ddethol o weithiau llenyddol. Gwnawn hyn er mwyn ymarfer sgiliau analytig wrth ddehongli a deall llenyddiaeth, a hefyd i ystyried yr hyn y gall llenyddiaeth ei hun – yn ei ffordd ei hun – ei gyfrannu i’r ddadl athronyddol. Wedi’r cyfan, meddai Aristoteles mai yn llenyddiaeth y ceir y gwirioneddau pwysicaf.

Assessment Criteria

threshold

Trothwy: D- i D+ Mae gwaith llafar ac ysgrifenedig yn ddigonol ac yn dangos lefel dderbyniol o fedrusrwydd fel a ganlyn: - Cywir a rhugl ar y cyfan ond yn cynnwys gwallau ac elfennau wedi eu hepgor. - Gwneir haeriadau heb dystiolaeth ategol glir neu heb resymu; ffurfir cwestiynau wrth drafod yn aneglur neu gan ddangos diffyg ffocws. - Mae strwythur i’r gwaith ond mae’n ddiffygiol o ran eglurder ac felly’n dibynnu ar y darllenydd neu’r cyd-drafodwr i wneud cysylltiadau ac i ragdybio. - (Mewn gwaith ysgrifenedig ac mewn cyflwyniadau llafar hirach) Defnyddir ystod cymharol gul o ddeunyddiau.

good

Da C- i C+ Medrus drwyddi draw: o bryd i'w gilydd gwelir arddull a dull rhagorol a dewis rhagorol o ddeunyddiau cefnogol. Arddangosir nodweddion megis a ganlyn: - Fframwaith da a dadleuon wedi’u datblygu’n rhesymegol. - Bydd yn defnyddio (yn rhannol, o leiaf) ddeunydd a gafwyd ac a aseswyd o ganlyniad i astudio annibynnol, neu a ddefnyddir ac a gyflwynir mewn ffordd sy'n unigryw i'r myfyriwr. - Ar y cyfan mae'r honiadau'n seiliedig ar dystiolaeth ac ar resymu cadarn. - Cywirdeb a chyflwyniad mewn arddull academaidd briodol. - (Mewn gwaith ysgrifenedig ac mewn cyflwyniadau llafar hirach) Defnyddir ystod da o ddeunyddiau.

Da iawn B- i B+ Mae’r gwaith a gyflwynir yn fedrus drwyddo draw a gwelir arddull a dull a dewis o ddeunyddiau cefnogol sy'n rhagori. Mae’n dangos: - Fframwaith da iawn a dadleuon sydd wedi eu datblygu’n rhesymegol. - Mae'n defnyddio deunydd a gafwyd ac a aseswyd o ganlyniad i astudio annibynnol (yn enwedig mewn gwaith ysgrifenedig ond hefyd wrth gyflwyno a thrafod ar lafar), neu a ddefnyddir mewn ffordd sy'n unigryw i'r myfyriwr. - Mae'r honiadau'n seiliedig ar dystiolaeth ac ar resymu cadarn. - Cywirdeb a chyflwyniad mewn arddull academaidd briodol.

excellent

Rhagorol A- i A* Mae’r gwaith a gyflwynir o safon eithriadol; aiff y tu hwnt i’r nodweddion a restrir uchod ab ydd yn ac yn rhagori mewn un neu ragor o'r ffyrdd canlynol: - Mae’n cyflwyno syniadau mewn ffordd wreiddiol, a safbwynt y myfyriwr/wraig ei hun yn gwbl amlwg. - Mae’n dangos tystiolaeth glir o astudio annibynnol helaeth a pherthnasol. - Cyflwynir dadleuon yn eglur, ar lafar neu mewn cyflwyniadau llafar estynedig, gan resymu fesul cam er mwyn dod i gasgliadau. - Bydd cyfathrebu ar lafar yn rhugl yn gyson, gan arddangos ffocws glir wrth ddatblygu syniadau ac egluro unrhyw ansicrwydd..

Learning outcomes

  1. Trafod ffyrdd y mae athroniaeth a llenyddiaeth yn aml yn ymwneud â’r un cysyniadau allweddol, gan esbonio sut y mynegir yr ystyriaethau hyn.

  2. Deall a gwerthuso pwysigrwydd ystod o ddulliau o ymwneud â llenyddiaeth, fel y’u gwelir yng ngweithiau allweddol yn hanes athroniaeth, a medru cymhwyso’r dealltwriaeth i’w (g)waith academaidd ef/hi ei hun.

  3. Medru cymhathu (1) methodoleg athronyddol allweddol a (2) ystod eang o gysyniadau athronyddol hanfodol i’r gwaith o astudio testunau llenyddol, ac esbonio sut y bydd y rhain yn aml yn cyfateb i fethodoleg a chysyniadau theori lenyddol.

  4. Medru trafod y gwahaniaethau a’r gorgyffwrdd a geir rhwng yr hyn a elwir yn iaith ‘athronyddol’ ac iaith ‘lenyddol’, a medru adlewyrchu ar oblygiadau hyn i’w (g)waith academaidd ef/hi ei hun.

  5. Cyflwyno barn aeddfed a datblygedig gan ddadlau’n rhesymegol , yn feirniadol ac yn gywir mewn traethawd.

  6. Cyflwyno barn aeddfed a datblygedig gan ddadlau’n rhesymegol, yn feirniadol ac yn gywir ar lafar.

Assessment Methods

Teaching and Learning Strategy

Hours

Transferable skills

  • Literacy - Proficiency in reading and writing through a variety of media
  • Computer Literacy - Proficiency in using a varied range of computer software
  • Self-Management - Able to work unsupervised in an efficient, punctual and structured manner. To examine the outcomes of tasks and events, and judge levels of quality and importance
  • Exploring - Able to investigate, research and consider alternatives
  • Information retrieval - Able to access different and multiple sources of information
  • Inter-personal - Able to question, actively listen, examine given answers and interact sensitevely with others
  • Critical analysis & Problem Solving - Able to deconstruct and analyse problems or complex situations. To find solutions to problems through analyses and exploration of all possibilities using appropriate methods, rescources and creativity.
  • Presentation - Able to clearly present information and explanations to an audience. Through the written or oral mode of communication accurately and concisely.
  • Management - Able to utilise, coordinate and control resources (human, physical and/or financial)
  • Argument - Able to put forward, debate and justify an opinion or a course of action, with an individual or in a wider group setting
  • Self-awareness & Reflectivity - Having an awareness of your own strengths, weaknesses, aims and objectives. Able to regularly review, evaluate and reflect upon the performance of yourself and others

Home

Study

  • Undergraduate Study
Home

Follow Us

  • Twitter
  • Facebook
  • Instagram
  • Youtube
  • LinkedIn

Bangor University

Bangor, Gwynedd, LL57 2DG, UK

+44 (0)1248 351151

Contact Us

Visit Us

Maps & Directions

Policy

  • Legal Compliance
  • Modern Slavery Act 2015 Statement
  • Accessibility Statement
  • Privacy and Cookies
Map

Bangor University is a Registered Charity: No. 1141565

© 2020 Bangor University