Rhedir gan School of Arts, Culture and Language

20.000 Credyd neu 10.000 Credyd ECTS

Semester 2

Trefnydd: Prof Gerwyn Wiliams

Dyma un o brif fodiwlau’r cynllun gradd Cymraeg gydag Ysgrifennu Creadigol. Bydd y pwyslais canolog ar feithrin, hybu a datblygu creadigrwydd, yn benodol ar ffurf barddoniaeth. I’r perwyl hwnnw, trafodir mewn seminarau ystod eang o gerddi, boed Ganu Cynnar arwrol Aneirin ar gychwyn cyntaf ein traddodiad barddol, cywyddau dyfalu llachar Dafydd ap Gwilym o’r Oesoedd Canol neu gerddi dychan comig Gwyn Thomas o’r cyfnod diweddar. Ond ni chyfyngir yr enghreifftiau niferus o arfer da i farddoniaeth Gymraeg yn unig: cyfeirir at y gwersi y gellir eu dysgu o draddodiadau barddol eraill yn ogystal. Bydd awgrymiadau cyson yn deillio o’r hyn a drafodir mewn seminarau ar gyfer gwaith creadigol y sawl sy'n dilyn y modiwl. Mewn tiwtorialau rhoddir sylw i’r gwaith creadigol hwnnw a thrafodir cynnydd y gwaith ffolio. Bydd tair prif thema i’r modiwl hwn: deunyddiau, e.e. delweddau a throsiadau; troadau ymadrodd; arddulliau, cyweiriau a chyfeiriadaeth; mesurau, e.e. yr haicw a phenillion telyn; vers libre neu'r wers rydd; y delyneg a’r filanél; y soned; canu naratif, dilyniannau a chyfresi; cynnwys, e.e. cerddi am leoedd a cherddi portread; cerddi dychan a phrotest; parodi a pastiche. Anelir at gynnig digon o gyngor ymarferol ac awgrymiadau dychmygus i gynorthwyo’r broses greadigol o gyfansoddi cerddi.

Gellir cofrestru i ddilyn y modiwl hwn wyneb yn wyneb a/neu ar-lein, e.e. drwy Microsoft Teams neu Blackboard Collaborate.

Dyma un o brif fodiwlau’r cynllun gradd Cymraeg gydag Ysgrifennu Creadigol. Bydd y pwyslais canolog ar feithrin, hybu a datblygu creadigrwydd, yn benodol ar ffurf barddoniaeth. I’r perwyl hwnnw, trafodir mewn seminarau ystod eang o gerddi, boed Ganu Cynnar arwrol Aneirin ar gychwyn cyntaf ein traddodiad barddol, cywyddau dyfalu llachar Dafydd ap Gwilym o’r Oesoedd Canol neu gerddi dychan comig Gwyn Thomas o’r cyfnod diweddar. Ond ni chyfyngir yr enghreifftiau niferus o arfer da i farddoniaeth Gymraeg yn unig: cyfeirir at y gwersi y gellir eu dysgu o draddodiadau barddol eraill yn ogystal. Bydd awgrymiadau cyson yn deillio o’r hyn a drafodir mewn seminarau ar gyfer gwaith creadigol y sawl sy'n dilyn y modiwl. Mewn tiwtorialau rhoddir sylw i’r gwaith creadigol hwnnw a thrafodir cynnydd y gwaith ffolio. Bydd tair prif thema i’r modiwl hwn: deunyddiau, e.e. delweddau a throsiadau; troadau ymadrodd; arddulliau, cyweiriau a chyfeiriadaeth; mesurau, e.e. yr haicw a phenillion telyn; vers libre neu'r wers rydd; y delyneg a’r filanél; y soned; canu naratif, dilyniannau a chyfresi; cynnwys, e.e. cerddi am leoedd a cherddi portread; cerddi dychan a phrotest; parodi a pastiche. Anelir at gynnig digon o gyngor ymarferol ac awgrymiadau dychmygus i gynorthwyo’r broses greadigol o gyfansoddi cerddi.

Gellir cofrestru i ddilyn y modiwl hwn wyneb yn wyneb a/neu ar-lein, e.e. drwy Microsoft Teams neu Blackboard Collaborate.

da

D- i D+

1. Dangos gallu da i adnabod a gwerthfawrogi grym mynegiannol iaith
2. Dangos gallu da i adnabod amryw fathau o gerddi a nodweddion barddol
3. Dangos gallu da i ddefnyddio gwahanol dechnegau a chonfensiynau barddol
4. Dangos gallu da i ysgrifennu'n greadigol
5. Dangos gallu da i ysgrifennu'n feirniadol
6. Dangos gafael dda ar gystrawen a theithi'r Gymraeg

trothwy

B- i B+

1. Dangos gallu i adnabod a gwerthfawrogi grym mynegiannol iaith
2. Dangos gallu i adnabod amryw fathau o gerddi a nodweddion barddol
3. Dangos gallu i ddefnyddio gwahanol dechnegau a chonfensiynau barddol
4. Dangos gallu i ysgrifennu'n greadigol
5. Dangos gallu i ysgrifennu'n feirniadol
6. Dangos gafael ar gystrawen a theithi'r Gymraeg

ardderchog

A- i A*

1. Dangos gallu sicr i adnabod a gwerthfawrogi grym mynegiannol iaith
2. Dangos gallu sicr i adnabod amryw fathau o gerddi a nodweddion barddol
3. Dangos gallu sicr i ddefnyddio gwahanol dechnegau a chonfensiynau barddol
4. Dangos gallu sicr i ysgrifennu'n greadigol
5. Dangos gallu sicr i ysgrifennu'n feirniadol
6. Dangos gafael sicr ar gystrawen a theithi'r Gymraeg

1. Sylweddoli gwerth mynegiant gwreiddiol, bywiog a diddorol.

2. Ymwela'n greadigol ar y cerddi a ystyriwyd.

3. Bwrw trawsolwg eang ar yr hyn a drafodir gan ddwyn i mewn ystyriaethau cymharol lle y bo hynny'n briodol.

4. Cyflwyno eu traethawd ac adolygiad mewn iaith raenus a chywir.

5. Cymhwyso'r hyn a enghreifftiwyd mewn seminarau - e.e. technegau a themâu - at eu hysgrifennu creadigol eu hunain.

6. Ymateb yn effro i amrywiaeth o gerddi gan ystod o feirdd.

		Oriau
Tutorial	Cyfres o diwtorialau unigol yn ystod y modiwl, e.e 4 x 15 munud yr un, i drafod syniadau a cherddi drafft ar gyfer y portffolio.	1
Seminar	Seminarau a gweithdai dosbarth	20
Private study	Astudio a chyfansoddi unigol	179

• Llythrennedd - Medrusrwydd mewn darllen ac ysgrifennu drwy amrywiaeth o gyfryngau
• Hunanreolaeth - Gallu gweithio mewn ffordd effeithlon, prydlon a threfnus. Gallu edrych ar ganlyniadau tasgau a digwyddiadau, a barnu lefelau o ansawdd a phwysigrwydd
• Archwilio - Gallu ymchwilio ac ystyried dewisiadau eraill
• Sgiliau Rhyngbersonol - Gallu gofyn cwestiynau, gwrando'n astud ar atebion a'u harchwilio
• Dadansoddi Beirniadol & Datrys Problem - Gallu dadelfennu a dadansoddi problemau neu sefyllfaoedd cymhleth. Gallu canfod atebion i broblemau drwy ddadansoddiadau ac archwilio posibiliadau
• Cyflwyniad - Gallu cyflwyno gwybodaeth ac esboniadau yn glir i gynulleidfa. Trwy gyfryngau ysgrifenedig neu ar lafar yn glir a hyderus.
• Rheloaeth - Gallu defnyddio, cydlynu a rheoli adnoddau (dynol, ffisegol ac/neu ariannol)
• Dadl - Gallu cyflwyno, trafod a chyfiawnhau barn neu lwybr gweithredu, naill ai gydag unigolyn neu mewn grwˆp ehangach
• Hunanymwybyddiaeth & Ystyried - Bod yn ymwybodol o'ch cryfderau, gwendidau, nodau ac amcanion eich hun. Gallu adolygu ,cloriannu a myfyrio'n rheolaidd ar eich perfformiad eich hun ac eraill.

Goblygiadau o ran adnoddau ar gyfer myfyrwyr

Cyfeirir yn rheolaidd yn ystod y modiwl at ystod o ddeunyddiau a fydd ar gael un ai yn llyfrgell PB neu ar wahanol wefannau. Gwneir defnydd cyson o safle dysgu Blackboard.