Modiwl CXC-3112:
Gweithdy Cynghanedd
Ffeithiau’r Modiwl
Rhedir gan School of Welsh and Celtic Studies
20 Credyd neu 10 Credyd ECTS
Semester 2
Trefnydd: Prof Peredur Lynch
Amcanion cyffredinol
Cwrs ymarferol ar gyfer y rhai sy'n dymuno dysgu cynganeddu yw hwn. Ceir hyfforddiant ymarferol fel bod myfyrwyr yn dod i drin y gynghanedd yn gywir ac yn meistroli rhai o'r prif fesurau caeth megis yr Englyn Unodl Union a'r Cywydd Deuair Hirion. Rhoddir pwyslais mawr yn rhan gyntaf y cwrs ar ddeall aceniad cynghanedd a chaiff myfyrwyr wybodaeth hefyd ynghylch y beiau gwaharddedig. Yn ystod y cwrs byddwn hefyd yn bwrw golwg ar rai o awdlau'r Eisteddfodol Genedlaethol. Dysgir y modiwl hwn drwy gyfrwng cyfres o ddarlithoedd a seminarau.
Cynnwys cwrs
Yn y modiwl hwn astudir detholiad cynrychioliadol o gerddi Dafydd ap Gwilym. Bydd y cwrs yn dechrau gyda darlithoedd a fydd (a) yn croniclo'r hyn sy'n hysbys am fywyd Dafydd, a (b) yn dangos fel y trosglwyddwyd ac y golygwyd y farddoniaeth sy'n dwyn ei enw. Eir ati wedyn i ddarllen tua phymtheg o'i gerddi, a bydd hynny'n gosod sylfaen ar gyfer trafodaethau ar faterion megis ei berthynas â'r traddodiad barddol brodorol a'r glêr ‘isradd', ei berthynas â chanu cyfandirol, ynghyd â thrafodaethau a fydd yn ymwneud â themâu amlycaf ei ganu.
Meini Prawf
trothwy
Gallu cynganeddu'n rhesymol gywir Dangos adnabyddiaeth o rai o brif fesurau cerdd dafod Dangos adnabyddiaeth o gyfrin bethau cerdd dafod, megis y beiau gwaharddedig Dangos gallu i ymateb i farn ac i fynegi barn bersonol Dangos gallu i grynhoi sylwadau a dadleuon pobl eraill Dangos gafael ar gystrawen a theithi'r Gymraeg Dangos gafael ar gystrawen a theithi'r Gymraeg
da
Gallu cynganeddu'n gwyir Dangos adnabyddiaeth dda o rai o brif fesurau cerdd dafod Dangos adnabyddiaeth dda o gyfrin bethau cerdd dafod, megis y beiau gwaharddedig Dangos gallu da i ymateb i farn ac i fynegi barn bersonol Dangos gallu da i grynhoi sylwadau a dadleuon pobl eraill Dangos gafael dda ar gystrawen a theithi'r Gymraeg
ardderchog
Gallu cynganeddu â graen Dangos adnabyddiaeth gadarn o rai o brif fesurau cerdd dafod Dangos adnabyddiaeth gadarn o gyfrin bethau cerdd dafod, megis y beiau gwaharddedig Dangos gallu cadarn i ymateb i farn ac i fynegi barn bersonol Dangos gallu cadarn i grynhoi sylwadau a dadleuon pobl eraill Dangos gafael gadarn ar gystrawen a theithi'r Gymraeg
Canlyniad dysgu
-
Deall arwyddocad rhai datblygiadau diweddar ym maes cerdd dafod
-
Cynganeddu
-
Llunio englynion a chywyddau
-
Traethu'n olau am rai o awdlau eisteddfodol y ganrif hon
Dulliau asesu
Strategaeth addysgu a dysgu
Oriau | ||
---|---|---|
Lecture | 2 awr darlith x 10 |
20 |
Private study | Astudio unigol |
172 |
Tutorial | Trefnir cyfres o ddosbarthiadau tiwtorial, rhwng Wythnos 3-6 ac Wythnos 8-11, i gefnogi'r hyn a wneir yn y dosbarth |
8 |
Sgiliau Trosglwyddadwy
- Llythrennedd - Medrusrwydd mewn darllen ac ysgrifennu drwy amrywiaeth o gyfryngau
- Rhifedd - Medrusrwydd wrth ddefnyddio rhifau ar lefelau priodol o gywirdeb
- Defnyddio cyfrifiaduron - Medrusrwydd wrth ddefnyddio ystod o feddalwedd cyfrifiadurol
- Hunanreolaeth - Gallu gweithio mewn ffordd effeithlon, prydlon a threfnus. Gallu edrych ar ganlyniadau tasgau a digwyddiadau, a barnu lefelau o ansawdd a phwysigrwydd
- Archwilio - Gallu ymchwilio ac ystyried dewisiadau eraill
- Adalw gwybodaeth - Gallu mynd at wahanol ac amrywiol ffynonellau gwybodaeth
- Sgiliau Rhyngbersonol - Gallu gofyn cwestiynau, gwrando'n astud ar atebion a'u harchwilio
- Dadansoddi Beirniadol & Datrys Problem - Gallu dadelfennu a dadansoddi problemau neu sefyllfaoedd cymhleth. Gallu canfod atebion i broblemau drwy ddadansoddiadau ac archwilio posibiliadau
- Cyflwyniad - Gallu cyflwyno gwybodaeth ac esboniadau yn glir i gynulleidfa. Trwy gyfryngau ysgrifenedig neu ar lafar yn glir a hyderus.
- Dadl - Gallu cyflwyno, trafod a chyfiawnhau barn neu lwybr gweithredu, naill ai gydag unigolyn neu mewn grwˆp ehangach
- Hunanymwybyddiaeth & Ystyried - Bod yn ymwybodol o'ch cryfderau, gwendidau, nodau ac amcanion eich hun. Gallu adolygu ,cloriannu a myfyrio'n rheolaidd ar eich perfformiad eich hun ac eraill.
Adnoddau
Goblygiadau o ran adnoddau ar gyfer myfyrwyr
Ni fydd hi'n ofynnol i fyfyrwyr brynu unrhyw adnoddau penodol
Rhestr ddarllen
Ymhlith y deunyddiau craidd, mae:
- John Morris-Jones, Cerdd Dafod (Rhydychen, 1925)
- Alan Llwyd, Anghenion y Gynghanedd (Cyhoeddiadau Barddas: Abertawe, 2007)
Cyrsiau sy’n cynnwys y modiwl hwn
Gorfodol mewn cyrsiau:
- Q5WK: BA Cymraeg gydag Ysgrifennu Cread year 3 (BA/WCW)
Opsiynol mewn cyrsiau:
- NQ26: BA Astudiaethau Busnes a Chymraeg year 3 (BA/ABCH)
- T102: BA Chinese and Cymraeg year 4 (BA/CHCY)
- Q5P5: BA Cymraeg gyda Newyddiaduraeth year 3 (BA/CN)
- Q562: BA Cymraeg year 3 (BA/CYM)
- Q565: BA Cymraeg (4 year) year 4 (BA/CYM4)
- QQ3M: BA English Language & Cymraeg year 3 (BA/ELC)
- QR53: BA Italian/Cymraeg year 4 (BA/ITCY)
- X321: BA Astudiaethau Plentyndod ac Ieuenctid a Chymraeg year 3 (BA/PIC)
- VVQ5: BA Philosophy and Religion and Welsh year 3 (BA/PRW)
- QR54: BA Spanish/Cymraeg year 4 (BA/SPCY)
- CQ65: BA Cymraeg/Sports Science year 3 (BA/SPSW)
- LQK5: BA Polisi Cymdeithasol a Chymraeg year 3 (BA/SPWW)
- LQH5: BA Cymdeithaseg a Chymraeg year 3 (BA/SWW)
- QR51: BA Cymraeg/French year 4 (BA/WFR)
- QR52: BA Cymraeg/German year 4 (BA/WG)
- QV51: BA Cymraeg/History year 3 (BA/WH)
- QVM2: BA Welsh History/Cymraeg year 3 (BA/WHW)
- QQ15: BA Cymraeg and Linguistics year 3 (BA/WL)
- QW53: BA Cymraeg/Music year 3 (BA/WMU)
- LQ35: BA Cymraeg and Sociology year 3 (BA/WS)
- M1Q5: LLB Law with Welsh year 3 (LLB/LW)