Rhedir gan School of Welsh and Celtic Studies

20 Credyd neu 10 Credyd ECTS

Semester 1

Trefnydd: Prof Angharad Price

Mae hwn yn un o fodiwlau gorfodol Cymraeg, Theatr a’r Cyfrynau, ond bydd ei gynnwys hefyd yn berthnasol i amryw raglenni gradd eraill a gynigir gan Ysgol y Gymraeg gan ei fod yn cwmpasu gwaith rhai o lenorion amlycaf yr iaith. Ei bwrpas yw rhoi cyflwyniad cryno i hanes y theatr Gymraeg hyd at y 1920au cyn mynd ati i ganolbwyntio ar ei hoes aur yn ystod gweddill yr ugeinfed ganrif a’r unfed ganrif ar hugain. Bydd prif bwyslais y modiwl ar waith detholiad o ddramodwyr sy wedi pennu a llywio cwrs y ddrama Gymraeg fodern. Trwy gyfrwng astudiaeth benodol o theatr Saunders Lewis, John Gwilym Jones, Gwenlyn Parry ac Aled Jones Williams rhoir sylw i faterion fel y ddrama hanesyddol a chwedlonol, y ddrama fydryddol, a Theatr yr Abswrd yn ogystal â chysyniadau dylanwadol fel Naturiolaeth ar Ôl-foderniaeth. Ar hyd y modiwl, cyfeirir yn gyson at y cyd-destun cymharol a’r modd y dylanwadwyd ar y theatr Gymraeg fodern gan ddramodwyr eraill o Gymru a thu hwnt.

Mae hwn yn un o fodiwlau gorfodol Cymraeg ac Astudiaethau Theatr a’r Cyfrynau, ond bydd ei gynnwys hefyd yn berthnasol i amryw raglenni gradd eraill a gynigir gan Ysgol y Gymraeg gan ei fod yn cwmpasu gwaith rhai o lenorion amlycaf yr iaith. Ei bwrpas yw rhoi cyflwyniad cryno i hanes y theatr Gymraeg hyd at y 1920au cyn mynd ati i ganolbwyntio ar ei hoes aur yn ystod gweddill yr ugeinfed ganrif a’r unfed ganrif ar hugain. Bydd prif bwyslais y modiwl ar waith detholiad o ddramodwyr sy wedi pennu a llywio cwrs y ddrama Gymraeg fodern. Trwy gyfrwng astudiaeth benodol o theatr Saunders Lewis, John Gwilym Jones, Gwenlyn Parry ac Aled Jones Williams rhoir sylw i faterion fel y ddrama hanesyddol a chwedlonol, y ddrama fydryddol, a Theatr yr Abswrd yn ogystal â chysyniadau dylanwadol fel Naturiolaeth ar Ôl-foderniaeth. Ar hyd y modiwl, cyfeirir yn gyson at y cyd-destun cymharol a’r modd y dylanwadwyd ar y theatr Gymraeg fodern gan ddramodwyr eraill o Gymru a thu hwnt.

da

B- i B+

1. Dangos gallu i ddeall cefndir a chyd-destun y theatr Gymraeg fodern
2. Dangos gallu i gloriannu dramâu yn feirniadol
3. Dangos gallu i ymateb i farn ac i fynegi barn bersonol
4. Dangos gallu i grynhoi sylwadau a dadleuon pobl eraill
5. Dangos gafael ar gystrawen a theithi¿r Gymaeg.

ardderchog

A- i A*

1. Dangos gallu i ddeall cefndir a chyd-destun y theatr Gymraeg fodern
2. Dangos gallu i gloriannu dramâu yn feirniadol
3. Dangos gallu i ymateb i farn ac i fynegi barn bersonol
4. Dangos gallu i grynhoi sylwadau a dadleuon pobl eraill
5. Dangos gafael ar gystrawen a theithi¿r Gymaeg.

trothwy

D- i D+

1. Dangos gallu i ddeall cefndir a chyd-destun y theatr Gymraeg fodern
2. Dangos gallu i gloriannu dramâu yn feirniadol
3. Dangos gallu i ymateb i farn ac i fynegi barn bersonol
4. Dangos gallu i grynhoi sylwadau a dadleuon pobl eraill
5. Dangos gafael ar gystrawen a theithi¿r Gymaeg.

1. Trafod yn ddadansoddol ac mewn dyfnder wahanol gyfraniadau y prif ddramodwyr dan sylw

2. Deall mewn dyfnder natur gyffredinol a phrif nodweddion y theatr Gymraeg ers dechrau'r ugeinfed ganrif a hyd at y presennol

3. Trin a thrafod yn hyderus amryw gysyniadau a genres perthnasol, a'u haddasu i drafodaeth ar y theatr Gymraeg yn benodol

4. Arddangos gwybodaeth ddofn ac eang am gefndir y theatr Gymraeg fodern

5. Bwrw trawsolwg eang ar yr hyn a drafodir a magu dealltwriaeth dda o leoliad dramau unigol oddi mewn i'r cyd-destun hwnnw

Math	Enw	Disgrifiad	Pwysau
TRAETHAWD	Traethawd		50
ARHOLIAD	Arholiad		50

		Oriau
Seminar	Seminarau.	10
Private study	Astudio Preifat- amser darllen, paratoi a chymryd asesiadau.	180
Lecture	Darlithoedd.	10

• Llythrennedd - Medrusrwydd mewn darllen ac ysgrifennu drwy amrywiaeth o gyfryngau
• Defnyddio cyfrifiaduron - Medrusrwydd wrth ddefnyddio ystod o feddalwedd cyfrifiadurol
• Hunanreolaeth - Gallu gweithio mewn ffordd effeithlon, prydlon a threfnus. Gallu edrych ar ganlyniadau tasgau a digwyddiadau, a barnu lefelau o ansawdd a phwysigrwydd
• Archwilio - Gallu ymchwilio ac ystyried dewisiadau eraill
• Adalw gwybodaeth - Gallu mynd at wahanol ac amrywiol ffynonellau gwybodaeth
• Sgiliau Rhyngbersonol - Gallu gofyn cwestiynau, gwrando'n astud ar atebion a'u harchwilio
• Dadansoddi Beirniadol & Datrys Problem - Gallu dadelfennu a dadansoddi problemau neu sefyllfaoedd cymhleth. Gallu canfod atebion i broblemau drwy ddadansoddiadau ac archwilio posibiliadau
• Ymwybyddiaeth o ddiogelwch - Bod yn ymwybodol o'ch amgylchedd a hyder o ran cadw at reoliadau iechyd a diogelwch
• Cyflwyniad - Gallu cyflwyno gwybodaeth ac esboniadau yn glir i gynulleidfa. Trwy gyfryngau ysgrifenedig neu ar lafar yn glir a hyderus.
• Gwaith Tîm - Gallu cydweithio'n adeiladol ag eraill ar dasg gyffredin, ac/neu fod yn rhan o dîm gweithio o ddydd i ddydd
• Mentora - Gallu cefnogi, helpu, arwain, ysbrydoli ac/neu hyfforddi eraill
• Dadl - Gallu cyflwyno, trafod a chyfiawnhau barn neu lwybr gweithredu, naill ai gydag unigolyn neu mewn grwˆp ehangach
• Hunanymwybyddiaeth & Ystyried - Bod yn ymwybodol o'ch cryfderau, gwendidau, nodau ac amcanion eich hun. Gallu adolygu ,cloriannu a myfyrio'n rheolaidd ar eich perfformiad eich hun ac eraill.
• Arweinyddiaeth - Gallu arwain a rheoli, datblygu cynlluniau gweithredu ac amcanion, cynnig arweiniad a chyfarwyddyd i eraill, ac ymdopi â'r pwysau sy'n gysylltiedig ag awdurdod o'r fath

Gorfodol mewn cyrsiau:

• QWM5: BA Cymraeg, Theatr a'r Cyfryngau year 3 (BA/CTC)

Opsiynol mewn cyrsiau:

• NQ26: BA Astudiaethau Busnes a Chymraeg year 3 (BA/ABCH)
• QW5H: Cymraeg Creadigol gyda Cherddoriaeth Boblogaidd year 3 (BA/CCYCB)
• T102: BA Chinese and Cymraeg year 4 (BA/CHCY)
• Q5P5: BA Cymraeg gyda Newyddiaduraeth year 3 (BA/CN)
• Q562: BA Cymraeg year 3 (BA/CYM)
• QQ3M: BA English Language & Cymraeg year 3 (BA/ELC)
• QR53: BA Italian/Cymraeg year 4 (BA/ITCY)
• X321: BA Astudiaethau Plentyndod ac Ieuenctid a Chymraeg year 3 (BA/PIC)
• VVQ5: BA Philosophy and Religion and Welsh year 3 (BA/PRW)
• QR54: BA Spanish/Cymraeg year 4 (BA/SPCY)
• CQ65: BA Cymraeg/Sports Science year 3 (BA/SPSW)
• LQK5: BA Polisi Cymdeithasol a Chymraeg year 3 (BA/SPWW)
• LQH5: BA Cymdeithaseg a Chymraeg year 3 (BA/SWW)
• Q5WK: BA Cymraeg gydag Ysgrifennu Cread year 3 (BA/WCW)
• QR51: BA Cymraeg/French year 4 (BA/WFR)
• QR52: BA Cymraeg/German year 4 (BA/WG)
• QV51: BA Cymraeg/History year 3 (BA/WH)
• QVM2: BA Welsh History/Cymraeg year 3 (BA/WHW)
• QQ15: BA Cymraeg and Linguistics year 3 (BA/WL)
• QW53: BA Cymraeg/Music year 3 (BA/WMU)
• LQ35: BA Cymraeg and Sociology year 3 (BA/WS)