EN

Modiwl HTC-3128:
Cestyll a Chymdeithas

Ffeithiau’r Modiwl

Rhedir gan School of History, Philosophy and Social Sciences

20 Credyd neu 10 Credyd ECTS

Semester 2

Trefnydd: Dr Euryn Roberts

Amcanion cyffredinol

O’r holl henebion sydd yn goroesi o’r Oesau Canol does dim, efallai, yn dwyn y cyfnod i gof yn fwy nag olion cestyll yr oes. Amcan y modiwl hwn yw agor ffenestr ar gymdeithas yn Ewrop a thu hwnt yn ystod y cyfnod 1000-1500, a hynny drwy edrych nid yn unig ar swyddogaeth filwrol cestyll, ond hefyd ar eu dylanwad ar agweddau megis bywyd domestig, statws ac awdurdod, gweinyddiaeth a gwleidyddiaeth, a thirwedd a phensaernïaeth yn y cyfnod. Fel adeiladau ag iddynt amrywiol swyddogaethau, y mae cestyll felly yn cynnig golwg neilltuol ar nifer o themâu allweddol yn hanes yr Oesau Canol, a hynny drwy gyfrwng amrediad o ffynonellau (e.e. adroddiadau archeolegol, mapiau a’r tirwedd ei hun, ffynonellau gweinyddol a llenyddol o’r cyfnod). Drwy ganolbwyntio ar gyd-destun cymdeithasol cestyll mae’r modiwl hwn yn annog y myfyrwyr i ddwyn cymariaethau ac i feddwl yn feirniadol am ddylanwad a swyddogaeth cestyll yng nghymdeithas y cyfnod.

Nod y modiwl hwn yw cyflwyno myfyrwyr i’r berthynas rhwng cestyll a chymdeithas yn y cyfnod 1000-1500; meithrin ymwybyddiaeth o rai o’r dehongliadau gwrthgyferbyniol o’r pynciau a drafodir a galluogi myfyrwyr i farnu rhyngddynt; ysgogi dealltwriaeth o’r pwnc yn ei grynswth; ond gadael iddynt hefyd ymddiddori mewn agweddau penodol.

Cynnwys cwrs

Bydd y modiwl yn edrych ar y themâu canlynol:

  1. Cefndir a chyd-destun hanesyddiaethol; 2. Gwreiddiau cestyll y cyfnod; 3. Cestyll a chrefft rhyfela yn y cyfnod; 4. Castell pawb ei dŷ: cestyll fel cartrefi ac anheddau; 5. Astudiaeth achos 1: Cestyll y Croesgadwyr 1098-1291; 6. Cestyll y dychymyg a’r delfryd sifalrig; 7. Astudiaeth achos 2: Cestyll yng Nghymru 1063-1415; 8. Tirlun a phensaernïaeth gastellog; 9. Cestyll a chartrefi caerog yr Oesau Canol Diweddar; 10. Machlud Cestyll yr Oesau Canol?

Ceir cyfle yn ystod y seminarau i archwilio’r themâu hyn ymhellach.

Meini Prawf

trothwy

Trothwy

Bydd myfyrwyr trothwy (D- [42%]) yn dangos gwybodaeth sylfaenol o rannau o leiaf o’r maes perthnasol a byddant yn gwneud ymdrechion lled lwyddiannus o leiaf i lunio dadl sy’n cydnabod y ceir gwahaniaethau mewn dehongliad hanesyddol.

da

Da

Bydd myfyrwyr da (C-, C, C+ [50au]) yn dangos lefel uwch o wybodaeth, a’r gallu i gyflwyno dadl gydlynol sy’n cael ei chynnal gan dystiolaeth addas am nifer o agweddau ar y testun. Bydd myfyrwyr da iawn (B-, B, B+ [60au]) yn dangos lefel gadarn o gyrhaeddiad yn yr holl feini prawf a restrwyd yn y paragraffau uchod.

ardderchog

Rhagorol

Bydd myfyrwyr rhagorol (A-, A, A+, A* [70au ac uwch]) yn dangos y cyrhaeddiad cadarn hwn ar draws yr holl feini prawf ynghyd â dyfnder gwybodaeth drawiadol iawn a/neu allu dadansoddol eithriadol graff.

Canlyniad dysgu

  1. Defnyddio ffynonellau gwreiddiol a/neu adroddiadau archaeolegol fel rhan annatod o ddadl hanesyddol.

  2. Cyflwyno dadleuon hanesyddol clir a threfnus ar agweddau ar gestyll a chymdeithas yn y cyfnod rhwng 1000 a 1500 ar ffurf traethodau gradd, a chynnal y dadleuon hyn â thystiolaeth.

  3. Barnu rhwng dehongliadau hanesyddiaethol gwahanol o’r pwnc.

  4. Dangos gwybodaeth fanylach o rai agweddau penodol ar y pwnc.

  5. Dangos dealltwriaeth eang o gestyll a chymdeithas yn y cyfnod rhwng 1000 a 1500.

Dulliau asesu

Math Enw Disgrifiad Pwysau
Traethawd 1 50
Traethawd 2 50

Strategaeth addysgu a dysgu

Oriau
 

  1. Darlithoedd – 1 awr yr wythnos (os dysgir dros gyfnod o 10 wythnos)

  2. Seminarau – 1 awr yr wythnos (os dysgir dros gyfnod o 10 wythnos)

  3. Un taith maes (pedair awr o hyd)

  4. Un tiwtorial, un i un, er mwyn trafod gwaith traethawd (awr o hyd)

 

Cyrsiau sy’n cynnwys y modiwl hwn

Gorfodol mewn cyrsiau:

Opsiynol mewn cyrsiau: