Rhyngwladol
Rhagarweiniad
Yn ddiweddar, lansiodd y Cenedlaethol Unedig eu Nodau Datblygu Cynaliadwy, ac mae Llywodraeth Cymru wedi gweithredu’r Ddeddf Lles Cenedlaethau’r Dyfodol. Mae’r ddau yn bwysig iawn o ran cefnogi a datblygu cynaliadwyedd cenedlaethol a rhyngwladol yn arbennig SDG17 a’r pum ffordd o weithio i wella cynaliadwyedd yn y Ddeddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol.
“Yr hyn mae Cymru’n ei wneud heddiw fydd y bydd yn ei wneud yfory. Gweithredu, yn fwy na geiriau, yw’r gobaith i’n cenedlaethau presennol a chenedlaethau’r dyfodol.”
– Nikhil Seth, 2015
Cyfarwyddwr Is-adran Datblygu Cynaliadwy, DESA
Y Cenhedloedd Unedig
Partneriaeth Bangor-Makerere (Cymru-Uganda)
Gyda chefnogaeth Canolfan Cymru Affrica, mae’r Prifysgol wedi sefydlu’r Bartneriaeth Bangor-Makerere gyda Phrifysgol Makerere yn Uganda i gydweithio ar wella a hyrwyddo cynaliadwyedd yn y ddwy brifysgol a’u partneriaid trwy rannu dysgu a chydweithio gydag ymchwil ac arloesi. Mae hyn yn cynnwys ymchwil diwydiannol, lleoliadau myfyrwyr rhyngwladol a chyfleoedd hyfforddi yn ogystal â chydweithio’n agosach rhwng y ddwy brifysgol ar lefel sefydliadol.
Mae’r bartneriaeth eisoes wedi denu amrywiaeth eang o gyfranogwyr gweithredol yn cynnwys cynllunio, adnoddau dynol, ystadau, caffael, llyfrgell, rhyngwladol, grwpiau ymchwil ac Undebau Myfyrwyr. Mae’n ennill cyllid yn ogystal â sylw gan sefydliadau fel yr United Nations Industrial Development Organisation (UNIDO), Banc y Cyd a’r Cyngor Prydeinig. Mae’r partneriaid hyn yn datblygu nifer o brojectau yn cynnwys y cyswllt Myfyrwyr Bangor-Makerere, ailddefnyddio tecstilau ac ychwanegu gwerthu at gnydau pinafal.
Y Cyswllt Myfyrwyr
Mae’r fenter hon yn cefnogi myfyrwyr o brifysgolion rhyngwladol i gydweithio ac arwain o ran datblygu cynaliadwyedd yn eu prifysgolion a chymunedau, hyrwyddo cydweithio a lles ar draws cyfandiroedd. Nod cyffredinol y Cyswllt Myfyrwyr yw dod â gwahanol fyfyrwyr o bob rhan o’r byd i gynyddu datblygu cynaliadwyedd yn eu prifysgolion a chymunedau trwy ddysgu ar y cyd.
Cyswllt Myfyrwyr Bangor-Makerere
Myfyrwyr Bangor a Makerere yn drafod gwyrddio campusau yn Uganda
Gyda chefnogaeth Canolfan Cymru Affrica, mae’r Brifysgol wedi dechrau gweithredu’r project hwn drwy greu partneriaeth gydag Undeb y Myfyrwyr ym Mhrifysgol Bangor a’r rhaglen gynaliadwyedd ym Mhrifysgol Makerere yn Uganda. Mae’r Cyswllt Myfyrwyr Bangor-Makerere yn canolbwyntio ar hyn o bryd ar bedwar prif faes:
- gwneud trefi yn fwy gwyrdd (unrhyw fath o brojectau gwyrdd a syniadau gan fyfyrwyr)
- gwella effeithlonrwydd ynni
- gwella rheoli gwastraff a defnyddio adnoddau
- cynyddu ymwybyddiaeth, cyfathrebu a chyhoeddusrwydd am gynaliadwyedd
Enghraifft o’r Cyswllt Myfyrwyr sydd eisoes ar y gweill yw project plannu coed ffrwythau ar y campws. Bydd hyn yn gwneud y campws ym Mangor a Makerere yn fwy gwyrdd ac yn darparu ffrwythau i fyfyrwyr, staff a’r cymunedau lleol ym Mangor a Kampala.
Myfyrwyr Cynaliadwyedd ym Mhrifysgol Makerere ar Facebook
Gweithredu Dillad Cynaliadwy
Mae galw gan ddefnyddwyr am ddillad drwy’r byd yn golygu bod atal tecstilau rhag mynd i safleoedd tirlenwi neu gael eu gwaredu yn broblem sy’n effeithio ar y rhan fwyaf o wledydd. Yn 2015, ymunodd Prifysgol Bangor fel partner gweithredu dillad cynaliadwy WRAP. Ers hynny, mae’r Brifysgol wedi datblygu partneriaethau gyda’r rhai sydd eisiau ailddefnyddio dillad diangen, ymestyn oes dillad a thecstilau ac annog gweithgareddau ailddefnyddio. Gan weithio’n genedlaethol a rhyngwladol gyda gwerthwyr, cymdeithasau masnach, llywodraethau, cymunedau a defnyddwyr, rydym yn chwilio am ffyrdd o leihau gwastraff yn ogystal â chryfhau cysylltiadau rhwng aelodau o gymunedau lleol, yn cynnwys staff y brifysgol a myfyrwyr, busnesau lleol ac aelodau’r cyhoedd.
Gwnaeth ein hymgyrch ddiweddar, #CaruEichDilladBangor, dreialu cyfres lwyddiannus iawn o ddigwyddiadau gyda’r bwriad o helpu pobl i wneud y gorau o’u dillad gan dynnu sylw ar yr un pryd at y materion amgylcheddol sy’n gysylltiedig â gwastraff dillad. Cynhyrchwyd templed gennym hefyd ynglŷn â sut i sefydlu digwyddiadau tebyg, yn galluogi eraill i ddysgu o’n profiadau. Gall y templed gorffenedig gael ei ddefnyddio yn awr gan amrywiaeth eang o sefydliadau unrhyw le yn y byd.
Newyddion GDC
Latchem, R. Textile exporters take case to Africa. MRW
Caethwasiaeth Fodern
Yn sgil cyflwyno Deddf Caethwasiaeth Fodern 2015, mae’r tîm caffael wedi llunio Datganiad ar Gaethwasiaeth a Masnachu Pobl yn nodi cadwyni cyflenwi lle ceir perygl o gaethwasiaeth neu fasnachu pobl a nodi’r camau a gyflwynir i asesu a rheoli’r risg. Gyda’n gilydd rydym yn ceisio mabwysiadu cod ymarfer Llywodraeth Cymru ar gyflogaeth foesegol mewn cadwyni cyflenwi.
Mae'r Brifysgol wedi mabwysiadu Cod Ymarfer Llywodraeth Cymru ar Gyflogaeth Foesegol mewn Cadwyni Cyflenwi. Mae'r Cod wedi'i gynllunio i sicrhau bod gweithwyr yng nghadwyni cyflenwi'r sector cyhoeddus yn cael eu cyflogi'n foesegol ac yn unol â chyfreithiau'r Deyrnas Unedig, yr Undeb Ewropeaidd a chyfreithiau rhyngwladol. Mae'r Cod yn ymdrin â nifer o faterion cyflogaeth, gan gynnwys caethwasiaeth fodern a mynd yn groes i hawliau dynol.
Cynlluniau Mynediad Cyfartal ac Ysgoloriaethau
Mae'r Brifysgol yn cynnig nifer o ysgoloriaethau i fyfyrwyr sydd wedi'u dosbarthu fel ffoaduriaid, sydd wedi'u dadleoli'n fewnol neu sydd wedi'u heffeithio fel arall gan wrthdaro:
www.bangor.ac.uk/international/refugee-scholarship
www.bangor.ac.uk/international/future/commonwealth
Rydym hefyd wedi ymrwymo i fod yn rhan o rwydwaith Cara, y Cyngor Academyddion Mewn Perygl, sy’n rhoi cymorth i academyddion sydd mewn perygl dybryd, y rhai sy’n cael eu gorfodi i alltudiaeth, a llawer sy’n dewis gweithio yn eu gwledydd cartref er gwaethaf risgiau difrifol: www.cara.ngo/who-we-are/partners-and-supporters/cara-scholars-at-risk-uk-universities-network/
Rydym yn falch o fod yn rhan o rwydwaith cenedlaethol Prifysgolion Noddfa o staff, darlithwyr, academyddion a myfyrwyr y brifysgol. Mae'r Brifysgol yn ymrwymo i greu diwylliant o groeso, diogelwch, undod a grymuso i bobl sy'n ceisio noddfa o fewn ein campws a thu hwnt. Mae hyn wedi arwain yn ddiweddar at gynorthwyo ffoaduriaid o'r Wcráin.